1874. N°. 128.
Zondag 25 October.
PUBLICATIE.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau: MOLENPLEIN, N°. 163.
IIELDERSCHE
i;\ NKEIIWEDIEPER COURANT
,W y huldigen het goede."
Verschijnt Dingsdag-, Donderdag- en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal1.30.
franco per post - 1.65.
Prijs der Advertentiën Van 1—4 regels 60 cent,
elke regel meer 15 cent.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Klken Donderdag vertrekt de mail nanr Oost-Indië
via Brindiai.
Laatste ligting 's avonds 6 uur.
De COMMISSARIS DES KONINGS in NOORD
HOLLAND,
Brengt ter kennis van belanghebbenden, dat wegens het
verwisselen van deuren in de schutsluis Willem III, aan
het Noordhollandsch Kanaal, tegenover Amsterdam, den
86 «ctobor e. k. en volgende dagen, met die sluis
niet zal geschut worden, maar dat gedurende dien tijd
alleen zal worden geschut met de schutsluis Willem I.
Haarlem, 22 October 1874.
De Commissaris des Konings voornoemd,
R O L L.
Binnenland.
HELDER en NIEUWEDIEP, 24 October.
Jl. Donderdag verspreidde zich het gerucht, dat er een
schip op de Noordgronden verzeild was geraakt. Aan
vankelijk koesterde men ernstig vrees voor 't behoud van
schip en bemanning. De sleepboot Stad Amsterdam vertrok
naar de plaats waar het schip zich in gevaar bevond,
's Avonds ten 9 ure werd het vaartuig door gemelde
sleepboot in de haven gebragt. Het was de Fransche bark
van Dijck, kapt. Aure, met hout van Riga naar Havre
bestemd, 't Schip is zwaar lek; de haven-directie heeft
het daarom achter in de haven aan den grond doen zetten,
ten einde te voorkomen dat het nog meer zal zinken.
Gisteren had alhier eene gewigtige en zeldzaam voor
komende plegtigheid plaats: de uitreiking van onderschei
dingen, door Z. M. den Koning toegekend aan officieren
en minderen der Marine, hier te lande aanwezig, voor
hunne verrigtingen bij de 1ste en 2de expeditie tegen het
rijk van Atsjin. Deze uitreiking geschiedde door den vice-
admiraal Gregory, in tegenwoordigheid van hoofd- en
verdere officieren van alle wapens in deze gemeente, alsmede
van de dd. Artillerie-Schutterij en het Art.-Vrijkorps.
De parade van matrozen en mariniers, ten getale van p. m.
1200 man aanwezig, werd gecommandeerd door den kapt.
luit. ter zee E. F. Hanel van Cronenthall, en had plaats
op het terrein van 's rijks werf.
Tijdens de plegtigheid werden door 't geschut van Zr. Ms.
wachtschip Kortenaer salutschoten gelost. Het stafmuziek
korps der Marine luisterde door zijne uitvoeringen deze
militaire plegtigheid op. De heer Gregory bragt in wel
sprekende woorden hulde aan de groote verdiensten van
onze zee- en landmagt bij de jongste krijgsverrigtingen, en
rigtte tot de gedecoreerden en tot de verdere aanwezigen
woorden van gelukwensching en van opwekking tot het
betoonen van beleid, moed en trouw, waar het belang en
de eer des vaderlands dit vorderen.
Na afloop der parade werd den gedecoreerden op de
groote zaal van het directie-huls der Marine een collation
aangeboden. Naar wij vernemen zal die zaal, voor deze
gelegenheid smaakvol gedecoreerd, op a. s. Zondag des
namiddags van 2 tot 4 ure voor het publiek ter bezigti-
ging zijn.
De levering van levensmiddelen, brand- en lichtstoffen
voor de garnizoens-infirmerie, is gegund aan de minste
inschrijvers; liet vleesch aan den heer A. L. van Gelder
ad f 0.51 per kilogram.
Belangstellenden maken wij attent op de advertentie
hierachter, waarin gemeld wordt, dat de heer Livater nog
eenmaal zal optreden in liet Café Chantant „Flambro
Head," van den heer von Kurowsky.
