1874. N°. 72.
Woensdag 17 Junij.
32 Jaargang.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Binnenland.
HELDERSCHE
EN NIEUWEDIEPER COURANT
,,W ij huldigen het goede."
Verschijnt Dingsdao-, Donderdag- en Zaturdag namiddag.
jLbonnementsprys per kwartaal1.30.
franco per post - 1.65.
Bureau: MOLENPLEIN, ND. 163.
Prijs der Advertentiën Van 14 regels 60 cent,
elke regel meer 15 cent.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Klken Donderdag vertrekt de inall naar Oost-Indië
via Brindisi.
Laatste ligting 's avonds 6 uur.
HELDER en NIEUWEDIEP, 16 Junij.
De mailboot Koning der Nederlanden kwam jl. Zaturdag
te Napels aan en vertrok van daar Zondag ochtend.
Alles wel.
De mailboot Java, van Batavia naar hier, is jl. Vrijdag
morgen te Gibraltar aangekomen en heeft des namiddags
de reis voortgezet. De Holland verliet jl. Zaturdag
Southampton.
De off. van gez. 1ste kl. H. L. Reeder, alhier en
dr. H. van Capelle, te 's Hage, referendaris bij het
departement van Binnenl. Zaken, zullen, naar wij verne
men, het Nederlandsch gouvernement vertegenwoordigen op
het internationaal cholera-congres, dat den 1 Julij a. s.
te Weenen zal worden gehouden.
Wij vernemen, dat de heer P. A. van Aken, officier-
machinist 1ste kl. bij de zeemagt, zijn ontslag uit de dienst
heeft aangevraagd uithoofde van zijne benoeming tot ingenieur
bij het stoomwezen der Maatschappij Nederland.
Jl. Zondag werd door het stafmuziekkorps der Marine,
onder directie van den kapelmeester Weckesser, in Tivoli
eene matinee musicale gegeven, en wel in den nieuw aan-
gelegden tuin, die, hoewel nog niet gereed zijnde, reeds
een aardig aanzien krijgt. De acoustiek van den netten
muziektempel was door den sterken wind moeijelijk te
beoordeelen. Zijn wij wel ingelicht, dan zullen gedurende
dezen zomer meer concerten volgen. De verdienstelijke
uitvoeringen van genoemd korps verdienen inderdaad een
flink bezoek.
Het schietterrein nabij het fort Kijkduin is sedert
het vorige jaar niet meer beschikbaar voor de oefeningen
in het schijfschieten. Tengevolge hiervan zullen, naar wij
vernemen, de oefeningen in het schieten voor leden van 't
Vrijkorps eerlang op 't terrein nabij den Oesterput weder
aanvangen. Ook is besloten tot het houden van een huis-
houdelijken schietwedstrijd op Zondag 5 Julij e. k.
Van het vuurwerk, bestemd om bij de gondelvaart
op 13 Mei jl. te worden afgestoken, is nog eenige voor
raad overgebleven, die nu, vanwege het bestuur der feest
commissie, gebezigd zal worden tot opluistering van den
Me terugkomst van generaal van Swieten en een
gedeelte der troepen uit Atsjin te Batavia.
Batavia, 6 Mei.
Reeds liet vroege morgenuur van deu anders zoo rustigen Zondag
kenmerkte zich door eene eigenaardige bedrijvigheid, door eene
ongewone drukte langs de verschillende straten. Het was de met
ongeduld verbeide dag, waarop de intogt van een gedeelte der van
Afeyin terugkeerende troepen zou plaats hebben, waarop hun een
hartelijk onthaal en een warme welkomstgroet van Batavia's burgerij
zouden aangeboden worden.
Eene kalme opgewektheid, geheel in overeenstemming met het
feest van den dag, had de gemoederen van de belangstellende en
deelnemende inwoners dezer plaats aangegrepen. Overal hadden
zich in bonte mengeling groepen van Europeanen, inlanders en
andere Oosterlingen verzameld, om getuigen te zijn van de hulde,
die aan onze strijders gebragt werdiedereen wilde zooveel mogelijk
toonen hoezeer de dapperheid en de geestkracht van officieren en
minderen op prijs werden gesteld.
In den vroegen ochtend zou het regterhalf 12de bataillon ontscheept
worden; het linkerhalf was tot aller spijt en teleurstelling nog niet
ter reede gekomen om in dezelfde ovatie te kunnen deelen. Aan
den Kleinen Boom zou de optogt beginnen, waar zich dan ook een
groot aantal personen verzameld hadden en waar de orde, evenals
elders, uitstekend gehandhaafd werd.
