IIELDERSCHE
EN NIEHWEDIEPER COIJRANT.
1878. N". 96.
Zondag 11 Augustus.
Jaargang36.
Algemeen Nieuws- en Advertentieblad voor Hollands Noorderkwartier.
„Wij hul di g;eu
li e t goed e."
Verschijnt Dingsdag:, Donderdug en Zatnrdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal1.30.
pt franco per post - 1.65.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau: IH O L E i\ P L E I K Si°, 103.
Prijs der Advertentiën: Van 14 regel» 60 Conti,
elke regel meer 15 Cents.
Grooto letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Eiken Donderdag' vertrekt de mail naar Oost-Indië.
Laatste ligting 's avonds 6 uur.
HELDER en NIEUWED1EP, 10 Augustus.
De Marine zal Prins Hendrik bij zijn aanstaand huwelijk
een schilderij aanbieden in olieverw, tot onderwerp hebbende
een zeegezigt, waarop voorkomt een der oorlogschepen,
aan boord waarvan de Prins het bevel voerde.
De gunstig bekende schilder Heemskerk van Beest heeft
de opdragt tot uitvoering aanvaard.
Voor dit doel heeft de Marine f 2400 bijeengebragt.
Het zilveren eetservies, dat aan Z. K. H. Prins Hendrik,
bij gelegenheid van zijn aanstaand huwelijk, vanwege de
stad Amsterdam zal worden aangeboden, bestaat uit een
volledig dessert-servies van ongeveer 70 stukken en waaraan
72 ponden zilver verwerkt zijn. De hoofdstukken zijn
4 kandelaars ter hoogte van 8 decimeter voor 6 lichten,
2 kristallen fruitschalen met massief zilveren bakken ter
hoogte van 3.5 decimeter, 12 bonbonschalen, 18 flesschen-
bakken, enz.
Gisteren is een wagentje, waarin een kind, door
onvoorzigtigheid van de bestuurster in liet Iieldersch kanaal
gereden. De schoonmoeder van de kleine, dit óngeval
bemerkende, begaf zich direct te water. Beiden werden
gelukkig door eenige voorbijgangers op het drooge gebragt.
Het telegram uit Atsjin, door Reuter bekend gemaakt
en door ons medegedeeld, meent men, dat betrekking heeft
op de feiten, die reeds door officiëele telegrammen vroeger
zijn bekend gemaakt.
Het aantal pupillen aan de Pupillenschool te Nieuwer-
sluis zal worden uitgebreid. Hiertoe worden vijftig plaatsen
opengesteld, waarvan er hoogstens tien kunnen vervuld
worden door zonen van niet-militairen, tegen een jaarlijksclie
bijdrage van f 50.
De vereischten tot toelating zijn: 1. een leeftijd tusschen
12 en 14 jaren; een gezond ligchaamsgestel zonder gebreken,
zoodat het te voorzien is, dat de knaap later voor de mili
taire dienst geschikt zal zijn.
De ouders of voogden, die verlangen dat hunne zonen
of pupillen tot de school worden toegelaten, behooren de
UKNE-IIO F,"
door MAGDALliNE THOBESEN.
{Vervolg.)
Nadat er een paar maanden verloopen waren, kreeg zijn natuur
langzamerhand de heerschappij terug; daar hij echter de zachte,
overredende leiding zijner vrouw miste, begon Lars zijn nieuw leven
juist op hetzelfde punt, waar hij negentien jaar geleden met het
oude afgesloten had. liet kwade in een jeugdig omhulsel werkt
niet zóó terugstootend, duu wanneer het ziju donkere schaduw over
de verslapte gelaatstrekken van den ouderdom werpt. Lars Lukne
was destijds in nl zijn ruwheid en onbetoomde woede niet dut
schrikbeeld voor zijne lieden, dat hij nu werd, nu weder diezelfde
woeste, ontembare geest zich van hem meester maakte.
