1875. Nu. 102.
Woensdag 25 Augustus.
33 Jaargang.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Burcan: MOLENPLEIN N°. 163.
Binnenland.
HELDERSCHE
EN MEI WEDIEPER COURANT
„W ij huldigen het goed e."
Verschijnt Dingsdag, Donderdag en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal1 80.
i, franco per post - 1.65.
Prijs der Advertcntiën: Van 14 regels 60 Cents,
elke regel meer 15 Cents.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Klken Donderdag vertrekt de mail naar
Oost-Indië. Laatste ligting 's avonds 6 uur.
De sluiting der mail naar Padang en Batavia, te ver
zenden per mailboot CONRAD, geschiedt voor drukwerken
den 3 September a. s., na aankomst van trein III (Noord-
hollandschen Spoorweg) ten 10,58 des avonds, voor brieven
den 4 September a. sna aankomst van trein I ten 9,47
des morgens.
Uittreksel uit het verslag van den toestand
der provincie Noordholland, gedaan aan de
Provinciale Staten van dat gewest, door de
Gedeputeerde Staten, in de zomervergadering
van het jaar 1875.
(Slot.)
Winterkoolzaad slaagde in Westfriesland vrij goed, in de Zee
polders eu in Haarlemmermeer had het gewas veel van wormen te
lijden, zoodat op onderscheidene plaatsen het gezaaide werder werd
omgeploegd.
Van de specerijzaden leed het karweizaad door vorst in het voor
jaar en door droogte in den zomer. Desniettegenstaande was de
opbrengst, ofschoon nog middelmatig, ruimer dan in het vorige jaar.
Blaauw maanzaad is goed geslaagd. In den oostelijker, uithoek
van Westfriesland waren daarmede 31f H.A. bezet, die een gemid
delde opbrengst van 1400 K.G. per H.A. gaven. Te Medemblik
en Opperdoes werd dit gewas op 3 H.A. verbouwd en leverde aldaar
een gemiddelde opbrengst van 1675 K.G. per H.A.
Coriander kwam voor op 2 H.A. te Oudkarspel. Dit gewas
slaagde goed en gaf een opbrengst van 60 H.L. per H.A. Vetzaad
waarmede te Egmond-binnen 2 H.A. waren bezet, slaagde vrij goed.
De opbrengst wordt op 1500 IC.G. per H.A. geschat.
Kanariezaad, dat slechts te Haarlemmermeer, St. Maarten en
Harenkarspel verbouwd wordt, slaagde goed.
Meekrap werd veel minder aangeplant vooral in den Ilaarlem-
lemmeer. De opbrengst van redelijk. De geheele opbrengst was
in Eijerland 26000 K.G., in Waard-Nieuwland 80000 K.G., in
Anna Paulowna 57000 K.G., in Waard en Groet 393884 K.G.
en in Haarlemmermeer 223000 K.G. Nog 84J H.A. stond na den
oogst nog te velde.
Vlas slaagde redelijk in de Zeepolders, Westfriesland en den
Haarlemmermeer, goed in de gemeenten SI. Maarten, Schagen,
Harenkarspel, Heerhugowaard, en Nieuwe-Niedorp. Over het
algemeen bleef het gewas kort door droogte. Uit Anna Panlowna
en den Waard- en Groetpolder wordt berigt, dat de teelt sterk
afnemende is. Over de opbrengst kan niets vermeld worden, daal
de oogst meest terstond ter bewerking naar elders wordt vervoerd.
De pacht van vlasland op de gebruikelijke voorwaarden, bedroeg,
volgens de opgaven der gemeentebesturen, te Anna Paulowna f275,
Waard en Groet f 320, Eijerland f 275, Wieringerwaard f 300,
Sebagen 315, Harenkarspel f330, Heerhugowaard f250 en Winkel f325.
Op de markt te Alkmaar werden aangevoerd: 20485 HL. tarwe,
5865 HL. rogge, 15550 HL. garst, 35249 HL. haver, 3963 HL.
erwten, 5600 HL. boonen, 507 HL. koolzaad, 14.36 HL. mosterd
zaad, 936 HL. karweizaad en 12156 HL. aardappelen.
