1872. N". 104.
Vrijdag 30 Augustus.
30 Jaargang.
BEKENDMAKING.
r,ï
Uitgever
Bureau:
A. A. BAKKER Cz.
Binnenland.
m
m
'611
dili
261,
Vat
HËLDERSCHE
E.V VIEIRE DIEPER COURANT.
g. tcl
„Wij huldigen het goede."
Verschijnt Dingsdag-, Donderdag- en Zatuedag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal1.30.
franco per post - 1.65.
MOLENPLEIN, N°. 163.
Prijs der AdvertentiënVan 14 regels 60 cent.
elke regel meer 15 cent.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
VERTREKDAGEN DER BRIEVENMAILS
Kaar Oost-lndië: via Triest 3 Sept. 's avonds 6 u. 25 m.
Marseille 12 Sept. 's avonds 6 u. 25 m.
u Brindisi 5 Sept. 's avonds 6 u. 25 m.
West-lndië: viaSouthampton 31 Aug., 's morg. 6 u. 25 m.
Suriname via St. Nazaire 4 Sept., 's avonds 6 n. 25 m.
Kaap de Goede Hoop: 8 Sept., 's morg. 6 u. 25 m.
vut/ u via Triest 7 Sept.,'s m. 6 u. 25 m.
priii
linain
19,51,
ijarij
•1. vat
De BURGEMEESTER der gemeente HELDER maakt ter voor-
iming van ongelukken aan de ingezetenen bekend, dat op
ndagen den 1, 8 en 15 September e. k., des namiddags ten
m ure, door de Schutterij dezer gemeente Schietoefeningen zullen
:n worden met volle kogel van het fort Kijkduin in zuide-
jke rigting, en dat het terrein in die rigting, hetwelk op de
eirone wijze door roode vlaggen zal worden aangeduid, als
uteilig moet worden besphouwd.
Helder, De Burgemeester voornoemd,
S8 Augustus 1872. STAKMAN BOSSE.
HELDER en NIEUWEDIEP, 29 Augustus.
De vrede van Europa zal ongetwijfeld niet worden verstoord
door de vermeende beleediging, den sedretaris van het
Spaansche gezantschap door een Belgische stationschef aan
gedaan. De Spanjaard had den chef in de uitoefening van
diens functie heleedigd en liep daardoor een pak slaag op.
Te vergeefs heeft het Spaansche gezantschap zich bij
den minister van Buitenlandsche Zaken hierover beklaagd
en op genoegdoening aangedrongen. Het stelt zich met de
'egevene opheldering niet tevreden. Misschien dat in
rroeger tijd om zulk een zaakje wel eens het zwaard werd
«trokken maar die dagen zijn voorbij.
In Belfast is de rust nu geheel wedergekeerd en begint
i bevolking eenigzins tot bezinning te komen.
Het onlangs medegedeelde gerucht, dat de heer Thiers
oornemens is om na de vacantie Frankrijks vertegen
Brieven uit het Noorderkwartier.
581
Ki
n V
lvere XI. (Slot.)
Wij, bewoners van het Noorderkwartier, ofschoon we allen wel
ea raadsleden zijn, zoo weten we toch wel uit andere vergade
ren, dat de orde bij het behandelen der werkzaamheden, nog
iets te wenschen overlaat. Het punt van handeling, waarom
P50J len te zamen is, wordt dikwijls het minst besproken. Het hoofd-
L929S n<^erwerP des gespreks hangt af van den tijd des jaars waarin
ten leeft. In Maart bijv. zal er veel gesproken worden over liet
alven der koeien en het oonen der schapen; in April over
tt schrale gewas en den prijs der koeien op de Alkmaarder en
ïlager marktenin Mei over het vele of weinige gras en den
rijs der lammeren; in Juni over den kaasprijs en het ruime
I schrale hooigewas en zoo verder heeft iedere maand zijne eigene
B eigenaardige gesprekken, die op de vergaderingen besproken
herkauwd worden. Ik heb wel eens gehoord dat die verga-
enngen dan ook veel van een Joodsche kerk hebben, waarin
iel gesproken wordt, maar niet altijd over de belangen der
emeente. Dat is verkeerd en behoort niet te geschieden. Men
ergadert op het raadhuis om andere zaken te bespreken en te
shartigenDat er zoo veel gesproken en zoo weinig gedaan wordt,
it hindert ons, en met recht. Maar laat ons de schuld daarom
iit alleen op de raadsleden werpen, maar liever ons zeiven afvragen
'wij niet de hoofdschuldigen zijn. Wij verkiezen onze raadsleden,
Haar welk beginsel bestuurt ons niet zelden bij onze keuze?
