1873. N°. 84.
Zondag 13 Julij,
31 Jaargang.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Gemeenteraads-V erkiezingen,
B i n n e n 1 a n d.
HELDERSOHE
EN NIEUWEDIEPER COURANT
„Wij huldigen het goede.
Verschijnt Ding»sdag-, Donderdag- en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal1.30.
n - franco per post - 1.65.
Bureau: MOLENPLEIN, N°. 163.
Prijs der Advertentiën Van 14 regels 60 cent,
elke regel meer 15 cent.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
VERTREKDAGEN DER BRIEVENMAILS
Naar Oost-lndië: via Triest 22 Julij 's avonds 6 u. 25 m.
Marseille 17 Julij, 's avonds 6 u. 25 m.
Brindisi 24 Julij 's avonds 6 u. 25 m.
Curaqao en Suriname, 16 Julij 's morg. 6 u. 25 m.
u Kaap de Goede Hoop, via Southampton: 13 Julij,
's morg. 6 u. 25 m.
De verkiezingen van de vertegenwoordigers des lands
zijn pas afgeloopen, of die van de vertegenwoordigers dei-
gemeenten staan voor de deur. Volgens de bepalingen der
gemeentewet treedt om de twee jaren een derde der
gemeenteraadsleden af en worden op den derden Dinsdag
in Juli de leden verkozen, die de openvallende plaatsen
zullen bezetten. Een veel talrijker kiezerspersoneel dan
voor de samenstelling van de Tweede Kamer der Staten-
Greneraal is tot dit werk geroepen, de wetgever heeft terecht
gemeend, dat het oordeel over de geschiktheid tot het
behartigen van locale belangen onder het bereik ligt van
velen, van wie eene besliste meening omtrent de leiding
en bevordering der algemeene belangen niet kan verwacht
worden.
Velen zijn dus wederom bevoegd en verplicht om te
beslissen, door welke personen en in welken geest de huis
houding hunner gemeente in de eerstvolgende jaren zal
beheerd, door wie en hoe voor hare welvaart zal gewaakt
en geijverd worden. Door welke beginselen zullen zij zich
bij het doen hunner keuze laten besturen 't Ontbreekt
gewis niet aan candidaten, die door vereenigingen van
kiezers met allen aandrang als de beste en geschiktste
raadsleden worden aanbevolen; niet aan belangstellende
ingezetenen, die hunnen tijd en hunne krachten veil hebben
om voor het welzijn hunner medeburgers te doen wat zij
vermogenook niet aan eerzuchtigen, die meenen dat
anderen lang genoeg geregeerd hebben en het hunne beurt
nu eens moest worden, of dat zij de wijsheid in pacht
hebben en als zoodanig verdienen, ook hunne stem in de
raadzaal te doen liooren. De kiezers hebben in deze te
onderscheiden en de aanbevelingen van eerlijke en onpar
tijdige voorstanders der plaatselijke belangen niet te ver
warren met die van gedienstige vrienden, die uit persoonlijke
voorliefde de verdiensten hunner candidaten meer dan
passend en noodig is verheffen.
Wij wenschen geene partij te trekken voor of tegen een
der candidaten, die in de gemeenten, waar ons blad gelezen
wordt, voorgedragen zijn; maar wij wenschen in het alge
meen partij te trekken voor rechtschapenheid, bekwaamheid
en onafhankelijkheid en het den kiezers toe te roepen: let
op deze eigenschappen, waarvan niet één ontbreken mag,
en overweeg of zij bij de u aanbevolen personen te vinden
zijn. Eerlijkheid, die geen onrecht, geen knoeierij of be
voorrechting duldt, die oordeelt zonder eigenbelang en
aanzien des persoons, die het licht niet schuwt maar de
openbaarheid liefheeft, die het „recht door zee" in alles
betrapht; kennis, die in staat stelt om volkomen op de
hoogte te zijn van de belangen der gemeente, van hare
behoeften en de eischen des tijds, om met helderheid te
oordeelen en zelfstandig, welberaden te beslissen ten meesten
nutte der burgerij; onafhankelijkheid, die menschenvrees
en oogendienst verbant, zwart durft noemen wat zwart is,
eigen vrijheid nooit aan banden legt en er voor bewaart
om in het zog van anderen te varen. Waar gij dit alles
of liever dit weinige in een candidaat vereenigd
vindt, schrijf diens naam met gerustheid op uw stembiljet;
maar ontbeert hij of het een of het ander, vertrouw hem
dan het mandaat van raadslid niet toeversta u met uwe
medekiezers over het stellen van een anderen candidaat,
en ontbreekt de tijd daarvoor, vul dan slechts de namen
in van hen, aan wier eerlijkheid, bekwaamheid en zelf
standigheid bij u geen twijfel bestaat, en protesteer, door
u te onthouden van het neerschrijven van meerdere namen,
tegen de verkiezing van lieden, die de allereerste en nood
zakelijkste waarborgen voor eene ijverige en nauwgezette
vervulling eener betrekking van eer en van vertrouwen missen.