Aagot was de eenige, die alle onaangenaamheden zwijgend ver
droeg. Zij werd wel als de dochter des huizes beschouwd, maar
zij was zich toch de onzekerheid harer positie wel bewust en zij
zag volkomen helder in, dal er eens een dug kon komen dat Lars
er niet meer zijn zoudat er lang vóór dien tijd ook een uur
zou aanbreken, dat zij uit het huis vertrekken moest waar zij geen
rechten meer had. Maar zoolang zij daar vertoefde, wilde zij ook
alle weldaden, die zij ter wille harer moeder ontvangen luid, rijke
lijk vergelden, en derhalve nam zij zjnder tegenspraak alle lasten
en ook haars stiefvaders ongegronde verbolgenheid op zich. Zij
gaf niets dan vriendelijkheid ten antwoord.
Onder zulke omstandigheden gingen er twee jaren langzaam en
vreugdeloos op Lukne voorbij. Aagot deed haar belijdenis, maar
er hadden geen feestelijkheden op dezen godgewijden dag plaats.
Op een vroegen herfstmorgen stapte Aagot met haar beide broeders
en twee lieden van de hoeve in de boot en stak den fj <rd over.
liet gezangboek harer moeder was de eenige trouwe geleider dieu
Aagot had, en over dat boek gebogen, bleef zij weemoedig stil
zitten gedurende den geheelen overtocht. Op den terugweg bracht
liet gevoel van een nieuw vast verbond met God en menschen
haar in een opgewekter stemming, en haar doordringend oog, dat
anders soms zoo straffend en vermanend de broeders trof, rustte nu
veeleer met een helderen, liefdevolleu blik op hunne norsehe gezichten.
Nooit te voren had zij zoo klaar en duidelijk gezien, dut haars
stiefvaders slechte en boosaardige natuur zijn zoons was ingeprent
en hen reeds geteekend had in eiken trek en in elk gebaar. O,
kon ze maar in dit uur hare hand zegenend op hun hoofd leggen
en hen zegenen zooals de predikant dien morgen haar gezegend
hadWant die zegen had haar iunerlijk zoo gesterktzij voelde
zich er als 't ware door verheven boven het aardsche en het
alledaagsche.
Ach, wilden die broeders toch maar goed en vriendelijk zijn
jegens haar, die vader noch moeder meer had, die op geen tehuis
en geen beschermiug meer kon aanspraak maken. En wederom liet
zij haren liefdevollen blik vragend en uitvorschend over beiden
heenglijden.
aanvraag daartoe vóór 25 Aug. a. s. aan het departement
van Oorlog te zenden.
Aangenomen het beroep naar Ursem door ds. J. C.
Benet, predikant te Warder.
Bij herstemming is tot lid van den gemeenteraad te
Medemblik gekozen de heer E. van Ammers.
De heer G. M. van Reijssen, stationschef te Zaandam,
is benoemd tot stationschef te Alkmaar.
Jl. Donderdag is door het provinciaal bestuur van
Noordholland aanbesteed: het doen van stroo- en helm
beplantingen in de Rijksduinen onder Petten en Schoorl,
beboerende tot de zeewerken in Noordholland. Minste
inschrijver de heer Jac. Oldenburg, te Bergen, ad f 4848.
Men schrijft ons uit Schagen, dd. 9 dezer:
„Gisteren is alhier aanbesteed het bouwen van het
beurslokaal voor rekening der Vereeniging Ceres, welke
Vereeniging, gelijk vroeger door mij werd gemeld, zich
de ontwikkeling van den graanhandel in onze gemeente
ten doel stelt. Bij de elf daarvoor ingekomen billet ten
was ingeschreven als volgt: II. Bronder, teBarsingerhorn,
f 13000; A. Vos Rz., te Helder, f 12690; P. Nomes, te
Sint-Maarten, f 12660; J. Rempt, te Winkel, f 12300;
D. Kramer, te Schagen, f 12130; P. Wilms, te Anna
Paulowna, f 12002; «T. Bakker, te Valkoog, f 11900;
E. Krans, te Schagen, f11600; J. Selderbeek, aldaar, f11590;
K. Blom, aldaar, f 10493; G. Dignum, aldaar, f 9963.
Het werk is dadelijk aan laatstgenoemde gegund.
