1875. N°. 141. Woensdag 24 November. 33 Jaargang. Binnenland. HËLDERSCHE E\ NIEUWED1EPËR COURANT „W ij huldigen het goed e." Verschijnt Dingsdag, Donderdag en Zaturdag namiddag. Abonnementsprijs per kwartaal 1.80. u nu franco per post - 1.65. Uitgever A. A. BAKKER Cz. Bureau: MOLENPLEIN N°. 163. Prijs der Advertentiën: Van 14 regels 60 Cents, elke regel meer 15 Cents. Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend. Klken Donderdag vertrekt de mail naar Oost-Indië. Laatste ligting 's avonds 6 uur. HELDER en NIEUWEDIEP, 23 November. Als een voorbeeld van zeldzame stijging der vischprijzen deelen wij mede, dat op den afslag van gisteren de schel- visch verkocht werd voor f 82,50 het groot honderd. De rog bragt f 1,05 het stuk op, voor zooverre ons bekend is de hoogste markt die hier nog bedongen is. Met de nog dit jaar van hier vertrekkende twee stoomschepen van de stoomvaartmaatschappij Nederland, zullen 28 eerste en tweede luitenants van het leger hier te lande naar Java vertrekken, om aldaar tijdelijk gede tacheerd te worden. Prins Alexander zal a. s. Woensdag de reis naar Algiers aannemen. Uit de te 's Hage ontvangen opgave omtrent de verliezen, door het korps mariniers ten gevolge der diensten te Atsjin geleden, blijkt, dat 147 man overleden zijn, waar onder 1 officier en 132 mariniers. Het detachement suppletie-troepen a/b van de Conrad is te Aden met 11 man vermeerderd. Zooals men zich zal herinneren, zijn van het vorige transport per stoomschip Groningen 18 man in het Suez-Kanaal gedeserteerd, waarvan deze 11 te Aden aangehouden en naar Batavia gezonden zijn. De Eerste Kamer der Staten-Generaal is bijeen geroepen tegen Donderdag a. s., des avonds ten 8 ure. Naar aanleiding van de door ons en anderen mede gedeelde gevallen, dat vruchtboomen voor de tweede of derde maal in dit jaar bloeiden, hetgeen gewoonlijk als een bewijs van vruchtbaarheid wordt aangemerkt, deelt de heer K. J. W. Ottolander het volgende mede: «Of die feiten nu een gevolg zijn van de buitengewone vruchtbaarheid van dit jaar, kan ik niet uitmaken; wel weet ik, dat het meer dan eenmaal bloeijen van een vruchtboom een abnor- rnalen toestand verraadt. (Met sommige wijnstokken is het wel eens anders.) Ooftboomen mogen in ons klimaat maar eenmaal 's jaars bloeijen en vrucht geven. Het meerdere is een bewijs van zwakheid, nimmer van gezondheid. Een vochtige nazomer met warmte (laf weêr) doet vele bloem knoppen, die voor een volgend jaar gevormd waren, ont wikkelen en verloren gaan't Is ontijdige geboorte.» Het beroemde Florentijner strijkkwartet van Jean Becker wordt in de tweede helft van Jan. 1876 hier te lande verwacht. De violoncellist Hilpert is vervangen door Heggyesi. De minister van Binnenl. Zaken, gelezen een aantal adressen, waarbij wordt aangedrongen op het behoud der tonvormige houten maten, vestigt de aandacht van belang hebbenden op het koninklijk besluit van 8 Nov.jl., waarbij het gebruik dier maten tot 1 Jan. 1878 wordt toegestaan. Met intrekking van het vroeger ter zake voorge- schrevene, heeft de minister van Oorlog bepaald, dat voortaan alleen dan door de artillerie, hulp en leiding bij de oefeningen der korpsen artillerie-schutterij zullen worden verleend, wanneer daarom wordt verzocht. De commanderende officieren der artillerie, in de plaatsen waar oefeningen voor de gezegde schutterijen worden gehouden, zullen evenwel, in overleg met de commandanten dier schutterijen, de noodige maatregelen nemen, om bescha diging en verlies van het gebruik wordend materiëel der artillerie te voorkomen. De minister van Marine is voornemens een wetsontwerp tot verbetering der pensioenen in te dienen. Het daartoe strekkende ontwerp is in behandeling en zal welligt nog in den loop van dit jaar de Kamer bereiken. Op nieuw zal eerlang een maatregel worden genomen tot verbetering van de positie der officieren van gezondheid bij de zeemagt. Een voorstel is op dit oogenblik in behandeling, waarbij de verhoogde Indische zee-tractementen van de officieren van gezondheid 1ste klasse, wanneer zij tot de 8 oudsten behooren, gelijk worden gesteld aan de verhoogde zee-traetementen van de kapt.