Op 's Rijks werf te Amsterdam is men druk bezig
met het maken van toebereidselen tot het te water laten
van het op stapel staande ijzeren raintorenschip Koning der
Nederlanden, waarvan de kiel werd gelegd den 28 Nov. 1871.
Dit schip is het grootste dat ooit op 's Rijks werven is
gebouwdde lengte bedraagt 82 M. Het zal twee gepant
serde torens voeren, ieder bezet men 2 zware stukken
geschut (600 ponders); de machines zullen een vermogen
bezitten van 600 PK.
Het tijdstip, waarop het afloopen zal plaats vinden, is
bepaald op a. s. Woensdag 28 dezer ten 1 ure.
In den loop van het jaar 1875 zullen o. a. voorden
tijd van 5 jaren worden gedetacheerd bij het leger in Ned.
Indië de lste luits T. A. de Man en W. J. L. Wijmans,
van het 7de reg. infanterie.
Beroepen te Kampen, de heer W. Kraijenbelt, pred.
te Bodegraven.
Bedankt voor het beroep naar Nieuwvliet door ds. L.
van 't Sant, pred. te Heilo.
Het Noord-Duitsche schip Gertrude, kapt. Lenger,
I van Riga met hout naar Harlingen, is jl. Woensdag van
j voor zijn ankers weggeslagen en op de Noordsvaarder, hij
Terschelling, gestrand en wrak geworden; volk gered.
Het Deensche schoonerschip Lena Maria, kapitein
Alberisen, van Nerva naar Schiedam, en de Engelsche
schooner Stowbridge, kapitein Mackenzie, van MacdufF met
haring naar Rotterdan, zijn te Egmond gestrand en zitten
hoog op strand. Bij goed weêr zal van laatstgemelde de
lading geborgen kunnen worden.
Jl. Donderdag avond omstreeks half elf ure brak te
Ondkarspel eene hevige brand uit ten huize van den
winkelier Makel, wiens perceel nog door drie andere huis
gezinnen bewoond werd. Het gelioele perceel is afgebrand.
Door den hevigen wind scheen ook het gevaar voor de
belendende huizen groot, doch het gelakte der brandweer
van deze en nabij gelegen plaatsen deze te bewaren. Naar
men verneemt, hadden de bewoners zich slechts onvoldoende
tegen brandschade verzekerd. De winkelier Makel had
juist 18,000 turven en eenige vaten petroleum opgedaan,
waardoor de vlammen niet weinig voedsel kregen.
Uit Beverwijk meldt men aan de N. R. C.
„De noordwesten storm joeg het Noordzeewater tot eene
ongewone hoogte tegen de duinen op. Aan de havenwerken
peilde men 4, aan de Noordzeesluizen 3.10 meter boven A.
P. Eene visschersschuit werd geworpen tot aan de duinen,
waarin de ankers werden vastgelegd.
De steenen dijken zijn geheel door het water overstroomd,
zoodat men niet kan nagaan of de storm daaraan veel ver
woesting heeft aangerigt.
Een Tiltan, een ijzeren gevaarte van ruim 20,000 kilo's
zwaarte, is door de kracht van het water een heel eind
achteruit geworpen. Goote stukken duin zijn door de golven
afgeslagen en in het kanaal gezakt, waardoor dit aldaar
wel een 50 meters breeder geworden is. De brug over het
kanaal bij de duinen is gedeeltelijk vernield."
De Enkhuizer Cour. schrijft letterlijk het volgende:
„Met genoegen vernemen wij het feit, dat door den heer
I. D. Fransen van de Putte, oud-minister van Koloniën
te 's Hage en onze candidaat tot het lidmaatschap van de
Tweede Kamer, bij de jongst gehouden veiling van droog
gevallen gronden in de Wijkermeer en het IJ, voor f 200,000
aan land is gekocht, 't Moge een geruststelling zijn voor
dezulken, die wel willen gelooven, dat genoemde heer
belangstellende is in den gang van zaken hier te lande,
maar voor wie het moeijelijk valt te gelooven aan warmte
voor het algemeen belang als het eigenbelang er niet in
betrokken is. Zij zullen begrijpen, dat de heer Fransen
van de Putte nu niet enkel belangstellende, maar ook
belanghebbende is en hem met des te meer gerustheid
kiezen voor lid der Tweede Kamer."
