de ondervinding aangaande het gebruik van de verschil
lende modellen schoolbanken?
Jl. Donderdag en Vrijdag werd door het geregtshof
tc Arnhem behandeld het appèl van den heer F. J. Hallo
en den officier van justitie tegen het vonnis der regtbank
te Arnhem, dd. 27 Dec. jl., waarbij genoemde heer Hallo
wegens bedriegelijke opligting (der Assurantie-Maatschappij)
tot 9 maanden celstraf en f 300 boete werd veroordeeld.
Het O. M. bleef bij den vroegeren eisch. De advocaat
des beschuldigden, mr. van Gigh, van 's Hage, heeft in
eene uitvoerige rede de onschuld van den TOjarigen beklaagde
trachten aan te toonen, achtte zijne schuld in elk geval
niet bewezen en concludeerde tot vrijspraak. De uitspraak
is bepaald op Donderdag a. s.
Het proefveld der Rijkslandbouwschool te Wageningen,
d}it door een gracht van den botanischen tuin is gescheiden,
geeft tot nu toe niets anders te zien dan eenige rogge-
variëteiten. Buiten het proefveld vindt men nog 3 HA.
grond, bestemd voor het beproeven van werktuigen of 't
nemen van proeven met mestsoorten. Op de uitstapjes,
welke de directeur herhaaldelijk met de leerlingen maakte,
werd men tot nu toe, zoowel op de Veluwe als in de
Betuwe, welwillend ontvangen. Kleinere of grootere land-
bouwreisjes zullen echter in 't vervolg moeten aanvullen,
't geen de landbouw in deze streken niet kan laten zien.
De heer M. Bottema, te Oldeboorn, heeft sedert
eenigeu tijd een machine in werking gesteld, om kunstboter
te fabriceeren. Hoewel de bereiding vrij geheimzinnig
toegaat, weet men, dat daartoe gebruikt wordt hoofdzakelijk
zuiver rundvet, ingevoerd uit Weenen, veel zoete melk en
een weinig boter. De beide eerste producten worden ge
kookt en zoo tot een vloeibare inassa gemaakt, die eerst
ter bekoeling in een koelen kelder geplaatst en eindelijk
in eene soort rolmachine bewerkt wordt, althans zoo ver
haalt men. In vier uren tijds zou men op deze wijze
4 a 500 KG. kunstboter kunnen bereiden, die verkocht
wordt voor f 1.20 het KG. en volgens vele gebruikers
zeer duurzaam en lekker is. Bij den tegenwoordigen prijs
der boter, f 2 per KG., wordt van deze kunstboter in
Friesland reeds veel gebruik gemaakt.
De besmettelijke longziekte steekt te Wijmbrïtseradeel
telkens op nieuw het hoofd op. Thans is de veestapel van
den landbouwer D. Schaafsma, te Goënga, er door aan
getast geworden; zijn vee, ten getale van 42 stuks, is
onteigend voor de som van f 7238.
De minister van Binnenl. Zaken heeft goedgevonden
te bepalen, dat met ingang van den 7 dezer het houden
van markten en openbare verkoopingen van alle vee, met
uitzondering van paarden, is verboden in circa 100 ge
meenten der provincie Limburg. De namen dier gemeenten
vermeldt de Staatscourant van heden.
Benoemingen, enz.
Bij beschikking van den minister van Binnenl. Zaken van 2 dezer
zijn bij den aanleg van Staatsspoorwegen bevorderd: tot opzigter
3de kl. de heeren H. H. Weehuizen en F. A. G. Douvves Dekker,
beiden thans buitengewoon opzigter.
De luit. Ier zee 1ste kl. J. C. de Buy ter de Wildt, laatst
behoord hebbende tot de zeemagt in Oost-Indië en van daar den
25 Febr. teruggekeerd, is met dien datum op non-activiteit gesteld.
SrATEN-lifcïURAAL.
Tweede Kamer.
Zitting van Maandag 5 Maart. Bij voortgezette dism^ie over
de regterlijke wetten is voornamelijk gehandeld over in ontwerp
2 voorgestelde wijzigingen of intrekking van c*v.'gc artikelen der
wet op de regterlijke organisatie, betreffrivit de zanienstelling van
het O. Mhet regtsgebied c'e zetels der kantongeregten te
c reo vlpi- -Jij" OijV,uiiuW wenenverhindering en" vervanging, verblijf,
Ov\d*pl2(.r(jolrij j-jarvvedden en benoeming ad vitum van de kantonregters.
