Buitenland. van het onderhoud enz. der gemeentewerken, was inge schreven als volgt: Gewoon werk de heeren: J. Selderbeek, alhier, ad f 3100; K. Blom, idem, f 2975; C. N. Vlaming, idem, f 2543. Straatwerk de heeren: E. Krans, alhier, ad f 3322; P. Ootes, te Wognum, f3068; C.N.Vlaming, alhier, f2685. Een billet voor het straatwerk en twee billetten voor schilderwerk, na den voor de inlevering bepaalden tijd aangeboden, werden niet aangenomen. De werken zijn niet gegund; herbesteding zal plaats hebben 7 Junij e. k. De oprigting der vereeniging Eigen Hulp, door ambte naren, enz. vindt ook in deze gemeente veel bijval. In een Donderdag avond gehouden vergadering zijn bereids 25 personen toegetreden, welk getal ongetwijfeld nog vrij wat zal vermeerderen.» Van Zaturdag 15 tot Woensdag 19 Sept. zal te Alkmaar, van wege de Hollandsche Maatschappij van Landbouw, een tentoonstelling worden gehouden van vee, voortbrengselen van en werktuigen voor den landbouw. Het programma daarvoor is verschenen. Behalve een aantal gouden, verguld zilveren en zilveren medailles, door verschillende personen uitgeloofd, o. a. een gouden door "den commissaris des Konings in Noordholland, hebben HH. ICK. HH. Prins Frederik en Prins Hendrik f 250 en f 200 beschikbaar gesteld, terwijl bovendien door ver schuilende afdeelingen geldsommen zijn uitgeloofd voor den wedstrijd met dorsch-werktuigen voor paardenkracht. Opgaaf van inzending moet plaats hebben vóór Zaturdag 25 Aug., aan den secretaris der Hollandsche Maatschappij van Landbouw, den heer P. F. L. Waldeck, te Loosduinen bij 's Hage. Men schrijft ons van Zaandam, dd. 24 dezer: «In de heden avond gehoudene Raadsvergadering is besloten tot het leggen van een brug over de Binnenzaan, terwijl een voorstel tot het oprigten van een Hoogere Burgerschool voor meisjes is afgestemd.» Op de Brouwersgracht bij de Korte Prinsengracht, te Amsterdam, waar men bezig was rijst in een pakhuis te hijschen, schoot een baal uit de lus, die op het hoofd van een jongen van ongeveer 17 jaren neerkwam, waardoor hij belangrijke kwetsuren bekwam. Hij werd naar het gasthuis vervoerd. De afdeeling «Volksonderwijs» te 's Gravenhage heeft in hare vergadering van jl. Donderdag avond bij acclamatie besloten den heer Lodewijk Mulder, oud-inspecteur van het lager onderwijs, met het oog op de belangen van het volks onderwijs, bij de aanstaande verkiezing aan te bevelen voor het lidmaatschap van de Tweede Kamer der Staten- Generaal in het district 's Gravenhage, met bepaling tevens dat krachtige middelen tot opwekking van de kiezers zullen worden aangewend. Gedurende de laatste dagen zijn te Nijkerk verhandeld 50,000 kilo tabak tegen f 20 a f 30 per 100 kilo (de geheele plant).. Het vorige jaar bedong men voor die hoe veelheid f 40 a f 46. De kleinste helft van het gewas is thans verkocht, meestal in speculatiehandel. De boterprijzen blijven te Deventer in vergelijking met de noordelijke provinciën zeer hoog. Men besteedt aldaar nog f 23.25 per vat. Te Veendam leeft eene grootmoeder, die nog onlangs weder bevallen is en er volstrekt nog in geen enkel opzigt grootmoederachtig uitziet. Zij is trouwens ook nog maar 36 jaren oud. Met Koninklijke toestemming op nog geen 16jarigen leeftijd in den echt getreden, huwde hare dochter met 18 jaar, en schonk aan eerstgemelde reeds voor een paar dagen een kleinkind. Zij zal dus het bezit van achter achterkleinkinderen kunnen beleven. Vier kinderen van den timmerman U. V., te Mid- wolde, 2 zoons en 2 dochters, waarvan de oudste 37 en de jongste 20 jaren telt, zijn allen te gelijk in het huwelijk getreden. Bij de oude Romeinen was het veel meer eer zich na zijn dood op den lijkstapel te laten