Door een onbekende is jl. Maandag avond aan het
lokaal het Vosje op het Rokin te Amsterdam een vermist
pakket afgegeven, waarvan de waarde op f 8000 geschat
wordt. Eene ruime belooning is den tot nog toe onbekenden
eerlijken bezorger toegezegd door de diamantenclub.
In de raadszitting te Amsterdam heeft de heer Tindal,
wethouder van publieke werken, zijn ontslag genomen wegens
de onmogelijkheid van zamen te werken met den heer
Bergsma, hoofdcommies van publieke werken, die in een
Engelsch tijdschrift voor ingenieurs officieël, buiten weten
van den wethouder, onjuiste voorstellingen aangaande de
werking van het Liernurstelsel gegeven heeft. Reeds
sedert lang bestaat er veel verschil van gevoelen tusschen
de heeren Tindal en Bergsma. In de openbare zitting
werd twee uren achtereen een belangrijk debat over deze zaak
gevoerd. De heer Bergsma vond daarbij verdedigers voor
zijn handelwijze. Uit het debat bleek, dat de meerderheid
van het dagelijksch bestuur besloten had den heer Bergsma
niet te ontslaan, omdat hij, hoewel ongepast gehandeld
hebbende, gemeend had zijn instructie niet te buiten te
zijn gegaan. Na het nemen van dit besluit, verklaarde de
heer Tindal zijn ontslag te nemen, waarbij hij her
haaldelijk persisteerde. Na het stellen van motiën, die
weder ingetrokken werden, nam de raad den brief van
den heer Tindal voor kennisgeving aan.
In eene te Amsterdam gehouden meeting ter zake
van de oprigting eener vleeschhouwerij aldaar, is de volgende
motie aangenomenDe vergadering spreekt uit de wensche-
lijkheid tot oprigting eener maatschappij tot verkrijging
van goed en goedkoop vleesch, met aandeelen van f 10.
Er behoort te zijn toezigt der aandeelhouders, dat alleen
goed gezond vleesch zal worden verkocht, en geen ander
dan hetgeen door de maatschappij zelve is aangekocht en
geslagt. Zij noodigt het aanwezigecomité uit, in die rigting
verder de noodige voorbereidende maatregelen te beramen
en daartoe op verschillende plaatsen der stad de gelegen
heid open te stellen om deelhebber der op te rigten maat-
schappij te worden.
De Prins-Stedehouder van Luxemburg is door de
bevolking van dat Groothertogdom een prachtige reissalon-
wagen aangeboden, die in fraaiheid en doelmatigheid van
inrigting den koninklijken salonwagen van de Rijnspoorweg-
Maatschappij evenaart. Het rijtuig is reeds aan het Rijn
spoorwegstation te 's Hage aangebragt en zal door eene
deputatie, welke weldra te dier stede verwacht wordt,
Prins Hendrik in eigendom worden overgedragen, die bij
zijne aanstaande reis naar Luxemburg voor het eerst er
gebruik van zal maken.
De windhoos, die jl. Woensdag middag tusschen 3
en 4 uur boven 's Hage heeft gewoed, bewoog zich in een
westelijke rigting en veroorzaakte, gelijk reeds is mede
gedeeld, velerlei schade aan huizen en plantsoenen.
Natuurlijk heeft ook het heerlijke Haagsche Bosch bij deze
gelegenheid een zware schatting moeten betalen door het
verlies van veel en daaronder zeer zwaar hout. Reeds aan
den ingang van de groote laan bij de Koekamp wordt men
getroffen door de verwoesting die op dit punt is aangerigt
door het ontwortelen van twee trotsche boomen, terwijl
nog een derde boom van groote dikte werd omgerukt
aan de zijde van het wachthuis. Van de tenten, die zich
in deze laan bevinden, werden twee door het vallend geboomte
zoo goed als vernield, terwijl aan nog twee andere zware
schade werd toegebragt, zonder dat de bewoners zelve
letsel bekwamen.
