HËLDEEtSCHE
E.V NIEUWEDIEPER COURANT.
1876. N°. 29.
34 Jaargang.
Woensdag 8 Maart.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau: MOLENPLEIN' N°. 1«3.
BEKENDMAKING.
KENNISGEVING.
AANGIFTE VOOR DE ZEEMILITIE.
Binnenland.
„W ij huldigen het goed e."
Verschijnt Dingsdag, Donderdag en Zaturdag namiddag.
Ab-mnementsprijs per kwartaal1 30.
M franco per post - 1.65.
Prijs der Advertentiën: "Van 14 regels 60 Cents,
elke regel meer 15 Cents.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Eiken Uonderdas vertrekt de mail naar
Oost-lndië. Laatste ligting 's avonds 6 uur.
De sluiting der mail naar Padang en Batavia, te ver
zenden per Mailboot Celebes, geschiedt voor drukwerken
den 13 Maart, na aankomst van trein III (Noordhollandsche
Spoorweg), ten 10.58 des avonds, voor brieven den 14 Maart,
na aankomst van trein I, ten 9.47 des morgens.
De sluiting der mail naar Padang en Bataviate ver
zenden per Mailboot Prinses Amalia, geschiedt voor
drukwerken den 17 Maart, na aankomst van trein III
(Noordhollandsche Spoorweg), ten 10.58 des avonds, voor
brieven den 18 Maart, na aankomst van trein I, ten 9.47
des morgens.
Burgemeester en Wethouders der gemeente Helder brengen ter
kennisse van de belanghebbenden, dat van de Geldleening, groot
f 80,000, ten laste dezer gemeente aangegaan, op heden zijn
uitgeloot de aandeelen No. 14 en No. 72.
Tegen overgifte dier aandeelen en daarbij behoorende coupons,
zal de aflossing en rentebetaling van af den 1 Julij aanstaande
plaats hebben ten kantore van de Associatie Cassa te Amsterdam.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Helder, STAKMAN BOSSE, Burgemeester.
3 Maart 1875. L. VERHEY, Secretaris.
BURGEMEESTER en WETUOUDERS der gemeente HELDER noodigen bij
deze uit, de Lotelingen van de ligting van dit jaar, die verlangen bij de Zee
militie te dienen, om zich daartoe vóór den eersten April aanstaande
ter Secretarie dezer gemeente aan te melden, op een werkdag, tusscben des
voormiddags van 9 tot 1 nre.
De Zeemilicicns ontvangen vier jaren na den dag hunner inlijving een bew ijs
van ontslag uit de dienst, en worden, wanneer zij een behoorlijk paspoort hebben
ontvangen, in tijd van vrede van de dienst bij de Schutterij vrijgesteld.
De Zeemilitie wordt bestemd tot bemanning van de verdedigiug9-vaartuigen
voor de binnenlandsche dienst en langs de kusten. Zij wordt niet naar de Koloniën
en Btzittingcn van het Kijk in andere werelddteleu gezonden, tenzij; ÏDgeval van
zeer buitengewone omstandigheden, eene nadere wet daartoe magtiging verleent
Aan hen, die verluDgcn na volbragten oefeningstijd in werkelijke dienst te
blijven of te komen, zonder zich als vrijwilliger te verbinden, wordt zulks vergund.
Aan hen, die zich met verlof bevinden, wordt in gewone tijden vergunning
tot uitoefening vau de Buitenlandsche Zeevaart eu Visscherij verleend.
Aan Loteliugeu die vóór bnnue inlijving bij de Landmilitie, bun beroep van
de Buiteulandsche Zeevaart maakten, eu zich voor de Zeemilitie hcbbeD aauge-
boden, doch daarbij niet hebben kunnen worden aangenomen, wordt, wanneer
zij zich met verlof bcviudeu, mede in gewouo tijden vergunning tot uitoelëniug
van de Buitenlandsche Zeevaart verleend.
In gewone tijden knnneu de manschappen der Zeemilitie vergunning bekomen
tot bet aangaan van een huwelijk, wanneer zij huu derde dieustjaar hebben volbrngt.