verbranden, dan eenvoudig begraven te worden. Misdadigers, publieke vrou wen en nog anderen mogten niet verbrand, maar moesten begraven worden. De reden waarom het algemeen niet gemakkelijk overging tot de verbranding was vooral in de grootere kosten der brandstoffen te zoeken. Om de economie te betrachten, verbrandden de Romeinen soms tien mannen-lijken naast elkander, met bijvoeging van één vrouwen-lijk, om de vreemd klinkende reden dat de vrouw van natuur warmer en ontvlambaarder is en dus de werking van het vuur meer aanzetten zou, waardoor de verbranding spoediger kon afloopen. Uitbarsting van een onderzeeschen vulkaan bij de Sandwich-eilanden. Met het oog op een feuilleton, bij de redactie in bewerking, waarin deze vul kaan een belangrijke rol speelt, plaatsen wij uit de Hawaian Gazette, een te Honoloeloe uitkomend blad, de volgende bijzonderheden Op den avond van den 4 Febr. 11. zag men vijf ver schillende vlammen met groote rookzuilen daarboven uit den top van den vulkaan Mauna Loa op Hawai omhoog stijgen. Zij stegen snel en hoog; in minder dan één minuut hadden zij eene hoogte van 5000 voet bereikt. Overal was het eiland zoo plotseling verlicht, dat de inwoners aan brand dachten op de eene of andere groote plantage, daar toch het onderaardsch gerommel, 'twelk gewooulijk elke aardbeving aankondigt, hier achterwege was gebleven. Wel volgden een dag daarna ligte schokken als bij eene aardbeving, doch daarna ging de krater als 't ware lang zamerhand uit, zoodat alles tot zijne gewone kalmte terugkeerde. Een buitengewoon verschijnsel deed zich echter tien dagen later voor, en wel op een vijftig mijlen afstand van Mauno Loa, in de baai van Kealakekua. Eerst meenden de zeelieden aan boord van een stoomschip, dat in die baai voor anker lag, dat er eene groote menigte walvis- schen in de buurt waren, die een waterstraal tot op "eene groote hoogte deden omhoogspuiten. Sloepen werden van boord gelaten, om te zien wat er gaande was. Toen men digterbij kwam, zag men, dat een onderzeesche vulkaan het water zoo in beweging bragt. Overal stegen rookzuilen uit het water omhoog en tegelijk daarmede brandende stoffen, die in den vorm van zuilen met prismatische kleuren neervielen. De inboorlingen vertelden, dat den vorigen nacht de zee plotseling verlicht was geworden en dat een brandende lava tot op een mijl afstand van het strand neêrgevallen was. De bemanning der sloepen deelde verder mede, dat het zeewater voortdurend in een toestand van borreling verkeerde en dat elk oogenblik groote brokken brandende lava met groote kracht tegen den bodem van de sloepen werden geslingerd. Kleinere stukken lava werden hooger geworpen en kwamen als hagelsteenen neer. Daar zij door de lucht en het water afgekoeld en niet zwaar waren, konden zij geen pijn doen. Van deze laatste poreuse en zwavelachtige brokken nam de beman ning er eenige voor een museum mede. inrigting wordt geklaagd over te weinig aansluiting bij 't lager ouderwijs, uithoofde vau 't vroeg verlaten der school. Na 't lezen van dit verslag werd den Secretaris voor 't zamen- stellen daarvan, bij monde van den President, dank gebragt. Vervolgens werden verschillende daarin behandelde punten bespro ken, en werd de wensch geuit, dat vooral deze twee zakenhet te vroeg verlaten der school en het zeer ongeregeld schoolbezoek, ouder de aandacht mogten komen van de ouders der kinderen, op deze vergadering zoo schaars vertegenwoordigd. Nog werd in deze vergadering door den heer Vos verslag uit- gebragt van de in April jl. gehouden algemeene vergadering der Vereeniging, door hem als afgevaardigde van deze afdeeling bijgewoond. De heer Dyscrinck, die bij acclamatie tot lid van het bestuur