Nu ik toch een weinig over bouwen schrijf, vind ik
het wel der moeite waard te vermelden, dat Dingsdag jl.
het geheele bovengedeelte des gem»entetorens, van af de
zuidzijde is overgewonden, met het gunstig gevolg, dat
het thans weder, technisch gesproken, geheel //te lood7'
staat. De spits onderging door die bewerking eene ver
plaatsing noordwaarts, van circa 20 cM. Tengevolge der
uitnemende voorzorgen die door den gemeente-opzigter,
den heer Vlaming, waren verordend, is het werk, niet
tegenstaande het breken van een der vijzels en het scheuren
van een gebindt, haar wensch gelukt.
Schagen, door onze coui-ant te oud genoemd om pret
te maken, de Schager zal zelve spoedig „de oude" heeten
Maar in dit oogenblik zaten zij eigenlijk niet tegenover haar als
haar broedersLangen tijd had in hun onrustig gemoed het gevoel
gesluimerd en gebroeidhet was gaandeweg ontwikkeld tot harts
tocht. En nu Aagot daar voor hen zat en er zoo schoon uitzag,
en de heldere, anders zoo stroeve oogen hun zoo vriendelijk tegen
lachten, was alles wat tot hiertoe slechts gekiemd had, op eenmaal
tot vollen wasdom gekomenzij trokken Aagot tot zich, ieder in
stilte, evenals zij in hun kindschhcid om do toegeworpen geld
stukjes geworsteld hadden. Maar die gedachten verborgen zij met
sluwe zorgvuldigheid. Want met hoeveel kracht de natuur zich
ook liet hooien, toch deed de schroomvalligheid der jeugd nog
bij hen hare rechten gelden.
Maar dat duurde niet lang; onder dien ketel was te veel vuur,
hij moest overkokenEn hunne wegen, die op één en hetzelfde
doel uitliepen, moesten elkaar kruisen, er moest een botsing ont
staan, te meer daar Aagot langzamerhand hunne bedoelingen door
zag en hen ontweek. Ja, zij had tot God gebeden om de goedheid
en de liefde harer broeders, maar broederliefde was het niet, wat
zij maar al te vaak las in die onrustige gezichtenwat zoo vurig
opvlamde cn zoo schuw zich verborg in betzelfde oogenblik.
En nog iemand was er op den Lukne-hof die alles doorzag,
die meesmuilend tusschen hen doorging en die, naar het scheen,
alleen woorden en gedachten had voor zijn eigen vreugdeloos bestaan.
Dat was Lars Björn. llad Lus in de stad gewoond, dan zou
de gezellige omgang niet vele andere menschen hein toch wel voor
de leegte in zijn binnenste eenige vergoeding geboden hebben in
deze of gene schijngeuietingen, die op de markt des levens tentoon
gesteld zijn. Want zelfkennis en zelfbeproeving had Lars nooit
geleerd; hij had altijd slechts zijn luimen opgevolgd, zijn wil alleen
had steeds den doorslag gegeven. Daarom stond hij dan ook geheel
alleen en niemand hield van hem. Zoo dwaalde hij eenzelvig en
zich zelf verwenschend rond en meende in het dreigende onweder,
dat Lij langzaam maar zeker boven zijn huis zag samentrekken,
eene verfrissehiug en eene afwisseling te vinden.
Lars leefde bijna geheel weder op! De strijd met den beer
bracht zijn gemoed twee-, driemaal sterker dan vroeger ann 't
gisten; hij lachte stil in zichzelf; hij lachte en nam lange teugen
uit de bierkruik, die voor hem alleen gevuld gehouden werd;
het gebeurde ook wel dat Lars op de gezondheid van zijn zoons
dronk, soms op beiden tegelijk, maar toch meestal op ieder hunner
afzonderlijk.
„Twee jongens en een meisje!" riep hij dan lachend uit en
klapte met zijn tong. „Dat kan een leelijk geval worden als het
op deelen aankomtSchaapskoppen, leg de zaak bedaard aan,
jongens; ik deed ook zoo, toen ik den beer omhelsde! Ha, ha, ha!
Er waren daar wel nog meer beeren, maar iemand kan zooals ge
weet slechts een tegelijk omhelzen!"
