1873. N°. 126.
Zondag 19 October.
31 Jaargang.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau: MOLENPLEIN, N°. 163.
YEESCÏÏOWING.
Binnenland.
HELDERSCHE
EN NIEIIWEDIEPER COURANT.
i.W ij huldigen het goede.'
Verschijnt Dingsdao-, Donderdag- en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal1.30.
franco per post - 1.65.
Prijs der Advertentiën Van 14 regels 60 cent,
elke regel meer 15 cent.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
VERTREKDAGEN DER BRIEVENMAILS I
Naar Oost-lndië: via Triest 28 Oct. 's avonds 6 u. 2b m.
u Marseille 23 Oct., 's avonds 6 u. 25 m.
uur Brindisi 20 Oct., 's avonds 6 u. 25 m.
Curacao én Suriname, 1 Nov., 's morg. 6 u. 25 m.
Kaap de Goede Hoop, via Southampton: 23 Oct.,
's morg. 6 u. 25 m.
De BURGEMEESTER der gemeente HELDER brengt ter kennis
van de belanghebbenden, dat door de bevoegde keurmeesters eene
SCHOUWING zal plaats hebben van Rundvee, Baarden en
Schapen, en wel
Op MAANDAG den 20 OCTOBER e. k.,
in bet Koegras, langs den Zanddijk en de Vliet.
Op DINGSDAG den 21 OCTOBER e. k.,
in het Koegras, langs het Noordhollandsch Kanaal.
Op VRIJDAG den 24 OCTOBER e. k„
te Huisduinen, des voormiddags van 9 tot 10 ure, en in het
gedeelte van den Heldersehen Polder aan de Westzijde van den
Spoorweg, des voormiddags van 10 tot 12 nre, en in het gedeelte
ven den Heldersehen Polder, aan de Oostzijde van den Spoorweg
en in het Brakkeveld, des namiddags van 1 tot 2 ure.
De Veehouders worden bij dezen herinnerd aan de bepalingen
van art. 459, 460 en 461 van liet Wetboek van Strafregt, en
aangemaand hun vee behoorlijk gehokt te hebben gedurende den
tijd voor het onderzoek bepaald.
Helder, De Burgemeester voornoemd,
den 14 October 1873. STAKMAN BOSSE.
HELDER en NIEUWEDIEP, 18 October.
Gisteren heeft bij de directie der Marine alhier de aan
besteding plaats gehad van: het sloopen der voor 's Rijks
dienst afgekeurde drijvende batterijen Jupiter en Orkaan.
De uitslag is geweest als volgt:
W. Rippens. Jupiter f 5600. Orkaan f 4700.
Gebr. Korff 5560. 4550.
Gebr. Klein nu 5500. 4500.
W. v. d. Wooning 5225. 4175.
P. Spruit u u 4720. 3990.
S. Gooien nu 4680. 3700.
Gebr. Moorman. u 4650. 3925.
P. Verhey 4600. 6000.
P. Boon. u 2418. 2794.
De Sociëteit Mars opende jl. Donderdag de reeks
harer wintervergaderingen op feestelijke wijze. Toespraken,
voordragten, optogten, muzikale uitvoeringen en dans wisselden
elkander af en de aangenaamste en gezelligste toon heerschte
onder de aanwezige, waaronder ook onderofficieren van
de landmagt.
Volgens het Vaderland is omtrent het gerucht, dat
de Bommelerwaard zou getroffen hebben, naar Indië ge
seind, vanwaar men eene bepaalde tegenspraak ontving.
Volgens de berigten uit Batavia, loopende tot den
10 Sept. jl., wordt aan de voorbereiding tot de tweede
expeditie naar Atsjin met kracht gewerkt.
De generaal Verspijck treedt, volgens de Javabode, op als
onderbevelhebber en de kolonel de Neve als chef van den staf.
De uitslag der enquête naar de leiding der eerste expe
ditie was nog niet bekend.
De berigten omtrent den moord, in Benkoelen gepleegd
op den assistent-resident en den contróleur, zijn nog zeer
scbaarsch. Do aanleiding tot dezen moord is nog niet bekend.
