1873. N°. 41.
Vrijdag 4 April.
31 Jaargang.
Binnenland.
HELDERSCHE
MIËÜWËDIEPER COURANT,
mof Mnfabwiwi
,Wij huldigen het goede."
Yjriettjnt I}iNasDXG-,;Po;«DSE»aq- en Zatoedag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal1.30,
n ÜUiko per post - 1.85.
- li.l.im .'li''" .fao.ihun.- "'i1
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau: HOLENPLEIN, M°. 163.
Prijs der Advertentiën Tan 1—4 regels 00 eeat,
elke regel meer 15 cent.
Groote letters of vignetten worden n&arpiaatsrnimteberekoni
PER BRIEVENMAILS
Kaai- Qok-ïnaii: via Trilst lb April 'sa.vonds 6 u. 25 m.
n i Marseille 10 April 's avonds 6 u. 25 m.
v Brindisi 17 April's avonds 6n. 25 m.
Kroonprins der Nederlanden,
ar BW.,*.* v
14 April, s avonds 11 n.
f Y,Rqtterd.p,AMjjrsfon2Mei'sinidd.lu.40m.
Ourafao en Suriname, 16 April 's morg. 6 n, 25 m.
Kaap de Goede Hoop. via Southampton: 13 April,
's morg. 6 u. 25 m.
HELDEJl en NIEUWKDIEP, 3 April,
itiek, nieuws komt tegenwoordig hét overvloedigs!
uit Spanje. Een gunstig verschijnsel is dit echter niet,
want, woonden er vrede en rust, er zouden vandaar niet
zooveel staatkundige nieuwstijdingen, te vermelden zijn.
Barceloria wordt door eqn opstand van het gepeupel bedreigd
nufn heeft zelfs gepoogd eene kerk in brand te steken.
Voortdurend; hebben er zamenscholingén- plaats. Dok uit
andere plaatsen wqrdt over woelingen geklaagd, zoodat, naar
men verzekert, in jden ministerraad te Madrid tót het nemen
van krachtige maatregelen is besloten. Onder de buiteh-
landsohe pieuwstydipgen deelenweinteressante bijzonderheden
m'êde tên aanzien van eengevecht tusschen regerings
troepen en. (Jarlisten. 't Blijkt; daaruit zonneklaar, dat de
opstand pog in lange na niet bedwongen is, of zal worden.
Volgens een berigt uit Weenen, acht de Russische
re^eripg het tegenwoordig bewind in Spknje niet de uit-
drokting te zijn van den volkswil, en knoopt zij dientengevolge
met dó regering, der republiek geene andere dan voorwaar
delijke betrekkingen aan.; )i
jEk NedepJandscjiTjSslgiRPhe. commissie ..voor het uit den
wég ruimen der .internationale bezwaren, waartoe de werken
tol verdieping ,?n verbreeding vaJl het.Terneuzensche kanaal
wnleiding zouaen kunnen geven, is jl. Maandag bijeen-
Beuter's office berispt uit. Pcnang-, dd. 1 April
«Wederland heeft den 27 Maart het rijk Atchin,
op Sumatra, formeel den oorlog verklaard."
Napoleon de Eerste te Potsdam.
v,ji» neïioUuw»'iif.'fiii ueaioii eio(reot—bj/ioixv
Alle geschiedkundige gebeurtenissen hangen onderling innig
tarnen, al zijn ze van nog zoo verschillenden aard en in tyd zeer
ver van elkander verwijderd. Het noodlot, waardoor in 1806 de
Pruisische Staat ineenstortte, was het gevolg van een reeks staat
kundige misslagen, maar tevens het begin van een beter stelsel,
van epn 'innerlijke versterking, waaruit de groote gebeurtenissen
van, den jongst Verloopen tijd als een langzaam maar zeker gevolg
tijn voortgekomen. Het einde van de reeks van geschiedkundige
gebeurtenissen, waardoor twee van do meestbesohaafcle en oji'gees
telijk gebied meest .bewogen volken innerlijk verbeterd zijn geworden,
l»n,.jo geinig .woorden worden, saamgevat. Koning Wilhelm te
Versailles, -het begin van dezo. gebeurtenis en van datgene wat
w'ten nauwste mede samenhangt, vindt men in de reeds ver in
ieterledenheid liggende gebeurtenis: Napoleon de Eerste te Potsdam.
