denken, aan hunne partij het denken officieel verbieden;
5. dat zij, onder de leuze: „godsdienst is een particuliere
zaak," de verspreiding van het ongeloof tot partijzaak
maken; 6. dat het communisme het einddoel van liet
socialisme is; 7. dat de partijhoofden op kosten van den
werkman een lui leven leiden.
In de laatste dagen der vorige week heeft Nobiling
de eerste verhooren ondergaan. In de gevangenis werden
de vragen hem gedaan in tegenwoordigheid van de lieeren
Johl, regter van instructie, Krüger, voorzitter der regtbank
en Tessendorff, procureur-generaal. Vooraf hadden de
geneeshecren Liman, Wolff en Lewin den nog niet herstelden
moordenaar naauwkeurig onderzocht en als uitslag van
hun onderzoek verklaard, dat een verhoor vier dagen
achtereen, doch telkens niet langer dan een uur, hem niet
zou benadeelen. Nobiling gaf volledige inlichtingen betref
fende zich zeiven en zijne familie; al zijne bloedverwanten
noemde hij bij hunne namen, en hij beloofde de volle
waarheid te zeggen om zich in de welwillendheid zijner
regters aan te bevelen. Bij zijn eerste verhoor, dadelijk
na het plegen van de misdaad, had hij verklaard mede-
pligtigen te hebben die tot zijne partij behooren en er bij
gevoegd, dat hij geene reden had hen te sparen, maar toch
ze niet noemen zou. Dientengevolge werd niets onbeproefd
gelaten om die medepligtigen op te sporen, maar alle po-
pingen waren vruchteloos. Eenige der aangehouden personen
moesten, hoewel verdacht van bekend te zijn geweest met
het voornemen van Nobiling, ontslagen worden, bij gebrek
aan voldoende bewijzen. Bij het nu gehouden verhoor
kwam het er dus vóór alles op aan te weten wie zijne
medepligtigen zijn. Op de hem dienaangaande gestelde
vragen antwoordde Nobiling: „Ik heb mijn voornemen uit
gevoerd gansch alleen en heb zelf mijne wapenen gereed
gemaakt. Altoos heb ik de bedoeling gehad alleen den
aanslag te volbrengen en een einde aan mijn leven te maken
door mij een kogel door het hoofd te jagen. Alvorens
echter mijn plan uit te voeren, heb ik er over gesproken
met verscheidene personen, die niet getracht hebben het
mij te ontraden. Ik zou dus niet kunnen aannemen dat
zij het afkeurden; maar ik zal hen daarom toch niet
noemen." Dit is het resultaat der drie verhooren op
Woensdag, Donderdag en Vrijdag. Het vierde bleef achter
wege; na het derde hielden de geneesheeren consult, en
dit leidde tot het besluit dat de verhooren moesten geschorst
worden, omdat de toestand van Nobiling aanmerkelijk ver
ergerd was tengevolge van de inspanning.
Vele personen die Nobiling lieeten, en onder hen bloed
verwanten van den moordenaar, hebben aanzoek gedaan
om vergunning van naam te veranderen; waarschijnlijk
zal zij hun worden verleend.
Van een onwankelbaar vertrouwen en een taai geduld
gaven een paar Duitsche dames getuigenis.
Te Wiesbaden zijn dezen zomer twee badgasten, die de
eene sedert zestig, de andere sedert vijftig jaar, geregeld
aldaar de kuur volgen. Het zijn beide dames van 83 jaar,
die er nog frisch en gezond uitzien. Beiden hebben al die
jaren bij dezelfde familie kamers gehad en zien nu reeds
het vierde geslacht dier familie opkomen.
Alzoo na vijftig en zestig jaar de badkuur geregeld te
hebben gevolgd, zijn zij nog niet hersteld, en gaan zij nog
maar altijd voort lederen zomer haar heil aan de bronnen
te zoeken.
Dc sluiting van het Congres.
