1872. N°. 73.
Woensdag 19 Junij.
30 Jaargang.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Binnenland.
■vir.
o°r 1)
Teven
taai
ibrio
HELDERSCHE
U NIEUWEDIEPER COURANT.
„Wij huldigen het goede."
Verschijnt Dingsdag-, Donderdag- en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per Is wartaalf 1.30.
ti franco per post - 1.65.
Bureau: MOLENPLEIN, N°. 163.
Prijs der Advertentiën: Van 14 regels 00 cent.
elke regel meer 15 cent.
Groote letters of vignetten vrorden naar plaatsruimte berekend.
VERTREKDAGEN DER BRIEVENMALEN:
Naar Oost-lndië: via Triest 25 Junij's avonds 6 u. 25 m.
Marseille20 Junij 's avonds 6 u. 25 m.
Brindisi 27 Junij, 's avonds 6 u. 25 m.
f Went-Indik: viaSouthampton 30Junij, 's morg. 6 u. 25 m.
Suriname via St. Nazaire 4 Julij, 's avonds 6 u. 25 m.
Kaap de Goede Hoop: 23 Junii, 's morg. 6 u. 25 m.
via 1'riiist 22 Junij, 's m. 6 u. 25 m.
HELDER en NIEUWEDIEP, 18 Junij.
Het is reeds onderscheidene malen gebleken, dat de heer
Thiers, hoezeer ook geschikt om voor het oogenblik orde
rust te doen bewaard blijven, toch in lange niet aller
sympathie wegdraagt. Zijne houding tijdens de jongstge-
liondene verkiezingen, zijne voorliefde voor de radicalen
heeft de regterzijde der Nationale Vergadering van hem
vervreemd. Een dezer heeren was zelfs onlangs voornemens
een voorstel te doen, dat vrij wel gelijk stond met Thiers
te willen aan den dijk zetten. Datzelfde lid der Nationale
Vergadering deed in eene volgende zitting opmerken, dat
de president reeds in 1848 een voorstander was der radicale
republiek, en in 't geheel moet er in 't kamp der hevige
uonarchalen eene ernstige bezorgdheid heerschen omtrent
den ouden heer Thiers en zijne staatkundige gevoelens.
In den Duitscken Rijksdag worden dezer dagen gewigtige
beraadslagingen gevoerd. Het geldt de wet, strekkende
tot beperking van de vrijheid van bestaan en werken der
godsdienstige vereenigingen, meer bepaald der uitramontanen.
Wordt die wet door onderscheidene leden met kracht ver
dedigd, het ontbreekt ook niet aan heftige bestrijders. De
lieer Schultzebehoorende tot de meest geavanceerde
liberalen, bestreed het wetsontwerp, doch alleen daarom,
omdat het niet ver genoeg gaat en dus het doel niet
zal treffen.
Tusschen Londen en Washington is de toestand van het
oogenblik minder aangenaam. De staatslieden van beide
landen kunnen het nog maar niet eens worden over de
oude bekende kwestie. Inmiddels houden de scheidsregters
te Genève geheime zittingen en vermoeijen zich de weder-
zijdsche ministers met het opstellen van nota's en het ver
dedigen van de regerings-handelingen in het Parlement.
Vrees voor ernstige verwikkelingen schijnt er evenwel niet
te bestaanwant ofschoon met eenige belangstelling van de
inededeelingen daaromtrent wordt kennis genomen, verneemt
men gelukkig niet van vrees voor 't uitbreken van een oorlog.
Brieven uit Kenneinerland.
Alkmaar, 16 Juni.
