HELDERSCHE
EK KIEUWEDIEPER COURANT.
1876. N°. 124.
34 Jaargang.
Zondag 15 October.
Algemeen Nieuws- en Advertentieblad voor Hollands Noorderkwartier.
Binnenland.
„W ij huldigen
het goed e."
Verschijnt Dingsdag, Donderdag en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal 1.80.
franco per post - 1.65.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau: MOLENPLEIN N°. 163.
Prijs der Advertentiën: Van 14 regels 60 Cents,
elke regel meer 15 Cents.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
531ken Donderdag vertrekt de mail naar
Oost-Indië. Laatste ligting 's avonds 6 uur.
HELDER en NIEUWEDIEP, 14 Oclober.
De opgave der winterdienst op de Holl. IJzeren Spoor,
aanvangende Zondag a. s., behelst voor deze gemeente
geen noemenswaardige verandering. Vertrek der treinen:
G uur 20 min., 8.40, 1.55 en 6.30. Aankomst: 9 uur 47
min., 12.31, 7.39 en 10.58. Des Vrijdags en Zaturdags
vertrekt te 11.52 een markttrein, die te 3.29 hier weder
aankomt.
Voor de winterdienst der stoombooten van Amsterdam
en Texel, verwijzen wij naar de annonces hierachter.
Aan boord van een Noordsche bark, in reparatie op
de werf «de Lastdrager»zijn gisteren twee werklieden uit
het want gevallen en hebben zich vrij ernstig bezeerd.
Het hevig onweder van gisteren avond heeft hier
voor zooverre ons bekend is geen onheilen veroorzaakt.
We maken onze lezers opmerkzaam op de hierachter
voorkomende annonce, betreffende de feestviering der sociëteit
Mars, op Dingsdag a. s. Het programma, waarvan ons
inzage werd vergund, belooft waarlijk iets goeds. Onder
de sprekers merkten we op de heeren W. Metz Tz., J. K.
G. Muller en J. Zwanenburg, allen van Texel.
Met de mailboot Koning der Nederlanden vertrekt
heden naar Oost-Indië de off. van gezondheid van Viersen,
die geruimen tijd alhier in garnizoen is geweest.
De machinist bij de Marine J. C. Baartmans heeft
met goed gevolg examen afgelegd voor het vaste korps.
H. K. H. de Kroonprinses van Denemarken, klein
dochter van Z. K. H. Prins Frederik der Nederlanden, is
jl. Zondag van een zoon bevallen.
De Standaard verneemt, dat op de landswerf te
Amsterdem een stoomkanonneerboot zal worden gereed
gemaakt om als wachtschip te Vlissingen te worden gesta
tioneerd. Zulk een vaartuig, hoewel niet groot, zal toch
met zijn krachtige machines en zijn zwaar stuk geschut
beter dan de schoener «Frans Naerebout» voor die taak
berekend zijn.
De minister van Oorlog heeft bij circulaire de korps
en regimentskommandanten der verschillende wapens aange
schreven, om hem den toestand der kazernen mede te
deelen, de gebreken aan te wijzen en de opgaven te doen
waarmede de kazernen voor den soldaat, op de doelmatig
ste wijze zouden kunnen worden verbeterd.
Blijkens nadere berigten wordt met het bakken van
tarwebrood om den anderen dag in de garnizoensbakkerijen
bij wijze van proef voortgegaan; tegen 15 November e. k.
wordt daaromtrent rapport uitgebragt.
Aangenomen het beroep naar Andijk door ds. H. G.
Kist, pred. te Ammerstol.
In het tijdperk van vier weken, 330 Sept. jl., zijn,
blijkens ingekomen ambtsberigten, door longziekte aange
tast: in Noordbrabant 2, in Zuidholland 42 en in Friesland
14 runderen; totaal 58 runderen. In het vorige tijdperk
van vier weken waren 69 runderen door die ziekte aangetast.
De brigadier-titulair der rijksveldwacht vanWingerden,
te Texel, is jl. Donderdag naar zijne nieuwe standplaats
te Velzen vertrokken. Met leedwezen zag men dien ambte
naar vertrekken, daar hij zich aldaar vele vrienden had
verworven.
De hh. J. R. G. Ooninck Westenberg, T. M. Zijm,
G. J. van Kerkwijk, H. Kruse en C. Keijser Pz. hebben
zich tot eene commissie vereenigd, ter oprigting eener alge-
meene bewaarschool te Texel.
