AMSTERDAM—NIEUWED1EP V. V.
ADVERTENTIE N.
Rijks Hoogere Burgerschool
Spanje.
China eii Japan.
Stoomvaart-Berig'ten.
Burgerlijke Stand. Gemeente Helder.
285ste STAATS-LOTËRIjT
Marine-Haven Nieuwediep.
SCHAGER MARKT van HEDEN.
STOOMVAART-MAATSCHAPPIJ MOERLAND.
te ALKMAAR.
SCHROEFSTOOMBOOTDIEHST
GBOOT MDHOLMKII KANAAL.
Gewijzigde Zomer* lienstreg-eling' voor
SEPTEMBER en OCTOBER.
Het Regeringsblad, berigt dat Puycerda nog steeds
weêrstand biedt aan de Carlisten. De belegerden heblen
een uitval gedaan en eenige krijgsbenoodigheden buitgemaakt.
Voorts behelst de Gacete een decreet waarbij de minister
van Financiën gematigd wordt tot de uitgifte van schatkist-
billetten tot een bedrag van 300 millioen realen, die in
betaling gegeven zullen kunnen worden voor op grond
van het decreet van 28 September 1868 gekochte of nog
te koopen nationale eigendommen.
Een telegram nit Bonrg Madame van gisteren luidt:
„Een kanon van groot kaliber der Carlisten is bij Puy
cerda vernageld; de kanonniers zijn gedood. De Carlisten
ondergaan ernstige verliezen voor Puycerda. Een toren
is ingestort; één man is gewond. De vrouwen helpen
krachtig bij de verdediging. Generaal Tristany is met
duizend man aangekomen."
Bij de kans op een oorlog tusschen China en Japan,
naar aanleiding van de Japansche expeditie tegen Formosa,
is eene vergelijking van de strijdkrachten dier beide
mogendheden niet zonder belang. De militaire statistiek
van die afgelegen landen is natuurlijk niet onvoorwaardelijk
te vertrouwen, doch, voor zoover zij gaat, doet zij de vol
gende cijfers aan de hand:
China bezit een leger van 1,000,000 man (waaronder
200,000 man Tartaarsche ruiterij), en een vloot van 2000
schepen met 190,000 koppen. Japan daarentegen zou slechts
over een leger van 80,000 soldaten en een vloot van
18 schepen beschikken kunnen. Doch daarbij dient in
overweging genomen te worden, dat 't Japansche leger
uitstekend gewapend en goed geoefend is, zoodat het ver
moedelijk méér dan opgewassen zou blijken tegen de slecht
gewapende en slecht geoefende zwermen Chinezen; terwijl
bovendien de kleine Japansche vloot gedeeltelijk uit
pantserschepen bestaat, die onder de 2000 houten oorlogs
jonken der Chinezen een geweldige verwoesting zouden
aanrigten.
Volgens berigt uit Hongkong is het stoomschip Spark,
op reis van Macao naar Canton, door Chineesche zeeroo-
vers, die zich aan boord begeven hadden als passagiers,
uitgeplunderd. Zij vermoordden den kapttien, stuurman, den
administrateur (purser) en het grootste gedeelte der equipage.
Het schip bleef gedurende zes uren in het bezit der zee-
roovers, die op eene jonk ontsnapten. De Chineesche
machinist heeft de stoomboot op Macao teruggebragt.
Uittreksel uit het Verslag van den toestand
der provincie SToordholIand, gedaan aan de
Provinciale Staten van dat gewest door de
Gedeputeerde Staten, in de Zomervergadering
van het jaar 1874.
(Vervolg.)