Gelukkig het land, waar de scholen eu gasthuizen paleizen zijn,"
heeft zeker geleerde gezegd, ten spijt van allen die, ook in ons
land, heiveren, dat er te groote sommen voor de oprichting van
athoolgebouwen besteed worden. Gelukkig dus ook de gemeente,
waar dergelijke paleizen te vinden zijn. Gelukkig Alkmaar, waar
ten minste wat de scholen betreft, voor doelmatige localen
tracht te zorgen, en waar een groot deel der gemeenteschuld, nu
weder met eene leening van f 40,000 te vermeerderen, is aange-
i voor de stichting van scholen, die aan de eisehen van het
onderwijs en van de gezondheid beantwoorden en zich, wat som
mige aangaat, door uitwendigen bouwtrant onderscheiden. De
armenschool alleen bleef eene ongunstige uitzondering maken
geplaatst in eene voormalige doopsgezinde kerk, tusschen de huizen
staande en door eene steeg toegankelijk, met eene omgaande
galerij, waarop, tot storing van het onderwijs in het benedenruim,
ook kinderen geplaatst waren, met eene later bijgebouwde annexe,
wolke uit het groote locaal niet te overzien was, miste zij dat
luchtige en vroolijke, dat zoo gunstig op het gemoed der leer
lingen werkt, en bovendien de door deze bij de wet bepaalde
luhondsruimte, zoodat dan ook de schoolopziener, talmensmoê, het
gebouw afkeurde. Wat te doen? De bestaande tusscbenscbool was,
denkelijk tengevolge der concurrentie van de roomsche en christe
lijke scholen, te groot voor haar aantal leerlingen, en men was
bj spoedig eens, de meer bevolkte armenschool daarin over te
beogen; maar waar dan de tusschenschool te plaatsen? Eene
Menigte plannen werden geopperd en den gemeente-architect, wiens
stoïcisme er gelukkig niet onder bezweek, opgedragen ze op het
papier te brengen. Op 1 Mei jl. werd men het in den Raad
eindelijk eens, door het voorstel van B. en W. te verwerpen en
aan te nemen dat van den heer Conijn, strekkende om de onge-
inkkig geplaatste armenschool tot tusschenschool te verbouwen,
t Was zeker het goedkoopste, maar ook het beste? De tekst,
waarmee wij dezen brief begonnen, was er zeker bij vergeten. De
schoolopziener, over bet aangenomen plan geraadpleegd, vond geen
aanleiding om het af te kenren, maar ook niet om er zijne goed
keuring over uit te spreken. De onderwijzer der tusschenschool
was er ook niet zeer meê ingenomen om zijn flink huis te ont
rennen en de beperkte kosterswoning te betrekken. Wat er verder
volgde blijkt uit het, in uw No. 71 uit het Haagsehe 'Dagblad
Het schroefstoomschip Citadel van Antwerpen, onder
bevel van den kapt.-luit. ter zee J. J. Boelen, komende
van de kust van Guinea, is jl. Zondag alhier aangekomen.
Zr. Ms. schroefstoomschip Kijkduin, onder hevel van
den luit. ter zee 1ste kl. W. E. H. Cramer, is den 14 Mei jl.
te Cura^ao aangekomen. Aan hoord was alles wel.
Volgens ontvangen telegram is de mailboot Prins
van Oranje den 14 dezer, 's avonds, van Aden naar Suez
vertrokken, na nieuwe schroefbladen aangezet te hebben.
De mailboot Prins Hendrik is jl. Vrijdag morgen te
3 ure te Port Saïd aangekomen.
Gisteren werd de 54ste verjaardag van H. M. de
Koningin alhier op de gewone wijze gevierd. Met het
geschut der oorlogsvaartuigen werd het koninklijk salut
gegeven, van de vaartuigen in onze havens, van de openbare
en eenige bijzondere gebouwen wapperden de vlaggen en
oranjewimpels. Aan hoord der oorlogschepen werd des
voormiddags en door het garnizoen des middags ten 12 ure
in het fort Erfprins parade gehouden.
Door het Artillerie-Vrijkorps alhier werd jl. Zondag
namiddag een huishoudelijke schietwedstrijd gehouden op
het schietterrein nabij Kijkduin. Ruim 30 leden wed
ijverden met elkander om de uitgeloofde prijzen, die ten
slotte behaald werden door de navolgende werkende leden
Op 200 passen: 1ste prijs het werkend lid C. Vis, die
tevens den rozenprijs behaalde; 2de prijs het werkend lid
P. J. Kries; 3de prijs de majoor D. P. II. Aberson; 4de
prijs het werkend lid L. J. Jansen.
Op 100 passen: 1ste prijs de sergeant M. P. Polak;
2de prijs het werkend lid Joh. de Waard.
De uitreiking der prijzen geschiedde des avonds in de
net versierde zaal van Musis Sacrum. De lieer J. Schuijt,
president der regelings-commissie, hield eene toespraak en
reikte vervolgens de bekrooningen aan de overwinnaars uit.
De heer Aberson stelde zijn behaalden prijs ook nu weder
beschikbaar voor een volgenden wedstrijd. De heer schout
bij-nacht Gregory en een aantal officieren van land- en zeemagt
vereerden deze feestelijke reünie met hunne tegenwoordigheid.
De avond werd verder onder dans en zang genoegelijk door-
gebragt. Ten 12 ure werd door fanfares het aanbreken
aangekondigd van den verjaardag der Koningen, aan wie
door den heer Aberson een heildronk werd toegewijd. Door
onderscheidene aanwezigen werden voor en na toasten
ingesteld, toepasselijk op het doel der zamenkomst.
Heden is liet de 57ste verjaardag van de overwin
ning hij Waterloo.
