HELDERSCHË
EN NIEIIWEDIEPER COURANT.
1877. N°.30.
Zondag 11 Maart.
Jaargang35.
Algemeen Nieuws- en Advertentieblad voor Hollands Noorderkwartier.
Binnenland.
„Wij huldigen
het goede."
Vertchijot Dingsilag, Donderdag en Zatnrdag namiddag.
Abmnementtprijs per kwartaal1.80.
i w - w franco per post - 1.65.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau: MOLENPLEIN N°. 163.
Prys der Advertentièn: Van 14 regels 60 Cents,
elke regel meer 15 Cents.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Eiken Donderdag vertrekt de mail naar
Oost-Indië. Laatste ligting 's avonds 6 uur.
De sluiting der mail naar Batavia en Padangte ver
zenden per mailboot MADURAgeschiedt voor drukwerken
den 16 dezer, na aankomst van trein III (Noordhollandsche
Spoorweg), ten 10.58 des avonds, voor brieven den 17 dezer,
na aankomst van trein I, ten 9.47 des morgens.
Onze abonné's in de gemeente ontvangen bij dit nnmmer
afzonderlijk „Vervolg der bewegingen van Zr. Ms. schepen
op de Hnst van Atsjin." Abonné's buiten de gemeente
znllen wij het, op aanvrage, gratis toezenden.
HELDER en NIEÜWEDIEP, 10 Maart.
Bij koninklijk besluit van 19 Febr. 11. No. 8 (ministc-
riëele resolutie dd. 27 dierzelfde maand), zijn de navolgende
bepalingen vastgesteld nopens de jaarwedden, de kleeding
en de uitmonstering \an liet personeel aan's Rijks hospitaal
alhier:
1. Met ingang van 1 Jan. 11. worden de maandgelden
van de bedienden der 1ste en 2de kl. bij bet Marine-
Hospitaal te Willemsoord verhoogdrespectivelijk met f 10,
f 7 en f 6 per maand. Van af 1 Febr. 11. de daggelden
der buitengewone ziekenoppassers verhoogd met f0.30 per dag.
2. De kleeding der bedienden 1ste en 2de kl. wordt
van af 1 Jan. gewijzigd en veranderd, overeenkomstig het
mod'tl der marine, met uitmonstering op de mouwen van
den jas en pijekker, als: ziekenopzigters en schrijver bij
de geneeskundige dienst dubbele chevrons, de eersten van
goud, de laatste van zilver. De overige bedienden der
1ste kl. ééne chevron van goud of zilver. De bedienden
der 2de kl. allen dubbele chevrons van geel of wit kemels
garen. Bij allen het embleem van de geneeskundige dienst
op den linkerarm. De knoopen met ankers van vergald
of wit metaal. Pet, sjaalvest, enz. model van de marine.
De invoering zal geleidelijk geschieden voor Rijks reke
ning, enz. enz.
Verder is art. 15 van het Algemeen Reglement op de
verpleging in het Marine-Hospitaal te Willemsoord zoo
danig gewijzigd, dat stuurlieden der koopvaardij voortaan
niet meer op den voet van officier worden verpleegd.
Jl. Donderdag avond werd in Musis Sacrum alhier
eene algemeene vergadering gehouden door de leden van
het Artillerie-Vrijkorps. De aanwezigen ontvingen van
het Bestuur der Vereeniging de mededeeling, dat het voor
de verdere instandhouding van het korps, en inzonderheid
om te blijven voortgaan met de schietoefeningen, dringend
noodig is om over meerdere fondsen dan tot nog toe te
beschikken. Op grond daarvan werd voorgesteld, liet
Reglement zoodanig te wijzigen, dat voortaan alle leden
zullen zijn betalende leden (contributie f 2.50 per jaar).
Eenparig werd dit voorstel gebillijkt en aangenomen en
bijna zonder uitzondering verklaarden de aanwezigen zich
bereid om, onder toepassing der nieuwe bepaling, tot de
Vereeniging te blijven behooren. Verder werd bepaald,
dat de afwezige leden per circulaire mededeeling zullen
ontvangen van het thans genomen besluit, met uitnoodiging
om, met aanneming der nieuwe bepaling, leden te blijven.
