1873. N°. 102. Zondag 24 Augustus. 31 Jaargang. Moeijelijke dagen! Uitgever A. A. BAKKER Cz. Bureau: MOLENPLEIN, N°. 163. Binnenland. HELDERSCHE E\ MEI WEDIEPER COURANT ,,W ij huldigen het goede." Verschijnt Dingsdag-, Donderdag- en Zaturdag namiddag. Abonnementsprijs per kwartaal1.30. franco per post - 1.65. Prijs der Advertentiën Van 14 regels 60 cent, elke regel meer 15 cent. Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend. VERTREKDAGEN DER BRIEVENMAILS Naar Oost-lndië: via Triest 2 Sept. 's avonds 6 u. 25 m. „nu Ivlarseille 28 Ang., 's avonds 6 u. 25 m. Brindisi 8 Sept., 's avonds 6u. 25 m. Curagao en Suriname, 1 Sept.. 's morg. 6 u. 25 m. u Kaap de Goede Hoop, via Sout/iampton3 Sept., 's morg. 6 u. 25 m. Als in September de Kamer bijeenkomt, dan zal het ministerie...., dan zal de Kamer...., dan zullen de liberalen...., welnu! wie waagt zich aan de voorspelling? Wie vermag te raden, wat in September, als de Kamer bijeen zal zijn, de kroon en de ministers, de Kamer en de partijen doen zullen? Wie durft beweren dat bij weet, wat „men" voor nemens is te doenwaar is de man, die zegt het vaarwater te kunnen aanwijzen, dat het schip van staat naar de veilige haven dragen moet? Wat er gebeuren zal en wat er gebeuren moet, weet niemand. Het is het ongeluk van onzen politieken toestand, dat niemand het weet en dat het toeval beslissen zal, welke rigting in de eerste jaren de heerschende zal zijn en in welke handen het staatsbestuur zich zal bevinden. Er behoort weinig kunstvaardigheid toe, om, zooals de heer van Goltstein in de laatste zitting van de Eerste Kamer deed, den minister te interpelleeren, hem te vragen, wat hij denkt van den tegenwoordigen toestand en de ver houding der partijen. Maar er behoort al de naïviteit toe van een kamerlid, die het regt van interpellatie voor een soort van universeel geneesmiddel, en „zijne" interpellatiën voor onfeilbaar politiek malz-extract houdt om te gelooven, dat op die vraag een afdoend antwoord kan worden ge geven. De heer van Goltstein had het antwoord, dat hij kreeg, kunnen verwachtende kroon overweegt, de ministers overwegen, inmiddels heeft de Kamer verlof om ook te overwegen en te zien hoever zij daarmede komt. Als nu in September een der geloovigen in de genees kracht der interpellatiën aan het ministerie dezelfde medicijn voorzet, zal ook weêr het gevolg hetzelfde zijn. Misschien zal het ministerie dan zeggen, dat het overwogen heejt, maar tot die vervanging van het praesens door het perfectum zal zich het resultaat der interpellatiën en der overwegingen wel bepalen. Het ministerie en de natie bevinden zich in den toestand van den schipbreukeling, die zich zelf niet redden kan, en allerminst gered kan worden door zijne „overwegingen" en de interpellatiën van zijne lotgenooten op het vlot. De laatste verkiezingen bragten 40 liberalen en 40 niet- Iiberale leden in de Kamer. Waren die 40 anti-liberalen het nu nog maar eens, vormden zij eene homogene partij, dan zoude deze, had zij er den moed toe, eene proeve leveren mogen van hare regeerkracht. Maar wij weten, dat dit het eenige punt van overeenkomst en overeenstemming is tusschen die veertig, dat zij de liberalen haten met volkomen haat, en alle veertig geabonneerd zijn op couranten, die zich amuseeren met al het kwaad in de wereld -- tot en met de cholera toe te schrijven aan de liberale be ginselen. Eenigen van die veertig zijn deftig-conservatief, anderen zijn vroom-groeniaansch, weer anderen zijn gehoor zaam ultramontaanscli. Zij hebben onderling bijna niets gemeen; maar uit vreeze voor de liberalen plegen zij elkander te steunen bij de stembus. Dan stemt de protestant van de gemeente onder 't kruis den catholiek, wiens geloof hem naauw beter dan bijgeloof schijnt, en de catholiek