Voldoen meerdere personen dan gij te kiezen hebt aan
de boven omschreven eischen, dan zult ge, ter nadere
bepaling uwer keuze, zeker in de eerste plaats mogen
vergen liefde voor uwe woonplaats en belangstelling in de
publieke zaak. Ingeboren of lang gevestigde burgers, die
hun kapitaal en bedrijf voor goed in uwe gemeente geplaatst
hebben, zullen hare belangen met meer ijver dienen en
behartigen dan trekvogels, die, onverschillig omtrent hunne
woonstede, voor eene geringe verbetering van hun bestaan
u den rug toekeeren, en niet meer omzien naar de stad of
het dorp, welke slechts pleisterplaatsen op hunnen weg
waren. Zij daarentegen, die van elders gekomen zijn met
het doel om onder u te blijven, zullen, na eenigen tijd
van inwoning met den toestand uwer gemeente hekend
geraakt, raadsleden kunnen zijn, die bekrompenheid uit
uw gemeentebestuur weren, nieuwe denkbeelden en nuttige
wenken geven kunnen.
Ten andere is het zeker wenschelijk, dat de hoofdbronnen
vaii bestaan uwer woonplaats behoorlijk in den raad ver
tegenwoordigd worden. Handel, landbouw, nijverheid en
scheepvaart hebben elk hunne eigen eischen en behoeften,
tot welker bevrediging van gemeentewege veel kan gedaan
wordenervaren koopliedeD, landbouwers, fabrikanten enz.
zullen die behoeften doen kennen en gelden, en daartoe
grootelijks tot den bloei der gemeente vermogen bij te
dragen. Ook kunnen eigenaardige toestanden en behoeften
der gemeente de benoeming verkieslijk maken van ingeze
tenen, die omtrent zaken van publiek belang, welke speciale
studiën vorderen, meer ingelicht zijn dan anderen, zooals
geneesheeren, bouwkundigen enz.
Maar moet ook niet gelet worden op de godsdienstige
gezindheid der raadsleden, op de numerieke verhouding
van de kerkgenootschappen in de gemeente? Wij meenen
dat daar, waar eerlijkheid, kennis en onafhankelijkheid bij
een candidaat aanwezig zijn, zijne godsdienstige overtuiging
eene geheel onverschillige zaak is en niet in aanmerking
behoort te komen. Zoodra men iemand naar den raad
afvaardigt in de verwachting, dat hij bij voorkomende
gelegenheden vooral de belangen zijner geloofsgenooten in
het oog zal houden, legt men zijne onpartijdigheid onder
verdenking. Verkiezing van raadsleden in evenredigheid
van de sterkte der verschillende gezindheden, zooals in
eene naburige gemeente al meermalen beoogd is, moet
volkomen afgekeurd worden, omdat het zeer geschikte
personen doet voorbijgaan en minder geschikte doet ver
kiezen ter wille van het geloof, iets dat met het richtig
beheer der gemeente en met de eigenschappen van goede
raadsleden niets te maken heeft.
