1874. N°. 139.
Vrijdag 20 November.
32 Jaargang.
BEKENDMAKING.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
GEMEENTERAAD.
Binnenland.
HELDERSCHE
EV i\IEVWED1EPER COURANT
,W ij huldigen het goede."
Verachijnt Dingsdag-, Donderdag- en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal1.30.
J franco per post - 1.65.
Bnrean: MOLENPLEIN, N°. 163.
Prijs der Advertentiën V«n 14 regels 60 cent,
elke regel meer 15 cent.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Klken Donderdag vertrekt de mail naar Oost-lndië
via Brindisi.
Laatste ligting 's avonds 6 uur.
De sluiting der mail naar Batavia, te verzenden per
mailboot Prinses Amalia, geschiedt den 20 Nov. a. s., na
aankomst van trein II (N. H. Spoorweg), ten 7.32 u. 's avonds.
BURGEMEESTEE en WETHOUDERS der gemeente HELDER
brengen ter kennis van de daarbij belanghebbenden, dat het TWEEDE
SUPPLETOIR KOHIER VAN DEN HOOFDELIJKEN OMSLAG
voor het jaar 1874, den 13 dezer door hen voorloopig vastgesteld
en van heden af gedurende de eerstvolgende veertien werkdagen,
op de gewone kantooruren, voor een ieder ter Secretarie der gemeente
ter lezing is nedergelegd.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Helder, STAKMAN BOSSE, Burgemeester,
den 17 November 1874. L. VERHEY, Secretaris.
Zitting van Dingsdag den 17 November 1874.
Voorzitter de heer Burgemeester.
Tegenwoordig 13 leden; afwezig de heeren Boomsma, van Kelck-
hoven en Maalsteed, allen met kennisgeving van verhindering.
De notulen der vorige zitting worden gelezen en goedgekeurd.
Tot hulponderwijzers aan de gemeente-scholen worden met
algemeene stemmen benoemd de heeren Tielrooij en Francke alhier
en Maassen, te Anna Paulowna.
Tot leden der commissie voor de gemeente-werken worden her
benoemd de heeren .lanzen, de Lange, Braaksma en Maalsteed.
De drie eerstgenoemden, in de vergadering tegenwoordig, verklaren
zich bereid die betrekking verder te vervullen.
Er wordt gelezen eene missive van de lioofdonderwijzeresse
mejufvrouw G. A. van der Burgh, houdende kennisgeving dat zij,
wegens verandering van woonplaats met het einde dezes jaars hare
betrekking wenscht neder te leggen. Verder deelt de Voorzitter
mede, dat adressen zijn ingekomen van een 7tal hoofdonderwijzeressen
voor de vervulling der te ontstane vacature, nl. van de dames
Schuurman, te Alkmaar; Snijder, te Kuilenburg; v. d. Veen, te
Apeldoorn; v. Eijl, te Wonnerveer; Kreule, te Utrecht; Bode, te
Bergen-op-Zoom en Geertsema, te Enschedé. De inzending van
sollicitatiën wordt met 20 dezer gesloten. Beide deze mededee-
lingen worden voor kennisgeving aangenomen.
Op voorstel van het Dag. Best. worden de navolgende gratificatiën
verleend aan beambten in de dienst der gemeente: de inspecteur
van politie f 50, de agent Beijer f 12.50, de overige agenten ieder
f25; de waarnemende hoofdambtenaar der gemeente-belastingen
f 40, de overige ambtenaren ieder f 25ieder der brugwachters
insgelijks f 25.
Brieven uit Hennemerland.
XVIII. (Slot.)
Goede ouderwijzers op alle soholen, wat zou het onderwijs
meer kunnen bloeien en vruchten afwerpen! Maar helaas, bij het
gebrek aan hulponderwijzers treedt meer en meer de vraag op den
voorgrond, niet om de weelde van een goeden maar simpel om
een hulponderwijzer. Wie het hoogste tractement uitlooft is er nog
het best aan toe, alle waar is naar zijn geld en de beste waren
zoeken de beste markten. De schoolcommissie hiervan doordrongen,
heeft den gemeenteraad eene verhooging der hulponderwijzers-tracte-
menten voorgesteld, voor die der armen- en tusschenseholen tot
f 550, f 575 en f 600, voor die der burgerschool tot f600, f675
«n f 750. Wat de burgerschool betreft is de verhooging reeds
verleend voor de andere scholen zal zij wel dienen te volgen, al
moet men ook erkennen dat zij in het geheel over 15 personen
loopende, een bezwaar voor de stedelijke financiën is. De pas
goedgekeurde begrooting voor 1875 bereikt al reeds het cijfer van
f 153,645, waaronder f 4567 voor onvoorziene uitgaven. Wij zullen
weder een hoofdelijken omslag van f 30000 en 50 opcenten op de
personeele belasting voor de gemeente te betalen hebben. Men
zegt ons, dat het elders nog erger is, en die troost hebben wij wel
noodig nu het zoo vele huizen aan bewoners ontbreekt en de
bewoonde huizen voor de onbewoonde zullen moeten bijspringen.