Van de scherpschattersvereeniging te Alkmaar wordt vermeld,
dat zij in bloei is toegenomen. Onderscheidene oorzaken werkten
daartoe mede. Bij den provincialen schietwedstrijd te Helder, C
en 7 Julij gehouden, hadden 2 leden, bij den nationaleu wedstrijd
te 's Hage had 1 lid een prijs behaald. Betere geweren en een
meer nabijgelegen schietbaan behooren alsnog voor die vereeniging
tot de vrome wenschen. Ook de vereeniging Claudius Civilis
te Amsterdam nam in ledental toe; terwijl ook Neêrlands Burgei--
waeht, mede in de hoofdstad bestaande, haar ledental van 48 tot 82
zag klimmen. Daarentegen was 't aantal leden van Pro Patria van
743 tot 681 verminderd. Leden van laatstgenoemde vereeniging,
die in 1873 in dienst traden als milicien, werden terstond tot
korporaals of sergeants bevorderd. De Haai-lemsche vereeniging
en die te Schagen gaan merkbaar achteruit. Die te Helder, te
Hsorn en te Weesp gaven in 1873 herhaaldelijk teekenen van
opgewekt leven. u
Door Z. M. den Koning werd in 1873 magtiging verleend tot
het aanvaarden van makingen en scheukingen o. a. aan de Doopsgezinde
gemeente te Knollendam van A. Boon, wed. G. Dekker Jz. f1200;
aan die gemeente te Koog en Zaandijk van dezelfde al zoodanige
certificaten N. W. S. als bij haar overlijden in hai-e nalatenschap
zouden worden gevonden, onder den last van vruchtgebruik; een
legaat van f 1000 en een stuk land ter waarde van p. m. f2000;
aan de kerk der Evang.-Luth. gemeente te Edam van W. G. T.
Tetting, wed. G. C. A. Kicherer f 400; aan de parochiale kerk
van den H. Dominicus te Alkmaar, van M. M. van der Pol, wed.
J. B. G. Keuss, twee tiende deelen van eene huismanswoning en
erf, benevens onderscheidene stukken land te Heilo, ter vermoede
lijke geldswaarde van f 5308.80, en eenige juweelen- en gouden
sieraden benevens de opbrengst van haar goud- en zilverwerk, ter
gezamenlijke geldswaarde van f 1576.77: aan diezelfde kerk van
A. M. Lukas, echtgenoote van J. Banning f 500; aan den tijdelijken
pastoor dier kerk f 500aan de kerk der R. C. gemeente te
Beemster van J. Lievendag f 400; aan het parochiaal kerkbestuur
te Grootebroek, G. O. Symensdoehter, wed. K. Zwart, van de helft harer
nalatenschap ten bedrage van f 100; aan de R. C. kerk van de
H. Maria Magdalena te Wormer van B. Meijer f 1000.
In deze provincie bestonden op het einde van 1873 244 openbare
scholen voor gewoon lager onderwijs, 4 gesubsidieerde bijzondere
en 52 niet gesub. bijzondere scholen; verder voor meer uitgebreid
lager onderwijs 87 openbare scholen, 12 gesubsidieerde bijzondere
en 144 niet gesubsidieerde bijzondere scholen.
Het onderwijzend personeel in deze provincie was op dat tijdstip
zamengesteld als volgt: hoofdonderwijzers 464, hulponderwijzers
941, mannel. kweekelingen 253, hoofdonderwijzeressen 81, hulp
onderwijzeressen 400, vrouwelijke kweekelingen 167.
Het aantal leerlingen op de gezamenlijke inrigtingen van onderwijs
bedroeg op 15 Oct. 1873: op de openbare scholen 29274 jongens,
25719 meisjes; op de gesubsidiëerde bijzondere scholen 365 jongens,
381 meisjes; op de niet gesubsidieerde bijzondere scholen 11175
jongens, 11184 meisjes.
