1875. N°. 9.
Woensdag 20 Januarij,
33 Jaargang.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau: MOLENPLEIN N°. 163.
Binnenland.
HELDERSCIIG
KV NIEUWEftlEPER COURANT.
„W ij huldigen het goede."
Verschijnt Dingsdag, Donderdag en Zaturdag namiddag.
Abonm mentsprijs jer kwartaalƒ1 30.
n n franco per post - 1 65.
Prijs der Advertentiën: Aan 14 regels 60 Cents,
elke regel meer 15 Cents.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Klken Donderdag vertrekt de innil nanr OoNt-Indië
via Brindisl.
Laatste ligting 's avonds 6 uur.
HELDER en NIEUWEDIEP, 19 Januarij.
De bevestiging en intrede van den beroepen predikant
bij de Hervormde gemeente alhier, den heer II. Vren-
denberg Cz. van Varsseveld, zal plaats hebben op den 29
Maart a. s., den tweeden Paasclidag.
Wij vernemen dat een zestal 2de luits. der infanterie
de gelegenheid zal worden aangeboden in dienzelfden rang
over te gaan bij liet korps mariniers. Men is hiertoe
genoodzaakt ter aanvulling van liet lieersehend gebrek aan
officieren bij voornoemd korps.
Onze beroemde zeeschilder van Heemskerk van Beest
is door Z. M. vereerd met het officierskruis der orde van
den Gouden Leeuw van Nassau.
In liet Algemeen Politieblad vindt men de volgende
bekendmaking: Den 8 Jan. jl., des namiddags, moest te
's Hage, in de school der Maatschappij «Tot Nut van 't
Algemeen,» schoolblijven de 13jarige E. W. E. B., ver
pleegde in liet «Louizagesticht» aldaar. Hij is uit de school
weggeloopen en nog niet teruggekeerd, weshalve de hoofd
commissaris van politie opsporing, opzending en berigt
verzoekt.
Te Alkmaar overleed dezer dagen de lieer S. A. de
Lange, notaris, ridder der Orde van de Eikenkroon en
oud-majoor der dd. schutterij aldaar.
De blokkade van Urk is opgehevenze liad van 24
Dec. tot 10 Jan. geduurd. Er kwamen op eens 180
nieuwsbladen en 200 brieven. Men liad er niet in weelde
geleefd; brood was er zoo goed als niet te krijgen. Toen
de voorraad gist verbruikt was, beproefde men met bier,
potasch, aluin enz. wit brood te bakken.
Men meldt uit Wijk aan Zee, dd. 16 dezer, aan
liet Vaderland:
«Eergisteren, bij voortdurend regenachtig weder, begaf
zicli een jonge dochter van hier op weg naar Egmond aan
Zee, om, naar zij voorgaf, aldaar diensten als naaister bij
een bloedverwant te bewijzen. Eenige uren later kwam
zij terug, afgeschrikt door het ongunstige weder, zooals
zij tot eenige werklieden zeide, die zij ook was voorbij
gegaan bij liet verlaten van haar woonplaats.
De lange duur harer afwezigheid, want zij liad over 't
strand in dien tijd wel heen en terug naar Egmond kunnen
gaan, gevoegd bij de mededeeling van een paar knapen,
die, in de duinen rondzwervende, haar zoo vreemd hadden
zien doen, bragten den gemeente-veldwachter op de gedachte
om de plaats te gaan onderzoeken waar de jongens haar
gezien hadden.
Hij vond er de bewijzen eener geheime bevalling, zonder
kind evenwel, en nam de meid in 't verhoor, die echter
ontkende.
Uit angst vooral voor liaar vader, een kanaalwerker,
schijnt zij liet vermoede misdrijf begaan te hebben, en deze
angst met haar vrees voor de gevolgen schijnen haar den
volgenden morgen vroeg opnieuw uit haar woning verjaagd
te hebben, eer haar vader, des avonds laat van zijn werk
gekomen, nog iets van het gebeurde afwist.
De politie zocht haar gisteren den gansclien dag te
vergeefs, doch kon haar spoor niet verder volgen dan een
eindweegs langs het Castricumer strand, waar 't zich in
de duinen verloor.
