IV 1872. N". 27.
Zondag 3 Maart.
30 Jaargang.
Uitgever
15 u r e a u
A. A. BAKKER
Cz.
inen-
ld),
2.
Binnenland.
ns zijn
worden
!NS ei
D,
HELDERSEHE
U NIEUWEMEPER COURANT.
de ver-j
r».8.
„Wij huldigen het goede."
?CHIP*=
ONGZi
IP.
Verschijnt Dingsdag-, Donderdag- en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal1.30.
franco per post - 1.65.
JI O L E N 1» E E IIV, Iï°. 103.
Prijs der Advertentiën: Van 14 regels 60 cent,
elke regel meer 15 cent.,
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
SZelfs VERTREKDAGEN DER BRIEVEN MALEN
ieteilPar Ooat-Indië: via Triest 5 Maart, 's avonds 6 u. 25 m.
Marseille 14 Maart's avonds G u. 25 m.
Brindisi 7 Maart, 's avonds 6 u. 25 m.
West-Indièvia Soutliamplon 15Maart's morg. 6 u. 25 m.
Suriname via St. Nazaire 4 Maart, 's avonds 6 u. 25 m.
de Kust van Guinea: 3 Maart 's morg. 6 u. 25 m.
Kaap de Goede Hoop: 8 Maart 's morg. 6 u. 25 m.
i, via Triest 7 Maart 's m. 6 u. 25 m.
elder.
.ART
vunst,
voor-
KK.
met
emde
van
f is
ajanr
193.
dito
Op
laar!
470,
kw
mui,
2,-
ivteu
3,—
HELDER en NIEUWEDIEP, 2 Maart.
Een belangrijke tijding, de Alabama-kwestie betreffende,
wordt door de Times wereldkundig gemaakt. De Ameri
kaansche regering heeft in haar antwoord op de vriend
schappelijke mededeeling van Engeland verzekerd, dat
de Amerikaansche pleitmemorie niet gewijzigd kan worden
dat het Washingtonsche tractaat in voldoende mate de
middelen aanbiedt om alle moeijelijkheden door de scheids-
regters op vreedzame wijze uit den weg te ruimen, daar
toch de beide partijen overeengekomen zijn om in de uit
spraak der vierschaar te berusten en haar aan te nemen
als eene volkomene eindbeslissing omtrent alle aan haar
oordeel onderworpen vragen.
Het Huis van Afgevaardigden te Berlijn heeft de be
grooting voor dit jaar met algemeene stemmen aangenomen.
Blijkens eene mededeeling van den minister van Binnenl.
Zaken in de Nationale Vergadering te Versailles, verwacht
de Fransche regering tot het spoedig doen ontruimen van
Frankrijk's grondgebied alleen heil van de uitgeschreven
leening, die reeds aanvankelijk goede resultaten oplevert.
De heer G. E. 'Kloosterhuis is gisteren geïnstalleerd
als hoofdonderwijzer der gemeente-school No. 3.
Uit het Heldersclie kanaal is gisteren opgehaald het
lijk van den korporaal van het korps mariniers, W. Poel,
die sinds vijf weken werd vermist.
Heden morgen is eene vrouw, wonende in 't Land nabij
de Spoorstraat alhier, levenloos uit een regenbak opgehaald.
Ten voordeele van de wed. A. de Wijn, die dezer
dagen haar echtgenoot aan de heerschende ziekte verloor,
West-Friesche Correspondentie.
md
ette I
tere I
oog
ette
en
are.
'gr- f-
iks.
YI.
T)e zaak van den Friesch-West-Frieschen spoorweg, of zoo als
men tegenwoordig begonnen is te schijven, van den Noordhollandsch-
Priesehen spoorweg, is eene nieuwe periode ingetreden. Men heeft
er eerst een geruiinen tijd over gesoest, toen wat over gepraat,
eindelijk over gaan schrijven en nu gaat men er overkibbelen.
Onze West-Friesche boeren zouden zeggen Hammen. Dat komt,
recht weet ik het niet, maar ik zou haast zeggen, omdat men nu
gekomen is tot het liedje:
„"Wie zal dat betalen,
Lieve
Och 't is toch zoo veel niet, één millioec vrijwillige bijdragen
en twee en een half millioen inschrijving, wat is dat voor twee
provinciën als Friesland en Noordholland
Ho, ho,.... roept Noordholland, niet zoo heel Noordholland als
je blieftHet drie vierde deel dezer provincie heeft bij den
geprojecteerden weg geen het minste belang, integendeel moeten
die plaatsen, die aan of dicht bij het staatsspoor liggen, deze
nieuwe lijn veeleer als eene concurrente beschouwen, die het
beginnende vertier hunner markten eer belemmeren dan bevorde
ren zal. Van Noordholland heeft dus alleen West-Friesland
Beemster en Furmerland er belang bij, en dan natuurlijk Amsterdam!