1. Zij die een plaats in de raadzaal mogen innemen, moeten de
jjjksten in de gemeente wezen, alsof de rijksten ook de geschiktsten,
verstandigsten, de nauwgezetsten, de eerlijksten zijn. Het
jnt wel dat Éokke Simons in zijn comisch-ironiseh woorden-
k, als we het woord «geld" opslaan, gelijk heeft, alwaar hij
Mhematisch, logisch en physisch aantoont, dat een zak vol achten
twintigen gelijk is aan een zak verstand.
De leden van den raad moeten zoo wat de oudjes uit de
lïffleente wezen, beneden de zestig komt niet te pas, boven de
iQyj. Kientig is bqter. Jongere menschen in de kracht des levens, die
l0g belang hebben bij maatschappelijken vooruitgang, die zich nog
la baan moeten breken, leven veel te loszinnig met het geld der
[emeente, zij zouden inrichtingen daarstellen die op een hoofde-,
'jkeo omslag of op de vermeerdering van den omslag zouden
Op vele plaatsen in ons Noorderkwartier kan het
taadhuis dan ook het best bij een oudmannenhuis vergeleken
worden. Ouderdom en grijsheid, al is men idioot, schijnt alleen
gehikt te maken voor raadslid. De macht van den tegenwoordigen
onderwijs, wordt minder op prijs gesteld en wordt door die
'arijes, als te duur, ook minder gewaardeerd. Ik ken een gemeente
'M een jaar geleden van de zeven raadsleden maar een bij het
TOderwijs voor zijne kinderen persoonlijk belang had, do zes
"e"gen hadden geen kinderen, of zoo zij ze hadden waren ze
iris zeer ver boven de schooljaren verheven. Wat zullen zulke
?Waen zich nu voor het onderwijs interesseeren. Wij kennen
*fflers het woord, in ons Noorderkwartier zoo algemeen in gebruik:
i™e kunnen er niet beter van worden."
Aug.
iB«
16?
!8i
30^
25U
25Ü
18{
181
39Ü
Ï&A
Hf
18
521
29
261
11
iep.
woordiging in twee Kamers te splitsen, wordt thans dooi
de Times herhaald en wel met eenigen schijn van zekerheid.
De Amerikaansche berigten luiden niet gunstig voor de
candidatuur van den heer Horace Greeley. Men verzekert,
dat zijne kans om benoemd te worden lang zoo gunstig
niet meer staat dan een poos geleden. De oorzaak hiervan
moet zijn eene scheuring in den boezem der democratische
partij. De herkiezing van den heer Grant wordt hierdoor
meer waarschijnlijk. Doch de verkiezing moet eerst over
een paar maanden plaats hebben, en wie heet hoe in dien
tusschentijd de kans nog verkeert.
De mailboot Prins Hendrik, kapt. J. Hendriks, is den
25 dezer, des voormiddags, van Batavia vertrokken met
volle lading, 25 passagiers en 24 kinderen 1ste klasse, 5
passagiers 2de klasse en 85 militairen.
De mailboot Conrad, Zaturdag namiddag vertrokken,
is Zondag des nachts ten 1 uur Dungeness gepasseerd;
aan boord was alles wel.
Met een volkstrein kwamen gisteren 1200 personen
uit Amsterdam en uit Zuidholland een bezoek aan deze
gemeente brengen, 's Avonds ten ruim half acht ure
vertrok de trein weder van hier.
Te Waal en Koog op Texel is toezegging van beroep
verleend aan ds. J. W. Margadant, predikant bij de Herv.
gemeente te Huisduinen.
Beroepen bij de Doopsgez. gemeente te Harlingen
ds. J. Boetje, pred. te Koog en Zaandijk.
Aangenomen het beroep naar de Doopsgez. gemeente
te Sappemeer c. s. door ds. S. G. Binnerts, pred. te
Barsingerhorn.
-Bedankt voor het beroep naar Haarlemmermeer door
ds. Boer, pred. te Ouderkerk aan den IJssel.
De Hooge Raad heeft in de zaak van H. v. d. P.,
oud 41 jaren, geboren te Amsterdam, wonende te 's Bosch,
beklaagd van poging tot diefstal van eenige jonge ooijevaars
uit een nest, staande op een boom in den tuin van den
heer R. v. d. V., te Bosch, uitgemaakt dat de bedoelde
jonge ooijevaars zijn afkomstig van niet tamme ooijevaars
3. Bij de verkiezing van raadsleden toonen we dikwijls geen
achting voor ons zeiven te hebben. Eigenwaan hebben we in den
regel meer dan genoeg, maar. we achten ons zeiven te weinig.