Het Nederl. stoomschip Tromp is dezer dagen te
Toulon aangekomen om te repareren.
Het plan dat dezer dagen, vooral wegens de bezwaren
van den Standaard, de aandacht heeft getrokken, om namelijk
aan Z. M. den Koning op den aanstaanden gedenkdag zijner
troonsbestijging door de kinderen in ons land een geschenk
te doen aanbieden, is, naar men aan bet Handelsblad mede
deelt, uitgegaan van den heer Seybel, te Asperen, bij Leerdam,
dezelfde die in 1870 bet denkbeeld heeft geopperd, dat
ten uitvoer is gebragt, om H. K. H. Prinses Marie bij haar
huwelijk met den Prins von Wied een geschenk (prachtbijbel
met toebehooren) te geven. De heer S. beeft daartoe tot
20 hoofdonderwijzers en 10 hoofdonderwijzeressen de uit-
noodiging gerigt, als leden eener commissie van voorbe
reiding en uitvoering op te treden. Hij geeft in zijn
circulaire te kennen, dat „de commissie moet bestaan uit
ledematen van de verschillende geloofsbelijdenissen in
Nederland, en dat zoowel de bijzondere als openbare school
in haar moet vertegenwoordigd zijn," daar zooals hij in
het slot zegt, het doel der zaak is „den band van liefde,
eendragt en verbroedering tusschen vorst en volk te ver
sterken,
Het plan, door den ontwerper aan het oordeel der commissie
onderworpen, bestaat in bet volgende: een album in 2 deelen,
dén voor jongens en één voor meisjes, met een titel, ont
worpen en onderteekend door al de leden der commissie
bet zenden van inteekenlijsten aan de hoofden der scholen
(alleen kinderen kunnen bijdragen en wel van 1 25 cent),
en van brieven aan onderwijzers in Nederlandsch-Indië en
aan de redactiën van bladen; verzoek aan autoriteiten, om
op den gedenkdag een algemeen kinderfeest te houden en
aan elk kind een „beschrijving van dien dag" met een
plaat als geschenk aan te bieden; uitschrijven van prijs
vragen 1. voor bet beste, onpartijdigste kinderwerkje,
voor dien dag geschikt2. voor het beste plan van en
teekening van een geschenk aan den Koning; 3. voor de
beste feestliederenaanbieding van bet geschenk door 200
jongens en 100 meisjes, die toepasselijke liederen zullen
zingen; eindelijk bet uitgeven van een lijst van al de scholen
en onderwijzers, met het bedrag door ieder opgezonden.
En toch houdt de Standaard vol dat de ontwerpers van
het plan de schoolkwestie er in willen mengen.
Beroepen te Nijmegen ds. F. W. Smits Pzn,. pred,
te Enschedé.
Op de jongste vergadering van inspecteurs van het
lager onderwijs is behandeld de vraag des ministers naar
middelen om in bet klimmend gebrek aan onderwijzers te
voorzien. Men is tot de volgende beantwoording gekomen
a. Algemeen is men van gevoelen dat het getal kweekelingen
aan de rijks-kweekscholen aanzienlijk behoort vermeerderd
te worden, b. De groote meerderheid der inspecteurs zou
ook wenscben vermeerdering van het getal rijks-kweek
scholen, zoo al niet in elke provincie, dan toch zooveel
rijks-kweekscholen mogelijk, c. Zullen de voorgestelde
maatregelen gunstige uitkomsten opleveren, dan acht de
vergadering bet tevens noodzakelijk dat de jaarwedden der
onderwijzers voldoende verhoogd worden, d. Ook zou men
weDschen daar, waar bet noodig zal bevonden worden, ver
hooging der toelagen ten behoeve van de normaallessen en
opleidingsklassen, alsmede een hoogere toelage aan de
kweekelingen der rijkskweekscholen.
Door het Prov. bestuur van Noordholland is jl. Don
derdag aanbesteed: 1. Het driejarig onderhoud van de
Rijkszeeweringen op het eiland Texel; minste inschrijver
de heer W. Hillenius, aldaar, voor f 5834 per jaar. 2. Het
driejarig onderhoud van de werken der Rijkszeehaven het
Nieuwediep; minste inschrijver de heer B. Swets, aldaar,
voor f 24,860 per jaar. 3. Het driejarig onderhoud van
den provincialen grindweg van den Huigendijk naar Ursem,
uitmakende een gedeelte van den grooten weg der 2de kl.
van Alkmaar naar Hoornminste inschrijver de heer J.