Het Tractaat van Berlijn is gcteekeml, de 13de Julij 1878 is
een historische datum geworden. Zaturdag hield het Congres zijn
laatste zitting, die ten 4 ure werd gesloten. Alle leden, in gala-
costuum, waren tegenwoordig. Precies ten 2£ ure onderteekenden
de gevolmagtigden van Duitschland, Rusland, Engeland, Frankrijk,
Italic en Turkije het tractaat, dat 58 artikelen telt. Onmiddellijk
daarna sprak Amlrassy het volgende:
„Op het oogenblik, dat door onze pogingen eene algemeene
overeenstemming verkregen is, zou het onmogelijk zijn geen hulde
te brengen aan den uitstekenden staatsman, die onze werkzaam
heden heeft geleid en onwrikbaar in zijn streven naar het verzeke
ren en bevestigen van den vrede is geweest. Met dat doel strekten
al zijne pogingen om uiteenloopcnde gevoelens tot elkander te
brengen en zoo snel mogelijk een einde te maken aau de onzeker
heid, die zoo zwaar op Europa drukte. Door de energie, de wijs
heid 'en den onverllaauwden ijver, waarmede onze voorzitter onze
werkzaamheden leidde, heeft hij in groote mate medegewerkt tot
den goeden uitslag der bevredigingstaak, welke wij gemeenschap
pelijk hadden ondernomen. Ik ben dus zeker van de algemeene
instemming dezer hooge vergadering, wanneer ik u voorstel aan
Prins Bismnrck onzen warmsten dank te betuigen. Op het punt
van scheiden, geloof ik nog liet best te beantwoorden aan uwe
gevoelens, door onze eerbiedige erkentelijkheid te betuigen voor de
hooge welwillendheid en de vriendelijke gastvrijheid, ons betoond
vanwege den Keizer en de doorluchtige keizerlijke familie."
Allen stonden op, ten blijke van hunne erkentelijkheid aan Bis-
marek. Deze dankte voor de hem ten deel gevallen onderscheiding
en prees de welwillendheid en de tegemoetkoming, waarmede al de
gevolmagtigden hem hadden ondersteund, ter bevordering van het
werk des vredes, tot welks bereiking Duitschland met bijzondere
zelfvoldoening zijne krachten heeft aangewend, llij verklaarde, dat
door de ondervonden zamenwerking hem de taak gemakkelijk werd
gemaakt, welke hij, in zijn zwakken gezondheidstoestand, bezwaarlijk
tot een goed einde had gedacht te brengen. Hij voegde er bij,
dat de Congresleden van zichzelven kunnen zeggen, dat zij zich
jegens Europa verdienstelijk hebben gemaakt. Men mag liopen, dat
liet tractaat goede vruch'en zal dragen, die aan de volken van het
Oosten gelegenheid zullen geven tot eene voordcelige ontwikkeling.
Voldoet het tractaat misschien niet aan alle verwachtingen, toch
zal het den vrede verzekeren aan Europa, dat dringende behoefte
er aan had, en de gevaren wegnemen door welke die vrede bedreigd
zou zijn geworden. Hij beval zich in het welwillend aandenken
zijner medeleden aan en zeide, dat het gedenkwaardige tijdvak,
hetwelk nu gesloten was, onuitwischbaar in zijn geheugen zal blijven.
Ook aan de secretarissen betuigde hij zijn dank. Toen de zitting
door Bismarck gesloten was verklaard, verlieten de gevolmagtigden
het kanselarij-paleis in deze orde: Hoheulohe, de Oostenrijkers, de
Engelschen, de Russen, de Italianen, de Franschen en dc Turken.
Waddirigton bleef nog bij Bismarck en verwijderde zich veel later.
De zitting werd geolgd door een gala-diner ten huve ter eere
van de gevolmagtigden. Alleen Gortschakoff en Beaconsfield waren
daar niet verschenen. De Kroonprins, als gastheer, bragt den
volgenden toast uit: „De hoop, waarmede ik een maand geleden
in naam des Keizers dc verhevene staatsmannen, die in het Congres
vereenigd waren, heb begroet, is gelukkig verwezenlijkt. liet werk
des vredes, door Europa zoo '/eer gcwcnsclti, heeft hunne pogingen
bekroond Ik geviel mij gelukkig, als tolk (Ier gevoelens van mijnen
doarluchligen vader, hulde te brengen aan de wijsheid en den geest
van voorziening, die tot deze groote uitkomst hebben geleid. Dc
verkregen overeenstemming zul ee.i nieuwe waarborg zijn voor den
viede en de algemeene welvaart. Dc medewerking van Duitschland
is vooraf verzekerd aan alles wat strekken kan om deze groote
weldaden te bevestigen en te behouden. In naam van M. drink
ik de gezondheid van de souvereinen en de verenigingen, wier
vertegeuwo .rdigers op dezen gedenk waard igen dag het tractaat van
Berlijn hebben oudcrteekeinl." Toen de Kroonprins, plaatsver
vanger van den Keizer-Kunïug, dc woerden geden k waard igen dag"
uitsprak, kwam hora waarschijnlijk in de gedachte, dat juist, acht
jaren te voren, 13 Julij 1870, te Eins hel incident-Beuedelti voor
viel, hetwelk twee dagen later dc oorlogsverklaring van Napoleon
III, Keizer der Franschen, aan Wilhelm I, Koning van Pruissen,
tengevolge had.