Op de markt te Hoorn werden aangevoerd: 300 HL. tarwe, 200
HL. rogge, 1600 HL. garst, 1390 HL. haver, 690 HL. erwten,
1620 HL. boonen en 5850 HL. aardappelen.
Voedergewassen. In het voorjaar stond bet grasgewas wegens de
droogte in April en de lage temperatuur in Mei vrij schraal. Het
herstelde zich echter door de later invallende warmte. De. hooioogst,
eerste snede, was hierdoor zeer voordeelig. Wel leed het latere
gewas door de droogte in Julij en in de eerste helft van Augustus,
doch de regens in de laatste helft dezer maand gevallen, gaven aan
de weilanden weder een gunstig aanzien. Het warme najaarsweder
werkte uitmuntend, zoodat ook de tweede snede eene zeer voor-
deelige uitkomst opleverde.
Klaver is gunstig geslaagd. De opbrengst wordt te Haarlemmer
meer op 4500, te Eijerland op 6000, te Wieringerwaard op 4000
KG. per HA. geschat. Te Anna Paulowna rekent men van de
eerste snede 2500, te St.-Maarten 5000 KG. per HA. te hebben
gewonnen, terwijl de opbrengst der tweede snede in die gemeenten
respect, op 2000 en 4000 KG. per HA. geschat wordt.
Met tuinvruchten waren in de Streek 289 en aan den Langedijk
608HA. bezet. De tuinderij slaagde goed, behalve wat de
uijen betreft.
De gezondheidstoestand van den veestapel was zeer gunstig.
Geen enkele ziekte krpeg belangrijke uitbreiding. Wegens long
ziekte werden 166 runderen als aangetast opgegeven, daarvan zijn
afgemaakt voor rekening van het Bijlc 165, geslagt 1. Als schade
loosstelling voor de onteigende runderen werd betaald f 17066.50.
In 1873 was dit bedrag, f 35888, en in 1872 f 120090.59i.
Bij de paarden kwamen in den loop van den nazomer en in den
winter vele gevallen van catarrhale keel- en longaandoening voor,
met een typheus karakter. De sterfte aan die ziekte was echter gering.
Onder het rundvee kwam de hersenziekte wederom voor.
De varkensziekte had, even als in het vorig jaar, slechts op
enkele plaatsen veel te beteekenen. In enkele gemeenten merkte
men op, dat de varkens, welke met afval van visch werden gevoed,
vrij van die ziekte bleven.
De veestapel in deze provincie bestond op het einde van 1874
uit: 21813 paarden, 450 ezels, 150166 runderen, 243214 schapen,
29331 varkens en 6568 bokken en geiten. In vergelijkiug met
vroegere jaren is de veestapel wederom toegenomen.
De handel in vee was niet zoo levendig als een jaar te voren.
Inkoopen voor vreemde rekening, sedert den Duitsoh-Franschen
oorlog in ruime mate voorkomende, kwamen in 1874 bijna niet
voor. De handel in kalveren was belangrijk. In dit artikel bleven
de prijzen hoog.
Te Alkmaar werden ter markt gebragt: 965 paarden, 9384 run
deren, 11411 kalvereu, 39634 schapen, 8323 lamineren en 27163
varkens. Te Hoorn: 1153 paarden, 13123 runderen, 1881 kal
veren, 23700 schapen, 11650 lammeren en 21796 varkens. Te
Purmerend1459 paarden, 13735 runderen, 10769 kalveren,
64750 schapen en 15005 varken. Te Schagen: 574 paarden,
5013 runderen, 1082 kalveren, 31411 schapen, 10515 lammeren
en 1101 varkens. Te Texel: 46 paarden, 35 runderen, 105
kalveren, 297 schapen en 409 varkens.
De zuivelproductie was wegens den goeden toestand van het
grasgewas niet ongunstig. De prijzen bleven ongeveer op dezelfde
hoogte, die zij het vorige jaar hadden bereikt.
Ter markt gehragte kilogram kaas: te Alkmaar 4422484, te
Edam 450667, te Enkhuizen 423557, te Hoorn 2478418, te
Medemblik 235750, te Purmerend 2209672, en te Schagen 1620.
