De heer E. van den Bosch, te Goes, is de eerste
handelaar in zaden in ons land, die zich onder de controle
van het Rijks-proefstation plaatste. (Landb. Crt.)
In den laatsten storm, die den bewoners van Fries-
lands Zuid-westhóek lang zal heugen, raakte in de buiten
haven te Workum het schip van den Wieringer koopman
Wigbold van anker en touw los en driftig. Een boek
drukkersgezel, een Duitsche jongen van 16 jaren, liet zich
door de omstanders niet weerhouden, maar sprong moedig
in de golven en haalde den tros uit de diepte.
Dezer dagen ontving de heer N., te Stratum, van
het Ministerie van Koloniën een brief, gedateerd 5 Febr.
1877, waarin hem berigt werd, dat zijn zoon in Junij 1874
als sergeant bij het leger in Ned—Indië overleden was en
er nog geen nadere inlichtingen omtrent zijn nalatenschap
ingekomen waren.
Na ruim twee-en-een-half jaar dus, krijgen de ouders
de tijding, dat hun zoon in 't verre Oosten in de dienst
van het vaderland den dood gevonden heeft. Vanwaar
die onverantwoordelijke vertraging?
Uit Schoterland meldt men aan de Asser Crt.:
«Zekere V., uit J., was met zijne vrouw uit «avond-
prateu» geweest. Tehuis komende, ging hij naar zekere
plaats; hij opent de deur en daar grijnst eene witte spook
gestalte hem tegen. V. vlugt in huis, doch keert na eenige
oogenblikken, gewapend met een bijl, terug en nog blikt
het spook hem onbevreesd aan. Op eerbiedigen afstand
staande, spreekt hij het toe, nog eens, nog eens, maar de
geest blijft hardnekkig zwijgen. «Vlugt of spreek," zegt
hij nu, maar het spook verkiest zoo min het eene als het
andere gebod op te volgen. Daarop snelt V toe, houwt
met den bijl op den onbeleefden sinjeur in en op het
zelfde oogenblik staat hij gehuld in een witten wolk van....
meel. V. had namelijk te H. een zak rogge laten malen,
dien de schipper mee teruggenomen had, en omdat deze
de bewoners afwezig vond en geen buren in de nabijheid
woonden, had hij geoordeeld den zak het best te bergen
op de plaats, die dagelijks zeker kan zijn van een bezoek.
De wet van Julij 1876, tot bescherming van wild ge
vogelte, trad, jl. Vrijdag over geheel Engeland in werking,
't Dooden of vangen van al de genoemde wilde vogelsoorten
(78 in getal) tusschen 15 Februarij en 10 Julij zal dus
voortaan gestraft worden met eene boete van twaalf gulden
voor eiken vogel.
Mogt, in 't belang van humaniteit en natuurschoon, en
van den landbouw bovenal, soortgelijke wetgeving toch
spoedig ook in Nederland navolging vinden!
Z. M. den Koning van Zweden en Noorwegen heeft
zichte Christiania op een Skating Rink door een val
tamelijk ernstig bezeerd. Het bloedverlies moet hem zeer
verzwakt hebben.
Men maakt niet dagelijks een opera, maar maakt men
er een en heet men Gounod dan brengt de arbeid
ook een fortuintje op: voor Cinq-Mars ontvangt Gounod
namelijk 100,000 frs., voor echter eerst bij de 100ste
opvoering te betalen.
WERKLIEDEN-VEREENTGING,
onder de zinspreuk
„DOOR ORDE EN SPAARZAAMHEID TOT WELVAART."
ALGEMEENE VERGADERING,
gehouden op Zaturdag 17 Februarij 1877, in het
lokaal Tivoli alhier.
Een zeer talrijk publiek, uit leden der Werklieden-Vereeniging
en hunne vrouweu bestaande, vulde op 't uur der zamenkomst de
zaal, die onmogelijk de talrijke schare eene geschikte zitplaats kon
aanbieden. Wij meenen die getrouwe opkomst te kunnen toe
schrijven aan de belangstelling, die de leden in hunne Vereeniging
openbaren.
De President, P. H. Bos, opende met eene gepaste rede deze
vergaderinghij heette de aanwezigen welkom in deze bijeenkomst,
waarin het vijfjarig bestaan der Vereeniging zou worden gevierd.