werd herkozen, sloot daarop met een woord van dank deze bijeenkomst. Benoemingen, enz. De luit. ter zee 2de kl. R. C. van der Meulen, laatst behoord hebbende tot de rol van het schroefstoomschip Leeuwarden te St. Vincent, en van daar den 16 dezer teruggekeerd, is met dien datum op non-activiteit gesteld. VEBEËKI6IK6 „VOLKSONDERWIJS.'' Afdeeling Helder. Vergadering, gehouden op Vrijdag 25 Mei 1877. De voorzitter der plaatselijke afdeeling, de heer Jolis. Dyserinck, opent de vergadering en na het afdoen van een paar huishoudelijke zaken noodigt hij den secretaris, den heer Altingvon Geusau, uit, het verslag voor te lezen betreffende den toestand van het onderwijs in deze gemeente, omvattende zoowel het gewoon lager- als het voortgezet lager- en het middelbaar onderwijs, opgemaakt door eene Commissie, bestaande uit de leden van het afdeelings-bestuur, waaraan waren toegevoegd de heeren Oudenhoven en Kiudermann. Aan dat uitgebreid en zaakrijk verslag outleenen wij de navol gende opgavenDe kosten van het voortgezet lager en middelbaar onder wijs bedragen f 5175, die van 't lager onderwijs f 40488, totaal f 45663. Het totaalcijfer der gemeente-begrooting is f 182088.44, zoodat voor het onderwijs in deze gemeente daarvan ruim wordt besteed. Voor het lager onderwijs wordt uitgegeven f 40488. Het aantal kinderen van 613 jaren is 3402, zoodat per kind door de gemeente wordt uitgegeven bijna f 12. De begrooting van ont vangsten wegens schoolgelden is f 5000. Uit bovenstaande cijfers wordt de opmerking geregtvaardigd, dat door deze gemeente, naar hare krachten, veel voor het lager onderwijs wordt besteed. Op 1 Julij 1876 waren, volgens de bevolkings-regislers, in deze gemeente 562 kinderen van 6—7 jaren, 2400 van 7 12, 440 van 1213 en 764 van 1315 jaren. Schoolgaande kindereu waren er 135 van 67, 2332 van 712, 177 van 1213 en 50 van 1315jarigen leeftijd. Het verslag wijst tengevolge hiervan op den betreurenswaardigen toestand, dat van de 562 kinderen van 67 jaren slechts 135 onderwijs ontvangen, uit gebrek aan ruimte in de schoollokalen op de gemeente-scholen. Herhaaldelijk werd door 't schooltoezigt op verbetering in deze aangedrongen, eene verbetering alleen te verkrijgen door uitbreiding der bestaande of stichting van nieuwe lokalen. Bij de plaatsing van kinderen op de gemeente-scholen wordt rekening gehouden met het vrij aanmerkelijk schoolverzuim. Ook wordt in 't Verslag de aandacht gevestigd op 't veel te vroeg verlaten der school. En dit alles geschiedt ondanks de vrijgevig heid van 't gemeentebestuur omtrent de vrijlating van 't betalen van schoolgeld. Immers van de 2172 ingeschreven leerlingen aan de gemeente-scholen genieten niet minder dan 1491, d. i. kos teloos onderwijs. Het personeel der onderwijzers aan de gemeente-scholen is niet talrijk genoeg. Daardoor is de hoofdonderwijzer, in plaats van te zorgen voor den goeden gang van het onderwijs iu de geheele school, genoodzaakt zelve eene klasse waar te nemen en zich van 't houden van toezigt en het uitoefenen der zoo noodige leiding in de overige klassen zoo goed als geheel te onthouden. Als men de kweekeliugen als werkkracht buitensluit, dan was de verhouding van 't getal onderwijzers tot dat der leerlingen als 1 op löü on geveer, zelfs op enkele scholen 1 op 114 en 1 op 120. De kweekeliugen medegerekend, dan waren die getallen 1 op 55, 1 op 65, 1 op 71 of 1 op 72. Neemt men hierbij in aanmerking de absentie der onderwijzers wegens ziekte of om andere redenen, dan zal ieder toestemmen, dat de toestand, zooals die nu aanwezig is, weinig bevredigend mag worden genoemd. Het schoolverzuim is een van de grootste vijanden der volks ontwikkeling, en ofschoon in onze gemeente weinig of geen armoede wordt geleden, wordt de school toch ook wegens deelneming aan den arbeid door vele kiuderen herhaaldelijk verzuimd. Ter beoordeeling leveren we de navolgende getallen over één kwartaal (getal leerlingen 2472, aantal schooltijden p. m. 127). Verzuim wegens ziekte 9077, geoorloofd verzuim 7223, wille keurig verzuim 11125, wegens veldarbeid 87, anderen arbeid 11668, totaal 39280 verzuimde schooltijden. Voorwaar voor de Vereeniging Volksonderwijs een ruim arbeidsveld! 