Ter markt gebragte kilogram boter: te Alkmaar 54142, te Edam
5132, te Hoorn 51005, te Medemblik 12845, te Purmerend 69628,
en te Schagen 11235.
Wol. De aanvoer te Hoorn was weder belangrijk. De handel-
drijvenden maakten bezwaar de hoeveelheid op te geven. Aan
de waag te Alkmaar werden gewogen 16266 KG., die f 1.60 a f 1.80
per K.G. op bragten. Te Purmerend gold de wol f 1.80 per K.G.
Volgens de globale opgaven der gemeentebesturen werden in deze
provincie gevonden; 124900 kippen, 950 kalkoenen, 78400 eenden,
S900 ganzen en 2250 zwanen. Ter markt te Alkmaar werden aan
gevoerd 3690 kippen, te Hoorn 7680 kippen en 4500 eenden.
Jagt en Visscherij. Wegens overtreding der wet op dit onderwerp
werden in 't arrondissement Alkmaar 59 zaken behandeld, waarbij
78 personen betrokken waren. Van die zaken zijn er hij het
kantongeregt te Alkmaar 15, te Helder 14 en te Schagen 5 alle
door veroordeeling beëindigd.
Over de visscherij in de binnenwateren luidden de herigten niet
gunstig. De klagten over de ontvolking der binnenwateren door
het vissehen met den zegen blijven voortduren.
ZeevisscherijVan Volendam, gemeente Edam, voeren 159, van
Enkhuizen 41 en van Urk 154 vaartuigen, zoowel in de Noord
als in de Zuiderzee. Voor de palingvangst werden gebezigd uit
Kolhorn 4 vaartuigen; voorts werd zij te Winkel eu te Helder
uitgeoefend. De ansjovisvangst leverde goede uitkomsten op; zij
wordt op 40000 ankers geschat tegen 30000 ankers in 1873. De
handel was zeer levendig.
De opbrengst van den ter afslag aangebragte viseh waste
Amsterdam f 50103.te f Enkhuizen 25227,88J en te Helder
f'184.574,01.
De vissehers te Nieuwediep, Helder en Huisduinen vingen 7000
tal haring, die f 5.per tal opbragten.
Voor de Oestervisscherij werden gebezigd 30 schuiten uit Texel,
elk bemand met 3 koppen. De vangst wordt op 24000 stuks geschat,
die voor f 40,de 1000 stuks zijn verkocht.
De opbrengst der wiermaaijerij te Texel bedroeg ongeveer 20000
K.G., geldende f 5,het pak van 100 K.G.; voorts werden
300000 K.G. wier opgevischt, die eene gemiddelde waarde hadden
van f 5,per 100 K.G. Aan de Heldersehe kust werden door
cenige bewoners aldaar, ruim 30000 K.G. wier opgevischt, waarvan
ongeveer is afgeleverd voor f 3,50 de 100 K.G.
De schelpvisseherij leverde op: te Texel 18000 M3, teHuiduinen
40 M3, te Petten 65 M3, te Castricum 2500 M3 en te Velzen
300 M3.
Te Helder werden 1S74 o. a. ingevoerd 63.396702 K.G. hout,
171566915 K.G. steenkolen en 35.160.571 K.G. granen. Uitgevoerd:
186703 K.G. kaas en 221879 K.G. boter.
Voor de binnenlandsohe vaart telde Alkmaar 119 en Helder 110
vaartuigen, respect, met 2499 en 5732 tonneninhoud.
Door de koopvaarderssluis passeerden in 1874: van en naar
Amsterdam 283 uitgaande en 442 binnenkomende zeilschepen;
275 uitg. en 274 binnenk. stoomschepen. Van en naar Purmerend,
Alkmaar en Kogerpolder: 135 uitg. en 139 binnenk. zeilschepen
van en naar de koopv. Binnenhaven: 619 uitg. en 615 binnenk.
vaartuigen, alsmede 11614 binnenl. vaartuigen.
Door de hulpschutsluis te Nieuwediep zijn geschut 4477 binnenl.
vaartuigen, waarvan 60 met buskruid geladen.
Door sleepstoombooten werden door het Noordh. kanaal gesleept
naar het Nieuwediep 740 zeeschepen en naar de zijde van Amsterdam
904. Zeilende of jagende werd dat traject afgelegd respeotiv. door
41 en 22 zeeschepen.