De zitting werd bijgewoond door prof. A. voti Werner, die de
schilderij voor het Bcrlijnsehe raadhuis zal maken, welke de onder-
teekening van het Berlijnsche tractaat moet voorstellen. De leden
van het Congres zijn trouwens ook reeds op eene photographie
vereenigd afgebeeld. Na den afloop van eene der zittingen in de
vorige weck verzocht Prins Bismarck de aanwezigen, nog een oogen
blik te blijven zitten. Allen dachten, dat er nog eene belangrijke
mededeeling zou volgen, maar zagen toen tot lninue verbazing een
photograaf met zijnen toestel binnenkomen, die hun verzocht een
oogenblik stil te blijven zitten. De leden van het Congres begonnen
te lagchen en daar de photograaf spoedig met zijne toebereidselen
gereed was, zal deze phutogralic wel eene vrolijke voorstelling van
het Congres geven.
V" er volg X ietrwsti j dingen.
Bedankt voor het beroep naar de Doopsgezinde gemeente tc
IJlst door ds. II. Boetje, predikant te Franeker.
Uit Winkel wordt gemeld
„De afdceling Winkel van de Vereenigiug Volksonderwijs hield
jl. Woensdag en Zondag twee schoolfeesten ter belooning van
getrouw schoolbezoek. Daaraan werd deelgenomen door 226 van
dc 245 schoolgaande kinderen. Deze hadden allen minder dan
twintig schooltijden willekeurig verzuimd, t. w. 172 kinderen ver
zuimden geen enkelen schooltijd; één eu twee schooltijden werden
verzuimd door 31 kinderen; drie en vier schooltijden door 4 kin
deren; vijf tot zeven schooltijden door 5 kinderen; acht tot tien
schooltijden door 5 en elf tot twintig schooltijden door 9 kinderen.
Wanneer men nagaat dat voor slechts weinige jaren het school
verzuim bijkans nergens zoo groot was als te dezer plaatse, dan
mag de afdeeling zich beroemen op een schitterend resultaat van
hare pogingen tot bestrijding dezer kwaal.
Ditmaal bezochten een SOtal kinderen de Diergaarde te Amster
dam; een 75tal vermaakten zich in het Bloemend lalsche bosch, terwijl
aan de overige kinderen prijzen uitgereikt werden."
Mac Mahon heeft den 13 dezer, ter gelegenheid van zijn ver
jaardag (hij is thans 7jaar oud), ecu diner gegeven.
Jl. Zaturdag heeft in den' tuin der Tuilericn te Parijs hel
aangekondigde vocaal en instrumentaal concert plaats gehad. Niet
minder dan 649 Fransche en buitenlandsche liedertafels en muziek
gezelschappen, met 22000 executanten, hebben er deel aan genomen.
In de vorige maand zijn ongeveer 500 Beijersehe landhuishoud
kundigen te Bayreuth bijeengeweest, om over onderscheidene landhuis
houdkundige vraagstukken te beraadslagen. Onder andere werd
met groote belangstelling behandeld de vraag van 't bezigen der
mcnschen-faecahën in den landbouw, en wat daarmede in verband
staat. In 't vorige jaar was de Beijersehe regering verzocht bij een
wet te verbieden, dat faecaliën in rivieren en beken worden ontlast.
Nu was het de vraag welk stelsel het best geacht moest worden
om de stéden te reinigen. Men had daarom den voorstanders van
drie verschillende stelsels verzocht, in deze bijeenkomst liet woord
te voeren. Dat deden Liernur, Mitterraaier (tonnenstelsel), en Val-
magini (binding der faecaliën in de woningen zelve volgens eene
éigene methode). De eind-conclusie van de vergadering was deze:
„Men moet te meer vasthouden dc besluiten van 't vorige jaar,
omdat de beraadslaging van lieden duidelijk heeft doen zien, dat
de verschillende nieuwe afvoerslelsels, alshet pneumatische volgens
Liernur en het geperfectioneerde tonnenstelsel met of zonder desinfectie
beantwoorden aan de eischen zoowel van de gezondheidsregeling als
ook van de landhuishoudkunde. N
Het streven om het nuttige aan het aangename te pareu
wordt zelfs bij wilde volken aangetroffen. Zoo leest men in een
brief aan de Sum. Crt.:
De Batakkers zijn een zonderling volk, enz. Ik wil daarvan
nog even een staaltje aanhalen; misschien acht gij het de moeite
waard, om dit ter kennis van den lezer te brengen. De Batakkers
hebben een eigen letter- en dichtkunde. Zij hebben een uit de grijze
oudheid afstammende wetgeving en uit achting voor deze zijn zij
menscheneters. Krachtens de voorvaderlijke instellingen worden
levend gegeten: 1. allen, die het huwelijk niet heilig houden en
hun trouwbelofte 'overtreden; 2. ieder, die bij nacht een diefstal
pleegt; 3. de krijgsgevangenen; 4. ieder, die een vrouw uit den
zelfden stam neemt, wat streng verboden is; 5. ieder, die verrader-
lijkerwijzc een dorp, een buis of een persoon overvalt.