't Bestuur der afdeeling wijst als redenen voor zooveel verzuim op onverschillig heid bij de ouders; op gemis aau huiselijke opvoeding en tucht; op boodschappen doeu op ruime schaal; op het oppassen van jongere kinderen en daarmee rondslenteren; op den uitkijk naar verwacht wordende schepen; op eten en drinken brengen naar veraf werkzaam zijnde ouders en eiudelijk op den invloed van mooi weer, uitlokkend tot eene strandwandeling. Hierbij worden nog gevoegd: melk- en broodventen, courant ombrengen en 't bezoek vau naai- eu breischolen. In 't 1ste kwartaal dezes jaars werden 20 en meer schooltijden verzuimd door 644 kinderen, 50 en meer schooltijden door 178 kinderen en 100 en meer schooltijden door 34 kinderen. Waarlijk, bij zulk een toestand is weinig vrucht van het onderwijs te wachten. Verder bevat het verslag de noodige gegevens ter beoordeeling van heigeen gedaan wordt voor voortgezet lager- en middelbaar onderwijs. Daarbij wordt sterk geklaagd over 't te vroeg verlaten der school door jongens, die later de Industrieschool willen be zoeken, waardoor een groot deel der aangeleerde kundigheden vervloeit, eer zij nog het onderwijs aau genoemde inrigting op 13jarigen leeftijd mogen volgen. De avondscholen, zeer geschikt tot voorbereiding voor 't onderwijs aan de Industrieschool, worden weinig talrijk bezocht. Nog worden klagten aangeheven over 't school verzuim op de Industrieschool. Dit bedroeg gedurende den pas vcrloopen cursus 9£ pCt. Eindelijk werden bijzonderheden medegedeeld omtrent: 1. de Plaatselijke Teekenschool, in 1849 opgerigt, tellende 40 leerlingen en eene klasse van meisjes, uit 10 bestaande; 2. de Gymnastiek- school, tellende 88 jongens, 31 meisjes, behalve kweekeliugen der Normaalschool; en 3. de Zeevaartkundige school, die sedert hare oprigting in 1855 door 119 leerlingen is bezocht; door hen te zamen werden 148 exumens afgelegd en 113 diploma's verkregen: voor lslen stuurman 30, tweeden 39, derden 44. Tien daarvan varen of hebben gevaren als gezagvoerders, zes zijn bij 't loodswezen geplaatst; de overigen varen of hebben gevaren in de rangen, waarvoor ze zijn geëxamineerd. Ook bij 't onderwijs aan deze Berigten betreffende den Russiscli-Tnrkschen oorlog. ERZERUM, 24 Mei. De Russen hebben gisteren een aanval op Knrs gewaagd. Twee bestormingen werden afgeslagen. Levendig geschutvuur wordt van beide zijden onderhouden en duurde ook heden avond voort. De uitslag is onbekend. De Turksche ministers hebben, ten behoeve van de schatkist, van hun tractement afstand gedaan zoolang de oorlog duurt. Frankrijk. Alle geruchten, volgens welke de in 1878 te Parijs te houden tentoonstelling zou worden uitgesteld, worden ten stelligste gelogenstraft. Engeland. Te Huil had dezer dagen een zonderling ongeluk plaats bij 't oplaten van een luchtballon. De ballon bekwam een scheur, 't ontsnappende gas geraakte in brand, en in een oogenblik waren een 40 knapen, die de touwen vast hielden, in vlammen gewikkeld. Velen hebben ernstige brandwonden bekomen. De luchtreiziger bleef ongedeerd. Amerika. Jl. Vrijdag zou te Chester, bij Philadelphia, eene stoomboot, de Sarataga, van stapel loopen; ongelukkig kwam het vaartuig te vroeg in