Wie zich jl. Zondag op Terschelling bevond, kon
getuige geweest zijn van een bijzondere levendigheid onder de
bewoners, die zich bijna allen naar de haven hadden
begeven. De algemeen geachte P. T. Krul nadei*de uit
zee met liet onlangs gestrande schip Merwede, dat hij na
een onvermoeiden arbeid van acht dagen en even zoovele
nachten van het strand had weten te brengen.
De uitslag der verkiezing van een lid voor den
gemeenteraad te Zijpe is als volgtUitgebragt 112 stemmen.
Herstemming tusschen de heeren A. Zijp, die 28 en St. de
Wit, die 27 stemmen bekwam.
Gedurende het onweder, dat gisteren nacht ook te
Uitgeest hevig woedde, zijn in de nabijheid dier plaats drie
koeijen in de weide door den bliksem doodgeslagen.
De schade, door de stranding van de zandpompen
voor den mond van het Noordzeekanaal aan de Engelsche
maatschappij toegebragt, wordt begroot op p. m. f 50,000.
Gisteren morgen vertrok weder een schip van Amsterdam
door het Noordzeekanaal. Het was de Nederlandsche schoener
Cornelia Geertruida, gezagvoerder Wielena, bestemd naar
Suriname.
Ter beurze werd dezer dagen voor bet eerst eene charter
partij vertoond «van Bombay op Nieuwediep of Velzen.»
Als zeker wordt aan de Amst. Crt. medegedeeld,
dat het maken der havenwerken bij Batavia niet, gelijk de
N. Rott. Crt. gemeld heeft, gegund is aan de heeren Lee
en van Hattum, maar dat die werken voor rekening van
het gouvernement zullen worden uitgevoerd.
Voor de Fransche taal is te Haarlem met goed
geëxamineerd de heer H. J. Knobliout, van Schagen.
Jl. Woensdag avond is door de afdeeling Sloten der
Holl. Maatschappij van Landbouw besloten, het bestuur te
magtigen om, in overleg met de hoofdonderwijzers, naast
de bestaande avondschool dezen winter een cursus te openen,
waar uitsluitend landbouwonderwijs zal gegeven worden aan
die leerlingen, welke daartoe genoeg ontwikkeld zijn.
Te 's Hage is aanbesteedde bovenbouw voor konink
lijke stallen, koetshuizen, manége, enz. in den Prinsessen-
tuin. Ingekomen 15 billetten; minste inschrijver de heer
B. P. Schippers aldaar hd f 354,000.
Dezer dagen overleed te 's Hage jhr. A. Klerck, tot
voor weinige maanden secretaris-generaal bij het departement
van Marine. De overledene, in 1820 te Luik geboren,
trad in 1834 als adelborst in zeedienst en verliet de dienst
in 1861 als kapt.—luit. ter zee.
Volgens het Dbl. is de premie van f 1000, door de
familie van wijlen mevr. van der Kouwen indertijd uitge
loofd voor de ontdekking van de plegers van den dubbelen
moord, door de heeren rar. van Mannen, advocaat- generaal,
en mr. Patijn, officier van justitie te 's Hage, verdeeld als
volgt: aan G. F. van Schalen, spekslager te 's Hage,
f 500; J. C. H. Jenck, directeur van 't Nederlandsch
hoofdbureau van informatie, f 250J. Roelfs, magnetiseur,
f 150; Th. Manders, agent van politie, f 100; de drie
laatsten te Rotterdam.
Jl. Zaturdag is te 's Bosch een geheel huisgezin,
kort na het gebruiken van het middagmaal, dermate onge
steld geworden, dat geneeskundige hulp moest worden
ingeroepen. Spoedig bleek het, dat de spijzen geroerd
waren met een van die soort van lepels, welke bij het
gebruik de metaallaag verliezen en verder bestaan uit eene
compositie van koper. Gelukkig is het bij de betrokken
personen bij eene ligte ongesteldheid gebleven.
Te Oostburg is jl. Dingsdag een gruwelijke moord
gepleegd. Zekere Izaak Timmermans kreeg twist met zijne
vrouw, Adriana Lievense, en bragt haar met een mes
eenige steken toe, tengevolge waarvan zij onmiddellijk
stierf. Hij bevindt zich in verzekerde bewaring.