Kwart na zevenen kondigt het gefluit van de locomotief de komst
van den extra-trein aan, die weldra zijn kostbaren last bij de ont
schepingsplaats afzet: het dames- en heeren-comité tot ontvangst
en onthaal der troepen, alsmede een zestigtal jeugdige schoonen,
steeds bereid om bloemen te strooijen op den gevaarvollen levensweg
van den krijger, om lauweren te bicden aan de dapperen, die pal
stonden in het vuur en die het moordend lood en zwaard van den
vijand ontkwamen. Beschenen door de liefelijke stralen van de j
morgenzon, met een opgeruimd gelaat, eenvoudig en smaakvol in
het wit gekleed, de bevallige vormen getooid met de vaderlandsche
en oranje-kleuren stonden zij daar, als uit het rijk der feeën te
voorschijn getreden, geschikt om op den meest kouden vrouwen
hater een betooverenden invloed te oefenen, met klimmend ongeduld
het oogenblik af te wachten, waarop de dapperen voet aan wal
zullen zetten. Ruim acht uur wordt het teeken gegeven dat de
militairen de Tjiliwang verlaten hebben en langs de kade opgesteld
worden. De opper- en tweede bevelhebber, generaal de Neve,
de korps-chefs en chefs van staven plaatsen zich aan het hoofd
van het bataillon; de stafmuziek speelt de vaderlandsche liederen
verjaardag van H. M. de Koningin, op Woensdag 17
dezer. Bij gunstig weder zal dien dag, des avonds ten 10
ure, op het Westplein eenig vuurwerk worden afgestoken.
Van lieverlede begint het jaarliiksch volksvermaak,
de kermis of jaarmarkt, weder te naderen. Reeds werd
over de plaatsing van kramen en tenten eene discussie
gevoerd in de jongste zitting van den gemeenteraad en
wij achten het niet ongepast om, evenals vorige jaren, nu
reeds eene en andere mededeeling te doen omtrent de aan
staande kermis.
Behalve de beide Salons van Boas en Judels en van
Stoete, zullen op de kermis prijken: een Velocipède Cirque
Americain; een Theatre van Curiositeitenhet Paardenspel
van Blanus; een tent waarin door 20 artisten Plastieke en
Gymnastieke uitvoeringen zullen worden gegevenMinerva
een Schiettent; twee Cosmorama's; een Panorama; twee
Glasblazerijeneen Kijkspeleen tent, waarin „een houten
beeld dat spreekt, met zeldzaamheden;" Nieuw kermis
vermaak waarin o. a. de inneming van den kraton van
Atsjin wordt voorgesteld; een Panorama en Cosmorama,
waarin groote opéra's vertoond worden met stereoscoopglazen
en waarin o. a. wordt voorgesteld de oorlog der Neder
landers tegen de Atsjinezen, de Fransch-Duitsche oorlog
en het brandende Parijs; het Theatre des Variétés van
Calp met een rijk programma, waarin van de familie Mon-
tagne Wartenberg als beroemde artisten wordt gewag gemaakt;
drie verscheidenheden zonder weergader grooten grootste,
2,10 M. groot, 26 jaar oud, der kleinen kleinste, de kleinste
vrouw van Europa 0.95 M., oud 25 jaar, de kleinste mensch
die er bestaat, 1.05 M., 28 jaar. Het zijn miss Murphy,
de Markiezin de Pompadour en admiraal Piccolomini.
Verder kondigen wij aan Mechanische kunstwerken van
F. A. Lehman. Vervolgens het Cagliostro Thefltre van
E. Basch, dat hier van vroeger welbekend is, doch steeds
verrijkt wordt met nieuws van allerlei aard en dat zich
bestendig in eene algemeene belangstelling verheugen mag.
Eindelijk het Theatre van Kunst en Vermaak van B.
Broekman, waarin de inneming van den Briel door de
Watergeuzen en de inneming van den kraton van Atsjin
wordt voorgesteld. Men ziet de Atsjinezen met hunne
klewangs tegen het vuur der onzen inloopen, aangevoerd
door hunne Hadji's, Radja's enz. Dit Theatre geeft ook
te zien: beweegbare nevelbeelden of versmeltende en ver
dwijnende gezigten en geesten-pantomime.
Blijkens mededeeling van den heer Blanus is zijn Paar
denspel verrijkt met de optreding der wereldberoemde
Arabische familie Hassan, voor de eerste maal in Holland.
en den Atsjin-kratonmarsch.