Te Veerburg in Anna Paulowna wordt een nieuwe school gebouwd
die te Barsingei-horn werd in 't begin van 1873 voltooid. De
school te Kolhorn in die gemeente onderging eene belangrijke ver
betering. Vergrooting der school te Haringbuizen, mede in die
gemeente, wordt noodzakelijk. Subsidiën van het rijk en van de
provincie zijn verleend voor den bouw van een nieuw schoollocaal
te Callantsoog, waar het oude te klein en bouwvallig is. Op ver
grooting der school te Waarland, gemeente Harenkarspel, is door
den districts-schoolopziener aangedrongen. Te Helder was op 't
einde van 1873 een nieuwe school in aanbouw. Yergi'ooting der
school te Nieuwe Niedorp wordt door den schoolopziener nood
zakelijk geacht; die te Zijdewind is vergroot. Aan 't Zaiid in de
Zijpe' is eene nieuwe school gebouwd, die te Burgerbrug, mede in
de Zijpe, onderging eene belangrijke verbetering. Wegens gebrek
aan ruimte is de school te Hoorn op Terschelling door den school
opziener afgekeurd. Bij het gemeentebestuur bestaat het voornemen
om aan den Baad de noodige voorstellen te doen ter voorziening
in dezen toestand. T)e scholen te Ivoog en te. Burg op Texel werden
door nieuwe vervangen. Die te Eijerlaud is te klein en bovendien
laten ventilatie en verlichting heel veel te wenschen overig. De
school te Hoorn op Texel is door schutten voor omvallen gevrij
waard; de bouw eener nieuwe school is hoogst wenschelijk.
Dat deel van 't jaarverslag, hetwelk over het schoolwezen handelt,
bevat een breede lijst van regeling der jaarwedden van hoofd- en
hulponderwijzers; inzonderheid de jaarwedden van laatstgenoemden
zijn allerwege opgevoerd. In verschillende gemeenten zijn die
wedden reeds boven f 500 gestegen.
Onderscheidene inrigtingen in deze provincie worden vermeld tot
opleiding van onderwijzers en onderwijzeressen, o. a. de normaal-
maal voor kweekelingen en de opleidingsklasse voor hulponderwijzers
te Helder.
Onder 't opschrift: „Scholen voor middelbaar onderwijs/'vinden
we vermeld, dat Amsterdam de eenige gemeente in dit gewest is,
waar eene burgerdagschool bestaat. De overige gemeenten met eene
bevolking van meer dan 10,000 zielen zijn tijdelijk van de ver-
pligting om zoodanige school op te rigten vrijgesteld. Aan de
gemeente Alkmaar werd voor een tijdvak van vijf jaren ontheffing
verleend, even zoo aan de gemeente Haarlemmermeer.
De burger-avondschool te Alkmaar onderging in 1873 eene
wijziging. Het bleek dat het hoogst moeijelijk was aan de leer
lingen behalve de gewone vakken, 10 in getal, nog de eerste
gronden van staathuishoudkunde en Nederlandsch staatsregt in te
prenten. Toen nu de betrekking van leeraar in die vakken vacant
kwam, werd het besluit genomen die vakken niet meer te doen
onderwijzen. Thans bepaalt zich aldaar het onderwijs in de vakken
a, b, c, f, g, h, k van art. 13 der wet op het middelbaar onderwijs,
benevens bouwkundige teekenen, de beginselen der technologie en
het boekhouden.
De uitslag der toelatings-examens leverde weder een treurig
bewijs van de geringe ontwikkeling der aspiranten. Te Alkmaar
werden van de 20 candidaten 7 afgewezeü, te Amsterdam werden
van de 121 slechts 30 tot de avondschool toegelaten en 57 tot de
voorbereidende klassete Enkhuizen werden 3 van de 8 en te
Zaandam 13 van de 25 afgewezen. Te Haarlem was de uitslag
't gunstigst daar werden van de 34 candidaten 25 toegelaten.
Onder de industrie-scholen worden de Ambachtsschool te Amster
dam en de industrie-school te Helder genoemd.
Teekenscliolen, voor zooverre die worden gerekend te behooren
tot het middelbaar onderwijs, bestaan te Edam, Helder, Hoorn en
Purmerend, respectivelijk met 26, 38, 70 en 64 leerlingen. Te
Helder bestaat bovendien eene cursus voor jonge jufvrouwen, tel
lende 9 leerlingen.