Een kiezer heeft van A of B een stuk land in huur of wat geld
ten gebruike op hypotheek, onder persoonlijken borgtocht, soms op
zijn eerlijk gezicht; en nu waant land- of geldgebruiker dat hij
verplicht is in alles zijn stem uit te brengen zooals landeigenaar
en geldschieter begeert. Eigen overtuiging wordt verloochend om
een ander te believen, men verlaagt zich tot een instrument, dat
door vreemde kracht in beweging wordt gebracht. Dat is onmannelijk,
dat toont dat men geen achting voor zich zeiven heeft. Men
vergeet dat een landheer en geldschieter evenzeer om een land
en geldgebruiker verlegen is, als de gebruiker om landheer en geld
schieter.
Ik zou nog veel meer kunnen zeggen, om aan te toonen, dat
het veel meer de schuld der kiezers dan de schuld der raadsleden
is, dat er bij de plattelandsche gemeentebesturen zooveel te wenschen
overblijft. Dit is echter onnoodig, ieder kan uit eigen ervaring
veel aanvullen. Is het nu niet onrechtvaardig de 'verkozene aan
sprakelijk te stellen voor onze slechte keuze? Die menschen hebben
niets meer en kunnen dus niet meer geven. Staan nu hunne
handelingen ons niet aan, verlangen wij bijv. openbaarheid van
hetgeen in die raadsvergaderingen besproken en besloten wordt;
wat belet ons die vergaderingen bij te wonen? De courage. Wij
durven niet, we zijn te menschenvreezend. Ik geloof dat het
hoogst verkeerd van gemeentebesturen is de publiciteit hunner
beraadslagingen te schuwen. Niet anders dan laffe uitvluchten en
doekjes voor het bloeden zijn de woorden: „Wat hebben anderen
met onze gemeente van noode." Domme onwetendheid doet hen
alzoo spreken. Ik wil het door een voorbeeld bewijzen. Een
bewoner van den Haag is landeigenaar in een gemeente van ons
Noorderkwartier. Het plaatselijk bestuur van die gemeente heft
10 of 20 opeenten op de grondlasten voor de gemeente. Heeft
nu een bewoner van den Haag gebn belang bij de gemeente A
of B in ons Noorderkwartier? Wil zulk een bewoner van den Haag
niet gaarne iets vernemen hoe in de gemeente A of B door het
plaatselijk bestuur de zaken worden geregeld Verder, de debatten
die in eene raadsvergadering ten platten lande worden gehouden
in eenig blad zoo getrouw mogelijk mede te deelen, het kan niet
anders dan weldadig op de besturen terugwerken. Menige babbelaar
zou wel tot zwijgen worden gebracht, als hij zijn praat gedrukt
onder de oogen kreeg en als we al die kost, die daar in raads
vergaderingen opgeschept wordt, door en bij elkander vonden,
menig raadslid zou dan wel zoo het land krijgen, dat hij eerst
leerde zwijgen en daarna tot het inzicht zou komen: hoe begeerlijk een
zetel op het raadhuis mij ook sehijne, daar waardig een plaats
bekleeden, neen dat kan ik niet, daartoe heb te weinig onderwijs
genoten, daartoe begrijp ik mijn tijd niet genoeg. Het gevolg zou
dus stellig wezen, dat er in de raadhuizen wat minder over koeien
en kalven, schapen en varkens, tongblaar en klauwzeer zou worden
gesproken, maar met wat meer ernst die werkzaamheden worden
vervuld, waartoe de raadsleden in de gemeente geroepen zijn.
Er is nog een tweede zaak, waarom openbaarheid van al het
verhandelde in de vergaderingen des raads noodzakelijk is. Er
en zaken zijn, die aan niemand toe behooren en dat der
halve van diefstal van die vogels of poging daartoe geen
sprake kan zijn, en deze zaak buiten vervolging gesteld.
Er wordt te Texel veel gesproken over het brengen
van een verbetering in de afwatering van den polder
Waal-en-Burg en andere landerijen op dit eiland, welke
wegens hare lage ligging en den waterplas grootendeels
onvruchtbaar zijn, zoo zelfs, dat de huurprijs dier pOrceelen
gemiddeld slechts 30 a 35 per hectare bedraagt. Men
wil nu ter indijking van het noorden, een kanaal graven in
verband met het noorden, het togten en slootennet verbe
teren, zoodat men ten allen tijde meester zal zijn van die
watermassa. Men rekent dan ook op het goedkooper mest-
vervoer te water, ten einde schrale gronden te kunnen
verbeteren en maakt zich sterk, dat door die werken ruim
4000 hectaren land, welke thans een gemiddelde waarde
hebben van 400, dan minstens 1000 per hectare waar
dig zouden zijn, alzoo in massa bijna 2| milliöen gulden.
Te Warmenhuizen is jl. Maandag een der werklieden,
aan de in aanbouw zijnde R. C. kerk werkzaam, door een
vallenden emmer aan het hoofd gewond, met het ongelukkig
gevolg dat zijn schedel gekloofd werd. Ondanks de genees
kundige hulp, is de man aan de gevolgen overleden.