Bij een terugblik op het verledene, herinnerde spreker aan de
blijkbaar welgeslaagde pogingen van de beide oprigters, L. Hartog Jr.
en Pontier, die in Januarij 1872 de eerste plannen tot stichting
eener zoodanige Vereeniging ontwierpen en ten uitvoer bragten.
Vervolgens stond spreker stil bij 't lief en leed, door de Vereeni
ging in 't verloopen vijfjarig tijdvak doorleefd, en vond hij reden
tot dankbare vreugde, nu de Vereeniging, in 't zelfde lokaal, waar
voor vijf jaren de eerste grondslagen werden gelegd, een jubilé
mogt vieren. Hij bragt hulde aan 't streven der beide stichters,
wees op de onderscheidene inrigtingen, door de Vereeniging in
't leven geroepen: de winkel, de spaar- en voorschotkas en het
begrafenisfonds. Hij eindigde met aansporing en opwekking tot
moed, volharding en eendragt, ter bereiking van het doelbevor
dering van 't welzijn van den werkmansstand.
Vervolgens treedt de 1ste Secretaris, H. Kieuwerts, op, tot het
uitbrengen van het jaarverslag over 1876. Daarin brengt hij hulde
en dank aan de besturen der verschillende afdeelingen voor hunne
bemoeijingen ter bevordering van een goed beheer. Hij deelt mede
dat in het afgeloopen jaar door 198 leden en door 49 kinderen van
leden is gebruik gemaakt tot het inbrengen van spaarpenningen
in de spaar- en voorschotkas, door deze Vereeniging opgerigt,
waardoor eene som werd ingebragt van f 4494.35; dat 135
personen daaruit voorschotten hebben bekomen tot een gezamenlijk
bedrag van f 5965.84, waarvan f 5853.23 is terugbetaald, zoodat
nog te voldoen bljjft de som van f 112.51. Verder bevat het
Verslag de opgaven, dat het aantal leden met 78 is vermeerderd
en op het einde van 1876 bedroeg 330; dat in den loop des
jaars eene onderlinge begrafenis-vereeniging is opgerigt, tellende
thans reeds 700 leden; en dat de winkelzaak is uitgebreid met
den verkoop van grof aardewerk en manufacturen. Eindelijk wordt
nog medegedeeld, dat de President L. Hartog Jr., uithoofde van
drukke bezigheden in den loop des vorigen jaars zijne betrekking
als lid van het Hoofdbestuur heeft nedergelegd.
Na den Secretaris, wordt het woord verleend aan den Penning
meester, C. Wondergem, die gedurende vijf jaren deze gewigtige
betrekking heeft bekleed en als zoodanig voorzeker aanspraak heeft
op de waardeering zijner veelvuldige diensten. Hij vangt zijn
Verslag aan met de opmerking, dat de oprigters voor nu vijfjaren
volstrekt niet hebben vermoed, dat de zaak, die zij op touw zetten,
van zoo grooten omvang zou worden en zulke gewigtige resultaten
zou opleveren. De stoutste verwachtingen zijn in deze nog verre
overtroffen. Voorspelden sommigen toen een spoedige opheffing, na
een vijfjarig bestaan berekent hij, dat eene som van 2 a 300,000
in dien tijd door hem is verantwoord.
Zijne rekening en verantwoording over 1876 luidt aldus:
Administratie van de Vereeniging.
Ontvangsten.
Saldo in kas op 1 Januarij 1876 f 3282.06
Contributiëu der leden-1569.65
Bijdragen van donateurs- 25.50
Winst op den verkoop van brood- 532.64
Huishuur- 662.20
Belegging der gelden van de spaarkas- 526.62
Verschot spaarkas- 21.86
Verkoop van winkelboekjes- 7.15
Totaal f 6627.68
Uitgaven.
Voor den aankoop van grondf 447.29
Ter afdoening van de aannemingssom winkel - 1200.39
Aan timmer- en schilderwerk- 567.67
reparatie van materiëel- 140.88
drukwerk en administratie- 114.41!
belasting en assurantie- 84.52
Teruggehaald spaargeld- 344.45!
Aan kosten van gewone en buitengew. vergaderingen - 56.79
,f uitkeering bij. overlijden van 2 leden - 60.
aflossing en renten- 1665.
h diversen- 26.43
Totaal f 4707.84
Saldo op 1 Januarij 1877 f 1919.84.
Administratie der Winkelzaak.
Ontvangsten.
Saldo in kas op 1 Januarij 1876f 233.33
Wegens verkoop van winkelwaren ontvangen - 44870.08!