Ovee ,r dit beginsel is een uitvoerige discussie gevoerd met twee
avncleindemenlcn, het eerste van den heer Rnppard, om de kanton-
ïe& fters en de ambtenaren van het O. M. tot wederopzeggings toe door
Koning te doen benoemen; bet tweede van den lieer van Nispen,
/)!j sub-amendement om in plaats „tot wederopzegging" te stellen,
„vóbr onbepaalden tijd," en wijders aan te neinen dat zij tegen
hun wil niet worden onslagen, dan op voordragt van den
Hoogen Baad.
B u ite n I a n d.
Frankrijk.
Mevrouw de hertogin de Montmorency keerde in
den nacht van 3 op 4 dezer van een bal terug. Terwijl
zij zich voor den haard ontkleedde, vatten haar kleederen
vuur; in weerwil van alle pogingen vermogt men niet haar
tc redden. Onder de vreeselijkste smarten is zij overleden.
Het prachtigste exemplaar van de zeeleeuwen dat
men nog kortelings zoo vrolijk in het bassin van deri
Zoölogischen Tuin te Parijs zag rondspartelen, is jl. Zaturdag
gestorven. De oppasser Alexander wierp aan die beesten
de visschen toe die hun tot voedsel worden verstrekt, toen
eensklaps het mannetje dreigde te stikken. Eert visch was
in het keelgat van het beest blijven steken. De oppasser,
die er in geslaagd is deze merkwaardige amphibiën als
waterhonden af te rigten, aarzelde geen oogenblik om zich
te water te begeven, ten einde te beproeven om het onge
lukkige dier te helpen, door den visch uit het keelgat te
verwijderen^ al zijn pogingen bleven echter vruchteloos, en
kort daarna stierf het.
Nu is het wijfje ontroostbaar, het weigert volstrekt om
voedsel te gebruiken en kwijnt zigtbaar weg. Men vreest
een dubbel verlies. Het robbengeslacht is een zoölogische
zeldzaamheid, en voorzoover wij weten, waren het de
eerste exemplaren die in Europa ooit aan een aquarium
teii geschenke gegeven waren. Hun zachtaardigheid, hun
tamheid, hun slimheid en hun grillige bewegingen hadden
een groote aantrekkelijkheid voor de bezoekers van den
tuin. Hun verlies is hoogstwaarschijnlijk zelfs met de
grootste geldelijke opofferingen niet te vergoeden.
Engeland.
De Senaat van de Universiteit van Londen heeft met
14 tegen 8 stemmen besloten vrouwen toe te laten tot het
afleggen van medische examens!
De neger-predikant Henson het origineel van
Oom Tom uit «de Negerhut» van mevr. Harriet Beecher
Stowe is op dit oogenblik te Edinburg. Koningin
Victoria heeft te kennen gegeven, dat zij hem op Buc-
kingham Palace bij zich wenschte te ontvangen.
Duilsckland
Sedert ruim acht dagen is de bevolking van Aken
in rep en roer. Het nieuw aangelegde gedeelte, op den
prachtigen Lousberg, heeft ten gevolge van de buitengewoon
zware regens, die weken lang hebben aangehouden, te lijden
van aardverschuivingen, in zoodanige mate als tot heden
schier onbekend zijn.
Op 10 dezer heeft men de eerste sporen daarvan waar
genomen en wel in de Theresiastrasse, zoodat gewelven,
muren en wanden van verscheidene huizen scheuren vertoonden.
Langzamerhand vermeerderden zij en de begane grond werd
op vele plaatsen insgelijks vaneengereten; allerwegen in
den omtrek der genoemde straat vertoonden zich dergelijke
verschijnselen en de scheuren hadden, na verloop van eenige
dagen, eene breedte van 30 a 40 centimeter en eene diepte
van ruim 1 meter, hier iets meer, elders iets minder. In
de Kupfergasse, waarop de Theresiastrasse loodregt staat,
zijn vele gaten gevallen, waaruit met kracht een papachtige
aardmassa opwelt. Enkele huizen zijn reeds ongeveer een
50 tal centimeters vooruitgeschovende meest bedreigde
perceelen zijn, op bevel der stedelijke autoriteit, door de
bewoners verlaten. Waar de grens van de verhuizing zal
worden gevonden, te dezen opzigte kan met eenigen grond
van waarschijnlijkheid niets worden gezegd.