De heer Kleijn, voorzitter van het Comité, biedt mevrouw van
Rees, presidente van het Dames-comité, den armzij begeven zich
voor het front der troepen; fanfares worden aangeheven, en nu hecht
de presidente een krans van fraaije bloemen aan het vaandel, dat
eerbied afdwingt van burger en soldaat, want het draagt de zigtbare
en duidelijke teekenen hoevele kogels het doek getroffen hebben,
aan hoevele gevaren zij waren blootgesteld, die rondom dat zinne
beeld van „overwinnen of sterven" op het slagveld geschaard waren.
Nu treden eenige dames te voorschijn, die, door het lot aangewezen,
aan elk der generaals en andere officieren met schuchtere bevallig
heid en innemenden lach een bloemruiker aanbieden, welke uit
zulke handen voor de geharde krijgers zeker dubbel welkom moest
zijn en met een woord en blik van dankbaarheid ontvangen werden.
Terwijl het comité weder den trein bestijgt om zich naar de
soeieteit De Harmonie te spoeden, marcheert de troep door de met
vlaggen en groen versierde straten de aloude poort aan den ingang
der stad was met tropheeën en guirlandes getooid en droeg in haar
front een „welkom" aan de strijders.
Bij De Harmonie aangekomen, waar de officieren der schutterij
en bijna alles wat Batavia aan uitgelezen schoonen bezit, waar
ambtenaren en burgers verzameld waren, waar de overige troepen
hier in garnizoen geschaard stonden, waar een eereboog was opge-
rigt met een „Hulde aan het leger en de marine," hielden de
troepen eenigen tijd rust. En toen zij zich voor hun verderen togt
langs Rijswijk weder in beweging stelden, werden zij bestrooid met
bloemen door dezelfde handen, die zich aan de plaats der ont
scheping reeds zoo kostelijk van hare taak gekweten hadden. In
de vestibule van het gouvernements-hötel op Rijswijk werden de
manschappen opgewacht door mevr. Loudou, Zijne Exc. den gou
verneur-generaal en eenige Raden van Indië; er wordt halt gecom
mandeerd; de generaals met hun staf begeven zich naar binnen;
het bataillon met het vaandel wordt binnen de enceinte van het
voorplein opgesteld; mevr. LoudoD en de landvoogd verlaten de
voorgalerij; Z. Exc. spreekt den bataillons-commandant toe en
mevr. Loudon voegt daarop, onder het luid gejuich der talrijke
menigte, een tweeden krans bij dien, welke het vaandel reeds siert.
Men trekt verder naar het einddoel van den togt, naar de esplanade
van het fort Prins Prederik, waartoe een kolossale eereboog met de
woorden„Eere den strijders" toegang verleent. De flesschen worden
ontkurkt, de dorstigen gelaafd, de hongerigen gespijsd. Het deed
hun goed, men kon het ze aanzien, de ondanks den vermoeijenden
marsch toch nog opgeruimde troep, daar zulk een onthaal te vinden
van de burgerij, langs hun geheelen weg en ook daar de bewijzen
van waardeering te ondervinden, waarop zij zoozeer regt hadden.
En om voor afwisseling te zorgen kunnen we nu reeds
verzekeren, dat er een zestal carroussels, eenige schommels,
zuur-, poffertjes en beignets-kramen zullen zijn, terwijl de
heer Hartsinck mede in een afzonderlijke tent voor 't noodige
amusement zal zorg dragen.
Dronkenschap deed gisteren morgen een jongeling in
het kanaal springen. Spoedig was hij weder op het drooge
gebragt en wij hopen genezen van zijn pogen tot zelfmoord.
Volgens berigten uit Ems wordt de Koning der
Nederlanden den 18 dezer aldaar verwacht om den Keizer
van Rusland een bezoek te brengen.
Een Reuters telegram uit Singapore, onlangs mede
gedeeld, betrekkelijk kapt. van Daalen vindt eenige ophel
dering uit het relaas dat het Alg. Dagbl. van Ned.-Indië
geeft van de aankomst van generaal van Swieten c. s. te
Batavia. Daarbij was kapt. van Daalen, reeds vroeger te
Batavia gearriveerd, tegenwoordig. Hij was chef van den
staf der 2de brigade van de expeditie, daarbij verwond, en
van daar vroeger teruggekomen. Hij wordt door vriend en
vijand genoemd een allezins verdienstelijk, en doorkundig
officier, jonger bloedverwant van den bekenden kolonel van
Daalen. Hij is echter alles behalve tevreden over het
bestuur en den gouverneur-generaal en zou daarvan op wat
al te doorslaande wijs blijk hebben gegeven, doordien, toen
de gouverneur-generaal hem bij bovengemelde gelegenheid
toesprak en herhaaldelijk de hand bood, die kennelijk
geweigerd te hebben.