Verschil van staatkundige zienswijze, van zooveel invloed
en beteekenis bij de verkiezingen voor de Staten-Generaal
en de Provinciale Staten moge evenzeer buiten aanmerking
blijven bij de samenstelling onzer gemeenteraden. Liberaal,
conservatief, anti-revolutionair en ultramontaansch verdeelt
reeds zooveel hier te lande, dat onze gemeenteraden er wel
van verschoond mogen blijven. De onderwerpen van plaat
selijk belang hebben waarlijk niet noodig van verschillend
politiek standpunt bezien en beoordeeld te worden, hun
meerder of minder nut voor de welvaart der gemeente
biedt den eenig noodigen maatstaf aan. Toch wenschen
wij in dit opzicht eenig voorbehoud te maken en nog een
eisch aan de reeds gestelde toe te voegen, juist omdat het
eene zaak van ontwijfelbaar nut betreft en de voortdurende
bloei en vooruitgang der gemeente er nauw mede in ver
band staan. Onze bedoeling is deze: kiest toch lieden, die
niet het onontbeerlijke voor het volksonderwijs toestaan
omdat zij er wettelijk toe verplicht zijn, maar die er hart
voor hebben en ruimschoots in de behoeften er van voor
zien. Het geld der ingezetenen kan zeker niet beter en
vruchtdragender besteed worden.
Mogen de verkiezingen van aanstaanden Dinsdag liet
bewijs leveren, dat hare gewichtige beteekenis algemeen
erkend is, en dat de kiezers door de zuiverste bedoelingen
gedreven hunne stemmen hebben uitgebracht, zoodat de
waardigste en degelijkste mannen gekozen zijn om het
welvaren van stad en dorp te bevorderen.
HELDER en NIEUWEDIEP, 12 Julij.
Wij herinneren onze lezers dat Dingsdag a. s. de ver
kiezing moet plaats hebben van zeven leden voor den
gemeenteraad. De aftredende heeren zijn: mr. Iv. J. C.
Stakman Bosse, J. Graat, P. GroeD, B. K. Boom, C.
Berghuijs en B. Werendlijn Smit (wit biljet;) terwijl tevens
voorzien moet worden in de vacature ontstaan door het
vertrek van den heer Bedloo de Bronovo (geel biljet.)
Het detachement van het regiment grenadiers en jagers,
onder bevel van den lsten luit. Wilkens, alhier tijdelijk
in garnizoen, vertrok heden morgen met den eersten trein
weder naar 's Hage.
Jl. Donderdag is de mailboot Salsette, der stoomboot
maatschappij Java, van Londen alhier aangekomen, om den
25 dezer van hier naar Batavia te vertrekken.
Z. M. de Koning wordt den 13 Aug. uit Zwitserland
weder in de residentie terugverwacht,
Z. K. H. Prins Hendrik der Nederlanden heeft een
gift van f 300 geschonken aan de plaatselijke commissie in
de residentie, ter oprigting van een monument te Alkmaar.
Git een in de Staatscourant openbaar gemaakte verge
lijkende opgave der schepen, waarvoor in de eerste zes
maanden van 1872 en 1873 voor de eerste maal Neder-
landsche zeebrieven zijn uitgereikt, blijkt dat in de eerste
zes maanden van 1872 gebouwd werden 27 schepen, metende
2792 lasten, waarvan 25 metende 2270 lasten, binnen- en
2 metende 521 lasten, buiten 's lands. Daarentegen werden
in de zes eerste maanden van 1873 gebouwd 42 schepen,
metende 8019 lasten, waarvan binnenslands 29, metende
2649 en buitenslands 13, metende 5370 lasten.
De Prov. Staten van Zuidholland hebben benoemd tot
lid van Gedeputeerde Staten, bij tweede stemming, den heer
jhr. mr. H. A. C. de la Bassecour Caan.
Door de Prov. Staten van Utrecht is tot lid van
Gedeputeerde Staten, in plaats van wijlen den heer Laan,
gekozen de heer Roijaards van Scherpenzeel, met 24 stemmen.
Beroepen op Marken ds. C. J. van Vledder, pred. te
Zunderdorp. Ds. J. W. Margadant te Huisduinen, kwam
voor op het zestal.
Aangenomen het beroep naar de Doopsgez. gemeente
te Bolsward, door ds. S. Kutsch Lojenga, in de Rijp.
-Door de Nederlandsche Handelmaatschappij zijn bevracht
voor Amsterdam, de schepenAnna Lucretia, Amstelstroom,
Anna Sophia, Petronella, Ida Geertruida en Gerard Pieter
Servatius.