'Toch is dezer dagen een huis aan de Oudegracht verhuurd voor
ff 700 in het jaar, voor ons, die bij Alkmaarsche tonnen rekenen,
200 buitensporig hoog, dat ik er melding van moet maken in dit
schrijven.
Wanneer wordt het monument voor 1573 ingewijd? Ja, dat is
ook een geldkwestie. Het zal in Juli 1875 gereed zijn en de
commissie hoopt, dat de onthulling op 8 October zal kunnen
plaats hebben. Maar aan de henoodigde f 12000 ontbreekt nog
een vierde, en de commissie is ijverig bezig, den ingezetenen
nieuwe of verhoogde inschrijvingen te vragen, in de hoop, dat ook
buiten de stad nog vaderlandsche harten en beurzen zullen gevonden
worden, die de oprichting van een gedenkteeken voor eene gebeur
tenis van nationaal belang willen helpen bevorderen. Zijn er zulke
•ook a cosiy?
O ja! vergeet ik niet u te melden, dat op onzen laatsten ontzet
ting de stadstorens gevlagd waren. De courant had niet vermeld
Aan het kerkbestuur der Herst.. Ev. Luth. gemeente wordt op
een daartoe gedaan verzoek, toegestaan het gebruik van een der
localen vau de gemeente-school No. 6 voor 't geven van gods
dienstig onderwijs op Donderdag namiddag.
Voor kennisgeving wordt aangenomen de mèdedeeling des Voor
zitters, dat Z. M. de Koning bij besluit van 4 Nov.jl. de eoneessie
aan den heer M. L. van Gelder, tot het houden der bank van
leening voor den tijd van één jaar heeft verlengd.
De vergadering wordt hierop door den Voorzitter voor gesloten
verklaard.
HELDER en NIEÜWEDIEP, 19 November.
Gisteren is bij de Directie der Marine aanbesteed ten
behoeve van het hospitaal der Marine gedurende het jaar
1875, de levering van
Versch vleesch, minste inschrijver de heer A. L. van
Gelder ad f 54.90 per 100 kilogram.
Wit brood, minste inschrijver de heer C. Karsman ad
f 17.80 per 100 kilogram.
Groenten, minste inschrijver de heer J. Huijsing.
Aardappelen tot 1 Julij, minste inschrijver de heer P.
van Twisk ad f 3.30 per 50 kilogram.
Bier, minste inschrijver de heer R. H. Raadsveld.
Melk, minste inschrijver de heer D. Konijn.
In de op gisteren avond gehouden vergadering van het
kiescollegie is beroepen tot predikant bij de Hervormde
gemeente alhier ds. H. Vrendenberg Cz., predikant te
Yarsseveld.
Betreffende het opera-gezelschap, dat op 30 dezer alhier
eene uitvoering zal geven, lezen wij in het Handelsblad
van den 12 Oct. 11:
„Gisteren avond gaf het tooneelgezelschap, onder directie
van den heer L. Marchand zijne eerste voorstelling, in de
zaal Diligentia. Eene goede opkomst van het publiek bewees
deels de behoefte aan eene dergelijke onderneming, deels
den goeden naam door den heer Marchand hier reeds ver
worven. De uitvoering bestond uit de opera comique La
poupée de Nuremberg van Adolphe Adam en Treluchette
van de Mantonbry en de vaudeville l'IJomme n'est pas
parfait. De goede eigenschappen van de vertooners kwamen
hierbij op het gunstigst uit. Zoowel de vaudeville als de
heide operettes verwierven de herhaalde welverdiende bijvals
betuigingen en inderdaad Mad. Faije en de heeren fierlin
en Lecoeur, Mad. Marchand en de heeren Herlin, Marchand
en Hérou vormden zoowel door zang als spel een goed geheel.