Wij Europeanen straffen onze boosdoenersde Batakkers eten ze
op en paren dan aan het besef dat zij de misdaad gestraft hebben,
het genot van een voor hen lekker geregt. Wij kunnen niet genoeg
ons verheugen dat de Bataksche instelling geene Nedcrlandsche is
de kans om den inhoud onzer tuchthuizen op^c eten. zou voldoende
zijn om aan de strengste regters eene vrijspraak te ontlokken.
vlug.
matig.
stug.
vlug.
vlug.
Celebes23 Jnnij te Batavia aangekomen.
Kon.derNederl. 9 Julij gepraaid in Jubalslraat (Roode Zee).
Prinses Amuliu. 10 Julij van Suez naar Batavia vertrokken.
Prins v. Oranje. 13 Julij van hier vertr., 14 Julij Soulhampton aangek.
Conrad12 Julij Oitavos gepasseerd.
Prins Hendrik. 29 Junij van Batavia naar hier vertrokken.
Madura 16 Julij alhier aangekomen, vertrekt 3 Augustus.
Marinehaven Xieuwediep.
BINNENGEKOMEN SCHEPEN, BESTEMD HUNNE LADING INDE
BUITEN- OF BINNENHAVEN TE LOSSEN.
Schip. Gezagvoerder. Herkomst. Lading. Cargadoor.
Tjiliuirsie. T. I,. Jaarsma. Kotka. Hout. Amons Co.
NewPeltpii.sl. W. B. London. Ncwcastle. Steenk. v. Gijn Co.
Anna. C. Nichelson. Duink. Goedk.
Nordlyset. J-I. M. Gjertsen. Hernosand. Hout. v. Vliet, Co.
Madura, st. B. Oideman. Bat.enz.viaSucz.Stukg. de Vries Co.
Correspondentie.
K. te D. Uw annonce wijkt z66 af van den gewonen vorm, dat
zij alleen dan geplaatst wordt, wanneer gij haar onderteekent.
PURMERENDER MARKT VAN HEDEN.
PER TELEGRAAF.
33 stuks Paarden.
258 Runderen; stug, prijshoudend.
179 vette Kalveren f 0,60 a 0,90 per Kgr.,
97 magere dito - 10,a 25,per stuk,
1039 Schapen, iets vlugger en duurder.
115 vette Varkeus f 0,42 a 0,52 per Kgr.,
15 magere dito - 10,a 15,per stuk,
246 Biggen - 3,a 5,
343 stapels kleine Kaas, f 32,a per 50 KG.
3 middelbare dito, 1 a per 50 1
Boter f 1,10 a 1,20 per KG.
Kip -Eijeren f 3,a 3,75 per 100 stuks.
Eend-Eijeren f 3,75 a per 100 stuks.
MarKfberigten.
Amsterdam, 13 Julij. Tarwe op levering onveranderd; Nov.
f 287. Rogge op levering onveranderd; Oct. f 169, 168. Kool
zaad vast, Oct. f 410, April f 421. Raapolie f 1 hooger, Sept./
Dec. f 39$, Lijnolie vast, Sept./Oct. f 82?, Sept./Pee. f 31|.
15 Julij. Tarwe op levering iets lager, Nov. f 2S6. Rogge
onveranderd, nieuwe Odessa f 150, jarige Taganrog f 180, dito
Petersb. f 167, 168, nieuwe dito f 164, puike Amerik. f 184 van
boord, op levering iets lager, Oct. f 167, 168. Koolzaad: Najaar
f 2 hooger, Voorjaar onveranderd, Oct. f 412, April f421. Raap
olie: Vliegend f 40J, Sept./Dec. f 39f, Mei f 40$. Lijnolie:
Vliegend f 33, Aug. f 32$, Sept./Dec. f 3lff, Jan./Mei f 31$.