Het voorstel werd door een der leden gedaan om aan
hen, die bezwaar hebben om zich aan de bedoelde bepaling
te onderwerpen, na inzending hunner kleeding en wapening,
te verleenen een eervol ontslag, met dankbetuiging
voor betoonde belangstelling. In de volgende week
zal de Vereeniging op nieuw eene vergadering houden,
waarin een aantal personen, die van de thans vastgestelde
bepaling van het Bestuur mededeeling hebben ontvangen,
tot het lidmaatschap zullen toetreden. Het uitzigt bestaat
aldus, dat deze Vereeniging, na een lOjarig bestaan, een
tijdvak van nieuwen bloei zal intreden.
In de op gisteren avond gehouden en druk bezochte
Nuts vergadering werd de spreekbeurt vervuld door den
heer dr. E. Laurillard, van Amsterdam. Vóór de pauze
bepaalde spreker de aandacht zijner hoorders bij het zout.
Hij schetste dat als een niet te ontberen bestanddeel van onze
spijzen en wist daarna, in een levendig en boeijend verhaal
van een praatje na afloop van den avonddisch, allerlei
beelden aan 't leven te ontleenen, die de overtuiging moesten
vestigen, dat ook op 't gebied des geestes zout tot de
onmisbare eigenschappen behoort.
Na de pauze droeg spr. voor een 4tal zijner gedichten:
1 Het Vlas; 2 Neef Sander3 Neef Sijmen; 4 Jannen.
Te vermelden, dat de verschillende stukken met genoegen
werden gehoord, zou hun, die den avond niet met ons in
Tivoli doorbragten, een veel te flaauw denkbeeld geven van
't schoone en goede, dat ons door den spr. werd te ge
nieten gegeven.
Nog had in deze vergadering de uitreiking plaats van
getuigschriften voor edelmoedige bedrijven aan een 7tal
onzer plaatsgenooten. De sloeperlieden Pieter Rensmaag,
Hendrik Rensmaag, Willem Blokhuijs, Aart van den Broek,
Cornelis de Roover, Jan Minneboo en Coenraad Bot ont
vingen uit handen van den voorzitter, den heer G. E. Bron,
onder 't houden eener toespraak, waarin hun kloekmoedig
gedrag werd gehuldigd, ieder een certificaat, waarin wordt
vermeld, dat hun dit werd vereerd «wegens de poging,
door hen ondernomen op den 13 December 1876, toen zij,
ondanks de hevige branding, zonder te letten op eigen
levensgevaar, hulp bragten aan de schipbreukelingen van
het Fransche barkschip Pondichery, op de Noorderhaaks
gestrand, en aldaar den vorigen nacht uit elkander geslagen
en na groote inspanning het voorregt mogten smaken,
om 16 menschen aan een anders wissen dood te ontrukken.
Aan 't einde sloot de Voorzitter de reeks der winter
vergaderingen, onder 't uiten van de beste wenschen voor
den bestendigen bloei der Maatschappij en in 't bijzonder
van dit departement, dat zich op verschillend gebied door
nuttige werkzaamheid doet kennen.
Donderdag avond trad de luit. ter zee Koolemans
Beijnen in de Marine-Club op voor de leden met hunne
dames en schetste in eene aangename causerie de beide
reizen van de Pandora naar de Noordpool, onder bevel
van kapitein Young, aan welke reizen spreker had deel
genomen. Hij schetste niet alleen de ontberingen en
gevaren, die den Poolvaarder wachten, maar ook de ge
nietingen. Gevaren, waar het vaartuig tusschen het ijs
beljpeld raakt en dreigt verpletterd te worden, genietingen,
waar hij zoo boeijend schilderde het onafzienbaar ijsveld
tot in het verre verschiet en de stilte alleen spreekt.