Wij hopen, en betwijfelen niet, dat dit gezelschap bij
voortduring door een goede opkomst gesteund, dezen winter
ons regt aangename avonden zal mogen verschaffen; dit
wat daarover in den Raad verhandeld was, maar dat de zaak daar
wel besproken was, bleek uit het overzicht der volgende zitting,
waarin een in de vorige vergadering afwezig geweest zijnd lid zijne
instemming betuigde met het genomen besluit om te vlaggen. Dat
was, dunkt mij, een weinig plaagziek; de achtbare vergadering had
toch moeilijk publiek kunnen besluiten: aangezien het besluit om
niet te vlaggen, Anno.... genomen, berustte op eene dwaling ten
aanzien van vroegere voorgevallen feiten, enz. Neen, wij moeten
ons verheugen over een zondaar die zich bekeert, en hem niet lastig
vallen met vragen over het proces zijner bekeering. Die lang ge-
wensehte vlaggen op de torens en, zeker als gevolg daarvan, uit
meer woningen dan gewoonlijk, gaven eene verhoogde stemming
aan het feest, waarbij de redenaar, de heer Groenier alweer
een leeraar der h. b. s. den rechten toon aansloeg, 's Avonds
voerden de Amsterdamsche tooneelisten „Heldenmoeden Kinderliefde,
of de gevangenis op het slot 's Gravesteen te Antwerpen" van
lluysch op, dat, gekozen als herinnerende aan onzen opstand tegen
Spanje, maar matig voldeed, 't Gemeentebestuur heeft, op 's Konings
verlangen, eene uitmuntend geslaagde photografie doen vervaardigen
van den brief, die tijdens het beleg in den knop van een polsstok
vervoerd werd, en daarvan afdrukken vereerd aan verschillende
geschied- en letterkundige genootschappen in den lande.
Een ander overblijfsel van vroeger dagen, de fraaie toren van
het diaconiehuis der herv. gemeente dreigt ons te hegeven. Oor
spronkelijk tot een klooster, het witte bagijnhof behoorende, was
die toren verhoogd en verfraaid toen dit hof de woning werd van
aanzienlijke personen en geslachten. Sonoy, Bardens, Bamp, de
gravin van Arundel, de generaal van der Lijn, de Pgmonden van
der Pijenburg bewoonden achtervolgens tot het midden der vorige
eeuw de van water en geboomte omgeven huizing, waaraan de
toren het aanzien eener ridderhofstad gaf. Later strekte de toren
aan heeren diakenen tot eene lustige vergaderplaats in den zomertijd.
Thans zijn er ernstige gebreken voor den dag gekomen en de niet
geringe som, tol herstel benoodigd, is niet te vinden, hoe de Com
missie van Rapporteurs voor de Monumenten van Kunst en
Geschiedenis zich ook voor de zaak interesseert. Afbreken zal dus
wel het einde en onze stad een schilderachtig plekje en een harer
torens armer zijn. Zij zal haar drietal korenmolens op de bolwerken
behouden, de in September door het onweder verbrande wordt
herbouwd.
Wat zal ik u nog melden, dat van de 349 kiezerk voor de Kamer
tooneelgezelschap verdient ouderscheiding en ondersteuning
ten volle."
Zr. Ms. stoomschip Cura9ao is den 17 dezer van
Lissabon vertrokken met bestemming naar Rio de Saneiro.
Het Nederl. schip Gerard Pieter Servatius, kapt. de
Joode, van Newcastle met een lading steenkolen naar
Soerabaija bestemd, heeft bij Banjoewangie gestooten en is
totaal vergaan. De kapitein en equipage zijn gered.
Beroepen te Dordrecht ds. G. A. Rademaker, pred.
te Sneek; te Amsterdam dr. G. J. Vos Az., pred. te
Middelburgte Groningen ds. C. J. G. vanHoogstraten J.Fz.,
pred. te Almelo.
Aangenomen het beroep naar Ooster- en Wester
blokker door ds. L. Baart de la Faille, pred. te Knijpe.
Velen beweren dat bij eene inpoldering van „het
Noorden" op Texel de uitwatering van dien polder door
aanslibbing vermoedelijk zal verzanden, zoodat men dan ook
weder naar een andere uitwatering zal dienen uit te zien.
Mogt die verzanding komen, dan heeft men het oog op
het graven van een kanaal en wel van het dorp de Waal tot
de haven van Texel, waardoor niet alleen „het Noorden",
maar ook de polder Waal en Burg en het lage land van
Texel belangrijk zouden zijn gebaat. Afgescheiden nu van
het nut voor uitwatering, zou zulk een kanaal nog belang
rijke voordeelen opleveren. Immers ongeveer 200 hectaren
water zouden in houwbaren grond worden herschapende
af- en aanvoer der producten van den polder Eijerland.