Ingeklaard zijn te Helder 1312 zeil- en 603 stoomschepen en
uitgeklaard 1114 zeil- en 618 stoomschepen. Te Vlieland
ingeklaard 596 zeil- en 111 stoomschepen en uitgeklaard 714
zeil- en 57 stoomschepen.
In 1874 zijn te Helder binnengekomen: 101 zeil-en 195 stoom
schepen uit Engeland; 6 zeilschepen uit Noorwegen, 52 uit Zweden;
50 zeil- en 31 stoomschepen uit Bnsland; 1 zeilschip uit Pruissen;
1 idem uit eene andere Ned. haven; 1 stoomschip uit Britsch-Indië
1 zeil- en 1 stoomschip uit Turkije; 9 zeilschepen uit Amerika;
1 idem uit China; 1 zeil- en 1 stoomschip uit Frankrijk; 2 zeil
en 2 stoomschepen uit Java; 2 zeilschepen uit Bremen; 16 stoom
schepen uit Italië en 1 zeilschip uit Japan.
Te Alkmaar kwamen binnen 3 zeilschepen uit Engeland en uit
Noorwegen, Portugal en Busland ieder 1. Van daar vertrok 1 schip
naar Engeland en 1 naar Noorwegen.
Van Helder vertrokken 107 zeil- en 225 stoomschepen naar
Engeland; 5 zeilschepen en 1 stoomschip naar Busland: 10 zeil
en 3 stoomschepen naar Zweden; 7 stoomschepen naar Italië;
1 stoomschip naar Frankrijk; 4 zeil- en 3 stoomschepen naar
Nederlandsche havens; 9 zeilschepen naar Amerika; 2 idem naar
Bremen; 2 zeil- en 6 stoomschepen naar Java en 82 zeilschepen
en 1 stoomschip naar Noorwegen.
In 1873 zijn in de onderscheidene Noordhollandsche havens
binnengekomen 2021 schepen, met 807138 tonneninhoud en uit
gegaan 2073 schepen met 814788 tonneninhoud. In 1874 binnen
gekomen 2060 schepen met 827870 tonneninhoud en uitgegann
2087 schepen met 832683 tonneninhoud.
Het zeemanshuis te Amsterdam werd in 1874 door 601 zeelieden
bezocht, die er gezamenlijk 9313 kostdagen doorbragten. De ont
vangsten beliepen f 19,453.644, de uitgaven f 18848.89, zoodat
er een overschot was van f 610.75-J.
Handel en bedrijven. Voor overtredingen der wettelijke bepa
lingen omtrent de maten, gewigten en weegwerktuigen stonden
teregt hij de kantongeregten te Alkmaar 86, te Schagen 28, te
Helder, 27, te Hoorn 27, te Enkhuizen 6, te Medemblik 12.
Van de beklaagden werden vrijgesproken 1 te Alkmaar, 1 te
Helder en 2 te Hoorn. Te Sehagen werden 5 van regtsvervolging
ontslagen.
Spoorwegen. De opbrengst van het reizigersvervoer op de lijnen
Amsterdam-Botterdam en Haarlem-Uitgeest bedroeg f 1,685,872.76^,
van dat op den Noordhollandschen Staatsspoorweg f 244,100.80$
en op den Oosterspoorweg f 262,496.79, totaal f 2,192,470.36.
Het vervoer van goederen en vee heeft opgebragt totaal f 631,833.35.
Vervoerd werden van Alkmaar 111667 reizigers en naar die
gemeente 111915, van Heerhugowaard 21274, naar die gemeente
21903, van Noordscharwoude 32009, naar die gemeente 32045,
vau Schagen 557S3, naar die gemeente 55305, van Anna Paulowna
28758, naar die gemeente 28923, van Helder 68082, naar die
gemeente 70243,
Van de navolgende postkantoren in dit gewest was de opbrengst
in 1874 als volgt: Alkmaar f 20812.94$, Helder f 16306.99$,
Enkhuizen f 4708.13, Hoorn f 15926.04$, Medemblik f 2706.46$,
Schagen f 6335.02, Texel f 4822.75.