Men meldt uit Nieuwe Niedorp, dd. 26 dezer:
„Ook in deze gemeente wordt bijgedragen voor een nationaal
huldeblijk aan Thorbecke. Ofschoon zich alhier geene sub
commissie heeft geformeerd, hebben toch eenige vrienden
van den overleden staatsman, ook door geldelijke bijdragen,
van hunne belangstelling in deze zaak doen blijken."
Door den raad der gemeente Hoorn zijn, ter verle
vendiging der Maandagsche veemarkt, premien uitgeloofd
tot een bedrag van 400 's jaars aan hen, die gedurende
een jaar het meeste vee ter markt aanvoeren en aan hen,
die in datzelfde tijdsbestek het meeste vee koopen.
Het verzoek der hoofdonderwijzers te Harenkarspel
om verhooging hunner ontoereikende jaarwedden is door
den gemeenteraad gewezen van de hand; dit besluit is
genomen hoezeer de rekening der gemeente jaarlijks met
een saldo van p. m. 2000-sluit. Het hulponderwijzers-
geschiedt in sommige gemeenten nog zooveel dat strijdt tegen, de
wet. Het zal wel de eerste verplichting van raadsleden zijn de
wet onpartijdig naar letter en geest toe te passen, al is het dat
men zelf of zijne kinderen er eenige schade bij lijdt. Zeer wijs is
in de gemeentewet opgenomen, dat geen raadslid, geene n&iifve
bloedverwant of verzwagerde van een raadslid eenige aanneming
of leverantie aan de gemeente doen mag. Wij zien hoe nauw
gezet Harlingen die wet toepast, waar een raadslid ontzet is,
omdat hij hout had geleverd aan een aannemer, die een brug
voor de gemeente moest daarstellen. Geschiedt dit in ons Noorder
kwartier ook? O! wat is het. bij ons in sommige gemeenten nog
anders. Ik ken een gemeente, waar de schoonzoon van den
wethouder wel gemeentewerk verrigt, terwijl een ander, die hetzelfde
ambacht uitoefent, nog al wordt voorbijgegaan. Nu moeten wij
niét zeggen: wel laat de benadeelde zijn beklag bij den raad
indienen, wat gaat ons dat aan? Och, we kennen ons volkje in
het Noorderkwartier. Als de benadeelde durft klagen, dan wordt
hij immers nog meer benadeeld. Neen, wij moeten voor den
benadeelde in de bres springen. Het gaat ons wèl aan, want de
wet waardoor we geregeerd worden wordt geschonden. Heden
schendt men die tegenover een onzer medeburgers, maar morgen
leggen wij aan de beurt. Wat waarborg hebben we, dat de
raadsleden tegenover ons nauwgezet zullen handelen, als we zien
wat ze onzen medeburger aandoen? Daarom, het kan niet anders
dan goed, zeer goed werken, als elke gemeenteraad niet slechts
zijne vergaderingen in het openbaar houdt, maar ook van zijne
debatten en besluiten een verslag geeft in het een of ander
dag- of weekblad dat in de gemeente hel meest gelezen wordt.
Eu hoe woordelijker en getrouwer het verslag is, des te beter
zou het wezen.
Wat is nu het doel van dezen brief? Ik wil het gaarne
zeggen. Ik ben begonnen met het spreekwoord der Latijnen:
„Tempora mutantur, et nos mutamur in illisWij zien, de tijden
zijn veel veranderd, en wij ook wel, maar nog niet genoeg; de
tijd is ons vooruit, wij moeten nog veel veranderen, willen wij
de voorrechten van onzen tijd waardig genieten. Daarom heb
ik den vinger op de wond gelegd. Ik heb het niet gedaan
•met het doel om te pijnigen, maar om de kwade stoffen uit te
drukken, opdat er genezing kome. Openbaarheid is de beste
waarborg voor onze goede trouw al het geheime en geheim
zinnige wordt door redelijk ontwikkelden in onze dagen zeer
verdacht gehouden. De domme menigte mag men daardoor nog
overbluffen, die nadenkt kan aan obscure handelingen geen ver
trouwen schenken. Al dat spreken met halve woorden en in
bedekte termen, waarin veel bewoners van ons Noorderkwartier
ver zijn, waarlijk, dat verwekt geen vertrouwen. Zoo is het ook
met de raadsvergaderingen gelegen. Hoe meer openbaarheid des
te heter, des te meer vertrouwen geniet de raaden als er nu
plaatselijke besturen zijn die aan die billijke begeerte van gemeente
naren niet verkiezen te voldoen, welnu, dat wij dan van ons recht
als burgers gebrnik maken en alle vergaderingen bijwonen en
door de pers mededeelen, wat wij meenen dat nuttig en noodig
is, opdat de macht der openbaarmaking hervorme, wat hervorming
noodig heeft.