Treffend schoon waren de teekeningen, welke hij gaf
van een reeks drijvende ijsbergen, waarop de zon haar
lichtstralen afspiegelde, bergen zesmaal hooger dan de
Pandora. De mededcelingen van kapitein Young's be
roemden sledetogt waren meer dan voldoende om elk
hoorder de overtuiging te geven, dat er ijzeren volharding
en wilskracht noodig waren om niet door dergelijke ont
moetingen afgeschrikt te worden. Verder volgden inte
ressante ontmoetingen met Eskimo's, avonturen met wal
russen, de gelukkige ontmoeting van de Pandora met de
Alert en de Discovery en eindelijk de ontvangst, die hem
te Portsmouth te beurt viel.
Van minder belang achtte spreker de reizen naar de
Pool, waar het alleen geldt het vinden van een of ander
stuk land, dat niet te bewonen is of de voldoening om
tot het hoogste punt noordwaarts te dringen.
Van het grootste belang achtte hij de wetenschappelijke
opnemingen, zoo op meteorologisch gebied, als wat betreft
de zeestroomingen, het dierlijk leven in de Poolzeeën, enz.
Om met vrucht daartoe te geraken, moest men ver
schillende stations oprigten, waarnemingen doen op gelijke
tijden en lengten; de Nederlanders moeten medewerkenhet
belang daarvan is groot, zeer groot, men kon het nog een
onontgonnen veld noemen.
Komt dit denkbeeld tot uitvoering, dan zou, naar de
spr. vertrouwde, Nederland niet achterwege blijven. Neder
land moet, met het oog op wat onze voorvaderen voor de
Poolvaart hebben verrigt, daaraan in de eerste plaats
medewerken; de Nederlanders moeten toonen waardige
zonen te zijn van hen, die vroeger den Nederlandschen
naam overal beroemd maakten. De vele ontdekkingen, door
hen gedaan, mogen niet worden vergetendaarop kunnen
nieuwe herinneringsteekenen verrijzen. Zal eene kleine
natie haar gunstigen naam handhaven, dan moet ze streven
om plaats te nemen in de eerste rijen van ontwikkeling
en beschaving, zoo eindigde, spr.'s warm pleidooi, dat met
een daverend applaudissemènt werd begroet.
In vleijende bewoordingen bragt de kapitein-luitenant
ter zee Cramer, president der Club, den dank uit der
vergadering aan den spreker, dio gedurende twee uren
alleraangenaamst werd beziggehouden met zijne interessante
mededeelingen.
De mailboot Voorwaarts vertrok den 7 Maart van
Batavia en de Prins Hendrik kwam 8 Maart te Napels
aan en vertrok dien dag van daar.
Als een bijzonderheid meenen wij te mogen meêdeelen,
dat gisteren door een der Pernisser sloepen is aangebragt
een heilbot van ruim 70 KG. Deze kolossale visch moest
met een takel uit de sloep worden geheschen.
Tot geruststelling van hen, die, denkende aan den
zomer van 1816, na een zachten winter ongunstig zomer
weder vreezen, wordt opgemerkt, dat na zachte en regen
achtige winters in 1833, 1834, 1846, 1857, 1858 en 1859
zeer fraaije zomers zijn gekomen.
De minister van Oorlog heeft de chefs der korpsen
van het leger gemagtigd, de onder hunne bevelen dienende
militairenj van de Israëlitische godsdienst, die hunne
eerlang invallende godsdienstige feesten te hunnent wenschen
te vieren, daartoe in de gelegenheid te stellen, door aan
ben, wier ouders of betrekkingen in hunne garnizoensplaats
wonen, op de feestdagen vrijstelling van de dienst te ver
leenen en aan de overige militairen een verlof van 27 dezer
tot en met 28 April a. s.
Bij het ministerie van Justitie werd jl. Dingsdag o. a.
aanbesteedhet uitvoeren van vernieuwingen en herstel
lingen aan en het onderhouden, gedurende 1877, 1878 en
1879, van het geregtsgebouw te Hoorn en de gevangenissen
te Hoorn en Alkmaar. Minste inschrijver de heer P. J.
Blauw, te Hoorn, het geregtsgebouw te Hoorn f 1650,
de gevangenis aldaar f 1340, voor het uitdiepen der gracht
aldaar, de heer B. Lakeman, aldaar, ad f 334. Minste
inschrijver voor de gevangenis en het huis van verbetering
en opvoeding te Alkmaar, de heer C. Duim, aldaar, voor
f 2604 en 6765.