Oldenburg, te Bergen, voor f 1568 per jaar. 4. Het
bouwen van eene school en onderwijzerswoning te Krom-
meniedijk, gem. Krommenie; minste inschrijver de heer
J. Groot, te Wormer, voor f 13,212.
Men weet uit de verslagen van de Alkmaarsche
feesten, dat baron Baud van Java den burgemeester van
Alkmaar voor de armen van de feestvierende stad eene
aanzienlijke gift heeft doen toekomen. De Amst. Crt.
verneemt daaromtrent nader het volgende:
De heer Baud had zijn handelsagent in Nederland, den
heer N. van der Werff Ie Amsterdam, opgedragen om bij
gelegenheid van de feesten te Alkmaar aan den burge
meester dier stad duizend gulden voor de algemeene armen
te zenden. De heer van der Werff, voldoende aan dien
last, maar tevens vrij om het gebruik der som aan te
wijzen, heeft het eigenaardig gevonden, om ze in de
feestweek door de armen te doen opeten, opdat deze meer
direct en onmiddelijk van de gift van den heer Baud
zoude genieten. Dat is geschied en zoo heeft de burge
meester op den 7 October kunnen uitdeelen aan al de
armen boven de 18 jaar 6 pond spek, mud aardappelen,
2 krentebrooden en 1 pond koffij of bier naar verhou
ding; aan alle armen onder de 18 jaar 3 pond spek, 1
mud aardappelen, 1 krentebrood en 1 pond koffij. Den
israelieten is vleesch of vet, in plaats van spek, gegeven.
zoo heeft, dank zij den heer Baud en zijnen agent,
den heer van der Werff, niemand te Alkmaar met een
leêge maag feest gevierd. Nog iets. De heer Baud had
een voorwaarde aan zijne gift verbonden. Hij had er
namelijk een echt Alkmaarscli zoetemelkskaasje voor
gevraagd. De burgemeester heeft evenwel meer willen
doen dan bedongen was en een monsterkaas voor den
edelen weldoener laten vervaardigen. Dat krachtige kaas
product, ten inschrift of indruk dragende: „Aan baron
Baud op Java, uit naam der dankbare armen van Alkmaar,
de burgemeester" maakt op het oogenblik de groote zeereis.
Moge het daar goed gesonserveerd aankomen en de tafel
van den baron versieren als een monument dat de erfckate-
lijkheid van Alkmaars armen voor hom heeft opgerigt.
Zij dat monument ook broos en vergankelijk, de heer
Baud kon, terwijl hij het doet verminderen, overtuigd zijn,
dat de herinnering van zijne weldaad in veler harten zal
voortleven, als de monsterkaas treeds lang den weg van
alle kaas gegaan is.
De correspondent van het Vaderland geeft het vol
gende verslag der rede van den heer van Eek, gehouden
bij gelegenheid van de plegtige onthulling te Hoorn van
den gedenksteen, die de ouderlievende daad herinnert van
Lambert Melisz:
t Is ons goed," zoo sprak de feestredenaar ongeveer,
„dat het nakroost de daden der voorouders waardeertNa
het afbreken der Westerpoort ging een stem opruit het
volk, om het gedenkteeken aan Lambert Melisz te bewaren.
De commissie der Vereeniging van Volksvoordragten maakte
dien wensch des volks bekend aan den burgemeester, en
de regering meende die taak op zich te moeten nemen.
De commissie had in overeenstemming met de overheid
gemeend, de onthulling van den nieuwen gedenksteen tij
dens de feestvieringen te moeten verrigten.
De redenaar wierp in korte trekken een blik op 's lands
toestand in 1573; hij herinnerde wat wij aan de dapper
heid der Kennemers en der Westfriezen te danken hebben
en hoe de geschiedenis van Nederland en Oranje door
heilige banden is vastgesnoerd.