Totaal f 45103.41£
Uitgaven.
Aan inkoop van winkelwarenf 41579.04
vracht der goederen- 598.69
weekloonen der bedienden- 953.34
winkelhuur- 273.
administratie- 231.82
patent, enz- 34.78
reis- en verblijfkosten- 11.62
Totaal f 43682.29
Uitgekeerd aan de leden over het eerste halfjaar - 923.49
Te zaracn - 44605.78
In kas aan specief 497.83
Aan goederen aanwezig- 7164.28
Te zamen f 7662.11
Loopende schuld en bedrijfskapitaal- 6410.94
f 1251.17
Bijgevoegd uitkeering aan de leden- 923.49
Zuivere winst f 2174.66
Administratie verkoop van Brood.
Ontvangen wegens verkoop aan broodf 14799.09
Uitgaven.
Aan den leverancier van broodf12869.15
weekloonen - 572.50
belasting - 643.11
n winkelhuur- 45.50
u vracht- 106.08
reparatie van materiëel- 16.11
administratie- 14.
Te zamen f 14266.45
En alzoo zuivere winst f 532.64.
Administratie verkoop van Steenkolen.
Ontvangsten.
Wegens verkoop van steenkolenf 2994.80
Waarde der nog aanwezige hoeveelheid- 530.11
Totaal f 8524.91
Uitgaven.
Aankoop van steenkolenf 2745.02
Aan werkloonen- 155.02
pakhuishuur- 90.
gereedschappen- 25.
belasting en assurantie- 24.77!
i/ kosten op den verkoop- 227.08
administratie- 23.36
Totaal f 8290.25!
En alzoo zuivere winst f 334.651.
De Penningmeester eindigt zijn Verslag met deze becijfering van
den verkregen winst in 1876:
Van de winkelzaak f 2174.66
den verkoop brood - 532.64
steenkolen- 334.65!
Totaal - 3041.95!
Bij monde van een der leden brengt de Commissie van toezigt
op het geldelijk beheer verslag uit en verklaart, dat de admini
stratie in goede orde is en dat dc boeken van den Penningmeester
hoegenaamd geen aanleiding geven tot aanmerkingen.
Daarna brengt de President dank voor hunne bemoeijingen, inzon
derheid aan den Secretaris en den Penningmeester en verder aan deleden
des Hoofdbestuurs, die der Sectie-Besturen, enz. Verder doet hij nog
uitkomen het groot belang dat de leden hebben bij het in stand
houden en den bloei dezer Vereeniging; hij toont dit aan met het
oog op de verkregen voordeelen in 't verloopen vijfjarig tijdvak.
Hij eindigt zijne toespraak met aandrang om de Vereeniging getrouw
te blijven en besluit met de volgende dichtregelen:
Komt vrienden! allen eensgezind,
In eer en deugd, voor vrouw en kind
De hand aan 't roer, met forschen moed,
In voor- en ook in tegenspoed.
Dan steev'nen wij, met kalmen zin,
Blijmoedig eens de haven in,
Waar rust ons beidt na harde taak;
Triomf! lang leev' de werkmanszaak!
Vervolgens werd eene tombola zonder nieten gehouden. De
prijzen bestonden in verschillende voorwerpen vau huiselijk gebruik,
waarvan vele der huismoeders zeker niet te onpas kwamen. Vaak echter
gaf de overhandiging van eene of andere huiselijke benoodigdheid
ruime stof tot vrolijkheid.
Te midden dier verloting volbragt de Commissie tot het opnemen
der stemmen rustig hare taak en kon zij ten slotte als uitslag
mededeelen.- dat herkozen zijn tot leden van het Hoofdbestuur
P. H. Bos, W. Burger en J. Meske3 en gekozen, ter vervanging
van L. Hartog Jr., J. Koster; alsmede, dat de Commissie van
toezigt is zamen gesteld uit de leden J. H. J. Schmidt, H. Bouwer
en P. Verhorst.
Door een zestal leden werden tot algemeen genoegen voordragten
gehouden.
Met een gepast woord sloot de President de vergadering.
Benoemingen, enz.
Bij den grooten staf van het leger is benoemd fot generaal-
majoor en bevorderd t,ot schout-bij-nacht a la suite Z, K. H.
