HELI»ERS€HE
O NIEllWEDlEPER COURANT.
1876. N°. 101.
34 Jaargang.
Woensdag 23 Augustus.
Binnenland.
„Wij huldigen het goede."
Verschijnt Dingsdag, Donderdag en Zatnrdag namiddag.
Abonnementiprijs per kwartaal1.80.
p p 0 franco per poat - 1.65.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bn r eau: MOLENPLEIN N°. 163.
Prijs der Advertentiën: Van 14 regels 60 Cents,
elke regel meer 15 Cents.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Blken Donderdag vertrekt de mail naai1
Oost-Indië. Laatste ligting 's avonds 6 uur.
HELDER en NIEUWEDIEP, 22 Augustus.
Onze Amsterdamsche coi'respondent bleek goed ingelicht
te zijn toen hij ons Zaturdag telegrapheerde, dat liet ram-
torenschip Koning der Nederlanden dien dag niet in zee
is kunnen komen en derhalve een volgend springtij zal
afwachten.
Ziet hier wat men o. a. uit Amsterdam omtrent den
toestand van het kanaal meldt aan de N. Rott. Crt.:
Dat de togt op jl. Donderdag, waarhij alle mogelijke
voorzorgen waren in acht genomen, is volbragt, zonder dat
het schip aan den grond is blijven zitten, is met het oog
op het welslagen der geheel e onderneming nog een vrij
mager resultaat.
De geul tusschen de hoofden is de hoofdzaak, en zoo
lang men daar de werking van liet zand niet kan beteugelen,
is de zaak nog niet gezond. Maar ook het kanaal zelf
laat nog veel te wenschen over. Daar waar men de dijken
in het water heeft gelegd, heeft het een flinke breedte,
maar de geul is naar evenredigheid zeer smal, zoodat een
vaartuig dat slechts 3 voet diep treedt, wel 40 M. van
den zuidelijken oever verwijderd moet blijven, en dat wel
over eene lengte van een uur gaans. Voor laveeren is er
geene gelegenheid.
Beroepen bij de> Herst. Ev. Lutli. gemeente te Zwolle
ds. D. Snijder, alhier.
De koninklijke bewilliging is verleend op eenige
wijzigingen van 't algemeen reglement van Volksonderwijs,
vereeniging tot bevordering van het volksonderwijs en
schoolbezoek in Nederland.
Er is gemeld, dat bij de uitbetaling der soldij van
soldaten nog gebruik is gemaakt van Belgische centen.
Het Recueil Militair bevat thans eene aanschrijving, waarhij
de militaire en administrative autoriteiten van het leger
indachtig gemaakt worden, dat ook zij voor zooveel
dit in hunne magt staat behooren toe te zien, dat geene
geheele of gedeeltelijke betaling met Belgische centen uit
of aan militaire of andere staatskassen geschiede.
Naar men verneemt, is bij een dezer dagen genomen
besluit een reorganisatie gehragt in het personeel der
opzigters van fortificatiën, waarbij dit korps niet alleen is
vermeerderd, maar ook de tractementen aanmerkelijk zijn
verhoogd.
Uit het «Recueil Militair» blijkt, dat de instelling van
een inspecteur over de muziekkorpsen der infanterie een
blijvende maatregel is en dat die betrekking is opgedragen
De snelste spoorwegrit dezer eeuw.
Omtrent den kortelijk reeds medegedeelden snellen spoorwegrit,
die onlangs van New-York naar San Francisco heeft plaats gehad,
behelst de Gartenlaube een brief uit San Francisco, dd. 5 Junij
11., waaraan de volgende bijzonderheden zijn ontleend
Des Zondag ochtends (4 Junij) te 9^ ure verkondigden 13 kanon
schoten van het dak van het Palace-Hötel de aankomst van den
eersten sneltrein („lightningtrain") uit New-York, aan de baai van
San Francisco, die den afstand van 3317 Engelsche mijlen, zonder
noemenswaardig oponthoud, in 83 uren, 53 minuten en 45 seconden
had afgelegd. Aan het beroemde tooneelgezelschap der heeren
Jarrett en Palmer komt de eer toe, deze reusachtige onderneming
ontwoipen en uitgevoerd te hebben. De directeuren van dit ge
zelschap huurden den sneltrein voor de heen- en terugreis, om te
San Francisco eene voorstelling te geven, voor 500 dollars per
persoon. De New-York Herald noemde de onderneming eene ge
beurtenis, die onder alle omstandigheden, ook buiten de grenzen
der Vereenigde Staten, met aandacht en belangstelling verdient te
worden opgemerkt, en al degenen, die bekend zijn met de hinder
palen, welke aan het slagen van zulk eene onderneming in Amerika
in den weg slaan, zullen de Herald volkomen gelijk moeten
geven.