Wij kénnen het eerste gedeelte, dat tot de geschiedenis van ftqh
illetjöngstén tgjd behoort, 'nauwkeurig uit de berichten van onze
tjjdgenooten. Maar nu ia het voor ons, Duitschers, goed en leer-
Ban, te midden van dén trotB op onze behaalde overwinningen,
ieó blik eens rugfvaarts te slaan op den tijd dat Duitsehland, dat
tu xop tiotsch en machtig, is, uitgeput nederlag aan de voeten
hen, die zjj nu overwonnen hebben en uit duizend wonden
bioedde, en dat wel in. een stad; de lievelings-residentie der
Pruisische koningen,, waar zich duidelijker en meer voelbaar dan op
itdére andere plaats de wisseling van het lot openbaarde en deed
pvëéleh;
De slag van Jena 'fcad/'plaata géhad. Men zqgt, dat men op
W dag, den I4den Oetober, op stille plaatsén aan den Havel
iea donder der kanonnen van Jena' gehóórd hééft. Tot op den
Dtfjeu Qetober kwam er in de residentiesteden Berlijn'én Potsdam
J*gf tijdipg. Qp den genoemden dag maakte eindelijk de Ber-
BWJ^itupg; de Jobstijding, van dep verlorpn slag openbaar. eBej,
TCmgj de pngetep, jdev ppgewondeniheid jwaren; ,in aller, harten
«top gestegen., Op den'avond yan den i6dqn,Qetobet,»«ed.-«f
J den etraatwëg; 'die Van Leipzig over Potsdam naar Herlijn
™pt, een wagen met zes .paarden bespannen; de wagen reed over
it brug over denHavel PostSop binnen tót het slot,, alwaar hij
Bl'hield. Er werden aanstalten gemaakt om van paarden te ver-
Bsselen. Een wagen met zes paarden bespannen is altijd, maar
Boral bij de toen plaats hebbende gebeurtenissen een belangrijk
«it,. maar het werd, dit des te meer, toep.,men bemerkte dat het
»e wagen van Jpjningin Louize was. Dadelijk prerd hij door een
Mnjké menigte ménschen omringd. Vol smart en verwondering
takende het volk inéen van de dames,dié weenend en met een
8elaSt, dat de duidelijkste kenteekenen van diepe droefheid droeg
in het binnenste van den wagen zat, Koningin Louize. Zij,
J!e 'eens:, zoo schoon, zoo vroolijk, zoo schitterend haar geluk als
koningin genoot, was nu somber en treurig. Zij, die wellicht de
lani
De mailboot Prins Hendrik, is den 30 Maart te 6 ure
namiddag te Port-Sald aangekomen en zou in den avond
van 1 April de reis voortzetten.
Aan boord van dezen bodetn bevinden zich de volgende
passagiers: Raadt van Oldenbarneveld, echtgenoot en 4 kin
deren; Hingman; de heeren de Lange, Birnie en 3 kinderen;
Schlupman, echtgenoot en kindKramer en echtgenoot
mevr. Buijs en 2 kinderen; mevr. Bruno; jongeheer van
"Waasdijk; jufvr. Eldik; 10 onderofficieren der land- en
zeemagt; 126 militairen en schepelingen; 1 behoeftig persoon
en 5 Chinezen.