Willem Alexander Karei Hendrik Frederik, tweede zoon des Konings,
Benoemd zijn: tot ridders der orde van den Nederl. Leeuw de
heeren: J. G. Matthes, dir., belast met de dagelijksche leiding der
zaken van het Entrepotdok te Amsterdam; mr. J. J. Kahusen,
secr. der comm. van de Rijnvaart aldaar; mrs. J. J. van Meerbeke
en F. B. Coninck Liefsting, raadsheeren in den Hoogen Kaad
mr. M. S. Pols, adv.-fiskaal; J. J. van Tooreneubergen, pred. bij
de Herv. gem. te Rotterdam en G. W. van Someren, kanunnik en
pastoor te Eindhoven; jhr. mr. R. A. A. E. von Pestel, Zr. Ms.
min.-resid. te Washington; G. Ghezzi, consul der Nederlanden te
Algiers; mr. W. Alingh, lid van Gedep. Staten der prov. Drenthe;
dr. J. W. R. Tilanus, hoogl. in de chr. aan het Athen. te Amster
damH. D. Kruseman van Elten, kunstschilder te New-York;
P. Heitz, kol.-komm. van het 8ste reg. inf.; J. II. Frankamp,
idem van het 2de reg. vest.-art.W. F. Meijl, int. 2de kl., chef
van het bureau milit. adm. bij het dep. van Oorlog; mr. W. Stor
tenbeker Jr., 1ste secr. van het gouv. in O.-Indië; F. R. K. Peyer
im Iloff, luit.-kol. der art. bij het leger in O.-Indië; W. J.
Havenga, luit.-kol. bij den generalen staf van het leger aldaar;
R. C. Kroesen, ads.-resid. in Atsjin; de pangerau adipati Soerjo
Sosro Ningrat (Pakoe Alam), vau Djokjokarta en de regent van
Pasoeroean, raden adipati Aijo Niti Adining Rat-, tot ridder 3dekl.
v. d. Gouden Leeuw v. Nassau: de luit.-kol. C.H.F.graafDumonceau,
adj.enpart-secr.desKon.; in de Eikenkroon, tot officier: (oorlog) de luit.,
kol. R. van Raalten, 1ste off. v. gez. 1ste kl.; de kapt. by den
staf der art. C. L. W. Moorrees; de ritm. bij den staf der kav.
jhr. L. J. H. Teding van Berkhout en de heer J. R. A. Kuyten-
brouwer, eervol ontslagen kapt, der inf.; tot ridders: de 1ste luits.
bij het 5de reg. inf. F. P. Francke en W. A. T. de Meester;
(marine) tot officier: de kapt.-luits. ter zee E. L. baron van Heec-
keren van Walien en H. D. Guyot; de luit. ter zee 1ste kl. G.
Kruys en de off. van gez. 1ste kl. C. H. Schröder; tot ridder: de
lste luit. der mariniers C. J. Visser en de off. van gez. 2de kl.
A. Pieters; tot kommandeur: de heer J. J. de Wetstein Pfister,
lid van de Algemeene Rekenkamer; tot ridder-grootkruis: de heer
mr. W. II. Dullert, voorz. van de Tweede Kamer der Staten-Generaal.
Met ingang van 1 Maart a. s. worden bevorderd: tot kapt. ter
zee de kapt.-luits. ter zee D. Schuurman en jhr. H. O. Wichers;
tot kapt.-luit. ter zee de luits. ter zee lste kl. J. M. Brevet, H.
P, König en jhr. J. A. Roëll; tot luit. ter zee lste kl. de luits.
ter zee 2de kl. J. R. Eek, Z. J. Cambier en H. R. J. J. Thorbecke;
tot luits. ter zee 2de kl. de adelborsten lste kl. K. F. Steinmetz,
H. M. la Chapelle, L. A. T. J. F. van Oijen, W. Wijers, jhr. G.
S. Boreel, J. B. Snethlage, J. C. Cramer, P. C. W. Vandevelde,
H. van Assendelft de Coningh, P. A. R. Hennequin, J. M. M.
Pfeill en J. M. Noorduijn.
STATEN-GENERAAL.
Tweede Hamer.
Zitting van Maandag 19 Februarij. Aangenomen de over
eenkomst met Duitschlaud, betrekkelijk de kanaalverbindingen.
Daarna hield de heer Fabius zijne interpellatie over den eervöl
ontslagen gouverneur van Curaijao. De ministers van Koloniën en
Buitenl. Zaken hebben uitvoerig betoogd, dat het eervol ontslag
geregtvaardigd is. Vrijdag zijn verschillende conclusiën aan de
orde; daarna de regterlijke wetten.