Zeevaartkundige scholen bestonden te Amsterdam in het Zeemans
huis, tellende 84 leerlingen, waarvan 51 zich aan het examen
onderwierpen en 39 slaagden. Te Helder telde de school 17; te
Vlieland op 't einde des jaars 4 leerlingen.
Gymnastiekscholen worden vermeld te Alkmaar eene met 105
leerlingen, te Helder met 145, te Haarlem met 752, te Medemblik
met 24, te Twisk met 42, te Enkhuizen met 33 en te Amsterdam
eene met 555, eene 417 en eene met 443 leerlingen. Wordt vervolgd
De Rotterdam is den 25 dezer te New-York aangekomen.
Opgave van af Dingsdag middag tot Donderdag middag.
ONDERTOUWDGeene.
GETROUWD: H. Visser en .1. S Koens.
BEVALLENA. Kxvant, geb. de Beurs, (Z.). M. Henkes, geb.
Krul, (D.).
OVERLEDENP. Kiesewetter, geb. Klaassen, 23 jaren.
VIJFDE KLASSE.
Tweede lijst: No. 3714, 6864 en 15176 ieder 1000;
No. 16148 en 19069 ieder 400; No. 2085, 5933, 7979,
7994, 11563, 15831, 16771 en 17074 ieder 100.
Derde lijst: No. 3764, 11562 en 16313 ieder 1000;
No. 19285 en 19955 ieder 400; No. 17400 200;
No. 1415, 3257, 5094, 11884, 12297, 16358, 17394 en
18589 ieder 100.
Zeilklaar liggende en vertrokken Schepen Groote Vaart.
Aankomst. Vertrek. Schip. Gezagvoerder. Bestemming.
25 Junij. 25Aug. Asia. F. Meijer Dirks. Baltimore.
22 Aug. President v.Rijekevorsel. J.Rotgans. Samarang.
25 Aug. California. S. Deinum. Soerabaija.
Binnengekomen Schepen bestemd hunne lading in de
Buiten- of Binnenhaven te lossen.
Schip. Gezagvoerder. Herkomst. Lading. Cargadoor.
Durley. G. Hayward. Cypres. Gerst. Duinker&Goedk.
Violet. G.H.Gundersen. Taganrog. Graan.
Athalia. H. Ellingsen. Wiborg. Hout. van Vliet Co.
Landbouw. A. Sissing. Sundswall. Blikman Co.
Astrea. E. T. Jager. Goole. Steenk. ZurMiihlen&Co.
Carbon. G. Reston. Newcastle. C. Bei-ghuijs.
Weerkundige Waarnemingen te Helder(Landskeet,
CC
S3
cc
c
Windrigting
Bai'ometer
Thermometer
C.
faot:
'-C? 03
Toestand
ÜD
en
Kracht.
mm.
O O
van
de zee.
Stand.
Afw.
Stand.
Afw.
26
12
nw. 2.2k.
763.41
f 2.66
14.8
- 4.2
0.64
Slechtxv.
27
8
ztw. 3.4„
759.39
- 1.37
12.6
- 4.4
0.95
n
27
12
zzxv. 5„
758.84
- 1.92
18.3
- 0.6
0.77
n
Weêrsgesteldheid: 26Aug.l2 u. Ligtbexvolkt, mooiweer.
27 Aug. 8 u. Digtbexvolkt, vochtig, koelweer.
27 Aug. 12 u. Ligtbexvolkt, beneveld, mooixveer.
I,\TIKK BGKIVTIIX.
Nadat het den vorigen aannemer niet mogt gelukken
om het op de Laan gestrandde schip Carl Johann af te
brengen, heeft deze na belangrijke uitgaven aan personeel
enz. jl. Zaturdag het werk gestaakt, waarna het onder
betere conditiën (f 2500) aan een tweeden aannemer, den
heer van Gelder, is opgedragen, die met behulp van helm
duikers de belangrijke lekken van den bodem- van het schip
heeft weten te stoppen en het schip ledig gepompt. Heden
morgen is het vlot geraakt en door de sleepboot de Stad
Amsterdam in de haven gesleept.