Gisteren avond gaf de rederijkerskamer Olympia
haar laatste buitengewone vergadering in dit saizoen. In
de eerste afdeeling werden een viertal dichtstukken voor
gedragen, en daarna werd opgevoerd het kluchtspel: De
gunning, of openbare verkooping voor hypotheekschuld. Met
een geanimeerd bal werd deze vergadering besloten.
Bij den Raad van State is thans aanhanging gemaakt
een wetsontwerp tot het aanleggen van forten, waarvoor
eene uitgave van 38 millioen zou worden gevorderd.
Daarentegen zouden de vestingen Nijmegen, Zutphen en
Deventer worden ontmanteld. (Arnh. Crt.)
Aangenomen het beroep naar Oostzaan door ds.
J. C. van Slee, pred. te Herwijnen.
Zestal te Haarlem: J. H. L. Roozemeijer, te Middel
burg; D. P. M. Huet, te Dirksland; J. G. Verhoeff, te
Wissekerke; G. A. Rademaker, te Sneek; E. A. G. van
Hoogenhuyze, te Steenwijk; E. T. Kruyff, te Velp.
Het Anti-Schoolwetverbond telt reeds 116 afdeelingen
en 8000 leden.
De heer M. M. Verkozen Jr. te Alkmaar heeft, ter
gedachtenisviering van Alkmaar's ontzet (8 Oct.), Z. M.
den Koning aangeboden een door hem keurig bewerkt
gouden insigne, voorstellendede burgt van Alkmaar,
prijkende met een met diamanten ingezette kroon, met
toepasselijk rundschrift. Bij kabinets schrijven van 23 Maart
jl. heeft hij, namens Z. M., een vleijend schrijven met
hoogstdeszelfs acceptatie en dankbetuiging ontvangen.
Den 14 Junij 1871 gingen Cornelis Blok, Dirk de
Jong en Pieter Wijker (wij geven de namen zooals zij in
de Èngelsche bladen voorkomen) van Egmond met een
klein scheepje in zee en ankerden met een ander Hollandsch
scheepje, bemand door Ary Stom en nog een paar zeelieden,
meeste behoefte aan troost had, zij gevoelde, dat zij diegenen, die
haar omringden en die haar, toen..Koning en troepen, die in het
begin van September uitgetrokken waren, vol geestdrift en ver
trouwen op de overwinning hadden toegejuicht, dat zij de bewoners,
die trouw aan haar gehecht waren en van wie zij er velen persoon
lijk kende, een woord van troost en geruststelling schuldig was.
Zij boog zioh dan ook uit het portier, sprak tol hen en verzekerde
hun, dat alles nog gunstig zou kunnen afloopen. Vervolgens reed
de wagen weg. Waarheen? Dat wist niemand en niemand ook
waagde het dit te vragen, ofschoon men die vraag op aller gezichten
tfn duidelijkste kon lezen. Dat de Koningin niet te Potsdam
gebleven was, dit achtte men op zichzelve reeds een slecht teeken,
en bet duistere vermoeden, dat dit snelle vertrek uit Potsdam
opwekte, zou dan ook maar al te spoedig vervuld worden.
