1872. N#. 14.
Vrijdag 2 Februarij.
30 Jaargang.
LOTING VOOR DE NATIONALE MILITIE.
EERSTE BEKENDIHAKIISC.
Uitgever
A. A. BAKKER Cz.
Binnenland.
Mei
nge
dijk
erd
5.
!80,
pen
HELDERSC11E
E\ MEHWEÜEEPER 01 RAM.
„Wü huldigen het goede."
Verschijut^dingsdag-, Donderdag- en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal1.30.
M franco per post - 1.65.
Bureau: MOLENPLEIN, N°. 163.
Prijs der Advertentiin: Van 14 regels 60 cent,
elke regel meer 15 cent.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
VERTREKDAGEN DER BRIEVENMALEN
N aar Oost-Indië: via Triest 6 Februarij, 's avonds 6 u. 25 m.
Marseille 15 Febr.,'s avonds 6 u. 25 m.
Brindisi 8Februarij, 's avonds 6 u. 25m.
West-Indiè: via. Southampton 15Febr. 's morg. 6 u. 25 m.
Suriname via St. Nazaire 4 Febr.'s avonds 6 u. 25 m.
de Kust van Guiriea: 3 Februarij 's morg. 6 u. 25 m.
Kaap de Goede Hoop: 8 Febr. 's morg. 6 u. 25 m.
y via Triest 7 Febr. 's m. 6 u. 25 m.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der gemeente
HELDER maken bekend, dat de I.OTIÏG over de in
1871 in deze gemeente ingeschrevenen voor de ligting der
Nationale Militie van 1872 is bepaald op Donderdag den
twee-en-twintigsten Februarij eerstkomende, des
voormiddags ten half tien ure.
De loting zal plaats hebben in de BOUWZAAL, achter
het Bureau voor Gemeentewerken, op de Kerkgracht.
Gedurende rijf dagen, te rekenen van den dag waarop
de loting heeft plaats gehad, kunnen tegen de wijze waarop
zij is geschied, bij de Gedeputeerde Staten bezwaren wor
den ingebragt door belanghebbende lotelingen, of door hun
vader of voogd, bij verzoekschrift, op ongezegeld papier,
onderteekend door hem die het bezwaar inbrengt.
Dat verzoekschrift moet worden bezorgd bij den Burge
meester dezer gemeente.
Voorts wordt in herinnering gebragt dat zij die vermee-
nen vrijstelling van dienst te kunnen erlangen, daarvan
bij de loting opgave moeten doen aan den Heer Militie-
Commissaris.
Zij, die vrijstelling van dienst reclameren wegens broeder-
dienst of als eenige zoon, moeten zich op Dingsdag den 6den
Februarij te voren, des morgens tussclien 9 en 12 ure, ver
voegen aan het Raadhuis; eerstgenoemden met de geboorte—
bewijzen van al hunne broeders en de bewijzen van dienst of
zakboekjes hunner broeders, op wier dienst zij hunne reclame
gronden, en laatstgenoemden met de trouw-akten hunner ouders.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Helder, STAKMAN BOSSE, Burgemeester.
den 1 Februarij 1872. L. VERHEY, Secretaris.
Brieveu uit Kennemerland.
III.
Alkmaar, 28 Januari.
Het jaar 1871 is rustig geëindigd. Vóór het begraven werd
hadden de onderling verdeeld geraakte predikanten zich met elkander
verzoend, en was de laatst aanhangige der vele kwestiën, welke
elkander in de beide laatste jaren opgevolgd waren en veel bitter
heid veroorzaakt hadden, de weeshuiskwestie, tot genoegen der
betrokken partijen opgelost. Zij was ontstaan in September 1870
over de ondersteuning van een uit het weeshuis ontslagen, maar
nog onder voogdij van regenten staanden,. wees. B. en \V. keurden
de gevolgde wijze van ondersteuning af en meenden ook bedenkingen
ten aanzien van het gedrag van den ondersteunde te moeten maken;
en toen, in weerwil van veelvuldig geschrijf, regenten bij hun
gevoelen bleven, deden B. en W. aan den gemeenteraad het voorstel,
om de in het reglement bestaande bepalingen op het te hulp komen
van (op 18jarigen leeftijd) uit het gesticht ontslagen weezen te
verscherpen en regenten minder vrijheid van handelen te laten.