Vóór de opening der Pacific-lijn had de Powy-sneltrein onge
veer 30 dagen, de gewone trein 45 dagen en een trein voor land
verhuizers ten minste een half jaar noodig om het vaste land van
Noord-Amerika door te sporen. In de laatste jaren plagt men in
7 etmalen vau New-York naar San Francisco te rijden. Thans
heeft de „Lightning//-trein denzelfden afstand in minder dan de
helft van dien tijd afgelegd. Den 1 Junij, des ochtends te 1 uur,
stelde zich de sneltrein, die uit den hölel-waggon „Thomas A.
Scott," den slaapwaggon „Yoscmite" en een goederen- en post
wagen bestond, die alleen voor San Francisco 100,000 brieven
medevoerde, bij Yersey-City, tegenover New-York, in beweging.
De plaatskaartjes waren in sierlijk vergulde omslagen gehuld en de
brieven allen voorzien met den poststempel „Jarrett Se Pulmer's
Special Fast Trans-Contineutal Train New-York, June 1
187612.10. A. M." Voor het gemak der reizigers was op de
best mogelijke wijze zorg gedragen en de keurigste spijzen en voor
treffelijkste wijnen bevonden zich in de provisiekamer van den
hótel-waggon. Vóór de afreis werden binnen een half uur tijds
15,000 exemplaren van het Donderdags-nummer der New-York
aan den directeur der muziek van bet regement grenadiers
en jagers, die daarvoor een toelage uit het muziekfonds
zal genieten van f 400. De subsidie voor de muziek van
dat korps wordt in verband daarmee voor 1876 met f 170
en voor volgende jaren met f 400 verhoogd. De inspecteur
is o. a. verpligt jaarlijks twee door hem gecomponeerde
marschen kosteloos aan de korpsen ter kopiëering af te staan.
Op 17 Sept. e. k. zal ds. van Eerde, thans pred. te
Hensbroek, te Hoorn op Texel zijne intreerede houden.
Naar men verneemt, worden weder krachtige pogingen
aangewend om te Terschelling een rijkstelegraaf kantoor te
krijgen, in verbinding met Harlingen en Vlieland. Het
wenschelijke of liever het noodzakelijke daarvan, blijkt al
dadelijk uit de gevaarlijke ligging van het eiland, zoo voor
de houtvaarders als voor stoomschepen; uit de noodhaven
van dit eiland en doordien aldaar een groot aantal zee
lieden wonen, die, als ze in den winter te huis komen,
door stormen of ijsgang soms in verscheidene dagen geene
berigten van huis kunnen bekomenook bij strandingen is
een telegraphische verbinding met den vasten wal daar
hoogst noodig.
In de afgeloopen week vierde de heer van Dijl,
R. C. pastoor te Heerhugowaard, onder algemeene deel
neming, zoowel van zijne gemeente als van de leden der
Herv. kerk, zijn 25jarig jubilé als priester. Uit bijna alle
woningen staken de vlaggen en de meeste ingezetenen der
gemeente hadden bijgedragen tot de sierlijke geschenken,
die den jubilaris werden vereerd.
Uit Alkmaar meldt men dd. 20 dezer aan het Dagbl.
«Den 9 Oct. a. s. zal de Alcmaria Victrix worden
onthuld. De onthulling en overdragt zullen plaats hebben
des middags ten 12 ure, waarna receptie van de algemeene
en de sub-commissiën ten raadhuize. Ten 1 uur volks
spelen in den Kennemerhout. 's Avonds ten 7 ure vuur
werk en na afloop daarvan muziekuitvoering. Voor een
en ander beeft de Raad een maximum-crediet van f2500
aan burgemeester en wethouders verleend.»
«De uitwendige restauratie van den Diaconiehuis-toren
is voltooid. Het gebouwtje ziet er nu vriendelijk, keurig
en bevallig uit en bewijst dat het de gemaakte kosten
ruimschoots waard was.»
Dat de steenkolen-productie van Nederland vrij
aanzienlijk is, blijkt uit de opgaaf, dat in 1875 op Nedèr-
landsch gebied is gedolven 82,042,800 KG., d. i. ongeveer
500,000 KG. meer dan in 1874.