In het ontwerp tot herziening der kieswet wordt, gelijk reeds
gemeld is, het stelsel van enkelvoudige kiesdistricten als regel aan
genomen, behalve voor Amsterdam, Rotterdam, 's Hage en Utrecht.
Amsterdam blijft een zesdubbel, Rotterdam een driedubbel, 's Hage
een dubbel en Utrecht met bijvoeging van verscheidene omliggende
gemeenlcu insgelijks een dubbel district. Verder wordt het Rijk
in enkelvoudige districten ingedeeld. Leiden wordteen enkelvoudig
hoofdkiesdistrict, alleen bestaande uit de gemeenten Leiden, Oegst-
geest en Rijnsburg. De census wordt voorgesteld voor Leiden op
f 40 en voor de beide andere gemeenten op f 28. De thans tot
het hoofdkiesdistrict Leiden behoorende gemeenten zijn grootendeels
gebragt onder een nieuw hoofdkiesdistrict te Voorburg.
Wat den census betreft, is de regering, nadat Gedeputeerde
Staten der verschillende provinciën zijn gehoord, te rade geworden
zich te bepalen tot eene trapsgewijze voorzigtige verlaging van den
census in de gemeenten, waar die 't mininum van f 20 overtreft,
met de strekking om de ongelijkheid in census der stedelijke
gemeenten tegenover die van 't platteland te doen verminderen.
Tot dat einde zijn de gemeenten, waar de census thans f 24 en
f 26 bedraagt, teruggebragt op f 20; die van f 28 op f 24; die
van f 30, f 82, f 34 en f 36 op f 28; die van f 40, f44 en f46
op f 36; die van f 50 op f 40; die van f 60 en f 70 op f 48,
en die van f 100 en 112 op f 64.
Voortaan zal 1. werkelijke betaling in plaats van aanslag in de
kohieren gevorderd worden; 2. gemis der grondslagen, waarnaar
men in de personeele belasting is aangeslagen, of niet-uitoefening
van 't bedrijf, waarvoor patent genomen is, grond opleveren om
den naam van de kiezerslijst te schrappen; 3. straf worden bedreigd
tegen hem, die, om op de kiezerslijst geplaatst te worden, zich
bedriegelijk in eene der directe belastingen heeft doen aanslaan.
De laatste termijn voor de betaling der aanslagen in 't personeel
en patent vervalt op 31 Maart. De gemeenteraad kan ook ambts
halve de lijsten verbeteren. Een aantal verdere bepalingen strekken
tot tegemoetkoming aan bezwaren tegen, of tot aanvulling van
onduidelijke en voor tweeledige opvatting vatbare voorschriften der
kieswet, den werkkring der bureaux van stemopneming, de over
legging der geloofsbrieven enz. De termijn voor herziening der
kiestabel wordt van vijf op tien jaren gebragt. Het getal leden der
Kamer wordt met 't oog op het cijfer der bevolking op 31 Dec.
1875 bepaald op 84. Al de enkelvoudige districten en elk cijfer
voor één kamerlid bedraagt 45,000 zielen. De regering acht het
wenschelijk, dat het ontwerp voor 1 Mei 1877 tot wet worde ver
heven, opdat het getal leden der Kamer bij de verkiezingen in
Junij daaropvolgende in overeenstemming met de bevolking des
Rijks (3,809,527 zielen) gebragt worde. Vóór dien tijd zullen de
kiezerslijsten naar de gewijzigde bepalingen niet herzien kunnen
worden en zal dat gedeelte der herziening tot 't jaar 1878 moeten
worden uitgesteld. De vóór 1 Mei 1877 vastgestelde kiezerslijsten
gelden tot aan de vaststelling van de nieuwe lijsten in 1878.
De enkelvoudige districten zijnGroningen, Zuidhorn, Appingadam,
Veendam, Winschoten, Assen, Hoogeveen, Leeuwarden, Franeker,
Sneek, Lemmer, Heerenveen, Bergum, Dockum, Steenwijk, Zwolle,
Kampen, Almelo, Oldenzaal, Deventer, Markelo, Zutphen, Aalten,
Apeldoorn, Arnhem, Wageningen, Nijmegen, Zevenaar, Tiel, Culem-
borg, Nijkerk, Amersfoort, Loenen, Hoorn, Purmerend, Alkmaar,
Haarlem, Zaandam, Haarlemmermeer, Leiden, Voorburg, Gouda,
