1875. N°. 92.
Zondag 1 Augustus.
33 Jaargang.
Binnenland.
HELDERSCHE
EN NIEl WEDIEPER COURANT.
„Wij huldigen het goede."
Verschijnt Dingsdag, Donderdag en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal 1 80.
p franco per post - 1 65.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau: MOLENPLEIN 163.
Prij9 der Advertentiën: Van 14 regels 60 Cents,
elke regel meer 15 Cents.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
raBResBSRBraraoaBiae
Eiken Donderdag vertrekt de mail naar
Oost-Indië. Laatste ligting 's avonds 6 uur.
De sluiting der mail naar Padang en Batavia, te ver
zenden per mailboot PRINS VAN ORANJE, geschiedt
voor drukwerken den 6 Augustus a. s., 11a aankomst van
trein III (Noordhollandschen Spoorweg) ten 10.58 des avonds, j
voor brieven den 7 Augustus, na aankomst van trein I j
ten 9.47 des morgens.
HELDER en NIEUWEDIEP, 31 Julij.
De eind-examens van de adelborsten van het 1ste en
2de studiejaar zijn afgeloopen en de verloven reeds ingegaan.
Gisteren had aan boord van de Urania het practisch
eind-examen plaats van de adelborsten van het oudste
studiejaar, waarna zij tot adelborst 1ste kl. kunnen worden
bevorderd.
Gisteren zijn met het schip Louis August Constantijn,
kapt. K. Visser, van Java naar hier overgevoerd 18 gecon-
demneerde militairen, die hun overigen straftijd in een der
gevangenissen van ons vaderland zullen moeten doorbrengen.
Van deze gevangenen zijn er twee in het Engelsche kanaal,
des nachts, over boord gesprongen, zeker in de hoop, om
zwemmende, hier of daar de Engelsche kust te zullen
bereiken. Een dier beiden, John Watson, beschuldigd van
manslag op een Hollandschen stuurman, schijnt volgens
berigt uit het kanaal, op een balk drijvende, nog levend te
zijn opgevischt; de tweede, een Pruis, is, naar men ver
onderstelt, verdronken. Aan boord had men eerst den
volgenden morgen hunne afwezigheid ontdekt.
Den 7 Aug. a. s. zal van het koloniaal werfdepot te
Harderwijk per spoortrein over Utrecht en 's Hage naar
hier vertrekken een detachement suppletie-troepen, sterk
250 man, om dien dag te embarkeren aan boord van de
via Suez naar Java bestemde mailboot Prins van Oranje.
De stoomboot «Burgemeester Zijlstra» bragt hier
heden weder een aantal passagiers van Harlingen, die na
een kort bezoek om vijf uur weder derwaarts zijn ver
trokken.
Aan 's Rijks munt is thans reeds voor een bedrag
van 5 millioen aan gouden tientjes aan de Nederlandsche
Bank te Amsterdam afgeleverd.
De sterkte van den eersten ban der dd. schutterij
bedroeg op 1 Jan. jl., met inbegrip van de reserve, aan
ongehuwden 25,921 man, aan gehuwden (na hunne inlijving)
16,198, totaal 42,119 man. Op 1 Jan. 1874 was het
totaalcijfer 41,488 man.
Blijkens het verslag, uitgebragt op de 59ste algemeene
vergadering van het Fonds ter aanmoediging en ondersteuning
van de gewapende dienst, bedroegen de inkomsten in 1874
f 85,644.831. In dit jaar werd aan 2,210 deelgeregtigden
f 61,425.15 uitgekeerd. De gezamenlijke kosten van het
invalidenhuis te Leiden bedroegen f 21,602,48 er werden
65 personen verpleegd. In 1874 zijn er 217 nieuwe deel-
gere-tigden 'n het Fonds opgenomenhet aantal sollicitanten
bedraagt 1132.
De opstal van de voor weinige jaren nieuw gebouwde
meestoof, polderEijerland, op Texel heeft in veiling opgebragt
de som van f 1000.