Jl. Vrijdag namiddag is er te Zaandam brand ontstaan
in den houtzaagmolen «de Bijl» van de firma wed. Statt-
lander en Middelhoven aan het Oostzijderveld. Men ver
moedt, dat de brand is ontstaan, door dat vonken
uit den schoorsteen van eene, op ruim 100 meter beoosten
«de Bijl» bestaande stoomzagerij op het zeer drooge riet,
Herald gedrukt om gedurende den togt verspreid te worden. Zonder
een oogenblik op te houden, voerde eene enkele locomotief den
sneltrein over den Fenusylvania Central-Spoorweg naar de stad
Pittsburg een afstand van 444 Engelsche mijlen in 10 uren
en 4 minuten. Op alle stations werd de trein met jubelkreten
ontvangen. Toen de reizigers met eene snelheid van 10 Duitsehe
mijlen per uur door Penusylvanie stoomden, werd het eerste ont
bijt in den hötel-waggon aangeboden. Zonder verwijl stoomde de
trein verder de velden van Ohio, Indiaua en Illinois door en des
avonds te 10 ure 25 min. (11 min. vóór den bepaalden tijd) kwam
hij door duizenden begroet in de station van den Chicago en
Rock-Island spoorweg bij Chicago binnen. De afstand van 913
Engelsche mijlen tusschen New-York en Chicago was dus in 20
uren afgelegd.
Met eene nieuwe locomotief voorop, vervolgde de trein zijnen
weg en bereikte hij den volgenden ochtend, 4 minuten vóór 1 uur,
den oever van den Mississippi. Te 9 ure 30 min. reed de trein
bij Council Bluffs over de brug over den Missouri, na de laatste
67? mijl iu 60 minuten te hebben afgelegd. Op effen terrein reed
hij met eene gemiddelde snelheid vau 60 mijlen in het uur. Omaha,
1405 mijlen van New-York, werd in 32 en Cheyennc, aan den
voet van het Rotsgebergte, 1932 mijlen van New-York, in "40 uren
bereikt. Over de groote Laramie-vlakte, 7000 voet boven de zee,
had de trein enkele oogcnblikken eene vaart van 76? mijl per
uur; over de tot S242 voet stijgende passen van het Rotsgebergte
stoomde hij als eene wilde jagt. De laatste 75 mijlen op de
Union-Pacific-lijn vorderden slechts 79 min. tijds. De weg over
de Uniou-Pacific-lijn tusschen Omaha en Ogden, eene uil gestrekt
heid van 1029 Engelsche mijlen, werd in 25 uren en 20 min., die
van New-York naar Ogden, 2435 mijlen, in 55 uren afgelegd.
Den moeijelijksten weg had de trein met dezelfde snelle vaart op
het laatst van zijnen togt over de aanzienlijke stijgingen en de
tallooze bogten der Ceutral-Paeifie-lijn af te leggen. Der krachtige
locomotief no. 149, die te OgdeD voor den sneltrein geplaatst werd,
inogt, onder de leiding van den ingenieur Hank Srnall, hetgeen
voor bijna onmogelijk gehouden werd, gelukken. De stoomketel,
waaruit het 65,450 pond zware stoomros gevoed werd, hield 3700
gallons water in. Deze geweldige locomotief bleef gedurende de
geheele reis tusschen Ogden en San Francisco een afstand van
883 Engelsche mijlen, de grootste uilgestrektheid, die ooit door
eene enkele locomotief zonder oponthoud is afgelegd in werking.
Stijgingen vau 45 tot 65 voet per Engelsche mijl werden met eene
waarmede de molen was gedekt, zijn gevallen. Binnen
een uur was de geheele molen een prooi der vlammen
geworden. Ook zijn twee lootsen en een groote partij
liout verbrand. Een en ander was tegen brandschade
verzekerd.
Gisteren ochtend zijn te Amsterdam in een uur tijds
9 huizen in de Pieter Cornelisz. Hooftstraat totaal verbrand
en 5 zeer beschadigd. De oorzaak wordt hieraan toege
schreven, dat werklieden bezig waren koffij te koken op
een vuurtje, waardoor een hoop krullen in de nabijheid
vlam vatte. In plaats van onmiddellijk emmers water te
halen, gingen zij weg om hunne gereedschappen te redden
en toen zij die in veiligheid hadden gebragt, liepen zij naar
de brandschel, die in die straat nog niet in werking is,
zoodat de lange weg naar de Stadhouderskade moest worden
afgelegd. Drie brandwachts hebben verwondingen bekomen;
een daarvan, Smit genaamd, is in bedenkelijken toestand
naar 't gasthuis gebragt; hij was aan den rug gekwetst en
had brandend lood over 't ligchaam gekregen.
Naar het Handelsblad meldt, is volgens geloofwaardige
mededeelingen, bij den brand op groote schaal gestolen
door personen, die, van de algemeene verwarring in de
belendende buizen gebruik makende, zich uitgaven als be-
boorende tot een personeel, dat werkelijk tot redding van
meubelen als anderzins was gezonden.