Herhaaldelijk werd dit jaar geklaagd over den slechten
toestand der bijenkorven. Misschien echter is de oorzaak
daarvan niet zoo geheel aan de weersgesteldheid te wijten
als men wel meent; immers te Arnhem is een herdersknaap
gevankelijk binnengebragt, die 39 van de 42 bijenkorven
in den omtrek van zijn woonplaats had leêggesnoept.
Naar men meldt, heeft baron Schimmelpenninck van
der Oye, te Voorst, een streng verbod uitgevaardigd tegen
het uithalen, verstoren of vernielen van vogelnesten op zijn
landgoed «den Poll,» dat een uitgestrektheid van pl. m. 1000
hectaren beslaat. Dat verbod wordt streng gehandhaafd
en heeft reeds goede vruchten afgeworpen, daar de vogels
een verdelgingsoorlog tegen de millioenen rupsen met
succes voeren.
Jl. Donderdag is te Zwolle een fatsoenlijk jongmensch
uit Genemuiden, voor het afleggen van een valschen eed,
tot 5 jaren tuchthuisstraf veroordeeld.
Dr. Parkins, een Engelsch geneesheer, heeft in een
werk, Climate and Plthisis, uiteengezet, hoe onjuist de meening
is, dat teringlijders in zuidelijke landen genezing zullen
vinden. Vooral Engelschen maken, zoo hun middelen het
eenigszins veroorloven, van de gelegenheid gebruik om de
mistige dagen van hun land te ontvlieden en het land op
te zoeken waar de hemel blaauw, de zon warm is, om
erte sterven. P. heeft aangetoond, dat in alle landen,
zuidelijker dan Engeland gelegen, de tering veel meer voor
komt en een veel sneller verloop heeft dan in Engeland
zelf. Warmte, groote afwisselingen in de temperatuur,
uitwasemingen van den bodem, omstandigheden, die alle
nadeeligen invloed op teringlijders uitoefenen, vindt men
in de hooggeprezen streken van Zuid-Europa, Algiers en
Madera. De landen, waar tering onder de inlaudsche
bevolking onbekend is, zijn in Europa Lapland en IJsland
zeldzaam is deze ziekte in Zweden, Noord-Rusland, Dene
marken en ook in Canada, welke landen, wat het klimaat
aangaat, lijnregt staan tegenover dat van de plaatsen, waar
jaarlijks duizenden lijders herstel zoeken en een graf vinden j
(Mentoni, Nice, Napels, Rome). De sterfte verhouding van
teringlijders tot die, welke aan andere ziekten bezwijken, i
is in Napels 1 op 2.33, in Rome 1 op 3.4, in Londen 1 op
8.33. Aan te raden om voor herstel van gezondheid te
gaan naar IJsland of Lapland zou zeker heel wat gewaagd
;ijn, omdat het klimaat den lijder toch noodzaken zou het
grootste gedeelte van den tijd van zijn verblijf aldaar
binnenshuis te slijten, zonder daar de verpleging en de
gemakken, die hij te huis had kunnen hebben, te vinden.
P. besluit dus dat 't het beste is, om te trachten door
doelmatige behandeling de tering te huis te stuiten of zoo
mogelijk te genezen, en niet meer toe te geven aan de
meening van nog zeer velen in onzen tijd, dat het over
plaatsen van den teringlijder naar een warm klimaat hem
genezen zal, welke opvatting hij waanzinnig noemt. Meer
kans op herstel heeft de teringlijder te Davos, waar over
het algemeen de koude tamelijk streng is.
In Engeland wordt met uitmuntend succes een machine
verkocht om kousen te stoppen. De machine gaat vlug,
werkt met 18 naalden, stopt even gemakkelijk een groot
als een klein gat en kost slechts 2 pd. 10 sh. of ongeveer
f 30. Naar men verneemt, zal deze ook binnen kort hier
te lande in den handel gebragt worden.
De Russin, die eenige weken geleden te Bern een
moordaanslag pleegde op den Russischen gezant aldaar,
Prins Gortschakoff, een zoon van den Russischen rijks
kanselier, zal weldra voor het hof te Bern teregtstaan.
Men had haar eerst als waanzinnig beschouwd en naar een
gesticht gebragt, waar zij getracht heeft brand te stichten.