Dit voorstel werd aangenomen en straks gevolgd door het verzoek
om jontslag der gezamenlijke regenten. Een groot aantal ingezetenen
diende daarop bij den raad een adres in, in het belang der weezen
verzoekende, overeenkomstig het gevoelen van regenten, het regle
ment te herzien, 't Mocht niet baten. Na lang verwijl kwam het
verzoek om ontslag in behandeling en werd, onder betuiging van
het vertrouwen van den raad in regenten, verklaard, dat Hij geene
reden vond om het ontslag te verkenen, 't Was duidelijk, dat
vele leden van den raad van den beginne af de kwestie niet
begrepen hadden, en zelfs deden zich in den raad stemmen hooren,
zooveel zeggende, dat regenten konden ondersteunen zooals zij
wilden (de door sprekers bedoelde post der begrooting betrof andere
gevallen dan waarover de kwestie liep). Regenten vroegen alsnu,
of zij het door die leden uitgesproken gevoelen als de meening van
den raad en als officiëele uitlegging van het betrokken artikel van
het reglement mochten beschouwen, in welk geval zij, zich overigens
de noodige vrijheid van handelen voorbehoudende, ingevolge het
door den Raad uitgesproken vertrouwen, met de voortzetting hunner
betrekking zouden belasten. De Gemeenteraad, waarschijnlijk ver
heugd het lastige struikelblok uit de wereld te kunnen helpen,
gaf de verlangde explicatie (niet alle leden vereenigden zich met
deze bevredigende inkonsekwentie) en voerde daarmede de laatste
kwestie van de rol.
De jaarstaten omtrent ons marktverkeer hebben doen zien, hoe
schadelijken invloed het ongunstige weder van den zomer van
1871 heeft gehad op de productie van kaas en granen en gevolgelijk
op de aanvoeren hier ter stede. In vergelijking met het in dit
HELDER en NIEUWEDIEP, 1 Februarij.
De politieke werkstaking van den heer Thiers heeft
aanleiding gegeven tot de herinnering aan de dagen toen
Keizer Napoleon den scepter zwaaide en heel de beschaafde
wereld haast beefde als de bewoner der Tuileriën zijn
wenkbraauwen [fronste. Terstond was er eene daling der
prijzen op de geldmarkt merkbaar. Hoe geheel anders is
het thans. Thiers maakt grève en op de beurzen van Europa
wordt er volstrekt geen notitie van genomen, zij bleven geheel
ongevoelig. De oppermagt van Frankrijks beheerscher is
vervlogen. Frankrijk's invloed is mede niet meer over-
lieerschend.
In genoemd land worden gedurig nieuwe middelen uit
gedacht om geld in de staatskas te doen vloeijen. De
weder-invoering der speelbanken wordt daartoe voorgesteld
en schijnt bij den president der republiek nog al bijval te
vinden. Sommige bladen echter verdedigen dien voorge
nomen maatregel alleen als middel om tot een bespoedigde
feetaling der oorlogslasten aan Duitschland te leiden, hoe
zeer zij bet herstel der speelbanken in beginsel niet kunnen
goedkeuren.
In de Nationale Vergadering te Versailles is besloten
tot de onmiddelijke behandeling van het voorstel, door den
afgevaardigde Bouisson ter tafel gebragt, de strekking
hebbende om aan eene commissie op te dragen het doen
van onderzoek naar den toestand der arbeidende klassen in
Frankrijk.
De crisis in Spanje is nog niet ten einde. Sommigen
blijven nog altijd gelooren aan eene wijziging in het
ministerie, voor dat de verkiezingen zullen geschieden. Het
Journal des Débats doet uitkomen, dat de ontbinding der
Cortes, waartoe Koning Amadeus is overgegaan, een maat
regel van noodzakelijkheid was. Er was in de nu ontbonden
Kamer geen meerderheid, dan die welke nu en dan ont
stond uit eene vereeniging van ontevredene minderheden.
Genoemd blad brengt hulde aan den Koning van Spanje,
die te midden der bestaande verwikkelingen getoond heeft
als een constitutioneel vorst te Fandelen.
Het aantal ingeschrevenen voor de ligting der nationale
militie van 1873 heeft in de maand Jan. dezes jaars in
deze gemeente bedragen 202.
opzicht zeer voordeelige jaar '70 was de aanroer van kaas 859,994
ponden, van graan 21,556 mudden minder, voor de kaas voor
het graan 51 van het in 1870 ter markt gebrachte. Ten aanzien
van het vee mochten wij ons echter in belangrijken vooruitgang ver
blijden het totaalcijfer klom van 56370 tot 72766, en deelde de
voor eenige jaren opgerichte maandagsche weekmarkt daarin voor
een aanzienlijk bedrag, 't bleek wederom, dat deze de zaturdagsche
niet benadeelt, daar ook deze weder toegenomen was. Van 's Rijks
telegraaf werd, niet het minst op de marktdagen, veelvuldig gebruik
gemaakt, zijnde 11203 telegrammen, tegen 10314 in het jaar te
voren, verzonden.
