1873. N°. 77. Vrijdag' 27 Junij 31 Jaargang. Uitgever A. A. BAKKER Cz. BERM BETREFFENDE DEN OORLOG MET ATSJIN. HELDERS! 1IE KV VÏEUWEIIEPER COURANT. „Wij huldigen het goede." Verschijnt Dinqjsdag-, Donderdag- eu Zaturdag namiddag. ibonnementsprijs per kwartaal1.30. t franco per post - 1.65. Bureau: MOLENPLEIN, N°. 163. Prijs der Advertentiën Van 14 regels 60 cent, elke regel meer 15 cent. Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend. VERTREKDAGEN DER BRIEVENMAILS I Naar Oost-lndië: via Triest 8 Julij 's avonds 6 u. 25 m. Marseille 3 Julij, 's avonds 6 u. 25 m. Brindisi 10 Julij 's avonds 6 u. 25 m. Curcifao en Suriname, 1 Julij 's morg. 6 u. 25 in. Kaap de Goede Hoop, via Southa.mpf.on: 3 Julij, 's morg. 6 u. 25 m. Aan berigten uit Batavia, dd. 10 Mei, ontleenen wij iog het volgende „Gisteren avond zijn de stoom- en zeilschepen, met de ran Atsjin terugkeerende troepen aan boord, ter reede aangekomen, met uitzondering van de William Mackinnon, Jie heden middag is gearriveerd. Heden ochtend zijn de gekwetsten, ten getale van 70 of 80 man, van de Kosmopoliet door de Tjiliwong naar den gebragt. Zij vonden aan den Kleinen Boom dezelfde ontvangst als hunne voorgangers, met de Singapore hier aangekomen. Na een en ander gebruikt te hebben, zijn zij jaar het hospitaal vervoerdde ligtgekwetsten per tramway- wagen, -de zwaargewonden in brancards met tent. Eerst morgen zullen de troepen debarkeren. Ten 10 ure is de Tjiliwong andermaal naar buiten gestoomd, ten einde eenige gewonden af te halen, die tegen 12 ure aan den wal zijn gekomen. De manschappen zagen er zeer afgemat uit. Tegen 2 ure heeft de William Mackinnon zijn anker laten vallen. De vloot heeft eene voorspoedige reis gehad." Naar het Alg. D. v. Ned. Indië verneemt, is het leger bestuur van plan om de getalsterkte der bataillons te brengen op 1000 man. Men is nu ijverig bezig niet alleen te Batavia, maar ook te Samarang en te Soera- baija de troepen te oefenen in de behandeling van het acbterlaad-geweer. Het getal Beaumont-geweren, uit ïeierland herwaarts gezonden, is voldoende om daarmede 13 bataillons te wapenen. Brieveu uit Iieunemerlaud. XII. Alkmaar, 22 Juni 1873. De langste dag is reeds voorbij, de zomer begonnen, en nog eb ik u niet uitgenoodigd, n in het heerlijke grpen te komen verkwikken. Heeft het zich lang laten wachten, 't is er des te prachtiger door geworden. Het vertoont door de regens, waar- Ie wij bevoorrecht zijn, eene buitengewone frischheid, waardoor bet genot eener wandeling verdubbeld wordt. Amsterdammers en Nieuwetliepers maken dan ook weder druk gebruik van de door spoortreinen en stooinbooten bestaande gelegenheid om eens groen ea boomen te zien de Amsterdammers mogen roem dragen op Vondelspark, dat eenmaal eene sclioone wandelplaats belooft ta worden, voor het tegenwoordige ontbreken lommer en «kaduw daar nog te veel om met onzen Hout te kunnen wedijveren. Heyloo en Bergen mogen zióli weder in tal van bezoekers, in bewonderaars hunner trotsche wouden verhengende nieuwe straat wegen langs den duinzoom stellen thans de liefhebbers van natuurschoon in staat, hunne rij- of wandeltochten wat verder, tot Egmond en Schoorl, uit te breiden. Egmond kent ge waarschijnlijk leeds, Schoorl gewis niet. Baadt uwe vrienden aan, dat lief gelegen dorpje niet te vergeten; vriendelijk in het hout verscholen, ligt bet aan den voet der hoogste duinen van Holland, die zich noord- »aarts meer en meer versmallen, om bij Hargen plotseling te eiadigen en door een kunstwerk, de Hondsbossche zeewering, ver langen te worden. Eene beklimming van den duintop loont de Moeite door het prachtige vergezicht over een groot deel onzer provincie, bosschen en bouwland op den voorgrond, landerijen en dorpen verderop, zelfs de masten in het Nienwediep zijn met het Uoote oog te onderscheiden. Van Schoorl slingert een schilder- nhtige weg langs duinen, bosschen en akkers en langs de woningen «n het gehucht Aagtdorp tot het welbekende „vrouwtje aan 't duin" te Bergen, waar