Amsterdam schijnt bier echter niet zoo geheel doordrongen te
tijn en meende zelfs de zaak niet in den raad te mogen behandelen,
want.... het epistel aan de commissie ad hoe was niet op zegel
Kapitaal bezwaar
«En daarenboven," schrijft een Noordhollander in bet Handelsblad:
«Je hoofdstad heeft op het oogenblik wel wat anders te doen,
dan een voor kaar ondergeschikten zijtak van een spoorweg tot
stand te helpen brengen. Noordbolland en Friesland zijn de eerste
belanghebbenden en rijk genoeg om niet elders, maar bij zichzelven
bnlp te zoeken."
Nu is het eenigzints duister wat de Noordhollander met het
'jjke Noordholland en Friesland bedoelt. Heeft hij het oog op de
rijke bewoners dier provinciën? Dan moet hij bedenken, dat die
njkdommen in den regel bestaan in vruchtbare en kostbare
landerijen en dat er eigenlijk weinig kapitaal onder onze boeren
stand gevonden wordt. En al waren er veel kapitalisten oiuler,
dan moet men bedenken, dat onze landlieden nog niet gewoon zijn
bun geld tegen onzekeren interest uit te zetten, vooral niet als zij
'"et eens verzekerd kunnen zijn, dat het kapitaal zijn waarde blijft
nebouden. Zoo als zeker vele lezers dezer courant reeds zullen
ffeten, heeft Medemblik ingeschreven voor een halve toune gouds
aandeelen. JAN GARMOND, zoo noemt zich zeker Medemblikker
"Is hij in de courant schrijft, heeft hierin aanleiding gevonden den
loftrompet over zijne gemeente op te steken en in „cierlijke vaerzeu"
aan hoera! voor Medemblik in de Purmerender Courant te plaatsen.
H'j rekent uit, dat Medemblik tot Amsterdam staat, als vijftig
zal eerstdaags door liet gezelschap Ernst en Scherts eene
voorstelling worden gegeven, 't Is wel noodig dat men
hier helpe, wanneer men nagaat dat die weduwe tien
kinderen te verzorgen heeft.
Aan het ministerie van Binnenl. Zaken werd jl.
Woensdag aanbesteed: het maken van een brugwachters
woning bij de brug over het Noordzeekanaal en van eene
wachterswoning aan den Noorder-IJdijk te Zaandam, ten
behoeve van den spoorweg van Nieuwediep naar Amsterdam.
Van de twee ingekomen billetten was het minste dat van
den heer G. Gerritsen, te Utrecht, voor 20,774.
Het comité van het Roode Kruis Lochem-Laren
heeft besloten eene kleine verplaatsbare hospitaal-barak,
volgens het Amerikaansche stelsel, te doen aanmaken, met
liet doel om ook in vredestijd daarin lijders aan besmettelijke
ziekte te verplegen. Moge dit voorbeeld ook bij andere
afdeelingen navolging vinden.
De directeur van Nederl. Metray, de heer J. W.
Sclilimmer, deelt in de Landb. Grt. den uitslag mede van
het verschil in melkgeven tusschen gehoornd en ongehoornd
vee. Ongehoornde koeijen leveren j meer melk, terwijl
die melk bovendien op 30 liter 0,145 kilogr. meer boter gaf.
De Werkmansvriend wijst er op, dat de Internationale
door hare aanhangers als een dood onschuldige vereeniging
wordt voorgesteld, terwijl de bewering dat zij de vader
landsliefde en nationale geestdrift uitdooft, laster harer
vijanden wordt genoemd.
Intussclien heeft de in Amsterdam bestaande lithograplien-
vereeniging geweigerd aan den optogt op 1 April deel te
nemen, op grond dat zij een afdeeling vormt van de Inter
nationale en het doel dier vereeniging in gevaar zou worden
gebragt door het zoogenoemde „nationale" feest.
In de jl. Dingsdag gehouden raadsvergadering te
Hoogwoud is op voorstel van den burgemeester besloten,
de kinderen op de drie scholen der gemeente ter gelegen
heid van het aanstaande Aprilfeest, een genoegelijken dag
te bereiden.
In de Beemster zal een crediet- en depositobank,
ten dienste van den landbouwenden stand, worden opge-
rigt. Reeds hebben belanghebbenden onderling zoo veel
kapitaal bijeengebragt, dat de onderneming hare werkzaam
heden kan aanvangen.
duizend gulden totvijf millioen en verwacht, nu, dat Amsterdam
voor dit laatste bedrag zal inschrijven.