Jl. Dingsdag ochtend werd het Huis van Verbetering
en Opvoeding voor Jongens te Alkmaar bezocht door de
heeren A. A. de Padua Fleury Directeur-genera 1 de
Justice en Brésil) H. Rademaker Grünewald en mission
de Gouvernem. du Brèsil) en R. A. Brasset, rentier de
Paris, a Rio, die tot in de kleinste bijzonderheden, van het
(nog gedeeltelijk bijgebouwd wordend) gesticht, hebben
kennis genomen. Aanvankelijk werd voor het vragen van
inlichtingen de bemiddeling van laatstgenoemden heer inge
roepen, doch spoedig, op verzekering van den directeur Z.
van Arnhem, dat hij genoegzaam de Frausche taal magtig
was om daarin te converseren, werd het onderhoud door
vragen en inlichting geven, ongedwongener. De geheele
inrigting werd door de vreemdelingen met de meeste belang
stelling bezigtigd, en herhaaldelijk gaven zij hun goed
keuring te kennen. Zij maakten daarbij de opmerking,
dat hier te lande voor verwaarloosde jongens, die door de
regtbanken, wegens hun jeugdigen leeftijd vrijgesproken,
doch naar een dergelijk gesticht werden verwezen, de regel
gold, om aan aldus vrijgesprokenen weldadigheid te betoonen
met beteugeling tevens van hun kwade neiging, een opvatting
waarmede zij bijzonder instemden; deze appreciatie mag
zeker, ook door tegenstanders dezer inrigting, gewaardeerd
worden.
Ten drie ure was het bezoek geëindigd, en namen de
bezoekers afscheid van den heer directeur, hem heuschelijk
dank zeggende voor de wijze waarop zij te Alkmaar
ontvangen en werkzaam geweest waren.
Jongens vermaken zich dikwijls met de gevaarlijke
liefhebberij, kleine door hen van een klomp vervaar
digde scheepjes te doen varen, en niet zelden liggen
zij daartoe zonder ecnig toezigt op den kant van de hooge
wallen onzer grachten, op gevaar af, in 't water te vallen.
Een jongen, die jl. Donderdag met zijne kameraden aan
den Westerdokdijk te Amsterdam ook een dergelijk scheepje
wilde doen varen, viel in 't water en verdronk.
Jl. Donderdag hield Multapatior, in het lokaal
Eensgezindheid te Amsterdam, eene tweede en laatste
vertrouwelijke bijeenkomst van eenige Amsterdamsche
adhaerenten aan zijnen voorgenomen strijd tegen misbruik
van sterken drank. Ruim een 80tal hunner had hem
schriftelijk kennis gegeven deze bijeenkomst te zullen bijwonen.
Namens eene commissie, bestaande uit de heerenprof. dr.
H. Oort, dr. van Lankeren Matthes, directeur der hoogere
burgerschool, dr. J. van Breda Kolff, 1ste officier van
gezondheid 1ste kl., dr. J. van der Moer, geneeskundige,
I. Gosschalk, ingenieur-architekt, gekozen lid van den
gemeenteraad, en jhr. O. B. van Andringa de Kempenaer,
werd, bij monde van laatstgenoemde rapport uitgebragt over
Multapatiors plan van bestrijding. Als conclusie van dat
verslag spreekt de commissie de meening uit, dat, ook naar
hare wijze van zien, eene te stichten vereeniging volgens
het beknopt programma, voorkomende in No. 2 van Multa
patiors strijdschriften, een der beste middelen zou wezen
om het bestaande misbruik te bestrijden. I11 overleg met
den stichter is door haar een reglement, grondwet genaamd,
ontworpen, waarvan dezer dagen een exemplaar met bijge
voegde circulaire door dezen aan al zijne adhaerenten zal
worden gezonden. Hij is tevens verzocht gedurende zeker
aantal maanden als voorloopig algemeen bestuur te fungeren
en te handelen, leden voor de nieuwe vereeniging aan
te werven, afdeelingen te helpen stichten en alles voor te
bereiden voor eene algemeene vergadering, waarop door de
gekozen afgevaardigden der verschillende afdeelingen alsdan
een definitief algemeen bestuur gekozen en het voorloopig
reglement (grondwet) onderzocht en vastgesteld zal worden.
Gedurende dat tijdvak der stichting van den Bond staat
eene commissie Multapatior met raad en voorlichting ter
zijde, bestaande, behave uit de hierboven reeds genoemde
6 leden, uit de heeren A. Roland Holst, fabriekant; prof.
dr. J. C. G. Boot, secretaris der Koninklijke Academie
van Wetenschappen; dr. D. J. Coster, geneeskundigeJ. P.