Voor Lotelingen 'lie hun beroep van de Buitenlaudsclie Zeevaart maken, is
het alzoo van belung dat zij zich op den boven bcpaaldeu tijd voor dc Zee
militie aanmelden, omdat zij anders gedurende hun diensttijd gecne vergunning
verkrijgen om hun beroep uit te oefenen.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Helder, STAKMAN BOSSE, Burgemeester,
den 6 Maart 1876. L. VERHEY, Secretaris.
Burgemeester en Wethouders der gemeente Anna Pauloivna
maken bekend, dat «Ie jnarlijksche aanneming- van
leerlingen, op de Openbare Lagere Scholen in deze
gemeente, zal plaats hebben op den 1 April e. k.
Ouders of Voogden, die hunne Kinderen of Pupillen
op gemelden datum de School wenschen te doen bezoeken,
worden uitgenoodigd daarvan vóór den 15 Mnnrt c. k.
opgave te doen aan den betrokken Hoofdonderwijzer.
Anna Paulowna, 2 Maart 1876.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
C. E. PERK, Burgemeester.
A. J. DE JONGH, Secretaris.
Burgemeester en Wethouders der gemeente Anna Paulowna
maken aan de ingezetenen bekend, dat er in dc eerste
week van elk kwartaal gelegenheid bestaat tot koste-
looze inenting en herinenting, ten huize van den plaatse
lijken geneesheer, den Heer J. KEIJSER, op tijd en uur
door dien geneesheer aan de belanghebbenden mede te deelen.
Voorts zal er op Vrijdag den 17 Maart e. k., van
's morgens 10 tot 12 ure, in de school in de buurt Veerburg,
en op Zaturdag den 18 Maart e. k., op gelijke uren,
in de school op het Kcrkland, door den plaatselijken
geneesheer eene buitengewone zitting worden gehouden
tot kostelooze inenting en herinenting.
Een ieder wordt aangemaand van deze gelegenheden
gebruik te maken.
Anna Paulowna, 4 Maart 1876.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
C. E. PERK, Burgemeester.
A. J. DE JONGH, Secretaris.
HELDER en NIEUWEDIEP, 7 Maart.
De invoer van steenkolen uit Engeland in deze haven
zal dit jaar buitengewoon belangrijk zijn. De heeren W.
Hoven Zoon, te Rotterdam, zijn bij openbare aanbesteding,
leveranciers geworden van 30,000 HL. gaskolen voor de
gasfabrieken te Alkmaar en Purmerend, 235,000 HL. id.
voor de stedelijke gasfabriek te Utrecht en 44,000 HL.
voor gelijke fabriek te Delft. Deze hoogstaanzienlijke
hoeveelheid gaskolen zal door tusschenkomst van de heeren
van Gijn Co., cargadoors alhier, hare respectieve
bestemmingen bereiken. Wij gelooven met dit berigt een
verblijdend uitzigt geopend te hebben voor zeer vele
neringdoenden in deze gemeente, voor vele ligterschippers
en niet het minst voor het groot aantal steenkolenwerlcers
alhier, die juist geen zeer voordeeligen winter achter den
rug hebben.
Met herinnering aan het vroeger reeds door ons
geschetst belang van de voorgenomen wetenschappelijke
expeditie naar de binnenlanden van Sumatra, bevelen we,
met het oog op achterstaande annonce der plaatselijke
commissie, die zaak met warmte in de ondersteuning onzer
plaatsgenooten aan. Reeds nu werpen de overzeesche
gewesten, vooral ook voor deze havenplaats, groote voor
deden af. Grooter zullen zeker die voordeden worden
als het thans nog voor een groot deel onbekende, maar
zeer vruchtbare Sumatra meer bekend zal zijn geworden
en zoodoende voor handel, nijverheid en scheepvaart een
nieuwe bron van welvaart zal zijn ontsloten. Wij ver
trouwen dan ook dat onze plaatsgenooten, die hiervoor
iets kunnen afzonderen, dit ook volgaarne zullen willen,
getrouw aan der vaderen leuzeEendragt maakt magt.
Gisteren avond besloot de heer dr. J. C. Zaalberg Pz.
de reeks zijner alhier gehoudene voordragten over Dar
winisme en Godsdienst. Ditmaal beschouwde spreker den
mensch, zijn rang en bestemming, in het licht der steeds
voortschrijdende natuurwetenschap, en meer bepaald in
dat, door het Darwinisme ontsluijerd. Op de hem eigene,
welsprekende wijze gaf spreker een overzigt van het
behandelde in de voorgaande lezing en wees hij daarna
aan, hoe, ondanks de leer van Darwin, het verheven
standpunt, dat de mensch volgens de oudere overtuiging
had, behouden blijft, ja eerder nog, meer verheven wordt.