Petroleum loco f 12} E., Najaar f 13} E. met weinig handel.
Vette Runderen 1ste kw. 90, 2de kw. 84 en 3de kw. 80 c. per
KG. Melk- en Kalfkoeijen f 130 a 290. Nuchtere Kalveren f5
a f 9. Schapen en Lammeren f 31 a 13. Vette Varkens 40 a
50 c. per KG.
Alkmaar, 15 Julij. 9 Koeijen f 250 a 320. 260 vette Kalveren
f 42 a 110 nuchtere Kalveren f 8 a 19. 1028 Schapen f 28 a36.
154 vette Varkens 42 a 52 c. per KG. 44 magere Varkeus f 11 a 16.
Hoorn, 13 Julij. 3 hectol. Tarwe f 11,2 hectol. Rogge
f 7,5 hectol. Gerst f 6,75, hectol. Haver f-,Mosterd
zaad f20,Karweizaad f 19,Boonen 2 hectol. bruine f 14,
gele f Paarden- f -,Erwten: hectol. vale f
heet. groene f hectol. graauwe f hectol.
witte f alles per hectol. 1851 KG. Kopboter f 1,30 a
f 1,44 per KG. 9300 Kip-Eijeren f 3,25 a -,Eend-
Eijeren f -,a beiden per 100 stuks.
39 Paarden f 60 a 225, Koeijen f a 10 Kal
veren f 12 a 24, 60 Schapen f 30 a 35, Lammeren fa
55 Varkens f 12 a 17, 4 Zeugen f 30 a 55, Biggen fa
-,Kippen f-,a-,Eenden f-,a-,alles per stuk.
Rotterdam, 15 Julij. Tarwe: nieuwe VI., Zw., Flakk. en Overm.
beste f 11,20 a 12,50, mindere f 8,50 a 11,geringe f 7,50 a
8,20. Rogge. VI. en Zw. f 7,80 a 8,20, Flakk., Overm. en Noordbr.
f 7,a 7,70. Gerst: VI., Zw., Flakk. en Overm. Winter f 7,
a f 7,50, Zomer f 5,70 f 6,50 Haver: Dikke f 4,70 a f 5,90,
Ordinaire f4,a 5,20.
Schiedam, 15 Julij. Jenever f 14,25, Amst. proef f 15,50,
Moutwijn f 8,75 per N. vat.
Kampen, 15 Julij. Boter: Aangevoerd 832 vaten van 20 en
81 vaten van 10 KG., benevens 400 stukken van KG. zij gold
f 1,20 a 1,34 per KG. en f 24,a 25,25 per 20 KG.
Stad en Ambt Vollenhoven, 13 Julij. Hooi: Uiterdijkscb
f 20 a 32 per 1000 KG.
Ameide, 15 Julij. Hooi. f 12 a 13 per 500 KG.
Geeraardsbergen, 12 Julij. Vlas 1.40 fr. per KG
Londen, 15 Julij. 3500 Runderen, 14000 Schapen en Lam
meren, Kalveren en Varkens. Prijzen: Runderen 6/0,
Schapen 6/6, Kalveren 6/6 en Varkens 4/9 per steen.
ALoVE&TERITIËN.
SOjnrigje Echtvercenigiiij;
VAN
A. H. BROUWER
G. H A RT K A M P.
Helder, 18 Julij 1878.
Hunne dankbare Kinderen en Behuwddochter.
ir
35jarige Kchtvereeniging
VAN
JAN WIJN
TRIJNTJE LEIJEN. f
Wieringen, 17 Julij 1878.
Uit naam hunner dankbare Kinderen.
Getrouwd
W. F. C. BRUST
en
M. VAN DIJKMAN,
die hunnen liartelijkcn dank betuigen voor de vele blijken
van belangstelling, bij hun huwelijk ondervonden.
Helder, den 11 Julij 1878.
Bevallen van een Zoon E. C. KAANJIMMINK.
Oudesluis, 12 Julij 1878.
Bevallen van een welgeschapen Dochter A. P. YERWEIJDE
—DEKKER.
Zwolle, 13 Julij 1878.
Voorspoedig bevallen van een Zoon A. F. A. VAN DIJK,
Echtgenoote van R. BAKKER.
Apeldoorn, 15 Julij 1878.
Voorspoedig bevallen van eene Dochter J. KLIK
QUAK.
Helder, 14 Julij 1878-.
Bevallen van een Meisje E. DUINKERLANSER.
Nieuwediep, 16 Julij 1878.