Strikker, predikant mr. W. F. Dijkers, lid van de arrond.-
regtbank en van den gemeenteraad en dr. II. Fabius,
geneeskundige. Bijna al de ter vergadering aanwezigen
traden, na afloop der bijeenkomst, als leden van Multapatiors
Bond toe, zoodat te Amsterdam de zaak der stichting dezer
Vereeniging haar beslag heeft gekregen.
Te Haarlem werd jl. Woensdag de dertigste algemeene
vergadering van het Nederl. Onderwijzers-genootschap
geopend. Aangenomen werd het volgend voorstel der
Commissie: 1. Het voortgezet lager onderwijs omvat behalve
de gewone vakken: a. de kennis der Nederl. Staatsinstel
lingen b. de beginselen der landbouwkunde; c. het hand
en regtlijnig teekenen; d. de beginselen der landbouwkunde;
e. die van het boekhouden; staathuishoudkunde; g. die.
van het Fransch, het Engelsch en het Hoogduitsch, en h.
voor meisjes de nuttige en fraaije handwerken. 2. Het
strekt zich uit, naar gelang der plaatselijke behoefte, over
één of meer der genoemde vakken en wordt gegeven1
in afzonderlijke scholen van voortgezet lager onderwijs; 2.
in hoogere klassen van scholen voor gewoon lager onder
wijs, of 3. in avondscholen, die of het geheele jaar of alleen
des winters worden gehouden. Elke gemeente, waar
behoefde blijkt te bestaan aan voortgezet lager onderwijs,
is verpligt daarin op voldoende wijs te voorzien door het
inrigten en onderhouden van scholen of klassen hierboven
genoemd. Wanneer het in de gemeente bestaande middel
baar onderwijs geheel of voor een gedeelte in die behoefte
behoorlijk voorziet, wordt dit bij de inrigting van het
voorgezet lager onderwijs in aanmerking genomen.
Op de tweede vergadering zijn nog onderscheidene punten
behandeld. O. a. is aangenomen een voorstel, om te
bewerken, dat de gewoonte afgeschaft worde om een medaille
of een boekwerk uit te reiken aan onderwijzers, die 40 of
50 jaren achtereen hunne betrekking hebben vervuld; ook
is besloten zich tot de regering te wenden, om aan te
dringen op maatregelen, die aan den veldarbeid door
kinderen beneden 12 jaren na 15 Oct. 1877 een einde maken.
Het bleek voorts op deze bijeenkomst, dat de voorstellen
«Kosten van onderwijs» en «Omvang van het onderwijs,»
dit laatste eenigszins gewijzigd, op de vorige vergadering
aangenomen waren.
De volgende algemeene vergadering zal te Enschedé
gehouden worden.
Gelijk bekend is, wordt de heer Oscar Carré ver
volgd en beklaagd van den 10 en 11 Mei 11. in dienst
te hebben gehad Joseph Wachuda en Dagobert Christophe,
beiden beneden den ouderdom van 10 jaren, gymnastische
toeren enz. verrigtende, onder leiding van Aug. Nagels.
Deze aanklagt werd jl. Donderdag aan het oordel van den
kantonregter te 's Hage onderworpen, die eenige getuigen
hoorde, uit wier opgaven bleek, dat de heer Nagels bij
contract zich met den lieer Carré had verbonden voor de
afdeeling gymnastiek bij enkele voorstellingen te zorgen,
en dat de familie Nagels, bestaande uit een vader, moeder,
twee zoons en eene dochter, werkzaamheden zouden ver-
rigten. Omtrent bedoelde kinderen had de directeur geene
bevelen te geven. Deze waren door hunne ouders bij
notariëel contract aan den heer Nagels afgestaan als
leerlingen in de gymnastiek, terwijl hij zich verbond hen
op te voeden en tot hun 18de jaar voor hen te zorgen. Zij
ontvingen geregeld elementair onderwijs en gaven zonder
belooning, onder leiding van hunnen meester, aan het
publiek proeven hunner vorderingen in de gymnastiek,
hetgeen de kinderen, naar zij verklaarden, met pleizier deden.
Het O. M. achtte uit de getuigenverklaringen voldoende
gebleken, dat de heer Carré voordeelen geniet van de
sujetten, door den heer Nagels in dienst van den heer Carré
gebezigd, en rekwireerde eene veroordeeling in twee boeten
van f 3.