Het nieuwe jaar heeft ons 2 nieuwe leden van den Gemeenteraad
gegeven, nl. de heeren M. Cohen Stüakt en dr. C. J. de Lange,
candidaten der burgervereeniging „Plicht en Recht," ook onder
steund door de kiesvereeniging „Burgerplicht." De candidaten der
conservatieve kiesvereeniging „Koning en Vaderland" dolven het
onderspit, als ditmaal geen bijval vindende bij „Burgerplicht* en
onverschilligheid ontmoetende bij de roomsch-catholieke kiezers,
die zich meerendeels van de stemming onthielden, zoodat de op
komst der stemgerechtigden ditmaal zeer gering was.
Onder de in deze maand gegevene tooneelvoorstellingen mogen
genoemd worden de opvoering van Ielands „Speler" en Fr. Halms
„Zoon der Wildernis," het laatste een triumf voor mevr. v. d. Finck,
gelijk het eerste voor mevr. Kleine, beide door het amsterdamsche
schouwburgpersoneelvan „Herman de Ruiter, of het Slot Loeve-
stein in 1570," bewerkt naar Oltmans bekende roman, door het
rotterdamsche gezelschap van Albregt en van Oi.lefex vlug
afgespeeld, met ondersteuning van fraai decoratief, en door een
talrijk, door de aanstaande eeuwfeestvieringen opgewekt, publiek
bijgewoond; en van een drietal vaudevilles door de onderofficieren
der huzaren uit Haarlem, niet minder druk bezocht, als strekkende
ten voordeele der oprichting van een gesticht voor oude lieden in
het naburige Egmond.
Aan de muze der muziek wordt dezen winter weinig geofferd;
behalve de gewone uitvoeringen der liedertafels „Arion" en „Alkmaars
Mannenkoor," de eerste door het muziekgezelschap „Concordia" en
somwijlen door de dames-afdeeling (de voormalige „zangvereeni-
ging") ondersteund, valt er niets te hooren. Niet dat ik de kunst
liefde en ijver van genoemde kringen te kort zou willen doen,
maar het blijft liefhebberij-werk en vreemde kunstenaars schijnen
zich te weinig succes voor te stellen om herwaarts te komen.
De aanstaande eeuwfeesten, waarvan ik zoo even sprak, herinneren
mij, dat wij hier ook eene sub-commissie voor de Brielsehe feest
viering hebben; ik zou haar anders licht vergeten, daar zij nog
geenerlei teeken van leven heeft gegeven. Ik heb vernomen, maar
ik hou het niet voor zeker, dat zij hare taak volvoerd zou achten
door het aanbieden eener lijst om bijdragen. In dat geval zou zij
het waarlijk niet zwaar opnemen. Wel wacht ons in 1873 een
De loting voor de nationale militie heeft dit jaar alhier
plaats op Donderdag en Vrijdag den 22 en 23 dezer, den
eersten dag voor de ingeschrevenen dezer gemeente, den
volgenden voor die van Terschelling, Vlieland, Wieringen
en Texel. De loting te Schagen zal gehouden worden den
20 en 21 dezer, te Winkel den 19, te Medemblik den 17
en te Heerhugowaard den 10 dezer.
Tot. leden van het bestuur der alhier tot stand
gebragte Werklieden-Vereeniging zijn benoemd de heeren
baron Melvill van Carnbée, dr. Krol, mr. Ch. Bosch Reitz,
W. Maandag, W. Swart, L. Hartog Jr., W. Pontier, D.
Wensveen, C. Wondergem, J. J. Betzold, Boudewijns en
C. de Haan.
De vermoedelijke schuldigen aan den diefstal bij den
heer Marinkelle alhier zijn thans beiden bij de politie
bekend. Een hunner is jl. Dingsdag avond per spoortrein
en onder behoorlijk geleide hier aangekomen en onmiddelijk
in verhoor genomen.
Het concert-gezelschap Apollo gaf Dingsdag jl. zijn
derde winterconcert, ditmaal met medewerking van twee zoer
begaafde dilettanten (mevrouw R. en de heer S.) en van
mejufvrouw Stoetz, chanteuse uit Amsterdam.