Waal en Burg en het Noorden, zoomede voor een groot
deel der bewoners aldaar, hetwelk thans per as geschiedt,
zou daardoor worden vergemakkelijkt; 'mest kan worden
aangevoerd, landen verbeterd, in één woord, het kanaal
zou de beste resultaten opleveren. Wij hopen vurig dat
die mannen, welke thans den moed hebben de inpoldering
van het Noorden te bewerken en daardoor zoo zeer in het
belang van Texel handelen, steeds voorwaarts zullen gaan
en dat hunne leuze zijn en blijven zalspreken, hooren,
denken, doen.
Op de gisteren te Alkmaar gehouden zoogenaamde schei-
markt zijn aangevoerd 1391 stuks vee. De handel is stug
en de prijzen gedrukt.
De heer P. van Duijvendijk, benoemd tot secretaris
der gemeente Schagen, voor die betrekking bedankt hebbende
is door burgemeester en wethouders dadelijk uit de overige
sollicitanten een nieuwe nominatie opgemaakt, bestaande
uit de heerenS. Kooger, secretaris te Smilde en V. A.
Beijen, beambte ter secretarie te 's Heerenberg.
De raad benoemde bij besluit van den 14 dezer, met 3
tegen 2 stemmen, de heer Jacob Denijs Jz. woonachtig
te Schagen.
Men leest in de Amst. Crt. het volgende:
„Welk een rouw! Nooit nog hebben wij een zoo algemeene
van Koophandel slechts 61 zijn opgekomen? 'Bout comme ekez nous
zult gij antwoorden, en misschien nogmaals als ik gewaag van het
groot aantal tot zware hoeten veroordeelde winkeliers, wegens niet
naleving der bepalingen op den ijk, een aantal dat vragen doet,
of al die bekeurden schelmen en domooren zijn, of dat er onnoodige
overdrijving heerscht bij het doen der aanhalingen, vooral ten
opzichte der verkoopers van maten en gewichten, die geen oud
models goed meer voorhanden mogen hebben, al ware het voor
ballast. Over die ijkhistorie is men hier zeer ontevreden; maar
zeer tevreden was men, met uitzondering van enkele telenrgestelden,
over de benoeming van den heer A. P. Burger tot secretaris en'
penningmeester der Hondsbossche; als klerk bij wijlen den heer
de Dien Fontein Verschuir van Iieyloo, had hij zich met bedoelde
betrekking vertrouwd en het vertrouwen der leden van het collegie
waardig gemaakt. Tegenover zoo dikwerf voorkomende cumulatie
van posten doet het genoegen, eene benoeming als die van den heer
Burger te zien plaats hebben.
Het wordt meer dan tijd dat ik eindig en toch als Kennemer
briefschrijver heb ik nog wat op de leden. Hebt ge al kennis
gemaakt met de nieuwe uitgaaf van Kruseman en Tjeenk Willink
Wandelingen in Nederland, met pen en potlood" door de heeren
Craandijk als schrijver en Schipperus als teekenaar? Zoo niet, doe
het dan en tracht deze vaderlandsche onderneming te bevorderen,
die vooral voor de kennis van onze kleine steden en het platteland
belangrijk belooft te worden. Over de groote steden verschijnt
genoeg in druk en in prent, maar de kleinere plaatsen, waaraan het
in vorige eeuwen niet aan beschrijvers en af teekenaars ontbrak, zijn
daarvan in de laatste tijden zeer misdeeld. Zoowel van de wakkere
uitgevers, als van hen aan wie zij de bewerking der Wandelingen"
hebben opgedragen, is het te verwachten, dat de nieuwe uitgaaf
zich door vorm en inhoud zal aanbevelen. De eerste aflevering
voert ons in het hart van Kennemerland, naar Beverwijk naar de
beide merkwaardige, thans helaas verlaten kasteelen Assumburg en
Marquette, waarop ik in een vroeger schrijven uwe aandacht mocht
vesligen. De afleveringen zullen in bonte rij en dat brengt het
belang der onderneming ook mede de verschillende provinciën
behandelen, maar toch weet ik, dat al spoedig eene de lezers
nogmaals naar Kennemerland, en wel naar onze heerlijke duinstreken
bij Egmond, Bergen en Schoorl, zal leiden. Wij zagen de fraaie
teekeningen welke die duinwandeling zullen opluisteren en zien ver-
langend naar den tekst uit.