Zij beweert, dat hare poging tot moord zoowel als tot
brandstichting geen ander doel had dan voor den regter
te komen, om alzoo openbaarheid te geven aan de grieven,
die zij en hare familie tegen de Russische regering meenen
te kunnen inbrengen.
Benoeming-en, enz.
Benoemd tot subst.-off. van justitie bij de arrond.-regtbank te
Hoorn mr. J. H. de Ranitz, thans in die betrekking werkzaam te
Appingadam.
Tot zetters der dir. bel. zijn alsnog benoemdte Enkhuizen S.
Schuijl Pz..; te Ilpendam K. de Waal; te Noordseharwoude D. de
Geus Dz.te Wijk aan Zee en Duin N. de Wolff; te Zijpe C.
Paarlberg.
De luits. ter zee 1ste kl. II. van Broekhuyzen, laatst behoord
hebbende tot het escader in O.-Indië en vandaar teruggekeerd en
F. 11. baron van Versehner, dienende aan boord van het schroef-
stooraschip Zilveren Kruis, worden respectivelijk den 8 en 15 dezer
op non-activiteit gesteld, zoomede de kapt.-luit. ter zee P. Swaan,
laatst behoord hebbende tot het eskader in O.-I. en teruggekeerd,
met den 8 dezer.
De off. van gez. 1ste kl. L. P. Gijsberti Ilodenpijl wordt met
den 1 Nov. a. s. geplaatst bij het Marine-hospitaal alhier.
STATEN-GENERAAL.
Tweede Kamer.
Zitting van Donderdag 12 Octoher. Na sluiting der algemeene
discussie is op art. 1 van het ontwerp op de vennootschappen met
veranderlijk kapitaal een araendement van den heer Bredius aan
genomen met 39 tegen 26 stemmen, om in plaats van dien titel te
lezencoöperatieve vereenigingen. Daarop is het debat geschorst
tot Vrijdag. De heer Verniers van der Loeff heeft een amende
ment aangekondigd, om alsnu op de coöperatieve vereenigingen de
wet van 1855 toepasselijk te verklaren, dat de minister reeds nu
bestreden heeft.
Zitting van Vrijdag 13 October. De behandeling van het
ontwerp op de coöperatieve vereenigingen is geschorst op voorstel
van den heer Kappeyne, ten einde in de afdeelingen te kunnen
onderzoeken het door den minister nieuw voorgesteld art. 2. Dit
bevat eene definitie van de coöperatieve vereenigingen, waartegen
vele bezwaren rezen en die de minister zich bereid verklaarde
nader te overwegen. Vooraf had de heer Verniers van der Loeff
zijn amendement om, met intrekking van de verdere artikelen van
het ontwerp, de wet van 1855 op de coöperatieve vereenigingen
van toepassing te verklaren, ingetrokken, nadat de minister uit
drukkelijk verklaard had bij aanneming daarvan niet tot de tot
standkoming der wet verder te zullen kunnen medewerken.
De in de zitting van Woensdag ingekomen wetsontwerpen tot
bekrachtiging van provinciale belastingen, over 1877 te heffen, zijn
in druk rondgedeeld. Worden de voorgestelde wetsontwerpen tot
wet verheven, dan zullen over 1877 de provinciale belastingen tot
een gelijk bedrag als voor het loopende jaar worden geheven in de
provinciën Noordbrabant, Gelderland, Zuidholland, Zeeland, Utrecht,
Groningen, Drenthe en Limburg. In Noordholland wordt het getal
opcenten op de grondbelasting der gebouwde eigendommen met
één en dat der opcenten op de personeele belasting met twee ver
minderd, als gevolg van de terugneming in beheer en onderhoud
bij het Eijk tot 1 Augustus 1876 van werken, krachtens het
koninklijk besluit van 1819 door de provincie beheerd en onder
houden, waardoor de begrooting der proviucie met eene uitgauf
van ruim f 14,000 is ontlast. In Friesland wordt het getal opcenten
op de grondbelasting met anderhalf vermeerderd, om de provincie
in staat te stellen de rente en aflossing te voldoen van eene geld-
leening, groot f 97,000, aangegaan ter bestrijding van buitengewone
uitgaven. Het getal opcenten in Overyssel, dat in 1875 met één
verminderd werd, wordt voor 1877 zoowel voor de grond- als
voor de personeele belasting met drie vermeerderd tot behoud van
het evenwigt tusschen ontvangsten en uitgaven.