vult De bakermat der Aziatische cholera. De Arnh. Crt. wijdt aan deze vreeselijke ziekte een hoofdartikel. Over weinig geneeskundige zaken is zooveel geschreven als over de cholera en over de vraag of ze besmettelijk is, is wel het meest getwist. Frankrijk heeft in 1866 het eerst een onderzoek naar het wezen der cholelfe uitgelokt, door het internationaal congres te Konstantinopel bijeengeroepen; men moest de ziekte in haar oor sprong nagaan. De Engelsche regering zond twee jeugdige genees- heeren dr. Cunigham en dr. Lewis naar Indië, terwijl dr. Bryder de epidemische beweging der cholera in Bengalen en in de Pendscha van 18551869 tot een onderwerp van studie maakte en de vruchten daarvan in een cholera-atlas neerlegde. Sedert de ver schijning van dien atlas, zegt genoemd blad, waarin de verspreiding vau de cholera in de jaren van gemeld tijdvak door scherp geteekende lijnen wordt voorgesteld, is men omtrent den oorsprong van de cholera asiatica niet meer in het onzekere. Op elk blad van dit Hanenboek vertoont zich de Delta van den Ganges als het uit gangspunt van een groot aantal lijnen, die den gang van de ziekte aanduidenen niet zonder grond dus wordt dit ge deelte van Neder-Bengalen de bakermat van de Aziatische cholera genoemd. Deze delta, de grootste der wereld, bestaat over eene uitge- zijn stembriefje in met conservative namen, hoewel hij weet dat de conservative partij altijd aan de catholieken gelijke regten heeft geweigerd, en ze weêr weigeren zoude, indien zij door de liberalen niet werd in bedwang gehouden. Een ministerie gevormd uit ds. Kuiper, Haffmans en Heemskerk is een ondenkbaar ding, iets dat men wel kan overwegen, maar niet kan tot stand brengen, zoolang men althans gesteld blijft op een ministerie, waarvan de leden kunnen blijven zitten zonder elkander in 't haar te vliegen. Hoe, „men" overweegt, „men" zal nooit komen tot een ander resultaat, dan dat de veertig liberalen in de Kamer de rigting van het bewind bepalen, dat de liberale partij nog isregeringspartij, en dat bij de tegenwoordige zamen- stelling der Kamer behoort te blijven. Dit is alles behalve aangenaam, en alles behalve heil zaam voor de liberale partij, die behoefte heeft om zich in de kalmte der oppositie te herstellen van de vele débauches van bandeloosheid, tuchteloosheid en eigen-geregtigheid, waaraan zich hare leden hebben schuldig gemaakt. Maar het is hare pligt om te blijven en het bewind te voeren. Niet omdat zij het goed kan, maar omdat de andere partijen het nog veel minder goed kunnen doen. Dat is eene harde waarheid, maar de organen der liberale partij hebben er nooit baat bij gevonden om harde waar heden te verzwijgen. De waarheid moet ons allen vrij maken. Zij alleen kan ons uit den tegenwoordigen toestand redden. Nu is het de waarheid, dat de liberale partij in de tegen woordige omstandigheden weinig tot stand kan brengen. Bij elk wetsvoorstel, waarin zij hare kenmerkende beginselen neêr zal leggen, zal zij stuiten op de vereenigde oppositie, zal zij de correspondenten in alle werelddeelen van den heer Nierstrasz met de lantaarn van den heer Haff'rtians en de koe van den heer van Foreest vereenigd vinden tot een onoverkomelijken dam. In deze omstandigheden moet wel het liberale kabinet zich bepalen tot het gaande houden der zaken, tot het voeren der administratie en het ver dedigen eener begrooting van enkel cijfers, indien het niet wil of niet kan zijn: een ministerie van openbare werken, een ministerie, dat zich wijdt aan het in de politiek tamelijk neutrale terrein der staathuishoudkunde en der bevordering van materiëele welvaart. Dit laatste zoude naar onze meening verreweg het gelukkigste, het beste voor alle partijen zijn. Of het tegenwoordig ministerie daartoe de kracht en de bekwaamheid