Benoemd tot hulponderwijzer te IColhorn de heer
F. W. Fick, van Purmerende.
Eene vreemdsoortige ziekte woedt op het eiland
Terschelling onder de schapen. Ze krijgen nl. een ontsteking
aan de oogen, die eerst gedurende eene week donkerblaauw
worden met roode kringen, om daarna in eene hoogroode
kleur over te gaan. De dieren kunnen dan niets zien en
de ziekte verdwijnt als vanzeive weder, 't Schijnt, dat dit
gebrek ontstaat door het brakke drinkwater, want vooral
na den laatsten hevigen storm, is dat water zoutachtig ge
worden en worden de meeste schapen ziek.
Door een der logeergasten in het Hotel Central aan
de Haringpakkerij te Amsterdam werden achtereenvolgens
ontvreemd eenige kleinoodiën van de dochter des huizes,
benevens eenig zilveren tafelgereedschap. De dader, een
architect, is door de politie opgespoord en in arrest geno
men, en schier al de gestolen voorwerpen, bij verschil
lende winkeliers in gouden en zilveren werken te gelde
gemaakt, zijn aldaar gevonden.
De arrondissements-regtbank te 's Hage heeft bij
vonnis van jl. Donderdag aan den directeur der vereeniging
«De Spaarpot,» wegens het aanleggen en houden eener
verboden loterij, met aanneming van verzachtende omstan
digheden, eene geldboete van f 100 opgelegd.
Te 's Hage telt men op heden 460 en te Utrecht
139 huizen die onverhuurd zijn.
De heer J. Warners, van de Veldkamp (gem. de
Wijk), heeft een span paarden afgeleverd voor de som van
f 1900 aan den heer de Goede, te Utrecht.
De hoofdonderwijzer te Achterberg bij Rhenen heeft
verleden jaar een uitmuntend geslaagde proef genomen met
de teelt van Amerilcaansche rosé-aardappelen. De zestig
groote zetpoters, die hij tot dat einde van deze aardappel
soort van eene ervaren landbouwer in Noordbrabant tegen
een vrij hoogen prijs heeft aangekocht, hebben hem drie
kwart hectoliter groote en een kwart hectoliter kleinere
poters opgebragt. De eerste heeft hij reeds voor een groot
deel tegen inkoopsprijs overgedaan aan landbouwers en
voorstanders van den vooruitgang op 't gebied van land
bouw. Dewijl ze een meer dan driedubbelen oogst opleveren
en bloemig en goed van smaak zijn, verdienen ze alle
aanbeveling.
Te Cappelle (Langstraat) is jl. Donderdag een schot
verkocht voor den enormen prijs van f 600 aan een slager
te Gorincbem, voor het aanstaande Paaschfeest. Zoo iets
gebeurt zeer zeldzaam.
Het hof te Arnhem heeft het vonnis der regtbank
in de bekende zaak van den heer Hallo bevestigd, wat
betreft de feiten, maar vernietigd ten opzigte der kwalifi
catie, en den lieer Hallo veroordeeld tot negen maanden
celstraf en f 300 boete.
Tegen H. J. Peters, beschuldigd van moord gevolgd
door diefstal (Apeldoornsche weg), is door het O. M. bij
het hof te Arnhem eene tuchthuisstraf van 33 jaren en 4
maanden geëischt.
In de Sociëteit de Eendragt te Winterswijk zijn in
1876 aan borreltjes vertapt twee duizend flesschen jenever,
d. i. 36,000 borreltjes (100 per dag). Men ziet uit deze
opgave van de N. Zutph. Crt., dat de jeneverpest ook onder
de beschaafde standen verbreiders en vrienden telt,
Te Geldermalsen is dezer dagen een conducteur bij
het misstappen van een langzaam in beweging gaande trein,
beide beenen afgereden. De man is den volgenden dag
bezweken.
De hooilandsverhnring heeft jl. Woensdag te Blokzijl
weer ongeveer 10 pCt. meer opgebragt dan 't vorige jaar.
Bij den jongsten stormvloed kwam te Uithuizen een
schipbreukeling op den dijk aandrijven, die door zekeren