Hij schetste den ontwikkelingsgang van den menschelijken
geest, waarbij de roem op een geërfden adel wegvalt, maar
vervangen wordt door een adeldom, die uit eigene verheffing
ontstaat. Tot staving van dit gevoelen, wees spreker op de
aanwezigheid, zij het dan ook in minderen graad, van
verstand, spraak en zedelijk gevoel bij onderscheidene dier
soorten en op den afstand tusschen de meest- en de
minstontwikkelden van ons geslacht. Aan het slot zijner
rede beschouwde spreker het Darwinisme tegenover de
Onsterfelijkheid en het Christendom, en in stede dat deze
beiden daarin geen plaats konden vinden, toonde hij op
overtuigende wijze aan, hoe het geloof in een voortbestaan
juist door Darwin's leer wordt bevestigd en hoe Jezus van
Nazareth de uitnemendste persoon is geweest van het
geslacht, dat tot op zijne komst in de wereld reeds belang
rijke schreden had gezet op de baan der ontwikkeling, en dat
door hem op het ideaal van volkomenheid is gewezen.
Op Dingsdag den 28 dezer zal, voor rekening en onder
nadere goedkeuring van het Ministerie van Oorlog, in het
gebouw van het Departement van Marine te 's Gravenhage,
worden aanbesteed: het maken van eene fundering voor
een ijzeren kustlichttoren bij Kijkduin en het bouwen van
twee woningen voor de dienst der verlichting aldaar.
Bestek en voorwaarden liggen ter lezing op het kantoor
van den inspecteur over het Loodswezen alhier.
Gisteren nacht is baron Mackay, vice-president van
den Raad van State, minister van Staat, te 's Hage overleden.
Beroepen bij de Evang. Luth. gem. te Beverwijk
ds. Gonlag, pred. te Harlingen.
De bisschop van Haarlem heeft benoemd tot kapelaan
te Ouderkerk a/A den heer H. F. Coenen, kapelaan te
Schagen.
Tot hulponderwijzer aan de school voor gewoon- en
meer uitgebreid lager onderwijs te Waddinxveen is, op
eene jaarwedde van f 800, benoemd de heer A. Hola,
thans te Alkmaar.
Door het hoofdbestuur van het Nederl. Onderwijzers-
Genootschap is, in vereeniging met dat der Vereeniging
van Leeraren bij het Middelbaar Onderwijs, eene commissie
zamengesteld tot het ontwerpen van een plan tot stichting
van een Paedagogisch Museum in de hoofdstad des lands.
De hoofddenkbeelden van dat plan zijn: a. de inrigting
van eene geschikte localiteit te Amsterdam tot eene per
manente tentoonstelling van 1. plannen van schoolgebouwen
en verschillende voorwerpen, die betrekking hebben tot
den schoolbouw, zoo voor het lager als voor het middel
baar onderwijs; 2. schoolmeubelen, als: tafels, banken,
borden, enz.; 3. hulpmiddelen bij het onderwijs, als:
wandkaarten, atlassen, schoolplaten, physische instrumenten,
enkele leerboeken, enz.; h. kostelooze, of althans een
weinig kostbare bezigtiging van het tentoongestelde op
vastgestelde tijden; c. het geven van schriftelijke inlich
tingen, adressen, enz.
In het buitenland, o. a. te St. Petersburg, Berlijn,
Hamburg en Brussel, bestaan dergelijke musea, en ook
hier te lande doet zich de behoefte daaraan gevoelen.
De totale opbrengst van den spoorlijn Helder
UitgeestZaandam heeft bedragen over Nov. f 32,562.68
en over Dec. f 40,363.60.