-luits. ter zee. Naar het Yad. verneemt, kan binnenkort tegemoet gezien worden een wetsontwerp omtrent de afschaffing der lijfstraffen bij de zeemagt. Nopens haar opheffing heeft reeds mondeling overleg plaats gehad met den advocaat fiscaal voor 's Konings zee- en landmagt en den mi nister van Justitie. Jl. Zondag is het 25jarig bestaan van het instructie- bataillon te Kampen herdacht door een gemeenschappelijken maaltijd der officieren. Later krijgt men een meer algemeen herinneringsfeest. In tegenstelling van het berigt betreffende het beroepen van den candidaat S. Dijkstra tot predikant bij de Herv. gemeente aan den Hoorn op Texel, kunnen wij thans berigten, dat door voornoemde gemeente nog geen beroep is uitgebragt. Men schrijft ons van Texel dd. 22 dezer: «De Nederl. kof «Eendragt» kapt. Smit, is in den storm van Zaturdag nabij den Eijerlandschen vuurtoren gestrand. Men heeft de bemanning, bestaande uit 4 personen, met de reddingboot «Emily» gered, 't Schip kwam van New— Castle met eene lading kolen en was bestemd naar Gronin gen. De Cocksdorper schel pen visschers zouden 't vaar tuig, voor de helft als bergloon, lossen.» -Te Barsingerhorn is den 25 Oct. jl. een van valsch- lieid verdachte gulden met de beeldtenis van Koning Willem II en het jaartal 1847 in beslag genomen, waarvan de valsch- heid door de bevoegde autoriteit later is geconstateerd. Dezer dagen is te Hoogwoud geconstitueerd de West- friesche afdeeling van het Witte Kluis, tot wering van epidemische ziekten en tot hulpbetoqn tijdens epidemiën. Een aanzienlijk getal belangstellenden zijn als leden, tegen eene jaarlijksche contributie van f 1.50, toegetreden en te gelijker tijd zijn 7 leden uit verschillende plaatsen in den omtrek benoemd om het bestuur dier afdeeling uit te maken. Den 16 dezer heeft te Wijdenes de verkiezing plaats gehad voor een lid van den Raad in plaats van den heer D. Heuvel, die ruim 49 jaar raadslid is geweest. Van de 72 kiezers zijn slechts 22 opgekomen; gekozen is de heer C. Haringhuizen, te Oosterleek. Vijftig werklieden aan de spoorwegwerken van Zaan damAmsterdam hebben den arbeid gestaakt; zij verlangden meer loon; doch men heeft hen in tegenwoordigheid van den commissaris van politie betaald en andere werk lieden ontboden, die gisteren aan het werk zouden gaan. Op het raadhuis te Amsterdam werd gisteren door gecommitteerden tot de directie over de wegen en vaarten tusschen de zes Noordhollandsche steden in het openbaar aanbesteed: het vijfjarig onderhoud (1876 1880) der wegen en vaarten tusschen die steden. Het minst is ingeschreven voor perceel 1van Buiksloot tot aan de zuidzijde van het Westerbuiten te Edam, door C. Blankevoort te Monnikendam ter somma van f 23,434; voor perceel 2, van het Schouw over Purmerend tot Oosthuizen door P. Meijers te Beets voor f' 22,995voor perceel 3, van Edam tot de brug over de Beets door C. Blankevoort te Monnikendam voor f 17,839; voor perceel 4, van de brug over de Beets tot het Medemblikker tolhek door C. de Groot Jr. te Schar- woude voor f 43,474; voor perceel 5, van het