Bij den boekhandelaar de Buisonjé alhier is dezer dagen
in het licht verschenen een werkje van den heer J. G. R.
overgenomen bericht, waaromtrent wij opmerken, dat het slot:
„men is alzoo op dit oogenblik weder even ver als vóór anderhalf
jaar," niet juist is. Op 27 Jan. '71 schreef de schoolopziener zijne
eerste aanmaning, en op 8 Juni jl. werd het besluit genomen op
een geschikt terrein, nabij het Doelenveld, een nieuwe school te
bouwen. Dat is o. i. ganseli niet even ver; maar dat bokje in
commissie hebt gij begaan, door uit zoo onzuivere bron, als het
Dagblad is, te putten.
Wij noemden straks onzen gemeente-architect. Tegen deze is
onlangs een storm opgestoken van de timmerbazen, die zich, door
zijn toezicht over particuliere bouwwerken, in hunne belangen,
laten wij er bijvoegen in hunne vrijheid om te rekenen wat zij
willen (en dat is soms zeer grof) verkort achtten. Zij richtten zich
dus tot den gemeenteraad met het verzoek, de bepaling der in
structie van den architect, waarbij hem de bemoeiing met particulier
iverk verboden werd, te handhaven. De raadsleden, die meest alle
de kennis van den architect voor eigen bouwzaken wel eens inge
roepen hadden, oordeelden, dat het belang der ingezetenen mede
bracht hem als hun bouwkundigen raadgever te behouden, te
meer, wijl zulks nooit den ijver van den architect voor de gemeente
werken verkort had. Men kon echter niet besluiten, eene veror
dening niet te handhaven, en vond daarom goed haar te wijzigen.
Voor het uitwendig aanzien der stad is dit besluit van veel belang.
Onze timmerlui missen smaak en begrip van stijl (ik zag onlangs
ten uwent staaltjes in overvloed van hetzelfde euvel), en onze
architect heeft in weeshuis, hoogere burgerschool en tal van kleinere
werken getoond, die onmisbare kwaliteiten wel te bezitten.
De timmerbazen zijn, hunne pretentie ten loon, wederkeerig
bedreigd door eene werkstaking hunner knechts, die 16 in plaats
van 14 centen per uur verlangden; 62 brachten hunne eisehen
schriftelijk ter kennis der patroons en verlangden eene gemeen
schappelijke samenkomst, maar een en ander vruchteloos. De
bazen vreesden, dat hunne klanten bezwaar in de loonsverhooging
zouden maken. Sedert hoorde men meermalen, dat de staking zou
beginnen, maar men schijnt wijselijk voor dit uiterste middel terug
te schrikken.
Een ander plan, dat vooralsnog in de schoenen gezakt is, is de
oprichting eener maatschappij voor vleeschhouwerij, waartoe een
ineezeten, wegens de duurte van het vleesch en de z. i. overdreven
winsten der slagers, zijne stadgenooten vruchteloos opwekte. Wij
zijn met dergelijke maatschappijen, die aan eenige vermogenden
gelegenheid geven om hun geld te plaatsen en tot totale vernie
tiging van den nijveren tussohenstand strekken, volstrekt niet
ingenomen. Maatschappijen achten wij slechts weuschelijk voor
Vos, leeraar bij het Kon. Instituut v. d. Marine, onder
den titel: „Engelsch in den Conversatie-stijl. Woorden en
zamenspraken." Op die uitgave vestigen wij de aandacht
van belanghebbende».
Blijkens het voorberigt is het doel des schrijvers geweest
om door dit werkje bij te dragen tot bevordering der kennis
van de Engelsche spreektaal, die in den regel bij de jonge
lieden, welke zich op vreemde talen toeleggen, veel geringer
is dan de bekendheid met de Engelsche boekentaal. Ofschoon
liet aantal spraakkunsten en vertaalboeken voor beoefenaars
van het Engelsch schier dagelijks toeneemt, schijnt het getal
verzamelingen van woorden en zamenspraken niet groot,
en wordt er blijkbaar zeer weinig gebruik van gemaakt.
Is het van buiten leeren van zulke zamenspraken steeds
als een belangrijk hulpmiddel beschouwd om zich vreemde
talen eigen te maken, dit werkje, dat zich door een goede
rangschikking van onderwerpen bijzonder aanbeveelt, verdient
onzes inziens door jeugdige beoefenaars der Engelsche taal
aangeschaft en tot het aangewezen doel gebezigd te worden.
Aangenomen het beroep naar Breda door ds. van der
Vies, pred. te Kedichem; naar Beauvais, in Frankrijk, door
ds. G. Bonet Mauiy, pred. bij de Waalsche gem. te Dordrecht.