Jl. Zondag werd te Pernis door eenige knapen aan
den Maasoever, bij de zoogenaamde „Zwemstee", een goed-
gesloten flesch gevonden, waarin een briefje was van den
volgenden inhoud (in het Hollandsch geschreven):
11 Januarij 1873.
Lieve Jolianna!
„Terwijl ik in de zee met het schip lig te worstelen
„en het schip uit elkander dreigt te gaan, schrijf ik u dit
„xveinige; ik kan niet meer. Wij liggen op 20° N. B. en
„12' Lde dood bedreigt ons.... Ik hoop, dat wij elkander
„in den hemel mogen wederzien.
Robbert Willekens."
PER TELEGRAAF.
8 Paarden f 60a200
Ossen - 180a240
Stieren - 80al60
60 Gelde-Koeijen - 80a275
Kalf-Koeijen - 190a220
Vaarzen - SOallO
Hokkelingen - a
8 Nueht.Kalveren- 12a 20
Vette Rammen - a
1000 Schapen - 14a 33
Lammeren f a
Bokken&Geitena
MagereVarkeus - 8 a 30
63 Biggen - 4 a 6
30 Kippen c.100 a
Eenden a
Boter per kop - 90 alOO
Kaas per kilograma
Kip-Eijeren per 100 -325 a350
Eend-Eijeren a
5 JOaOOG'uOÜOGOOOGQ JOQ liOC/JuO'^J'üOCOGO JO
Vijf-en-dertigjarige Eohtvereeniging
JILLES DE VRIES
EN
SOPHIA CHRIS TINA KRAAT.
Nieuwcdiep, 28 Augustus 1874.
Hunne dankbare Kinderen en Belmwdkinderen.
GfrgSOT COOOg»x>a€>OCOe«;»'.i'"iOOOOtr)OOOPCX> Mooi
Heden overleed, na een langdurig doch geduldig lijden,
mijn innig geliefde Moeder LEENTJE VAN DER WIJK,
Weduwe W. BLOM, in den ouderdom van circa 63 jaren
en 5 maanden.
Oude Schild Texelj, 26 Augustus 1874.
C. E. BLOM.
Benige en algemeene kennisgeving.
Belanghebbenden tot het UEVEIIEST van LEVESID
VEE en GEVGGEUTE voor het Stoomschip
VOORWAARTS, vervoegen zich ter inzage der Conditiën
aan het Kantoor voor de Provianddienst alhier.
Namens de Directie,
P O L K IJ N.
Ouders of Voogden, die alsnog Zoons of Pupillen als
leerling van genoemde School wenschen ingeschreven te
zien, gelieven zich tot den ondergeteekende te vervoegen
aan het gebouw der School, Woensdag 3 September
e. k., tusschen 9 en 12 uren.
De toelatings-examens worden gehouden op Donderdag
3 September en volgende dagen, te 9 uren.
De Directeur,
J. D. BOEK E.
op het
Het vertrekuur 's namiddags van AMSTERDAM is van
1°. September bepaald op 3j uur in plaats van 5 uur,
en heeft de dienst alsdan geregeld plaats
A G E U IJ fit S:
Van AMSTERDAM 's morg. 9 uur en 's namidd. 3| uur.
PURMEREND'svoorm.ca.10;„ „circa4|
ALKMAAR 'snamidd. 12f 's avonds 7
Van NIEUWEDIEP 's morg. 7| uur en 's avonds 11^ uur.
's nachts ca. 21
ALKMAAR's voorm.ca.10|
PURMEREND'snamidd.12j
EETOUKJSItliETTEW onbepaald geldig.
Goederen-Tarieven zeer laag gesteld.
Kantoor: AMSTERDAM, Westcrdokdijk, 2de Steiger.
NIEUWEDIEP, Binnenhaven.