Men vermoedt algemeen dat de ongelukkige een einde
aan haar leven heeft gemaakt of na al het doorgestane
bezweken is in de duinen.
't Is allertreurigst na te gaan hoe sinds de grove ver
diensten aan Holland op zijn Smalst, waar een flink
werkman gemakkelijk 1 2 gulden 's weeks verdient, door-
eengeslagen het gansche jaar door de onzedelijkheid en
vooral ook liet drankgebruik toegenomen zijn in de omlig
gende plaatsen, als Beverwijk, Velsen enz.
17 Januarij. Het geregt uit Haarlem, dat gisteren hier
verscheen om onderzoek te doen naar den vermoedelijken
kindermoord, moest tamelijk onverrigter zake aftrekken,
omdat noch het lijkje, noch de moeder te vinden waren.
Te vergeefs doorzocht een zeventiental rijksveldwachters
en koddebeijers den ganschen dag de duinen; zij vonden
niets dan een plek waar het lijkje vermoedelijk hegraven
was geweest.
Heden waren zij opnieuw uitgegaan ter verdere nasporing,
toen men de moeder, doornat van den regen, het ouderlijk
huis weer zag binnengaan, van het strand komende.
Zij droeg het kinderlijkje, dat zij verklaart dood geboren
te zijn.
De plaatselijke geneesheer achtte haar te afgemat om
haar zonder levensgevaar te kunnen vervoeren. Men zegt
dat zij de twee nachten hij een moei te Egmond onder
dak heeft doorgehragt. Het lijkje is door de politie
opgezonden naar de justitie te Haarlem.
In de afgeloopen week zijn te Amsterdam 14 per
sonen aan de mazelen overleden.
Met succes is jl. Zaturdag te Amsterdam de nieuwe
drijvende stoombrandspuit beproefd. De hoeveelheid water
welke per minuut kan uitgespoten worden, bedraagt 4500 liter.
Gisteren werd ten raadhuize te Amsterdam in het
openbaar aanbesteed: liet maken in het afgesloten IJ,
henoorden den Westerdoksdijk, van eene houthaven met
houtdokken en ligplaatsen voor bezaagdhout. Minste
inschrijver de heer D. Volkerts, te Dordrecht, voor de som
van f 219,800.
Woensdag 3 Febr. a. s., des voormiddags ten elf uur,
zal in Natura Artis Magistra te Amsterdam éen algemeene
vergadering van de Vereeniging «Het Nederlandsch Rund
vee-Stamboek» plaats hebben. Heeren leden worden ver
zocht amendementen op de statuten enz. drie dagen vóór
de vergadering aan 't voorloopig bestuur in te zenden.
Het Handelsblad geeft een uitvoerig verslag van de
feestelijkheid in het park bij 't overreiken van den gouden
beker aan generaal van Swieten. Men is zeer rederijk
geweest. Het Handelsblad heeft een lijstje van minstens
een twintigtal «geachte sprekers» en moet nog «wegens
plaatsgebrek» bekorten, zoodat ons misschien de helft nog
niet is aangezegd. Generaal van Swieten zeide het volgende
«De groote sympathie mij betoond giet balsem in de
wonden, die zijn toegehragt niet aan mijn eigenliefde, maar
aan mijn vaderlandsliefde, door hen, die zeggen, dat ik de
belangen van het land niet goed behartigd heb. Menigeen
is een Spartaan in de studeerkamer, doch kan geen twee
uur ontbering doorstaan, zonder in enkele dagbladen te
gaan klagen. Een officier, die zichzelven respecteert, klaagt
niet over eenige ontbering in 's lands belang gedragen. Een
lid van 't Roode Kruis, die den laatsten Europeschen oorlog
had mede gemaakt, verhaalde mij van al hetgeen toen
geleden is, zonder dat men zich daarover in de couranten
ging beklagen. Ik hen er op gesteld, dat de mannen, die
mij vertrouwen en sympathie toonen, mij die achting zullen
blijven waardig keuren, en daarom meende ik het nuttig
eene zaak te hespreken, die mij steeds verweten wordt.
Waarom hebt ge de brigade uit Padang niet opgeroepen?
klinkt het telkens. Het antwoord daarop is gemakkelijk.