Door den bisschop van Haarlem zijn benoemd: tot
pastoor te Akersloot, de heer J. H. Muller; tot pastoor
te Oude Schild op Texel de heer H. P. Zeegers; en tot
kapellaan te Alphen de heer G. H. Rengs, die de servitor
was te Akersloot.
Op het strand te Texel is dezer dagen gevonden een
haai van ongeveer 6 voet lengte. In de maag van dit dier
bevond zich o. a. een Berlijnsch zilveren vork, eenig zeil
doek en touw.
Jl. Donderdag is te Schagen door burgemeester en
wethouders aanbesteed: het vernieuwen en herstellen van
straatwerk in de kom der gemeente aan D. Ootus, van
Wognum, voor 3450; het timmerwerk aan gebouwen,
schoeijingen en verdere gemeente-fabrikaadje aan Klaas
Blom, te Schagen, voor 813; het verwwerk aan de
schoollokalen door Jb. Klerk, verwer te Schagen, voor/175.
Te Barsingerhorn had Zaturdag een herbergier het
ongeluk onder een zwaar beladen hooiwagen te geraken en
zich deerlijk te bezeeren. Zijn toestand is zorgwekkend.
Jl. Woensdag heeft de ex-Keizer Napoleon eenige
uren te Haarlem vertoefd en in het hotel Funckler een
collation gebruikt. Hij was vergezeld van twee heeren.
Op Donderdag den 4den Julij zal te Haarlemmermeer
een landbouwfeest plaats hebben, zooals misschien moeijelijk
elders kan gehouden worden. De heer mr. J. P. Amers-
foordt biedt aan de leden der Hollandsche Maatschappij
van Landbouw kosteloos gelegenheid aan, onderscheidene
ondernemingen, waarvoor de krachten van enkelen te kort schieten,
b. v. voor eene duinwaterleiding e. d. g.
Voor de hier te vestigen stoom-constructiewinkel is de vereischte
goedkeuring van Gedep. Staten nog niet ontvangen. De Rijks
betaalmeester schijnt bezwaar te maken, zoodanige fabriek in zijne
nabuurschap te hebben. Het verlangde gebouw diende tot nu toe
tot timmermans-werkplaats en wij meenen, dat hout een meer
brandbaar materiaal is dan ijzer.
De door de kamer van koophandel belegde vergadering van
veehandelaars en veehouders, op 15 Mei, is goed bezocht geweest,
en heeft tot het besluit geleid om de mededinging naar de van
gemeente-wege uitgeloofde premiën voor het aanvoeren en koopen
van vette koeien op de bloeiende Maandagsohe veemarkt reeds met
Juni te beginnen en het geheele jaar voort te zetten. Men diende
het advies der belanghebbenden te volgen, al meende men overigens,
dat met 1 Juni de tijd voor het vette vee nog niet gekomen was.
Ongelukkig, dat nu de alom in de. omstreken heerschende tong-
blaar vele veehouders belet, hunne runderen te zenden, andereu
weerhoudt om ze op eene nieuwe markt, waar de verkoop nog
weinig zeker is, aan het gevaar van besmetting bloot te stellen.
De lOOjarige feestviering van het Roomsch-Catholiek weeshuis
heeft een goeden en aangenamen indruk gemaakt, zoowel de
feestrede, in tegenwoordigheid van regenten en regentessen der
beide weeshuizen, het collegie van burgemeester en wethouders,
geestelijken en besturen der 2 parochiekerken, uitgesproken door
den heer J. A. Peeters, die sedert 42 jaren het gesticht bestuurd
heeft, als de ruime gift van regenten om ook (de Protestantsche)
kinderen van het burgerweeshuis in de vreugde van den dag te
doen deelen. Bij de vele hatelijkheid en verwijdering, die er om
des geloofswille in de wereld bestaat, doen dergelijke blijken van
welwillendheid en toenadering ons goed. Te dien aanzien hebben
wij ook de beste verwachting van het feest, dat Alkmaar in het
volgend jaar denkt te vieren, bij het derde eeuwgetijde van de
dappere verdediging der stad tegen het Spaansche leger. Reeds is
eene commissie gevormd van een twintigtal leden, waarin alle
richtingen der burgerij vertegenwoordigd zijn, ter voorbereiding van
een luisterrijk feest. Die samenwerking belooft eene algemeene
deelneming, ook van de platteland-bewoners, die tot hunne vrien
delijke marktstad zoo veel betrekking hebben, en van anderen, die
prijs stellen op eene waardige herdenking van roemvolle feiten uit
's lands geschiedenis. Wie intussehen gevoel voor natuurschoon
heeft, waehte liefst niet met een bezoek onzer thans in vollen zomer-
dos prijkende plantsoenen en omstreken tot October 1872, maar
make gebruik van het tegenwoordig zoo prachtige weder.