Het Rijks-geregtshof van discipline heeft jl. Zaturdag
te Leipzig het in eerste instantie tegen graaf Harry von
Arnim gewezen vonnis bekrachtigd, waarbij deze uit 's Rijks
dienst ontslagen is.
Oostenrijk.
In de gemeente Potka (Hongarije) zijn een daglooner
en zijne vrouw plotseling van hun gezin, bestaande uit
vier kinderen, beroofd. De man deed petroleum in de nog
brandende lamp; eensklaps vatte de petroleum in de peer
vlam, waardoor de man zoo verschrikte, dat hij de lamp
omver wierp. Het brandende vocht liep langs de tafel op
de kleederen der vier kinderen, die er omheen zaten. In
een oogwenk stonden de kinderen geheel in de vlammen.
Zoo verschrikt waren de ouders, dat zij niet in staat
waren hulp te bieden. De oudste der kinderen, een knaap
van 11 jaren, liep naar deu tuin, waar hij zich op den
grond wierp; zijn fijarig zusje volgde hem; een 3jarige
knaap en een kindje dat nog niet loopen kon en op den
schoot van liet meisje had gezeten, bleven in het vertrek
achter. Toen zij eindelijk bijstand ontvingen, was het
reeds te laat; zij bezweken kort daarna aan de bekomen
wonden. Het lijden der twee kinderen in den tuin was
van langeren duur, maar eindigde mede met den dood.
De Hongaarsche luitenant Zubovits, welbekend door
zijn rit van Weenen naar Parijs, heeft eene soort van
zwemgordel voor paarden uitgevonden, die het den ruiter
mogelijk moet maken om zelfs de snel vlietende rivieren
over te steken. Hij is pip* Jreu toestel den Donau bij
Pesth in 8| min vit te paard overgezwommen en zal die
proefneming re Weenen herhalen, in tegenwoordigheid van
arvre commissie uit het departement van Oorlog.
Zwitserland.
Als een bijzonderheid wordt gemeld, dat van de 11,700
inwoners van Nidwalden (een half kanton, met Obwalden
uitmakende het kanton Unterwalden) door 4325 inwoners
bij de spaarkassen is ingelegd een totaal van 935,410 francs.
Tot in het laatst der vorige week was het werk in
den Stv Gothard-tunnel zoover gevorderd, dat er nog eene
lengte van 7299 meter moest worden doorboord. Rekent
men op eene boring van 166 meter per maand, welk cijfer
reeds dikwijls is overschreden, dan zal het geheele werk,
ingeval er zich geen buitengewone verhindering voordoet,
omstreeks half Mei 1880, alzoo nog vier maanden voor
den bij contract bepaalden termijn, voltooid kunnen zijn.
Italië.
De beroemde kunstenares, mevronw Adelaïde Ristori,
gemalin van den markies Capranica de Grillo, gaf onlangs
te Rome een soiree, die ook door het juist in de eeuwige
stad verblijf houdend Braziliaansch Keizerspaar werd bijge
woond. Den volgenden morgen ontving de gastvrouw een
visitekaartje van den Keizer, waarmeê hij haar zijn dank
betuigde. Op liet kaartje stond den naam gedrukt: professorre
don Pedro d'Alcantara, onder welken naam de Keizer
incognito reist, 't Zal zeker wel de eerste keer zijn, dat
een gekroond hoofd den titel van een geleerde tot zijn.
incognito kiest.
Amerika.
De heer Hayes, nieuw verkozen president der Unie, jl.
Vrijdag ochtend te Washington aangekomen, heeft zijnen
intrek genomen bij 't Senaatslid Sherman, broeder van den
bekenden generaal, en bestemd, zoo liet schijnt, om als
minister van Financiën in het nieuwe kabinet op te treden;
In den voormiddag bragt de lieer Hayes zijnen voorganger
Grant en de leden van zijn ministerie een bezoek, waarna
hij op het knpitool de meeste republikeinsche en een aantal
democratische leden van het Congres ontving. Zijn
gouverneurschap van Ohio heeft hij thans formeel nedergelegd:
Iets over Vecvoedering.