Medem blikker tolhek tot Enkhuizen door Jan Boos te Groote broek voor f 33,333. Allen gegund. De KI. Crt. bespreekt 't stukje van den hper D. v. d. Keilen in den Nutsalmanak, getiteld de Kunstwerker. De schr. wil den Nederl. handwerksman opheffen uit zijn toestand van smakeloosheid, waar 't kunstarbeid geldt. Bij ons is meestal de hoofdvraag naar soliede, maar smakelooze artikelen. De vaardigheid, waarmede men schaaf of boor hanteert, maakt den bekwamen werkman niet, dat kan ook de machine doen, maar er moet geest en ziel in 't werk zitten. Begrijpt men dit hier als in 't buitenland, 't werk zal meer grage koopers vinden. Naar zijn schoon heidszin, zijn kunstvaardigheid wordt de werkman betaald. In de ijzerfabriek bekomt de smelter f 1 a 1.25, de voimer f 1.80 a 2.00, de modelleur, de man die het model ont werpt, ontvangt f 7.20 a 9.60 per dag. De model-teekenaar in een drukkerij van katoen ontvangt f 10,000 en meer per jaar. Goede smaak en een kunstvaardige hand is de groote magt. De buitenlandsche meubels en weelde-artikelen worden overal zoo getrokken, omdat de vervaardiger aan 't schoonheidsgevoel weet te voldoen. Arbeid, dat geen denken kost, wordt meer en meer aan de machines over gelaten. Al wat gekocht wordt, staat onder den invloed van den zin voor 't schoone. Onze arbeiders staan zeer ten achter in smaak bij de vreemden. Het wordt meer dan tijd de handen aan 't werk te slaan, om dit te ver beteren. De heer v. d. Keilen wijst daartoe op het teekenen: «De grond voor alles zegt hij is teekenen, teekenen zonder eind. En niet alleen het regtlijnig en bouwkundig teekenen is voor den handwerksman noodig, niet minder 't zoogenaamde teekenen, waarbij liniaal en passer onnutte voorwerpen worden. Nooit genoeg kan den handwerksman toegeroepen worden: teekenen, teekenen is uw a, b, c leer dat zoo mogelijk van a tot z zonder dat blijft uw werk broddelwerk. Goede modellen te volgen, te beproeven het eens geteekende ook zonder 't model op het papier of op de lei te brengen en zoodoende het geheugen te oefenen, ten einde de indrukken van het schoone in 't hoofd te kunnen bewaren, dan, zoo de hand genoeg geoefend is, te trachten de plannen en scheppingen, die in 't hoofd gevormd worden, ze mogen in 't begin ook al gebrekkig zijn, op liet papier weer te geven,dat is de weg, waardoor de handwerksman er komen moet!» Moge de werkman die woorden overwegen. En voor regering, gemeentebesturen en particulieren is er ook gele genheid te over, om te toonen, dat verheffing van den liandwerksstand een zaak van algemeen belang is. Het Zondagsblad betoogt in een artikel, ten opschrift voerende «Geen gevaar,» dat zoowel Rusland als Oosten rijk en Duitschland behoefte hebben aan vrede en dat de vrede in Europa daarom nooit meer verzekerd was dan in onze dagen. Toch zou men moeten gelooven, dat het er in Europa treurig uitzag, indien de Beurs, gelijk beweerd wordt, de politieke thermometer was. «Het is zegt het Zondagsblad alsof wij aan den vooravond staan van een Europeschcn oorlog, zoo gevoelig is de Beurs. Effecten dalen, groote bankiershuizen, welke jaren lang een ongeschokt vertrouwen genoten, gaan ten gronde, de kapitalen worden teruggetrokken, en dat alles om redenen, die met vrede of oorlog niets te maken hebben. «Er bestaat eene geheime combinatie, welke d la baisse speculeert, die hare agenten heeft op plaatsen of in kringen, waar men die het minst vermoedt, en deze zendt nu van hier, dan van daar allerlei berigten de wereld in, welke het publiek in voortdurende spanning houden en alle ver trouwen ondermijnen. «Zij hebben daarbij gemakkelijk