Na den voor Spanje zoo noodlottigen slag ter zee hield
de Spanjaard nog huis in Waterland, en tallooze huislieden
zochten hun heil in de vlugt. Lambert Melisz van West-
zaan volgt hun voorbeeld, plaatst op een berrie het kost
baarste wat hij bezit zijne moeder, en brengt haar tot
voor do Westerpoort te Hoorn.
Die daad, merkte de redenaar op, moeten wij niet gering
schatten, al hebben dichters die met bespottelijke lofspraak
opgevijzeld. Zeker moet het wel een ontaard kiud zijn,
dat niet alles voor zijne hulpbehoevende ouders over heeft,
maar 't is grootheid van ziel die handeling, zoo als zij
plaats vond, te volvoeren.
Nog vindt men van Lambert Melisz afstammelingen in
de vrouwelijke lijnde bescheidenheid verbiedt het noemen
van namen, nu vooral," zeide de spreker, „waar wij het
voorregt hebben één van hen in ons midden te zien.
De vaderen hadden een beroemde spreuk, helaas echter
meer in den mond, dan in het hart, die van„Eendragt
maakt magt."
Ik zal de laatste zijn om verloochening van beginselen
aan te prijzen, maar men kan en men moet, tot bevordering
der eendragt, regt laten wedervaren aan tegenstanders. Als
zeldzame uitzondering doen de kroniekschrijvers dezer gemeente
dat ten aanzien van de Spanjaarden in het sparen der
moeder. Is dat geen goede wenk om ons voor overdrijving
te wachten, en zou het niet goed rijn voor ons, nuttig en
heilzaam tevens voor het vaderland, wanneer wij meer
zochten naar punten van overeenstemming dan van verschil?
Is het grootsch voor liet vaderland te sterven, 't is beter,
en er is bij zoo menigen tegenspoed en teleurstelling dik
wijls meer moed toe noodig, voor liet vaderland te leven,
bestaande krachten te schragen, nieuwe in het leven te
roepen en zooveel mogelijk ieder individu, en door hen te
zamen de maatschappij, te doen beantwoorden aan hunne
bestemming, te brengen tot de hoogste ontwikkeling die
bereikbaar is.
Het tournooi, waarop de volken elkander thans kunnen
en belmoren te ontmoeten, de plaats waar zij moeten wed
ijveren, is niet meer het ruwe slagveld, maar de baan
der nijverheid. Maar de arbeid heeft noodig werktuigen
en hulpmiddelen, die gelijkstaan met die zijner mede
dingers. Is het prijselijk dat gij meerderen achteruitgang
hebt weten te keeren, want vooruitgang in mindere mate
dan die van anderen is achteruitgang, laat ons niet rusten
voor aan ons nog altijd onbevredigd, hoogst regtmatig
verlangen voldaan is. Staal en ijzer strekken gelukkig,
hoezeer ook vele droevige afwijkingen, niet langer meer
uitsluitend tot een vloek der maatschappij.
Vereeren wij de berrie van Melisz, maar moge zijn beeld-
tenis waarnemen, dat bij het deelen in de zegeningen van
onzen tijd, huiselijke aard, ouderliefde en kinderdeugd niet
in het wereldburgerschap te gronde gaan. Aanschouwe zijn
beeldtenis, dat wij het eigenaardig goede van onzen landaard
behouden en alleen van vreemden overnemen wat werkelijk
verbetering mag heeten.
Aanschouwe die beeldtenis 't weldra, dat onze afsluiting
behoort tot het verledene, dat wij ons gelijk anderen mogen
voortspoeden op de wieken van den stoom, dat wij in het
genot worden gesteld van uden ijzeren weg!"
In de jl. Donderdag te Amsterdam gehouden buiten
gewone algemeene vergadering der Stoomvaart-Maatschappij
„Java," is besloten "het maatschappelijk kapitaal te ver-
hoogen tot twee millioen gulden.
De notarisklerk uit Rotterdam is jl. Donderdag door
het Prov. geregtshof van Zuidholland aan het hem ten laste
gelegde misbruik maken van vertrouwen en verduistering
van gelden schuldig verklaard en veroordeeld tot gevan-