heeft, of de noodige speciale kennis daartoe in de ministeriëele bureaux, zooals zij op dit oogenblik zijn zamengesteld, wordt gevonden, wagen wij niet te beslissen, maar zeker is het, dat de liberale partij technische krachten en theoretische kennis genoeg in haar boezem telt, om een uitstekend ministerie tot dit doel zamen te stellen. Men behoeft zich echter niet voor te stellen, dat de leden van zulk een kabinet benijdenswaardig zouden zijn, of van hunnen arbeid groote resultaten zouden zien. Daartoe zit de oppositie-makerij te veel in 't bloed van een al te groot aantal onzer afgevaardigden. Zij, die deze taak op zich nemen, hebben aanspraak op de dank baarheid van allen, die 't wel meenen met het land, want de grootste waarde van hun werk zal liggen in de voor bereiding van hetgeen eerst in latere jaren van magtige volksovertuigingen en aaneengeslotene meerderheid kan wor den uitgevoerd. Als dan een Kamerlid opstaat en interpelleert, dan kan men begrijpen, dat de minister antwoordt: ik overweeg. Ik overweeg, of ik mij voor mijn geweten verpligt acht nog langer het ondankbare werk van een minister-admini strateur op mij te nemen, of ik lust heb een ministerie van openbare werken en nijverheid te helpen vormen, terwijl strektheid van ongeveer 40 uren lengte en 20 uren breedte uit moerassen, slijkgronden en laaglanden, die, behalve door de 8 hoofdarmen van den Ganges, door tal van kleinere rivierarmen worden doorsneden. Jaarlijks, op onregelmatige tijden, wordt deze gansche streek overstroomd en daarmede tevens een groot deel der weelderige gewassen vernield, die zich hier, op vrucht baren bodem en bij eene tropische hitte, in or.geloofelijk korten tijd hebben ontwikkeld, doch nu bij massa's aan verrotting zijn prijs gegeven. Het behoeft naauwelijks gezegd, dat onder zulke omstandigheden de delta van den Ganges tot de meest ongezonde landstreken der wereld moet worden gerekend, en de cholera hier haar regt van bestaan handhaaft, even als bij ons de tusschen- poozecde koortsen in. moerassige streken. Het is bijna aan geen twijfel onderhevig, dat, wanneer de delta van den Ganges door indijking en kanalisatie in drooge gronden kon worden herschapen, de Aziatische cholera van de aarde zou verdwijnen, en als van zelf doet de vraag zich nu voor: is zoodanige droogmaking mogelijk? Weinigen zijn bevoegd de daaraan ver bonden bezwaren met juistheid te meten, en wij 't allerminst. Dat het hier een reuzenwerk geldt, is zeker; maar voor welk reuzenwerk deinst onze eeuw terug? Heeft zij niet spoorwegen gelegd over den Andes en door het hart van de Alpen? Heeft zij niet werelddeelen door transatlantische kabels verbonden en zeeën door doorgraving van landengten met elkander vereenigd? ik geene de minste zekerheid heb, dat de Kamer aan mijne plannen zelfs de eer van een grondig onderzoek zal be wijzen, en ze niet more solito begraven zal onder de phrases en groote woorden van een sectie-verslag. Men kan be grijpen, dat de minister op de eene of andere manier de Kamer te verstaan gaf, dat zij bij al dat „overwegen" niets verliest, omdat „handelen" toch onmogelijk is bij deze zamenstelling der Kamer, waarbij elke partij sterk genoeg is om tegen te houden en geene enkele, ook de liberale niet, de noodige kracht heeft tot voortgaan. Maar, heeft men gezegd en gevraagdwaarom dan geene Kamerontbinding? Waarom niet algemeene verkiezingen, die aan eenige partij, welke dan ook, eene meerderheid zouden geven om te regeren Indien een Kamerontbinding ergens toe kon leiden, zou die in de tegenwoordige om standigheden volkomen geregtvaardigd zijn. Maar wij weten het bij ondervinding, de kiezers zijn te koel, te onver schillig in staatszaken, te gehecht aan den afgevaardigde, die hen jaren lang vertegenwoordigde. Daarom, wijl