Vervolgens verscheen voor den kantonregter, bij gemag-
tigde, de directie van het cirque Blanus, beklaagd, van op
de Haagsche kermis een zesjarig meisje in dienst te hebben
gehad, hetgeen door den gemagtigde werd ontkend, voor
gevende, dat het meisje hare ouders behulpzaam was in
het geven van vertooningen en dat de vader van het
meisje, Sidi Hassan ben Hannida, mede-directeur van de
tent, voor zijne werkzaamheden betaald werd, maar het
kind niets ontving. Ook voor de heeren Blanus en Hannida
eischte het O. M. een boete van f 3, of subsidiaire gevange
nisstraf van 1 dag.
In heide zaken zal de kantonregter a. s. Donderdag
uitspraak doen.
Naar het D. v. 's. Gr. verneemt omtrent het spoor
weg-ongeluk te Hoogezand, schijnt, de brugwachter uit
geweest te zijn en aan vrouw of kinderen het bedienen
der brug te hebben overgelaten. Het derailleren is dan
ook ontstaan door het niet genoeg aandraaijen van de brug.
In den omgevallen en meêgesleepten waggon zaten de
twee jonge dames K. uit Veendam en mevr. de wed. de
Bergh-Theben Terville, uit Groningen, bijna 70 jaar oud;
alle drie hebben kneuzingen bekomen, doch vooral laatst
genoemde, die letterlijk over het geheele ligchaam gekneusd
en dermate in haar zenuwgestel geschokt is, dat zij volgens
deskundigen de gevolgen daarvan nimmer zal te boven
komen noch haar krachtige gezondheid terug kriigen.
Zoo wij goed zijn ingelicht, zal zij een actie tot belang
rijke schadevergoeding tegen de Maatschappij tot Expl. van
Staatsspoorwegen instellen.
Jl. Woensdag voormiddag stoomde de boot op den
Bosch van het «Hoofd» te Rotterdam de Maas op. Naauwe-
lijks een eind weegs op de rivier zijnde, kwam er een
defect aan den stoomketel, waardoor do kajuit vol stoom
en rook liep en 't water met plassen in de boot viel. Onder
de passagiers, vooral de dames, heerschte groote ontsteltenis
het vuur werd dadelijk uitgebluscht en de boot met touwen
weer aan wal gesleept.
De herbergier J. B., te Vianen, stond jl. Woensdag
voor de arrondissements-règtbank te Gorinchem teregt als
beschuldigd van het onwettig uitoefenen der geneeskunde,
benevens het verschaffen van geneesmiddelen en wel speciaal
aan waterzucht-lijders, wien hij pakjes kruiden verkocht
van vier tot zes gulden, welke door hem naar zijn voor
geven op de Amersfoortsche heide gezocht werden en die
op Rijnwijn moesten worden getrokken. Van drie zijner
patiënten was er één overleden, bij een ander was gaandeweg
de kwaal verergerd en de derde liad eerst 11a in een gasthuis
te zijn opgenomen, genezing kunnen vinden. Laatstgenoemde
was o. a. als getuige a charge ter teregtzitting tegenwoordig,
alsmede de brigadier der Rijksveldwaclit te Vianen, die,
waterzucht voorwendende, zich eveneens door B. had doen
behandelen. Door het openbaar Ministerie werd tegen dien
herbergier of wonderdoctor o. a. eene cellulaire gevange
nisstraf van ééne maand gerekwireerd.
Jl. Dingsdag avond kwam te Driebergen de dorps-
slagter bij het naar bed gaan te digt bij een kaars, waardoor
zijn kleederen in brand geraakten. De zeer zwaarlijvige
man viel tegen de deur zijner kamer en was met brand-'
wonden overdekt eer hem bijstand kon worden gegeven.
In den nacht overleed hij aan de gevolgen.
Te Breda begon jl. Zaturdag nacht eenklaps de brandklok
te luiden, de torenwachter te blazen en het carillon te spelen.
De brandweer snelde toe, doch zonder noodzaak. Er was
iets in het uurwerk gebrokendit begon te spelen, terwijl
daardoor ook de brandklok in beweging was gekomen. De
torenwachter had toen in verwarring, maar geblazen, om
't spel te volmaken.