De Fransche regering heeft het verlangen betuigd, te
worden, bekendgemaakt met de hier te lande bestaande
verordeningen omtrent de spaarbanken.
Ten einde zoo volledig mogelijk daaraan te knnnen voldoen,
zou het onzen minister van Binnenl. Zaken aangenaam wezen,
een exemplaar te ontvangen van het voor ieder der in Neder
land aanwezige spaarbanken in werking zijnde reglement.
Beroepen te Oost-Zaandam de heer Isaiic van den
Bergh, pred. te Ooster- en Wester Blokker.
Beroepen bij de Christ. Geref. gemeente te Zutphen, ds.
J. van Andel, reizend zendeling-leeraar in Noord-Holland.
De directeur der kolonie Nederl. Mettray, de heer
J. W. Schlimmer, heeft tegen 1 Oct. a. s om reden van
gezondheid, ontslag uit zijn betrekking aangevraagd.
Gisteren werd door de Holland3che Spoorweg-maat
schappij (Ooster-Spoorweg) in het stationsgebouw buiten
de Willemspoort te Amsterdam in het openbaar aanbesteed
het maken van de aardebaan met de spoorbaan, de kunst
en eenige andere werken, van de greus der gemeenten
Apeldoorn enVoorst tot aan de aansluiting aan den staats-
De heer Kleijn, president van het Comité, beklimt het geïm
proviseerde gestoelte; een op de Atsjinezen veroverd kanon; hij
spreekt ongeveer in de volgende bewoordingen den strijders en de
verzamelde menigte toe:
„Toen ik op den elfden Mei van het vorige jaar de terugkee
renden namens vele ingezetenen van Batavia op deze zelfde plaats
begroette, wees ik er op dat er geen sprake was van lauweren,
kransen en triumfkreten, maar dat velen het bewijs wilden leveren
het pogen en beleid op prijs te stellen, ook al was het gewenschte
resultaat niet verkregen, dat zij wilden toonen hoezeer de moed
gewaardeerd werd en dat het terugkeeren aan geene andere oorzaken
werd toegeschreven dan aan de overmagt der natuurkrachten. Ik
sprak toen de hoop uit dat weldra Neêrlands vlag op Atsjin's bodem
zoo stevig door ons dapper leger zou worden geplant, dat geen
menschelijke kracht haar ooit zou knnnen afrukken en dat zij het
kenteeken zou zijn van vrede, beschaving en geluk.
Nu heeft uwe ontvangst een feestelijker aanziennu kwamen wij
u tegemoet in feestgewaad; nu mogt Batavia's schoone vrouwen
schaar u en uw vaandel met bloemen sieren; nu klonk u op uwen
togt het „hoera" vrolijk tegen; nu worden u niet alleen door
Batavia feesten en uitspanningen aangeboden, maar uit geheel
Indië zijn wij gesteund om n een blijden intogt te bezorgen. En
waarom Omdat aan het eerste gedeelte der voor een jaar uit
gesproken hoop is voldaan; omdat Neêrlands vlag, op Atsjins
veste geplant, veilig is onder de hoede der daar achtergeblevenen.
Die vlag zal daar blijven uitwaaijen, zoolang Nederland zal blijven
bestaan, totdat de laatste der onzen het verdedigend wapen in zijne
stervende handen zal zien verbrijzelen. De volkeren zullen het
aanschouwen, dat nog de moed der vaderen is blijven voortleven
in het nageslacht en nog altijd de leus van Nederland en Oranje:
Ik zal handhaven" waarheid is. Wij bidden dat daar, waar onze
vlag zich ontplooit, beschaving, nijverheid, handel en landbouw zich
krachtig zullen ontwikkelen.
Het terugzien op hetgeen gij weêr voor Neêrlands roem hebt
gedaan, is echter vermengd met droevige herinneringen. Bij het
verlies van zoovele dappere wapenbroeders en edele mannen, die
voor Vaderland en Koning het leven lieten, wordt een traan aan
hunne nagedachtenis gewijd, die zich ook het mannenoog niet
behoeft te schamen, die het gevoelig hart tot eer verstrekt. Met
eerbied en stille vereering roepen wij de dooden voor onzen geest
en brengen hun onzen dankbaren afscheidsgroet: mogen zij rusten
in vrede! Hunne betrekkingen en vrienden zullen troost vinden
in de zekerheid dat, in de jaren van bloedige oorlogen, eene Ver-
eeniging voor hen zorgde, die onze eeuw tot eene onvergankelijke
eer strekt; dat mannen, doordrongen van mensehenliefde, hen lief-