Van den aanvang af is de brigade te Padang bestemd
geweest om tot reserve te dienen. Nu vordert de krijgskunst
zeker, dat men steeds met de grootst mogelijke magt den
vijand versla, doch ik voeg er hij, dat het zeker geen
minder belangrijk voorschrift der krijgskunst is, dat men
de reserve niet ontijdig moet oproepen. Bovendien was er
een bezwaar, dat ik niet ligt telde. De reserve moest
afgehaald worden met schepen, die allen hesmet waren met
de cholera, door ons van Batavia medegebragt. Ik achtte
liet mijn eersten pligt deze schepen te ontsmetten. Hieraan
wijdde ik, om de verspreiding der ziekte te voorkomen,
groote zorg zoodat ik zelfs het schip Maddaloni, dat
afgehuurd was voor het troeponvervoer, eerst deed ont
smetten, opdat geen passagiers aangetast zouden worden.
De desinfectie-middelen, die wij in groote hoeveelheden
noodig hadden, moest ik van Padang laten halen, en dit
eischte tijd.
Er zijn menschen, die veel van prestig een glans houden.
Doch dit is geen degelijkheid. Wanneer men een bezetting
acht dagen stoomens van de metropool (Batavia) heeft
achter te laten, moet men zijn grootste aandacht wijden aan
de versterking van haar positie, zoodat zij alle aanvallen
van den vijand kan afslaan. Dit kon men slechts doen door
hieraan voornamelijk de aandacht te schenken. Het verblijf
in den kraton was niet gemakkelijk. De geneesheeren
wilden zelfs niet toestaan, dat men in de eerste 24 uren
aldaar verblijf zou houden. Wat moesten we doen? We
konden toch de manschappen niet blootgesteld laten aan
daauw, en tropischen zonneschiju. Tijd werd dus gevorderd
voor het op en inrigten van magazijnen en hospitaal. En
wie moesten dit werk doen? Onze soldaten. Veel heeft de
vloot gedaan. De marine bragt alles aan wal, doch onze
soldaten moesten alles verder vervoeren, en den kraton
van binnen en van buiten in orde brengen.
Wij hadden den kraton 3 of 4 dagen vroeger kunnen
innemen, zegt men. Doch wat doet het er toe, of men 3
of 4 dagen vroeger slaagt, zoo men slechts slaagt en met
het minst mogelijk verlies aan menschenlevens zijn doel
bereikt? Van het oogenblik dat we den kraton hebben
genomen, hebben wij ons offensief gestaakt om der bevolking
tijd tot bezinning te geven. Dat heeft indruk gemaakt en
deze bezadigde wijze van handelen zal men bespeuren dat
later aan de ambtenaren het werk der organisatie gemakkelijk
zal hebben gemaakt.
De Atsjinezen zijn den oorlog moede en Nederlands vast
houdendheid en volharding zullen in Sumatra evenals overal
1 in Indië triomferen. En de wereldhandel zal reeds dit
jaar de vruchten trekken van Nederlands oorlog met Atsjin
Op Poeloe-Bras (het rijsteiland) wordt een vuurtoren
gebouwd, die nog dit jaar zal ontstoken worden, en den
ingang van de straat Malacca veiliger zal maken. Dit
licht, aan liet uiteinde van Sumatra vonkelende, zal aan de
wereld toonen, dat Sumatra thans in de handen is van
een beschaafde mogendheid, die alle rijken der wereld
voordeel doet trekken van de uitbreiding van haar gebied
in 't Oosten.»
Te Haarlem is den 16 dezer de zevende algemeene
vergadering van het Aardrijkskundig Genootschap gehouden.
Op die vergadering is een voorstel ingekomen van baron
Groeninx van Zoelen, om van wege het Genootschap een
Nederlandsch marine officier tot deelneming aan de Engelsche
Noordpool-expeditie uit te noodigen, een plan waartoe hij
door een geldelijke ondersteuning bevorderlijk wilde zijn.
-Jl. Zaturdag legden voor de arrondissements-regtbank
te Leiden de 12 overige getuigen in zake het spoorweg
ongeluk te Warmond hunne verklaringen af, die over 't
algemeen niet ten gunste van den beschuldigde luidden.