„Vijf millioen," roept de Amsterdamsche Noordhollander, „vijf
millioen, dat is onzinnig! Medemblik behoeft zieli waarlijk niet
te beroemen op haar halve ton inschrijving. Denkt men dat
Medemblik arm is? Ja, de bewoners zijn arm, maar de stad is
rijk I ja, rijk, want men heeft er inschrijvingen op het Grootboek en
int er nog tienden. Wat heeft Amsterdam er mee te maken?
Amsterdam moet zorgen dat het een goed rioolstelsel krijgt en dat
kost schatten. Noordholland zal Amsterdam niet aan verscb water
helpen, wat verwacht Noordholland van Amsterdam voor zijn spoor!
„Wie zal dat betalen,
Lieve
Als er van liet heele spoor niets komt, wat ik echter niet geloof
en ook vooral niet wensch, dan hebben wij er al vast een beetje
pret van.
Kurieus is een noot van den „Noordhollander," waarin hij zijn
verwondering te kennen geeft., dat Medemblik nog niet voor den
dag is gekomen, om van de ledig staande gebouwen der O. I.
compagnie een asyl te maken voor Brielsclie Zeenimfen Als
de oude heer Gerdenier nog leefde, vervolgt hij, was zulk een
voorstel al lang voor den dag gekomen.
Zooveel is zeker, dat die „Noordhollander" een pik op Medem
blik heeft, daar bij zelfs de doode burgemeesters dier stad uit hun
graf haalt.
Ik denk, als de jongeheer Gerdenier, de schoolopziener, deze
tirade op zijn vader gelezen heeft, hij wel eens eventjes tusschen
zijn tanden zal gevloekt hebben
Gelukkig komt er zelfs in Amsterdam eenige reactie tegen de
blijkbare onverschilligheid, zoo niet onwilligheid, van hetdagelijksch
bestuur. In de jongste nummers der in de hoofdstad verschijnende
bladen wordt algemeen de wensch te kennen gegeven, dat Amster
dam bij de inscbrijving voor het Noordhollandsch-Fricsche spoor
zich haar waardig gedragen mag, al gaat het niet op, dat zij ver
plicht zou zijn, juist zóóveel maal meer te geven dan Medemblik,
als zij deze plaats in zielental overtreft. Ik geloof dan ook dat
het rijmpje van Jan Garmond beschouwd moet worden als een
half mislukte, half ongepaste aardigheid, en meer niets. Het
argument van den „Noordhollander," als zou Amsterdam weinig
of geen belang bij dezen zijtak hebben, is veel ongerijmder, daar
bet wel degelijk het belang van de hoofdstad is, zich langs den
koristen weg met alle provinciën te verbinden. Door het verkorte
traject van Friesland naar Amsterdam en vooral door de zooveel
gemakkelijker verbinding met het meest productieve gedeelte van
Noord hollandmoeten noodzakelijk de markten van Amsterdam
gevoed en daarenboven een nieuwe toevloed van personen naar
de hoofdstad in het leven geroepen worden, die niet dan zeer
voordeclig voor hare bewoners kan zijn. Een ander bezwaar ver
toont zich in Friesland. Harlingen met zijne fraaie, op staats
kosten vervaardigde, havens is jaloers op een spoorwegplan, waarin
zij niet betrokken is, en komt thans met een ander voor den dag,
In verband met liet onlangs gerigt protest tegen de
uitbreiding van liet staande leger, werd in de jl. Dingsdag
te Amsterdam gehouden vergadering van liet Internationaal
Vredebond met nagenoeg algemeene (45) stemmen aange
nomen een adres, aan de volksvertegenwoordiging te zenden,
waarin de wensch wordt te kennen gegeven, dat geen
gelden tot uitbreiding van het militaire defensiestelsel door
de Kamers zullen worden beschikbaar gesteld, maar dat
integendeel zal worden getracht trapsgewijze de uitgaven
ten behoeve van het oorlogsbudget te verminderen, en zoo
spoedig mogelijk te komen tot afschaffing der conscriptie.
Dit adres zal over het geheele land ter teekening worden
verspreid.
Tengevolge der afscheiding van het Algemeen Neder-
landsch Vredebond hebben de lieeren jhr. mr. J. de Bosch
Kemper, dr. E. Laurillard en F. C. A. Pantekoek hun
ontslag als leden van liet bestuur en van liet Internationaal
Vredebond genomen.