Hadden wij het genoegen onze groote tevredenheid te
betuigen aangaande de uitvoering der twee vorige concerten,
dit derde behoeft waarlijk niet onder te doen, zoowel wat
gehalte als uitvoering betreft. Bewonderden wij in mevrouw
R. eene dilettante wier talenten door menig artist benijd
zullen worden en in den heer S. een dilettant die op het
hoogst moeijelijk te hanteren instrument vorderingen heeft
gemaakt, waarvoor de meeste dilettant-violisten blijven staan,
zoo kunnen wij ook niet anders dan hoogen lof toezwaaijen
aan de begaafde chanteuse, mejufvrouw Stoetz, die door haar
zilverrein orgaan eene onbeschrijfelijke impressie op hare
toehoorders weet te maken. Het spel van mevrouw R.
heeft ons verbaasd doen staan. De techniek is hoogst ont
wikkeld, de aanslag zeker en de vélocité door beide handen
bij uitstek geoefend, getuige de flinke voordragt van Perny's
quator. De heer S. wiens degelijk vioolspel ons mede zeer
geboeid heeft, is een dilettant die met smaak en gevoel zijn
instrument weet te hanteeren. Zijne octaafgangen, dubbel-
grepen en trillers werden flink ten uitvoer gebragt. Mejuf
vrouw Stoetz, die wij voor de eerste maal het genoegen
hadden te hooren, is eene chanteuse met een flink en zuiver
mezzo-sopraan geluid, bescheiden voordragt en lieflijk accent.
Zij zong hare soli met een entrain dat een daverend bis
eigen feestviering, waarvoor sints lang gelden verzameld worden,
maar de inneming van den Briel mag toch, dunkt mij, hier ter
stede niet onopgemerkt voorbijgaan.
Na de in mijn vorigen gemelde inbraak, hebben nog eenige
diefstallen plaats gehad en heden gaat weder een gerucht van een
beproefde inbraak rond. Geen wonder, dat onze nachtelijke policie
een ernstig punt van beraadslaging in „Plicht en Recht" heeft uit
gemaakt, dat nog niet afgehandeld is en waarbij curieuse staaltjes
zijn medegedeeld van de geschiktheid onzer nachtwakers en van de
wijze waarop zij vermcenen zich van hunnen plicht te kwijten.
Op den in uw nummer 10 geplaatsten brief uit het Noorder
kwartier wensch in eenige opmerkingen te maken. In vele opzichten
ben ik het met den schrijver eens, o. a. wanneer hij klaagt over
de ongenoegzaamheid van de tractementen der onderwijzers in vele
gemeenten en over de weinige liefde voor het onderwijs, zich
uitende door niet meer te doen dan het minimum waartoe de wet
verplicht. 'Ten aanzien van Alkmaar is hij echter eenigzins onbillijk
geworden. De latijnsehe school (het collegie van curatoren is
compleet) is inderdaad geplaatst in de voormalige koffiekamer van
den schouwburg. De leerlingen, volgens het laatste verslag waren
er 9, zijn daar zeer goed en ruim geplaatst, en de rector (ik dank
den schrijver voor zijne aan dr. de Gelder gebrachte hulde) is er
wel mede tevrede. Moet de gemeente, bij de weinige lust voor
klassieke studiën en het gering aantal leerlingen, meerdere docenten
benoemen? De rector heeft, behalve vrije woning, eene bezoldiging
van f 1650; aan verlichting, verwarming, enz. kost de school nog
f 125. Nu weet ik wel, dat bij de eischen van het onderwijs de
geldkwestie niet op den voorgrond moet staan, maar bij de zeer
vele behoeften in onze stad, dienen hare bestuurders toch ook met
de krachten der belastingschuldigen te rade te gaan.
Een aangename indruk maakt het op den schrijver, als hij van
de koffiekamer naar de prachtige hoogere burgerschool wandelt,
„maar zegt hij het is ook eene Rijks-stichting, de alk-
maarders behoeven er niet aan te betalen." Dat het gebouw zoo
prachtig, hoog en luchtig is opgetrokken, is juist aan de alkmaarders
te danken; het is door de gemeente opgericht en kost, met het
uitmuntende chemisch laboratorium daarachter, den ingezetenen
meer dan f 50,000. Dat getuigt toch, meen ik, van belangstelling.
Eene andere inrichting van middelbaar onderwijs, de burger
avondschool, waarvan de toegang kosteloos is, eischt jaarlijks f 2250,
en tellen wij alle jaarlijksche uitgaven der gemeente voor hooger,
middelbaar en lager onderwijs bij elkander, dan komen wij tot een
zeer belangrijk cijfer, (op de begrooting voor 1872 f 22,357),
waarvan nog geen derde in den vorm van minerval of school
gelden terugkeert. Ik zal de laatste zijn om te protesteeren, als de
gemeente voor de ontwikkeling van 't aankomend geslacht nog
meer wil doen, maar wat zij reeds doet verdient toch niet besproken
te worden als in No. 10 van uw blad.