Ten eerste omdat liet kan behoeden tegen het inkoopen van ver-
valschte of minder goede waar; ten tweede wijl het een stap zijn
kan om, bij de grootere kennis van de werkelijke waarde van het
veevoeder, veel winst over te sparen, indien deze wanrde bij het
voeren in het oog gehouden wordt.
Wat het eerste punt aangaat, het zijn minder de ruwe producten,
voeder-gewassen en granen, die aan vervalsching blootstaan, dan
die, welke, voor zij gebruikt worden, eene bewerking hebben
ondergaan als b. v. meel, of zulke, die als bijproducten van de
een of andere fabrikatie, voor voer geschikt zijn, zooals b. v. de
lijn- en raapkoeken. Dikwijls zijn ze vermengd met zand en der
gelijke stoften zonder waarde, dikwijls ook met stoffen van geringe
voederwaarde. Dat in plaats van erwtenmeel de gemalen erwten-
schokken in den handel gebracht worden of tarwemeel vermengd
wordt met rijstpellen, die zeer geringe waarde als voedsel hebben,
zijn bekende zaken.
De waarde van de voederstoffen hangt niet alleen van de zuiver
heid, maar ook van de hoedanigheid af. Het is ieder bekend,
dat hetrééne .hooi beter is dan het ander; deze vergelijking is bij
alle voederstoffen te maken, al is het bij allen niet even gemak
kelijk te zien welke de voorkeur verdient. Twee soorten van lijn
koeken, b. v. die vrij zijn van alle onzuiverheden, kunnen toch
aanmerkelijk in waarde verschillen, tengevolge van de grootere of
kleinere hoeveelheid voedende bestanddeelen.
De stoffen in het voeder, die de grootste waarde hebben, zijn
de stikstofhoudendeof eiwitstoffen en het is natuurlijk dat de
meerdere of mindere hoeveelheid de waarde van êeu voedermiddel
bepalen. Indienmen bedenkt, dat, naar gebleken is uit. een groot
aantal onderzoekingen, de hoeveelheid van deze eiwitstoffen in het
zelfde voedermiddel van zeer afwisselende grootte kan zijn, dan
zal men tot de overtuiging komen, dat het wel wenschelijk is om
dat verschil bij de bepaling der waarde in het oog te houden.
In lijnkoeken wisselt de hoeveelheid' eiwitstoffen af tusschen
21% en 37%; in raapkoeken tusschen 21% en 41%; in haver
tusschen6% en 21%.
Het zijn niet alleen de eiwitstoffen, die bij de voeding in aan
merking komen de vetten en koolhydraten tot welke laatsten suiker
en zetmeel behooren, zijn de beide andere groepen van stoffen, die
met de eiwitstoffen de hoofdbestanddeelen uitmaken van het voedsel.
Al is de geldwaarde van de beide laatsten geringer dan die van de
eiwitstoffen, zoo komen ze tegenover de andere bestanddeelen toch
wel in aanmerking.
Wat het tweede voordeel van het onderzoek van voeder-mid
delen aangaat, dat is ook van groot belang. Ieder weet dat het
niet alleen op de hoeveelheid voer, maar vooral op de hoedanigheid
aankomt. Welk doel men ook in het oog heeft, hetzij ora het vee
te mesten of melk te doen geven, hetzij om het voor den arbeid
geschikt te maken of te houden, door tal van proefnemingen is
bewezen, dat er voor elk doel eene bepaalde hoeveelheid van de
voedende stoffen aanwezig zijn moet, en tevens dat alle stoften in
een bepaalde verhouding móeten staan. De verhouding tusschen de
stikstofhoudende en stikstoflooze stoffen (deze laatsten zijn de vetten
en koolhydraten) beweegt zich tusschen betrekkelijk enge grenzen
zoodra men daar ver van afwijkt, beantwoordt het voer minder goed
aan het doel waarvoor het gegeven wordt.
Al is men er in den laatsten tijd eerst toe gekomen dit alles
langs wetenschappelijke!! weg te onderzoeken en onder woorden te
brengen; er wordt in de praktijk door de landbouwers reeds lang
naar deze bèginselen gehandeld. Bij het voeren van hulpvoeder-
stoffen doet men niets anders, dan de hoeveelheid van enkele stoffeD
in het voer vermeerderen, en de verhouding tusschen stikstofhoudeude
eu Jukstoflooze stoffen veranderen. Zoolang men echter de zamen-
stelling der voedermiddelen niet kent, en te doen heeft met zulke,
die in een keer twee of driemaal grootere hoeveelheid stikstof
houdende stoffen bevatten dan een anderen keer, zoo lang werkt
men geheel blindelings.