Op den 2 Os ten Oetober was het boven allen twijfel verheven,
dpt de Fransche troepen den Kurmark bezetten zouden. In den
nacht van den 21sten op den 22sten trok dan ook een patrouille
huzaren, onder aanvoering van een officier, de stad binnen. Deze
meldde de aankomst van het derde armeecorps van Davoust, terwijl
er tevens in de stad duizend officieren, grootendeels van den gene-
:rilen staf, ingekwartierd zouden wordendat twaalf rijpaarden voor
den stal van den maarschalk gereed moesten zijn en dat er zestig
duizend man in de stad en hare omstreken zouden bivouakkeeren,
voor wier vpeding en verpleging men de noodige zorg zou moeten
dragen. Deze lieten dan ook niet lang op zich wachten. De steden
Pbtsdam en Berlijn moesten dagelijks van zestig tot tachtig duizend,
porties brood, van twee- tot driehonderd duizend flesschen wijn,
benevens fourage voor vijftien duizend paarden leveren, en dat wel
gedurende drie weken. De wachtvuren, die men gedurende de
volgende Octobernachten zag, verkondigden hunne aankomst. De
voorhoede van het leger, waarvan de roep. van onwederstaanbare
dapperheid vooruitging en eene donkere schaduw in het hart der
bewoners verwekte, kwam aan. Eindelijk kwam hij zelf aan het
hoofd zijner garden; hij, de machtige, die alles wat zich tegen
hem verzette met ijzeren vuist ter neder wierp; de man met het
onbewegelijke gelaat, het groote krijgskundige genie, Keizer Napo
leon de Eerste, ,die met bewondering opzag tot den geest van
Frederik den Groote, en toch in. weinige dagen het rijk, dat deze
gesticht had, had verpletterd.
Het was op den 24sten Oetober, des morgens ten half elf ure.
De Keizer reed door de colonnaden den tuin binnen, waaraan het
exercitieveld grenst, waar de vader van Erederik den Groote met
zijp. regiment van reuzen geëxeroeerd had, en dat men toen en ook
pu nog met het volste recht de hoogesehool van de Pruisische
exercitie noemde. Hij reed de laan op, die naar den ingang van
het slot leidt; daar ontving hem de, gouverneur van zijn paleis,
Duroc, die hem het slot binnenleidde, waar, met Joachim Frederik
te, beginnen, alle keurvorsten en koningen gewoond hadden en
waar de groote keurvorst en Erederik Wilhelm de Eerste den
ongeveer 9 mijlen van Camperdown. üp het scheepje van
Ary Stom werd toen een korf in de mast geheschert,
hetwelk een teeken was, dat er jenever en tabak aan boord
was, om tegen visch te verruilen. Onmiddelijk stak een
boot met drie man af van een kotter, die in de nabijheid
lag. Zij kochten 8 flesschen jenever voor 10 sh. en roeiden
vreedzaam naar den kotter terug. Na anderhalf uur kwamen
zij nu met acht mannen terug. Ary Stom verstond een
weinig Engelsch en vernam, dat men meer jenever eischte.
Blok gaf twee flesschen, nog eens twee en eindelijk nog
twee, maar toen weigerde hij meer te geven, waarop een
der Engelschen hem met de vuist een slag op den. mond
gaf. 't Zij dat hij niet vast ter heen meer was of dat de
terugwerking van den slag te hevig was, onze Engelschman
viel over boord. Gelukkig voor den drenkeling, had hy
met een goedhartigen Hollander te doen, die, de pijn van
den slag en den voorgenomen afzet vergetende, hem weder
aan boord hielp. Naauwelijks was hij echter weer op de
been of hij was de weldaad vergeten, en geholpen door
zijne makkers plunderde hij de schuit, en onder 't bespelen
van een geroofde harmonica, keerden zij met den behaalden
buit, bestaande uit sigaren, anysette, eau de cologne, enz.
naar den kotter terug.
't Schijnt dat ons gouvernement zich met die zaak be
moeid heeft, althans de aanvoerder stond Vrijdag jl. te
Norwich wegens die daad teregt. De juiy vond hem, wel
schuldig, maar beval hem in de genadé van den regter
aan; deze evenwel was van oordeel dat zulke daden dé
goede verstandhouding tusschen bevriende volken niet
bevorderden en zag geen reden voor een zachte strafhij
stuurde den ondankbaren jenever-vriend voor vijftien
maanden naar de gevangenis. ÓK1. Crt.)
Aan de Amst. Crt. wordt medegedeeld, dat de laatst
overgeblevene van de' bemanning der kanonneerboot van
den beroemden van Speyk, de bekende Weilér, wien onlangs
mede in de nieuwe woningen der Hervormde Diaconie te Amster»
dam verblijf werd verleend, den 29 Maart aldaar is overleden.