Uit 5s Hage ontving de Amst. Crt. gisteren middag
ten 1 ure het volgende telegram:
«Algemeen wordt verzekerd dat van het zauienstellen
van een kabinet-Kappeyne geen sprake meer is, zoodat
liet ministerie—Heemskerk zal moeten blijven. De Indische
begrooting is in het begin der vorige week en de Neder-
landsche Staatsbegrooting is jl. Vrijdag aan den Raad. van
State gezonden.»
In eene bijeenkomst, op den 18 dezer te Amsterdam
gehouden, door de Algemeene Commissie van den waters
nood met gedelegeerden rut Rotterdam en 's Hage, is
besloten, de schade aan huizen en opstallen, in haar geheel,
en die aan landerijen en roerende goederen voor 30 pCt.
te vergoeden.
Naar aanleiding van den vermolmden en ellendigen
toestand, waarin het onlangs op Texel gestrande schip
Jansje verkeerde, uit de lieer W. Ileijblok, in een schrijven
aan liet Handelsblad, de verzuchting: «Och, dat er ook in
ons Parlement een geestverwant van Plimsoll, den matrozen-
vriend, opstondHij koestert echter de hoop, dat dit
voor de Jansje niet noodig zal zijn en men dit schip niet
zal oplappen tot eengepleisterd graf voor de latere
bemanning.
De gevolgen der langdurige droogte openbaarden zich
ook jl. Zaturdag bij het verburen van bet grasgewas (etgroen)
van het eiland, bekend onder den naam «den Hora,» nabij
snelheid van 45 mijlen per uur overwonnen. Met eene ongeëvenaarde
snelheid stoomde de sneltrein door de Salbei-wocstijn van Nevada,
waar de stofwolken hem als de staart eener komeet navolgden. Op
de Truekee-Division legde hij 80 mijlen in 81 minuten af. Ge
durende den laatsten nacht reed men over het gevaarlijke bergplateau
van den Siërra Nevada, ruim 7000 voet boven den spiegel der zee.
Op de Central-Paciiic-lijn zijn, volgens den opzigter van dezen
weg, in het geheel 1100 bogten, 14,800 stijgingen en 10,700
dalingen; het verschil der lengte tusschen de binnenste en buitenste
rails bedraagt 4000 voet. Doch zonder het geringste oponthoud
reed de trein over den Siërra Nevada. Groote vuren en teertonnen
brandden in de aan de lijn gelegen dorpen. Onder de snecuwdaken
ter lengte vau 40 mijlen, door eindelooze tunnels en over de reus
achtige Trestle-bruggen reed de trein zoo snel en op de krommingen
hing hij soms zóó over, dat een déraillement onvermijdelijk scheen.
Kort vóór het aanbreken van den dag, toen de opkomende volle
maan het bergachtige landschap betooverend schoon verlichtte,
vloog de sneltrein, met eene vaart van 45 mijlen per uur, langs
de vreeselijk steile helling van Cap Horn, 2500 voet boven den
spiegel van den stroom en toeu snelde hij door het dal naar de
velden van Californië. Sacrameuto, waar zich des nachts duizenden
aan het station bevonden, begroette de reizigers reeds des ochtends
tc 6 uur. Te 9 uur 20 min. reed de sneltrein de 2 mijlen lange
Pijlerbrug bij Oaklaud over, waar hij door den lord-mayor der
stad San Francisco, door de beambten der handelshoofdstad van
Californië en door duizenden toeschouwers met de levendigste toe
juichingen en met een regen van bloemen werd begroet.
Na eene voorbeeldeloos snelle vaart over de geheele breed ie van
het vaste land van Noord-Amerika kwamen de reizigers te 9 uur
53 min. volgens den middelbaren tijd te San Francisco, in de
rijtuigen van het Palace-Hotel, onder de laatste kanonschoten van
het dak van het hotel en de hoera's der verzamelde menigte, in de
vestibule van het grootste logement der wereld aan. Aan eenen
met de kostbaarste spijzen voorzienen feestmaaltijd en in de met
bloemen en guirlandes versierde zual gebruikten de reizigers, waar
onder zich ook afgevaardigden van de Londeusche Hlustrated News
en van het Journal des Débats bevonden, in gezelschap der stedelijke
autoriteiten, vau tal van aanzienlijke burgers en van vertegenwoor
digers der pers aldaar, hun eersteu maaltijd te San Franciseo. Het
verschil van den middelbaren tijd tusschen New-York en San
Francisco van 3 uren 18 min. had den tijd der reis van 3317
mijlen tot ongeveer 80 uren verminderd.