elk kiesdistrict weêr dezelfde personen naar het Binnenhof zendt, voert eene Kamerontbinding tot niets, en hebben wij alleen van den tijd verbetering van den toestand te wachten. Mogt echter inmiddels ieder, in en buiten de Kamer, in en buiten de pers, begrijpen, dat de onmagt van allen, het aan allen tot pligt maakt, gematigd te zijn en billijk in het oordeelen, regtvaardig en niet veeleischend(f) HELDER en NIEUWEDIEP, 23 Augustus. Ten behoeve van de Urksche scliippersweduwe, die dezer dagen op onze kust haar man en zoontje verloor, laat de firma den Duik van Oterendorp, vischhandelaren, een inteekenlijst circuleren om gelden in te zamelen. Men vraagt ons een woord van aanbeveling. Een opwek king tot hen die meer dan brood hebben, om iets af te zonderen voor eene weduwe die broodeloos is en daarbij vijf kinderen heeft groot te brengen. Welnu, men geve mild. Waar de zee, wreed als zij kan zijn, haar den levenssteun ontnam en de knaap die, vader's ruw bedrijf gekozen, mede haar slagtoffer werd, zal een penningske afgezonderd tot steun zijn op haar waarlijk niet benijdens- waardigen weg. De ramsehepen Buffel en Schorpioen, kommandanten de kapitein-luitenants ter zee Sluyterman van Loo en Coops, vertrekken den 3 Sept. van hier naar Vlissingen, ten einde tegenwoordig te zijn bij de feestelijke opening der havenwerken aldaar. De officieren van de dd. Artillerie Schutterij en het Artillerie-Vrijkorps alhier, zijn jl. Donderdag aan den kolonel Camp, stelling-kommandant, voorgesteld. Op a. s. Woensdag zal alhier een volkstrein aankomen uit Rotterdam en verdere hoofdstations in Zuidholland. Z. M. de Koning is Donderdag avond van zijne buitenlandsche reis te 's Hage aangekomen. Het plan bestaat tot oprigting van een West-Indische Stoomvaart-Maatschappij. Het kapitaal, voorloopig op f 600,000 bepaald, strekt om een tweemaandelijksche stoom vaart in te rigten en aanvankelijk slechts Suriname, Deme- rary en Curayao aan te doen, zoo noodig later de directe vaart naar Barbados en St. Thomas uit te strekken. Aangenomen het beroep naar de Christ. Ger. gemeente alhier door ds. J. J. de Visser, pred. te Bodegraven. Beroepen bij de Doopsgezinde gemeente Krommenie, ds. S. Lulofs, pred. te Broek op Langendijk. Denkt men in Nederland zelfs niet ernstig aan de droogmaking van een uitgestrekten inham der zee? liet moge hier een reuzenwerk gelden, men zal ook over reuzen krachten kunnen beschikken. Alle volken des aardbodems zullen tot de uitvoering van een plan willen medewerken, als zij weten dat daardoor het uitzigt op eindelijke verdwijning van de meest gevreesde ziekte geopend wordt. Heeft Mohammed Ali Pacha de pestziekte, die te Kaïro soms 10,000 raenschen wegraapte, niet voor goed uit die stad verdreven, door een uitgestrekt moeras, dat zich te midden der bevolking bevond, in een schoon park te herscheppen? Wat een Onderkoning van Egypte vermogt in Kaïro, dat zullen de vereenigde krachten van alle beschaafde volken gemakkelijk vermogen in de vlakten van Neder-Bengalen, en het loon zal evenredig zijn aan het streven. De cholera spot tot nu toe met alle middelen tot bestrijding en werpt alle theoriën omtrent haar wezen omverdat men thans eene poging aanwende haar te voorkomen. Er is een tijd geweest dat de pest en de pokken alleen in Europa jaarlijks honderd duizenden wegvaagden; tegen beiden trad de geneeskunde magteloos op, maar werd aan de eerste geen paal en perk gesteld door de hygiène en de laatste niet overwonnen door een Jenner? De droogmaking van de Ganges-delta is mogelijk het eenige middel om het mensohdom voor altijd van dezen geesel te verlossen; zou onze eeuw die taak te zwaar achten?

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche en Nieuwedieper Courant | 1873 | | pagina 1