men onder de schoone beuken na de korte 'indeling zich wat ververschen kan. Mochten de heeren Zur Mühlen bunnen goedvinden hunne pleziergangers naar Alkmaar des morgens h Schoorldam te doen uitstappen, niemand zon zich den tocht over Schoorl naar Bergen beklagen. Hebben uwe plaatsgenooten zich niet beklaagd, dat Mijers cirque êweenten als Schagen, Medemblik, Beverwijk en Haarlemmermeer bezoekt en de zooveel grootere gemeente Helder vermijdt? Dank dl paardendroes ten uwent, die er den ondernemer toe verplicht, 'de rijksdaalders zijn er door bespaard. Was het dan niet merk aardig? De tent, ja, de vlugge, ordelijke wijze van opzetten en 'Ibreken, de practische inrichting van het geheel verdient bewon- dering. Geen geschreeuw, geen gevloek, ieder weet zijn werk en ?aat stil zijn gang. Maar dit kon men gratis waarnemen, even als de nette optocht, waarvoor het niet aan toeschouwers van hier elders ontbrak. De voorstellingen echter in het cirque voldeden fflinderpaarden en ruiters waren vooral niet beter dan van Carré Wohlschlager, gedresseerde olifanten blijven onbevallige dieren het zien van een waaghals in eene leeuwenkooi doet de gedachte Uit een particulier schrijven van Singapore deelt men aan het Bat. Handelsbl. het volgende mede: ,,Wij ontvangen zekere berigten, dat door alle kleine vorsten op Sumatra aan den Sultan van Atsjin goed ge wapende hulptroepen worden gezonden en zijn toegezegd, om hem bij eene hervatting van den oorlog, dien men stellig en spoedig verwacht, tegen de Hollanders te onder steunen. Groote hoeveelheden kruid en ander krijgs- materiëel werden opgekocht en op verschillende wijze naar Atsjin gezonden, hetwelk niet kan worden belet, daar de blokkade niet effectief is. De tweede expeditie naar Atsjin zal dan ook voor eene geduchte en goed toegeruste magt staan, die vast besloten is om het rijk tot het uiterste te verdedigen." De correspondent van het Bat. Handelsblad te Penang, die gemeld had dat er nog twee onaangetaste kratons bestonden, komt op deze mededeeling terug en zegtik had moeten zeggen een half dozijn, waarvan een, de voornaamste, veel grooter en sterker dan een der andere en waarin het paleis staat, ongeveer 15 mijlen van het strand ligt, nage noeg op dezelfde plaats als Johnstons Chart of the world on Mercators projection is opgegeven. Nabij dien kraton is een moskee, naar ik verneem ook versterkt en waarin .ruimte is om 5000 geloovigen te herbergen. Langs de kust, als het ware op een eiland, dat gevormd wordt door de delta der Atsjin-rivier, die zich, in vier takken verdeeld, in zee stort, liggen aan den regter oever der meest regts gelegen rivier, een groot aantal forten, die het strand be strijken aan den linkertak der rivier, waarvan de monding door twee forten wordt beschermd, is de plaats waar onze troepen geland zijn en de versterkingen werden genomen. Al de andere forten, waarvan ik gesproken heb, zijn niet aangevallen geworden, ook niet het fort, dat de monding van den uitersten linkerarm der rivier verdedigt. Gij ziet dus, dat er werk in overvloed voor uwe troepen zal zijn, wanneer zij den oorlog gaan hervatten; reken er op, dat 20,000 man de kleinste magt is, die voor deze taak is berekend; indien het namelijk het doel is den oorlog spoedig tot een goed einde te brengen. De Tijd heeft uit eenige aanteekeningen van eenen rijzen, dat te eeniger tijd de natuur boven de leer gaan en John Cooper het slachtoffer zijner vermetelheid worden zal. Loopen en dansen op zeer hooge stelten is evenmin gracieus als gedrilde olifanten en getemde leeuwen, en het gracieuse moet o. i. in een paardenspel op den voorgrond staan. Behalve van Mijer, zijn ons geene uitspanningen aangeboden dan de voordracht van mej. Kruseman (die van hare gezellin mej. Perk mocht niet tot de uitspanningen gerekend worden). Mijn West-Eriesche collega heeft u van de door deze dames te Hoorn gehouden lezing reeds een verslag gezonden, zoo compleet dat ik er niets heb bij te voegen, en zoo geestig als ik niet in staat