Bij de werken voor den houw van het centraal
station in het open havenfront te Amsterdam ondervindt
men moeijelijkhedende bodem van het IJ blijkt een ge
vaarlijke kameraad te zijn, op wien men weinig staat maken
kanverschuivingen en uitzakkingen dreigen met groot
oponthoud. Al de vindingskracht en ervaring der ingeni
eurs zullen noodig wezen om den ouden vijand, onzen
eigen grond, het hoofd te blijven bieden en dezen ten
langen leste tot onderwerping te dwingen.
Een hoogst belangrijke zaak trekt te Zaandam zeer
de aandacht, namelijk de verbinding van het Noordhollandsche
Kanaal, langs de Zaan, met liet Kanaal door Holland op
zijn smalst. Op eene vergadering van belangstellenden,
dezer dagen op liet stadhuis aldaar gehouden, werd algemeen
de wenschelijkheid van zoodanige verbinding erkend, en
werd eene commissie van 10 personen benoemd, om een
onderzoek in te stellen en plannen van uitvoering voor te
bereiden.
Een werkman in de fabriek der lieeren Boers Co.
tusschen 's Hage en Delft, is tot een jaar cellulaire gevan
genisstraf veroordeeld, omdat hij opzettelijk grondstoften
van de fabriek heeft bedorven.
-- De gemeenteraad van Dordrecht heeft dezer dagen
besloten tot liet aanleggen van verschillende werken in het
tot verbinding van Heerenveen en Sneek met Harlingen en het
staatsspoor. Kwam dit plan tot stand dan was aan den wensch
van Sneek voldaan en had Friesland, aldus redeneeren de Harlingen,
geen de minste behoefte aan eene verbinding met Noordholland.
Daarenboven is dit een echt Triesch plan, zeggen ze, wij Friezen
hebben geen behoefte aan een verbinding met Noordholland, zelfs
niet inet Amsterdam. Harlingen voldoet aan alle eischcn eener
koopstad en is veel beter gelegen dan Amsterdam voor den
transito-handel.
De noordelijke provinciën hebben recht op een zelfstandig bestaan
en moeten zich niet immer wenden tot Amsterdam, wanneer zij
de noodige voorwaarden in eigen boezem vinden.
Zoo redeneert en schrijft men in Friesland en Amsterdam mag
er uit leeren, of het misschien niet eenig belang heeft bij een
Noordholhindsch-Friesch spoor.
Willen wij hopen, dat, niettegenstaande deze ongunstige voor
teekens, want zóó mogen we ze toch wel noemen, het zoo zeer
gcwenschte spoor toch tot stand komt, maar laten de voornaamste
gemeenten, die zeker het meeste belang bij de zaak hebben, dan
beter voor den dag komen, want, daar heeft de „Noordhollander*
wel gelijk aan, vijftig duizend gulden inschrijving voor Medemblik
en honderd duizend voor Purmerend is veel te weinig.
Als de overige gemeenten naar dezen maatstaf inschrijven, dat
is aandeelen nemen, komt men nooit tot de twee en een half millioen,
en waar moet dan nog het millioen van daan komen, dat als
don gratuit bedongen is?
Maar ik hoor nog niets van officieële aanvrage om staatssubsidie;
in eene vorige correspondentie heb ik er reeds op gewezen, dat
alleen het kleine West-Friesland jaarlijks aan rijksbelastingen een
millioen in de schatkist stort. Was het zóó erg als de belasting
van ééu jaar eens afgestaan werd om een werk tol stand te brengen,
waar zulk een behoefte aan is, te meer daar audere streken, die
oneindig minder belasting opbrengen, zulke kostbare rijkswerken
ontvangen?
Dan, geloof ik, kwam het spoor zeker tot stand, want dan
zouden de twee en een half millioen aandeelen zooveel te gereeder
geplaatst kunnen worden.
In verschillende plaatsen van West-Friesland worden voorbe
reidende maatregelen genomen tot viering van de aanstaande April
feesten. Hopen wij, dat ze zoodanig getroffen worden, dat geheel
het Nederlandsclie volk er aan deel kan nemen. In Hoorn worden,
naar ik verneem, daartoe loffelijke pogingen gedaan. Waarlijk, het
is geen tijd om de Nederlandse/te natie in twee of meerdere
vijandige partijen te verdeelen en schrap tegenover elkander tc
plaatsen. Laat ons punten van aanraking en sympathie zoeken en
vergeten wat vóór drie eeuwen misschien niet had behoeven te
geschieden.
De geschiedenis van een volk behoort een band te zijn, die
zijn leden nauw aaneensluit; nooit mag ze een arsenaal worden,
waaruit men telkens wapenen zoekt om de burgers strijdend
tegenover elkander te plaatsen. GÉRARD.