Te Medemblik is een driejarig kind onder eene praam
geraakt, die van de scheepshelling werd te water gelaten.
Het kind was oogenblikkelijk een lijk.
Het visschersleven is voorzeker niet een van de minst
afmattende broodwinningen, en toch vindt men op Urk een
voorbeeld van krachtigen hoogen ouderdom, zooals in Neder
land zeker geen tweede aan te wijzen is. De visschers
Klaas Romkes, oud 82, Jurrien Kramer, oud 79 en Hendrik
Kramer, oud 80 jaren, bevaren nog even flink als menig
jong zeeheld de zee en trotseeren de golven. En daarbij
is het nog opmerkelijk, dat zij juist met hun drieën op één
vaartuig varen en alzoo de geheele bemanning daarvan
uitmaken. Ieder visschersvaartuig is gewoonlijk met drie
personen bemand.
Op de buitenplaats Bosch en Vaart, onder Heemstede,
is dezer dagen een witte mol gevangen, de vijfde in den
tijd van een jaar.
Het 27ste landhuishoudkundig congres te Delft hield
jl. Woensdag zijn tweede algemeene vergadering. De volgende
motiën werden aangenomen:
1. „Het congres, overtuigd dat er dadelijke behoefte be
staat aan landbouwleeraars, besluit bij herhaling aan te
dringen op de inrigting van hooger landbouwonderwijs van
Staatswege.
2. Het congres acht de vestiging van kamers van land
bouw nuttig en wenschelijk en noodigt het bestuur van het
volgende congres uit een onderzoek in te stellen naar de
inrigting en werking dier kamers.
3. Het congres spreekt den wensch uit, dat het kroon
domein, zijne regten voorbehoudende, bij het afkoopen der
tienden het grootst mogelijke gemak zal verleenen."
Uitvoerige discussiën hadden verder plaats over de
middelen, die zouden kunnen worden aangewend om het
gebruik van laecale stoffen meer ingang te doen vinden,
over de werking der tiendwet en over de beste wijze van
afvoer van faecale stoffen. Aan het tonnenstelsel scheen
men de voorkeur te geven boven het Liernur-stelsel.
In de zitting van jl. Donderdag werden zeer belangrijke
punten ter sprake gebragt, o. a. over spoelingvoeder, over
de moeijelijkheid voor den landbouwer om dienstpersoneel
te bekomen, over de moeijelijkheid waarmee vooral de kleine
grondbezitters bij de ontginning van woeste gronden heeft
te worstelen, voortspruitende uit wettelijke voorschriften en
belemmerende formaliteiten, over de wenschelijkheid om
ook voor het vervoer van mest vrijdom t# krijgen van
sluis-, boom- en havengelden enz.
Van het laatste zag de meerderheid de wenschelijkheid
niet in, omdat het een privilege zou zijn voor den landbouw,
waaraan hij geen behoefte heeft. Omtrent de moeijelijkheid
aan het ontginnen van woeste gronden verbonden, sprak
het congres den wensch uit dat de gemeentebesturen de
meest mogelijke faciliteit zullen toestaan ten opzigte van de
formaliteiten, die noodig zijn om te komen tot vrijdom van
grondlasten voor nieuw ontgonnen landen. Het congres is
door den voorzitter met een korte toespraak gesloten.
Jl. Dingsdag voormiddag kreeg de politie te Delft
berigt, dat een der beruchtste zakkenrollers uit Amsterdam
voornemens was op dien dag de plaats hebbende feesten
aldaar met zijn tegenwoordigheid te vereeren.
Na aankomst met den spoortrein begaf hij zich naar het
feestterrein, waarschijnlijk om een geschikt plaatsje uit te
zoeken waar hij zijn handwerk zou kunnen uitoefenen. Hij
had zich echter naauwelijks daar geposteerd, of een agent
van politie noodigde hem uit, om mede te gaan naar het
bureau van politie.
De stafmuziek van het regiment grenadiers en jagers
is uit de residentie vertrokken tot het doen van eene
binnenlandsche kunstreis.
De schietwedstrijd welke in Augustus op de vlakte
van Waalsdorp zou plaats hebben, zal niet doorgaan.