spel, want er zijn tijden of het in de lucht zit weten wij niet waarin de berigten niet te zwaarmoedig kunnen zijn voor het pessi mistisch gestemde publiek, en zoodanigen tijd beleven wij thans. Hoe dikwerf ook door valsche alarm-berigten bedrogen, telkens kan men met volkomen succes, met eene nieuwe onwaarheid 't doet er zelfs niet toe, of ze waar schijnlijk of onwaarschijnlijk is den zenuwaclitigen Beurs bezoeker aan boord komen. Hij gelooft. Komt de tegen spraak, welke natuurlijk niet kan uitblijven, dan aarzelt hij. Er zal toch wel iets van aan zijn. «Het is een ziekteverschijnsel, dat treurige gevolgen heeft, omdat zoovelen, die niet zenuwachtig zijn, die geene Beurs bezoeken, die zelf gezond genoeg van geest zijn om al de machinatiën te doorzien, er armer door worden. Anderen, die niet op de hoogte zijn, laten zich met de Beursbezoekers beangstigen. Zij werken mede om de ver spreiders van ongunstige berigten te doen slagen in hunne poging om zich meester te maken van waarden, tot prijzen, welke in normale tijden dwaas zouden genoemd worden.» Het Zondagsblad waarschuwt tegen deze Beursspeculatiën van de ergste soort. Op de gisteren te Arnhem gehouden najaarsbeesten markt waren ongeveer 600 stuks rundvee aangevoerd. Prijzen 1ste kwal. van 75 tot 80, 2de kwal. van 68 tot 74 cents per kilo. Mindere soorten naar evenredigheid. Handel vlug. De industrie in Twenthe bepaalt zich niet enkel tot garen spinnen en katoen weven, maar wordt ook toegepast op den overgang van onroerende goederen. Wanneer b. v. A. een aanzienlijke possessie aan B. wil verkoopen, gaan zij eenvoudig te zamen een vennootschap aan tot het uitoefenen van een of ander (dikwijls fictief) bedrijf. A. brengt in de onroerende goederen ter waarde bijv. van f 100,000 en B. een gelijke som in geld. Na verioop van een wijle tijds wordt de vennootschap ontbonden en bij de scheiding verkrijgt B. het onroerend goed en A. krijgt het geld. Partijen besparen zich hierdoor ten nadeele van den Staat 7 a 8 mille, terwijl de goederen even goed van A. op B. worden overgebragt. Men kan in het achterland ook nog wel eens slim zijn. In de «Haagsche kroniek» van de Gron. Crt. leest men omtrent het aan de Maatschappij Zeeland gedaan vorstelijk aanbod. Prins Hendrik ik behoef u haast niet te zeggen dat er sprake is van dezen milden ijveraar voor onze scheepvaart heeft aan de directie gevraagd, of zij door de rampen, die haar schepen getroffen hadden, ook in financiëele moeijelijkheden was geraakt; in welk geval hij zijn steun aanbood, zonder gepreciseerde belofte te doen. Daar het veronderstelde geval gelukkig niet aan wezig was, heeft de directie erkentelijk voor het gedane aanbod bedankt. De financiëele toestand der Maatschappij behoeft dan ook, ondanks de geleden verliezen, geenerlei bezorgdheid te baren. Blijkens dezer dagen uit Venezuela ontvangen berigten, is de tijding van het afbreken door den heer Jose M. Rojas, gevolmagtigd minister en buitengewoon gezant bij de Neder- landsche regering, van de tusschen beide landen bestaande diplomatieke relatiën aldaar in den avond van den 16 Oct. jl., door een telegram van den gezant, via St. Thomas, bekend geworden. De President bevond zich op dat oogenblik in de vallei van Aragua en keerde niet dan den 18den 's avonds in de hoofdstad terug. Na gehouden kabinetsraad is daarop aan onzen consul-generaal en zaakgelastigde, den heer J. Brakel, een paspoort, begeleid van de onderstaande missive, toegezonden. Eerst op den 20 Oct. bragt het Nederlandsch

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche en Nieuwedieper Courant | 1875 | | pagina 1