beweging, terwijl een veertigtal werklieden nog onder de kiel bezig waren. Acht van deze kwamen om bet leven en twee werden doodelijk gewond. De overige zijn er met ligte kwet suren afgekomen. INGEZONDEN. In de laatste jaren is er zoo dikwijls en van zoo vele zijden betoogd en klaar bewezen, dat behalve onze zangvogels ook de musschen, zwaluwen en spreeuwen onze beste vriendjes en be schermers zijn en hoe zij door 't vernietigen van tallooze schadelyke en lastige insecten mensch en dier van plagen vrijhouden en granen en vruchten voor ons behouden. Daarom zijn er in sommige gemeenten Vereenigingen ontstaan om het vangen der vogels en het uithalen hunner nestjes tegen te gaan; zelfs hebben op sommige scholen de onderwijzers van hunue leerlingen eene verbindtenis weten te verkrijgen ter bescherming, der vogels. In onze gemeente schijnen onze jeugdige knapen niet tot het besef gebragt te kunnen worden wat kwaad zij stichten door het verstoren der vogelnestjes. Welligt is dit uithalen van vogelnestjes nog nimmer hier op zulk een groote schaal geschied als thans. Onz,e jongens ontzien zich tegenwoordig niet om 's morgens zeer in de vroegie de daken te beklimmen en overal de nestjes uit te halen. Behalve aan het gevaar van vallen, stellen zij zich ook bloot aan straf, omdat liet zeker wel niet geoorloofd zal zijn, zonder voor kennis en toestemming van de bewoners, voor dag en dauw op de daken te klimmen en de pannen te verschuiven, welke zeker meestal niet meer behoorlijk op hunne plaats worden geschoven. Zoo de jongens in hunnen over- beter gezegd: euvelmoed niet verstandiger zijn, ware het zeker zeer weuschelijk dat de ouders deze overtredingen tegen de politie-reglementen, tegen het bijzonder belang van den landbouw en gevolgelijk tegen het algemeen belang trachtten te fnuiken. Als de ouders het hunnen jeugdigen zonen bepaald verboden dit kwaad te bedrijven, dan lijdt het ook geen twijfel of de kwaal, welke onder knapen zóó aanstekelijk schijnt te zijn, zou zeer ver minderen. Moge dit betoog ingang bij ouders en knapen vinden, en strekken om onze kleine maar werkelijke vriendjes (de vogeltjes) te behoeden en te beschermen. Mei 1877. H. Burgerlijke Stand. Gemeente Helder. Opgave van Donderdag middag tot Zaturdag middag. ONDERTROUWD: H. F. de Graaf, machinist, weduwnaar van A. van Rijn eu A. van der Oord. GETROUWD: Orcnc. BEVALLENM. K, Klercq, geb. Goudswaard, D. M. G. Dourleijn, geb. Mulilenkamp, D. A. H. Hagenaar, geb. Evers, 1). G. Gersthagen, geb. Dee, Z. W. A. F. Piscaer, geb. Overtoom, D. OVERLEDENV. Mali, geb. dc Ring, 40 jaren. G. J. van Hoolwerff, 2 jaren. J. G. Hagenaar, 3 uren. Levenloos aangegeven 1. Burgerlijke Stand. Gemeente Zijpe. Van 1 tot 15 Mei 1877. ONDERTROUWD: Cornelis IJfs, 24 jaren en Antje Klomp, 28 jaren. GETROUWD: Cornelis Biersteker en Dieuwertje Struijf. Reijer Bouwen en Antje Bijpost. Pieter Wortel en Trijntje Jongert. Jacob Doorn en Maartje Zeeman. Jan Quak en Maartje Smit. Pieter Swarthof en Grietje ltoozing. Jan de Vries en Elisabeth van der Meulen. Lambertns ltoosloot eu Maria Magdalena Westhoff. Lam- bertus den Das en Dieuwertje Roodjes. Jacob Cam en Grietje Nottelraau. GEBOREN: Gerrit, zoon van Cornelis Nobel en Trijntje Nieuw- lnud. Catharina Adriana en Theodorus Wilhelmus, dochter en zoon van Willem Doornbos en Naatje van der Putt. Catharina Anna, dochter van Pieter de Wit eu Maartje Kuilboer. Karei, zoon van Dirk Mul en Emmercntiana Christina Meijer. Geertruida, dochter vau Dirk Berkhout en Geertruida Heddes. Cornelis, zoon van Jan Slikker en Cornelia Weij. Pieter, zoon van Pieter Grin en

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche en Nieuwedieper Courant | 1877 | | pagina 2