Jl. Donderdag is te Rotterdam een sierlijke fontein
op de Nieuwe Markt onthuld, als herinnering aan het feest
van 1 April 1872. Het plan daartoe is uit den boezem
der burgerij ontsproten; de gemeente draagt de kosten.
Jl. Woensdag ochtend slingerde van een der molens
in de nabijheid van Schiedam eene wiek af, die teregtkwam
op eene woning, waarvan het dak verbrijzeld werd. De
bewoners hebben geen letsel bekomen.
Onder de gemeente Bleiswijk zijn door den rijks
veldwachter te Moerkapelle wegens het visschen zonder
acte bekeurd... twee onbezoldigde rijksveldwachters, speciaal
belast met het toezigt op de jagt en visscherij.
Niettegenstaande het eiland Schokland zoo goed als
onbewoond is er woont slechts één huisgezin heeft
het in het jaar 1873 nog f 33.000 aan onderhoud gekost,
hoofdzakelijk voor werken ten behoeve voor de schipperij,
welke vaak bij stormweder daar een toevlugt zoekt.
Te Dockum is jl. Woensdag middag tusschen 12 en 1
uur, juist in 't etensuur van 't werkvolk, de toren van de
in aanbouw zijnde R. C. kerk omvergewaaid. De kerk
heeft groote schade bekomen, doch de omliggende huizen
in 't geheel niet. Kort te voren waren een 150tal van de
scholen komende kinderen daar gepasseerd, waar thans
bergen steen opeengestapeld liggen.
Vroeger werd melding gemaakt van de proeven,
die te Groningen zouden genomen worden met de flu-
weeltarwe. Thans wordt berigt, dat o. a. onder Tjams-
weer 1 hectoliter van die tarwe, uitgezaaid op 60
ares land, bij den jongsten oogst, heeft opgeleverd 35
hectoliter welke opbrengst a f 10 de heet. is verkocht.
Was de aftrek van fokkalveren uit Friesland en
Groningen in de drie laatste jaren naar 't buitenland zeer
aanzienlijk, tot nog toe is de vraag naar dit soort van vee
onbeduidend. Vele veehouders, aangemoedigd door den
gelukkigen uitslag van vorige jaren, toen de beste kalveren
tot zelfs boven de f 100 het stuk werden verkocht, hebben
aanmerkelijk meer fokvee dan zij voor hunne boerderij
noodig hebben. De prijzen bedragen thans hoogstens f 40
a f 50 per stuk, met weinig vraag.
Ofschoon in de lage veenen van de noordelijke provin
ciën eene groote hoeveelheid turf voorhanden is, blijft
toch de aftrek beneden de verwachting. Verleden jaar
om dezen tijd was de afvoer belangrijk grooter. Men schrijft
dit vrij algemeen toe aan den zachten en droogen winter
van het vorige jaar, waardoor in Holland, Zeeland, Gelder
land enz. veel turf is overgehouden. Natuurlijk zijn de
prijzen eenigzins lager, zoodat die veenbazen, welke de
de kleilanden tegen enorme sommen aangekocht en hooge
arbeidsloonen uitbetaald hebben, zeker eene slechte rekening
maken.
Naar aanleiding van hetgeen wij zegt het Handels
blad in ons Allerlei in het bijvoegsel van den 18 dezer
voor de liefhebbers van het dominospel ter kennis bragten,
hebben wij verscheidene brieven en briefkaarten ontvangen,
die over een fout in de opgave klaagden. We geven
thans de verbetering van het berigt in de Indépendance.
A. heeft dubbel vijf, zes blank, twee vijf, vijf blank, aas
blank, vijf drie en vier blank. B., die aan de regterhand
van A. zit, heeft vijf zes, twee blank, dubbel blank, vijf
vier, drie blank, vijf aas, drie twee. De beide overige
j spelers hebben de overige steenen. A. begint en zet dubbel
vijf. De beide andere spelers passen. B. natuurlijk niet.
A. draagt, zooals van zelf spreekt, altijd zorg, dat hij vijven
I of blanken brengt. Het slot is dat A. het eerst zijn steenen heeft