Indien de landbouwers zich op de hoogte stellen van de werkelijke
waarde van het veevoeder en tevens in het oog houden de resultaten
der vele praktische proefnemingen, die reeds op proefstations en
elders gedaan zijn, zullen ze zich bevoordeelen, daar ze bewaard
blijven, enkele stoffen in te groote hoeveelheid en slechte verhouding
tot anderen aan het vee te geven, en zoodoende de voederwaarde
te verspillen.
INGEZONDEN.
Onder de punten ter behandeling in de vergadering van de
Vereeiiiging tot ontwikkeling van den landbouw in Hollands noorder-
kicarlier, op 7 Maart, komt ook het volgende voor: ,}Voorstel
tot liet laten onderzoeken van veevoeder bij het proefstation te
Wageningen."
Het is zeker een verblijdend teeken, dat, nu er een proefstation
bestaat, van uil liet midden der landbouwers ccne stem opgaat om
die zaak populair te maken.
Evengoed als het onderzoek van meststoffen cn zadeu, is dat
van voederstoffen hoogst belangrijk. Belangrijk uit twee oogpunten.
V O L K S O N D E 11 W IJ S.
Mijnheer de Redacteur!
Wees zoo goed, nog eens een plaatsje in uw geacht blad af te
staan aan mijn geschrijf.
Zooals ik u de vorige maal schreef, zouden de leden der afd.
W ieringerwaard van Volksonderwijs op 1 Febr. jl. voor de eerste
maal zarnenkomen, om een bestuur te benocmeu en over het reg
lement te spreken. Dat bestuur werd dan ook benoemd; het
bestaat uit 7 persouen en, och ja, daar waren al weer de beide
hoofdonderwijzers bij. Een van hen, juist die, welke we eigenlijk-
hadden moeten houden, bedankte, en was op geeuerlei wijze tot
aannemen te bewegen, 't Speet me, M. de R., want hij juist is
de man, wiens voorlichting en hulp de jonge afdeeliug zoo vaak
noodig zal hebben.
We moesten er dus in berusten en een ander-ip zijne plaats kiezen.
Mijn wensch is vrij wel vervuld; van de 7 bestuursleden
zijn 5 flinke boeren, die veel meer invloed hebben dan een gewoon
burgerman.
En ons reglement?
Daartoe werd het dienzelfden avond te laat, zoodat er voorgesteld
en aangenomen werd, dat het bestuur de zaken eens bespreken en
dun de afdeeling een voorstel zou doen. Zoo is het ook gebeurd
in eene tweede vergadering, die ongelukkig zeer slecht bezocht
was, is dat reglement behandeld en vastgesteld. Het is, zooals ik
vernomen heb, ook al door het hoofdbestuur goedgekeurd, en
daarom, M. de R., durf ik er u eu de lezers dezer courant wel
wat van vertellen.
Er staat, in dat reglement o. a., dat niemand, buiten dringende
omstandigheden, kinderen onder de 12 jaar in dienst zal nemen
of geven.
Als dat artikel eens goed wordt nageleefd, M. de R., wat zou
dat eene verbetering brengen in den bestaandeu toestand.
Ik weet wel, dat zes gulden in de week ecij klein beetje betee-
kent voor een huisgezin met véle monden, en weet even goed, dat
een gulden of rijksdaalder er-zoo zoet bijkomt, als 't Zaturdag
avond is geworden.
We moeten de ouders, die hun lienjarigen jongen naar den boer
zendon, om de paarden voor de dorschmachine te drijven, of hun
tienjarig meisje verhuren, om boodschappen te doen of kinderen
van anderen öp te passen, niet te hard vallen. Honger is een
scherp zwaard, en 't is zoo heerlijk, wat ruimer te kunnen eten en
al is het maar eens in de week iets van een doode koe of
een vermoord vnrkon op tafel te hebben, maar toch!
M. de R., ik wou, dat ik rijk was. om al die kinderen, die op
school moeten zijn, los te koopen uit hunne dienstbaarheid, om ze
te koopen voor het loon, dat ze nu verdienen ten koste hunner
ontwikkeling, 'k Zou dan den ouders gaarne uit mijn beurs geven,