Met 1 Mei a. s. zal te Amsterdam een nieuwe
omnibuslijn geopend worden en Wel, gaande van den
Kampersteiger bij de Nieuwebrug langs den IJkant der
stad, Scbippersgracht, Dokbrug, Plantage, langs Artis,
Kerklaan, Kerkstraten tot de Leidsche straten, Leidsche straat
tot aan het einde der Vondelstraat en weder langs dezelfde
route terug.
laatsten adem hadden uitgeblazen.
Nadat de Keizer de marmeren zaal en de pronkvertrekken in
oogenschouw genomen had, liet hij zich door den slotbewaarder en>;
den vlug Fransch sprekenden kamerdienaar Tamanti, die tot tolk
tusschen hem en den slotbewaarder diende, naar de vertrekken van
Frederik den Groote brengen. -.-i
De slotbewaarder opende een deur en voerde den Keizer door
verscheidene daar vóór liggende vertrekken naar de eetzaal der
maarschalken en naar de eetzaal van Frederik den Groote; daarna
traden zij een kostbaar gemeubeleerde kamer met ronde hoeken
bipnen. Op de muren bevonden zich schilderijen in olieverf van
Pesne en Laneret; het eene stelde Foehois met hare zusters dansende
voor, dezelfde Foehois, die later met den Marquis d'Argent huwde.
De meubelen waren van groen verlakt hout, rijkelijk verguld en
met rose-atlas overtrokken. Bij het venster stond een muziek-
lessenaar met verguld brons ingelegd, tegen den muur een klein
vleugel-orgel. la-n iW
„Dit is de kamer, waar Frederik de Groote muziek maakte,'
zeide de slotbewaarder, „en nu zal ik uwe majesteit naar een
klein kabinet van cederhout brengen, waar de koning gewoon war
alle morgen door te gaan, wanneer hij-, uit zijn kleedkamer ko
mende, naar de kamer ging, waar hij zat te werken; nu is uwe
majesteit daar juist binnengegaan.' De Keizer ging door dit kleine
vertrek en kwam vervolgens in eene kamer, die geheel en al naar
den smaak van den tijd des grooten Konings gemeubeleerd war.
De wanden waren wit gelakt, waarop en reliëf veelkleurige bloemen
en vruchten aangebracht waren. De fauteuils, van verguld hout
vervaardigd, waren met blauw fluweel overtrokken; de schrijftafel
was met kostbare sieraden, uit schildpad vervaardigd, ingelegd;
in den hoek stond een verguld koperen drakenkop, uit wiens wijd
geopenden muil, naar Kussische manier, de verwarmde luoht in de
kamer stroomde. Tamanti maakte den Keizer opmerkzaam op de
spiegels, die overal in de kamer opgehangen waren, en wel zóó
danig, dat de Koning daardoor alles kon zien wat op de straat en
op de brug gebeurde, zoowel als de menschen, die bij de tegen
over de straat geplante linden stonden en hunne verzoekschriften
in de hoogte hieven, om ze vervolgens aan de dienaren te geven,
die de Koning naar hen toezond.
De meeste opmerkzaamheid schonk de Keizer aan een vertrek,
dat met het zoo even beschrevene door een deur van spiegelglas
in verbinding stondhet was een groot vertrek, welks muren
behangen waren met blauw zijden tapijten, waarop zilveren bloemen
gewerkt waren. Op dezelfde wijze waren de sopha en de stoelen,
die zioh in dat vertrek bevonden, bekleed. In het midden stonden
eenige groote tafels met bladen van .ametist en eene andere, wier
blad met groen fluweel bekleed was. Aan dit groote ruime vertrek
grensde een kleiner, op de manier van een aleoof; de beide
ruimten waren van elkander gescheiden door een massief zilveren
ballustrade, waarop kinderbeelden van massief zilver stonden. In