kou zijn geweest te geven. Onze zoo gunstig bekende hoogere burgerschool zie in dat „onze" geene pretensie, waar ik van eene Rijks-instelling spreek ondergaat een gevoelig verlies door het spoedig aanstaande vertrek van 1 haren directeur, den heer van Aken, die de betrekking van directeur van dergelijke gemeente-inrichting te 's Gfavenhage en daarmede de moeilijke taak aanvaard heeft, om verbetering te brengen in een zeer ongunstigen staat van zaken. Zijn doorzicht, flinkheid en humaniteit, eigenschappen welke hem hier deden hoog schatten, mogen hem in staat stellen, de in de hofstad bestaande bezwaren te overwinnen eu een daar, meer dan elders, noodig geslacht van degelijke en ontwikkelde mannen te helpen vormen. De toebereidselen voor ons Oetoberfeest worden ijverig voortgezet. Ook de Langestraat heeft zich door het voorbeeld van andere ètraten en grachten laten verleiden tot eenparige versiering en verlichting, eene samenwerking, die slechts schaden kan aan de verscheidenheid en aan den naijver der ingezetenen onderling. Enkele goede plannen worden daardoor opgeofferd, maar de eens gezindheid valt in deze ook te waardeeren. Belangrijke sommen zijn in verschillende gedeelten der stad tot dergelijk doel reeds bijeengebracht, zoodat het te verwachten is, dat Alkmaar een be vallig feestgewaad zal vertoonen. De algemeene feestcommissie had van inschrijvingen der burgerij p. m. f 1200, van een aantal ingezetenen voor eene harddraverij f 600 eu van eene subsidie der Ontzetvereeniging f 650 beschikbaar, op verre na niet genoeg om hare plannen tot uitvoering te brengen. Zij verzocht dus aan den gemeenteraad eene subsidie van f 1500. De fiuanciëele commissie adviseerde om f 600 te verleenen, maar het voorstel van een raadslid óm de gevraagde f 1500 toe te staan, werd aangenomen. Alzoo begint het bedrag ter beschikking der feestcommissie het betamelijk cijfer van 4000 te naderen. Bovendien wordt van gemeentewege f 2000 ten koste gelegd aan een vuurwerk en aan illuminatie, o. a. van het waaggebouw, waarvan de fraaie voorgevel door 8000 lampions zal verlicht worden. De Koning heeft, zooals de bladen gemeld hebben, f 500 voor het op te richten monument ge schonken. Bij de audiëntie, tijdens Z. M. bezoek te Amsterdam, is niet verzuimd den Koning tot bijwoning onzer feestviering uit t'e noodigen, maar voor bet oogenblik bestaat nog geen uitzicht, (jat aan deze uitnoodiging gevolg zal worden gegeven. Met de mededeeling, dat de komst der feesttent van Bonard te Delft ver zekerd, en dat de compositie van Itichard Holl voor dr. Heije's particulieren verslaggever aangaande de Atsjinesche expeditie het een en ander medegedeeld. Daardoor wordt o. a. bevestigd, dat het leger van den Sultan door Europeanen wordt aangevoerd. Verder meent de verslaggever o. a. ook, dat de expeditie volstrekt gestaakt moest worden, daar tussclien Mei en September de geheele vlakte van Atsjin tussclien liet strand en het gebergte niet zelden onder water staat. Bij besluit van den gouv.-gen. van 7 Mei is een crediet van f 2 millioen geopend boven de Indische begrooting voor oorlogzaken. De Straits Times, na aan zijne lezers het voornaamste te hebben medegedeeld uit de Nederl.-Indisclie bladen, betreffende de expeditie naar Atsjin, zegt: „Uit de verschillende tijdingen schijnt te blijken, dat de Nederlandsch-Indische troepen geen tegenstand verwachtten zoo wanhopig als die gevoerd is, en van meening waren, dat men met een coup de main zich van Atsjin zou kunnen meester maken. Wanneer men zulke zware versterkingen en zulk een wanhopigen weerstand ontmoet, dan is het beste, neen het eenigste plan, om op kalme en welberekende wijze de positiën van den vijand te bewerpen, op dezelfde manier als in Britsch-Indië met zooveel succes werd gedaan, in den oorlog tegen de Lashaisde sterkste verschansingen van de Lashais werden gemakkelijk genomen -door ze heel bedaard te beschieten, niettegenstaande hunne voordeelige positie, flinken aanleg en hunne talrijke bezet ting