Daarna voerde do advocaat mr. Ph. A. Haas namens zijn
cliënt, beschuldigd van «door achteloosheid doen ontstaan
van gevaar voor een spoortrein,» het woord. Maandag
middag ten twaalf ure zal de officier van Justitie zijn
requisitoir nemen.
Men schrijft aan de Leidsche Crt.«De temperatuur
is voor Januarij zoo zacht als zij voor December koud
was. Het zijn nu werkelijk voorjaarsdagen, zooals Maart
of April ze doorgaans niet oplevert. December begon met
geduchte sneeuw- en hagelbuien en veel -wind en bragt
het tweede gedeelte winter. De wind maakte toen bijna
iederen dag kompasrond met stilte en kwam meest uit liet
zuiden. Met zuidewind vroor het zelfs het meest, met
noordoostenwind het minst. Op 29 Dec. 's morgens ten
8 uur, teekende de thermometer 10' d. i. 22" vorst, met
zuidenwind. Uit dezelfde streek kwam dooi en zoo liet
noordoostenwind waarmede dan toch doorgaans bestendig
winter wordt verwacht, zich niet gelden. Misschien later
in Februarij of Maart, en dat het dan nog genoeg winter
kan worden, daarvoor spreken de voorbeelden. Stelt hij
zich uit tot April of Mei, om weken achter elkaar te
heerschen, des te erger.- eene winterachtige lente is niet
zeldzaam en het is treurig hoe land- en tuinbouw er dan
bij varen.»
Volgens het Utr. Dagbl. heeft mej. Mina Kruseman
met de heeren le Gras, van Zuylen en Haspels te Rotterdam,
eene overeenkomst aangegaan om als «Louise» in Multatuli's
Vorstenschoolop te treden.
Het Sluisch Wkbl. beveelt als voorbehoedmiddel
tegen en geneesmiddel voor springende handen het inwrijven
met sap van uijen aan.
Twaalfhonderd Engelsche fantasie-hoeden van ver
schillende soort, wegens te lage aangifte door de visiteurs
te Harlingen benaderd, worden voor f 2.50 en f 3 (anders
f 5 a f li in de winkels kostende) aan het publiek verkocht.
Aan brieven uit Chicago ontleent de Gron. Crt. het
volgende
«Hier zijn vele menschen, die zeggen, dat de wereld
een einde neemt den 9 April. Uit Daniël 12de hoofdstuk
maken zij op, dat het dan is afgeloopen. Er is hier zulk
een man geweest, die ook zieken kan genezen en dooven
het gehoor geven, 't Was een man uit Boston, die predikte
dat het einde daar was. Verscheiden menschen gelooven
er aan. Zij laten zich doopen in een beek, waarin zij
driemaal worden ondergedompeld. Ook houden zij in een
groote zaal geregeld godsdienstoefening. Gij kunt niet
denken, hoeveel twist hier is over het geloof, maar er
zijn ook velen, die niets gelooven. Voorleden jaar zaten
verscheidenen op een eiland hij New-York, die den Heer
verwachtten. Ook in Chicago blijven zij nachten op om
de komst van den Heer te geinoet te zien. O, als gij
hier waart, dan zoudt gij wat zien en hooren.
De scholen kunnen de talrijke kinderen niet bevatten,
hoewel er jaarlijks vele gebouwd worden, 't Gaat niet
zoo gemakkelijk u hiervan een regt denkbeeld te geven.
Ik las in de Hope, dat hier 38 publieke scholen waren en
sommigen zijn 3 a 4 verdiepingen hoog en ik denk, dat
ze wel 100 voet lang en breed zijn. Er zijn verscheidene
rooms of afdeelingen in en in iedere afdeeling 1 a. 2 meesters.
Deze zijn van het vrouwelijk geslagt, behalve de hoofd
onderwijzer. Daarenboven zijn er, ik weet niet hoevele
bijzondere scholen, zooals hoogduitsche, roomsche enz.
«Ook tracht men hier eene zoogenaamde Hollandsche
school op te rigten door meester Puma, dezelfde die voor
eenige jaren meester te Leermens is geweest, met welke
geschiedenis gij hekend zult zijn. Deze Puma, wiens
vrouw is overleden, is nu hertrouwd met Antje Kapinga,