Men schrijft ons van Texel dd. 6 Maart:
«De haven van Texel, aangelegd in 1778, ter groote van
2 bunders, in 1836 uitgediept, waartoe het rijk en de
provincie eene subsidie verleenden van f 8000, werd in
1844 tot een en een vijfde bunder door demping terug-
gebragt. Het steeds toenemend gebruik dier haven, zoowel
door aanbouw van vaartuigen, als tengevolge der inpoldering
van het Noorden, dat voorheen een veilige ligplaats der
Oosterschippers opleverde en nu ook genoodzaakt zijn een
geregeld gebruik van de haven van Texel te maken, maakt
dat die haven thans te klein is om al die vaartuigen
te kunnen bevatten en men reikhalzend naar een vergroo
ting dier haven uitziet. Het belang van handel en scheep
vaart vordert, dat hier spoedig in worde voorzien en onze
Texelsche regering in de eerste plaats, met het oog op een
eventuëele vergrooting, goed zoude doen geen gronden meer
op het gedempte terrein aan particulieren af te staan,
't welk een vergrooting zeer zoude bemoeijelijken.»
Te Alkmaar is 14 Jan. jl. verloren een origineel
lot der 289ste Staatsloterij, No. 9404, afgegeven onder de
handteekening van den directeur der Staatsloterij, waarop
f 400 is gevallen. De commissaris van politie te Alkmaar
verzoekt opsporing, aanhouding en berigt.
De voorgenomen internationale tentoonstelling van
vruchten en het pomologisch congres te Amsterdam zul
len niet doorgaan. De commissie ondervond wel veel mede
werking, doch niet voldoende om de zaak op waardige
wijze ten uitvoer te brengen.
Op de gisteren te Haarlem gehouden voorjaars
paardenmarkt zijn aangevóerd 195 paarden en 3 veulens.
De prijzen der paarden verschilden van f 100 tot f 600;
die der veulens liepen van f 100 tot f 120. De handel
was matig.
Men schrijft uit Leiden, dd. 2 Maart, aan de L. C.:
«Het gaat met den veldarbeid niet naar wensch, want
het regent iederen.dag meer dan men had verwacht. Toch
liet zich een tijd denken van veel nattigheid, daar de herfst
en de winter nagenoeg geen regen, alleen wat sneeuw
hebben medegebragt. Er kan niet gespit of voldoende
gezaaid en gepoot worden. De weilanden zijn nat en de
polderbesturen vinden iederen dag werk om het water uit
te malen. Dit, met den vallenden regen, zet den, nu bijna
tot peil reikenden boezem telkens vol, terwijl storm met
zuidwestenwind en bijgevolg de opgestuwde zee den afvoer
van water niet bevorderen.»
Men meldt uit 's Hage, dd. 5 dezer, aan de N.
Rott. Crt.
«Gisteren avond brak alhier in een bewoond huis in de
Korte Kranestraat een brand uit, die, met het oog op de
omstandigheden, welke zich daarbij voordeden, verder
ongelukkige gevolgen had kunnen hebben. De brand brak
uit op de bovenkamer, bewoond door een uit Atsjin terug
gekeerd en gepensioneerd militair met eene vrouw. In het
benedengedeelte werd eene turf- en houtnering gedreven.
Al spoedig kreeg de brand een ernstig aanzien, en toen
men de deur der bovenkamer wilde openen, werd dit door
genoemden militair belet, die met een mes gewapend,
iedereen dreigde die mogt trachten binnen te dringen. Aan
die bedreiging stoorde men zich echter niet en twee personen
drongen binnenmaar zij werden ook gewond, waarna men
zich van den militair meester maakte, die erkend moet
hebben het plan te hebben gehad, om de woning, zich
zelf en zijne medebewoonster te doen verbranden. Hij had
daartoe aan de kruk der deur een touw bevestigd, dat hij
stevig vasthield, ten einde het binnenkomen te beletten.
Het schijnt dat hij vooraf de geheele kamer met petroleum
had ingesmeerd. Heden ochtend moeten, terwijl de bewuste
persoon reeds in hechtenis was genomen, de kwast voor
de petroleum gebezigd, alsmede het mes, waarmede de
wonden waren toegebragt, gevonden zijn. Zoowel de politie
als de brandweer was spoedig op 't terrein tegenwoordig.
De materiëele schade is nog al belangrijk.»
De commissie tot oprigting van een gedenkteeken
voor de gebr. Houtman te Gouda heeft eenige belangrijke
mededeeliugen van den heer J. N. S. het licht doen zien
omtrent het leven en de werkzaamheid der beide Gouwe-