van uitgelezen voorvechters; de Engelschen leden daarbij slechts geringe verliezen. Men zoeke en vinde slechts een geschikte stelling om vandaar uit met juistheid zijn batterij te doen werken en elk inlandsch fort, elke kraton, moet spoedig bezwijken, met slechts geringe verliezen aan den kant van de aanvallers. Het wild er op instormen daarentegen is, in meer dan een opzigt, een verloren spel; de geschiedenis levert daarvan verscheidene voorbeelden." Nog wordt aan het U. D. uit een schrijven van de reede van Atsjin van 17 April jl. het volgende gemeld: „Vijf dagen geleden vertrok er een boot met gekwetsten naar Padang eu nu rèeds gaat een tweede met p. m. 100 gekwetsten feestlied bekroond is, eindig ik ditmaal mijne berichten over de viering van ons aanstaande eeuwgetijde. Het karige voorstel der financiëele commissie van den gemeente raad vond zijnen oorsprong in den gespannen toestand der plaatselijke geldmiddelen, ook blijkbaar aan onzen verhoogden aanslag in de directe belasting. Leenen en schuld maken voor productieve uit gaven mag dikwerf raadzaam zijn, maar om in plaats van 2 wipbruggen, die f 10,000 zouden vorderen, 2 baseule-bruggen voor f 40,000 te maken, is eene weelde, welke alleen bij groote kasruimte geoorloofd mag heeten, afgezien van de vraag, of de vervanging van wipbruggen (die eigenaardigheid onzer Hollandsohe steden, ook ten aanzien van de hier bedoelde door mannen van smaak op prijs geschat zie Waldorp's Gezicht op Alkmaar in het Mnzeüm-van der Hoop) door baseule-bruggen als eene ver fraaiing is te beschouwen. Zeker is het, dat de mildheid om f 30,000 noodeloos aan 2 bruggen op te offeren, schrielheid omtrent andere onderwerpen medebrengteen instortende wal langs het Verdronkenoord, een stoep voor de bank van leeniug konden niet vernieuwd, f 1000 niet gegeven worden voor het achterwaarts brengen van den voorgevel van een hofje, dat tegenover het fraaie weeshuis eene straat vernauwt. Of nu de commandant der schutterij wel fiat zal krijgen op zijn vernieuwd verzoek om eene schietbaan, en de combinatie waardoor de binnenbanen zijn gekocht op hare voorstellen tot ruiling van grond en tot het verleenen eener bijdrage in de kosten van aanleg van het terrein, waarop volgens het plan van den heer Zooher 29 pereeelen zouden worden gebouwd, valt te betwijfelen. De nieuwe stedelijke leening is thans uitgeschreven. Moeht het publiek even ongenegen zijn als ten vorigen jare, dan zal de Nederlandsche Bank de onuitgegeven aandeelen wel willen beleenen. Het agentschap der Bank alhier schijnt goede zaken te maken; in het met Maart geëindigde boekjaar heeft het aan rente van disconteering en beleening eene winst behaald van f 67561.32, waardoor het geene geringe plaats inneemt te midden der ver schillende provinciale agentschappen. Gij weet, hoe bitter de beide orthodoxe predikanten hier over hoop lagen, en hoe Dagblad en Standaard gedaverd hebben van hunne geschillen, toen een hunner de Groote Kerk voor de uit voering eener cantate op 8 October wilde beschikbaar stellen. Welnu, ieder had zijne partij en toen onlangs eene verkiezing voor het kiescollegie moest plaats hebben, ging er niet een, maar gingen er twee lijsten van rechtzinnige candidaten rond, met het gevolg, dat de candidaten eener vrijzinnige vereeniging op een paar na verkozen werden. Onder den indruk van dezen slag hebben de twistende leeraars zich met elkander verzoend, uit zucht tot vrede of uit nood? dat mag ieder raden. Heb ik wel ooit onzen burgemeester een boogje gegeven? Ik geloof het waarlijk niet. Ik kom er thans toe in verzoeking: dezer dagen heeft hij eene zitting van den gemeenteraad niet door laten gaan, om de leden een lesje te geven, dat zij op hunnen tijd behooren te passen. Prompt. Den volgenden dag, toen de leden gezorgd hadden dat de vergadering wel kon plaats hebben, heeft een hunner voorgesteld, haar op een later uur te openen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche en Nieuwedieper Courant | 1873 | | pagina 1