Telegrafie. Van liet rijkstelegraafkantoor te Alkmaar werden
verzonden 10056 en aan dat kantoor werden ontvangen 2994
berigten; die getallen waren te Enkhuizen 4392 en 4273te Hoorn
7471 en 7042; te Medemblik 1511 en 1307; te Nieuwediep
34812 en 23057; te Texel 1556 en 1397; te Vlieland 3254 eu
1266. De opbrengst dier kantoren was: te Alkmaar f 3237.17$,
te Enkhuizen f 1410.29, te Hoorn f 2590.89$, te Medemblik
f 465.96, te Nieuwediep f 11942.13$, te Texel f 496.80 en te
Vlieland f 1063.97.
Van en naar kantoren van den Hollandschen IJzeren Spoorweg
en van den Noordh. Staatsspoorweg werden in 1874 het volgend
aantal telegrafische berigten verzonden: Alkmaar 6783, Noord
scharwoude 597, Schagen 1432, Anna Paulowna 807, Helder 4215.
De opbrengst van den telegraaf langs den Hollandschen Spoorweg
bedroeg f 13207.33.
Commissie tot het examineren van varenslieden. De commissie, te
Amsterdam gevestigd, hield 15 zittingen, waarin 66 candidaten
werden geëxamineerd. Aan 35 werd een diploma uitgereikt, te
weten: aan 9 dat van lsten, aan 10 dat van 2den en aan 16 dat
van 3den stuurman, alle voor de groote vaart. Vóór den afloop
van het examen hadden zich 3 candidaten teruggetrokken.
HELDER en NIEUWEDIEP, 24 Augustus.
Jl. Zondag was het voor de Oud-Roomsche gemeente
alhier een belangrijke feestdag. Er trad een 9tal nieuwe
leden toe en aan circa 70 lidmaten werd in de voormiddag
godsdienstoefening door den HoogEerw. lieer C. J. Rinkel,
bisschop van Haarlem, het H. Vormsel toegediend. De
nieuwe leden ontvingen de eerste Heilige Commune uit de
hand des bisscliops.
Met liet oog op het aanstaand vertrek van den tot
bisschop van Deventer benoemden pastoor Diependaal
werd, als zijn opvolger in deze gemeente, voorgesteld en
als zoodanig ingeleid de heer Dievenbach, die gedurende
de laatste 15 jaren als zoodanig werkzaam was te Nördstrand,
eene kleine Oud-Roomsche gemeente in Sleeswijk-Holstein,
aldaar in de 17de eeuw gevestigd.
Ter eere van den bisschop werd des avonds het kerk
gebouw op nieuw ontsloten, en werd een 6tal zangnummers
door een koor uitgevoerd. Groot, zeer groot was het
aantal belangstellenden. Een der gemeenteleden hield eene
toespraak tot den bisschop en de beide geestelijken, en
werd op gepaste wijze door de heeren Rinkel en Diepen
daal beantwoord.
Begunstigd door fraai zomer weder, had jl. Zondag
namiddag in liet Park Tivoli een huishoudelijke schiet
wedstrijd (met pistool) plaats, georganiseerd door de schietclub
Willem Teil. De uitslag was deze: 1ste prijs, een sierlijk
pbotographie album, behaald door den sergeant J. A. Meijer,
met 19 punten; 2de prijs, een fraaije kristallen inktpot,
behaald door den korporaal A. van Willigen, met 14 punten.
Rozenprijseen keurige tabakspot, behaald door den fourier
F. Sant. De prijs voor lih. officieren van Schutterij en
Weerbaarheid, een voetstuk met kristallen karaf en glazen,
werd behaald door den 1ste luit. A. G. F. van Nieuwen-
huizen, met 17 punten. Met gepast woord werden door
den heer M. den Duik, president der club, de prijzen aan
de overwinnaars overhandigd.
Een zeer talrijk publiek bewoog zich jl. Zondag
namiddag op en in den omtrek van het Molenplein, ter
gelegenheid van de muziekuitvoering door het muziekkorps
der Schutterij.
Gisteren namiddag is uit Amsterdam alhier aan
gekomen het muziekkorps van het 7de reg. infanterie, onder