De broeders zagen elkaar van ter zijde aan terwijl hun vader
sprak. Zij hadden geen innemend gelaatmaar zij zagen er nog
veel leelijker en terugstootender uit, nu zij elkaar wederkeerig zoo
loerend begluurden en onderling een uitdagiug schenen te wisselen
Donderdag a. s. verschijnt hier een tweede Courant.
j Schagen zal toch dit jaar zijn feestdag hebben. Verschil-
lende belanghebbenden, die daartoe eene tamelijk, belang-
I rijke som hebben bijeengebragt en ingezameld, hebben deze
aangeboden aan het bestuur onzer landbouwafdeeling, met
j beleefd verzoek alsnog nis feestcommissie te willen optreden.
I Het bestuur beeft gemeend dit verzoek niet te moeten
weigeren en is bereids ann bet werk getogen. De feest-
I viering, bestaande in barddraverij, muziek, vuurwerk enz.,
is, behoudens de vereischte vergunning en medewerking
van gemeentewege, bepaald op Dingsdag 10 Sept. e. k."
De afdeeling Nieuwe Niedorp van Volksonderwijs,
door den gemeenteraad met eene flinke bijdrage uit de ge-
meente-kas krachtig gesteund, heeft aan een honderdtal
schoolkinderen, die gedurende een half jaar geen of slechts
j weinig willekeurig schoolverzuim tot bun last hadden,
ijl. Dingsdag een feest bereid. Er werd een rijtoer gemaakt
allereerst naar Alkmaar, waar het Bergerhout en bet monu
ment van Alkmaar's victorie werden bezocht. Vervolgens
ging de reis naar Egmond aan Zee. Hier vermaakten zich
de kinderen bijzonder met bet klimmen van de duinen, bet
bezigtigen van den vuurtoren en bet spelen op bet strand.
De terugreis werd genomen over Heilo en Iieer-Hugowaard.
De hooibouw te Blokker was dit jaar buitengewoon
voordeelig. De weilanden staan thans door de droogte niet
gunstig. Mosterdzaad, gerst, haver, tarwe, boonen en erwten
beloven voldoende te zullen zijn. Karweizaad is middel
matig; bet beeft in den bloeitijd te veel van den barden
wind te lijden gehad. De aardappelen zijn mede middel
matig, ook van kwaliteit; de ziekte openbaart zich weder.
Aalbessen, peren en appelen zijn overvloedig. Ziekte onder
bet rundvee is bier niet bekend. Varkensziekte bijzonder
weinig, evenals huidworm onder de schapen. Dit jaar
beloofde voor landbouwer en veehouder zeer voordeelig te
zijn, maar de handel is gedrukt.
- Door de aanhoudende regens in bet voorjaar is de
opbrengst van wintergerst en karweizaad te Enkbuizen
middelmatig. Haver belooft goed, evenals mosterdzaad,
erwten, paardenboonen en bruine boonen, en voorts ook
appelen en peren. De hooibouw beeft veel en goed opge-
tot een strijd op leven of dood. Eu dan begon Lars spottend te
lachen; hij sarde hen en vuurde hen aan; hij lachte eu dronk, en
leunde met beide armen lui cn onhebbelijk op de tafel.
„Wie was toch eigenlijk de oudste van u beiden?" vroeg hy,
schijnbaar goedhartig, terwijl hij ziju pijp uitklopte en schoonmaakte.
En toen niemand hem antwoord gaf, terwijl Aagot zich over het
vuur boog en deed alsof ze zijne vraag niet gehoord had, ging hij
na een korte stilte voort, onderwijl hij zijn pijp aanstak, waarbij
de tabak naar alle kanten kleine vonkjes verspreidde:
/,Was het Aamund niet, die het eerst geluid gaf, zeg?"
„Oh!" klonk het brommend van den kant waar Niels zat.
„Hè?" vroeg Lars Björn terwijl hij hem knipoogend een wenk
gaf. „Gij waart nog niet ter wereld gekomen, toen hij al schreeuwde....
Aamund is dus de oudste; hij krijgt den Lukne-hof en gij kunt
uwe zuster nemen eu u hier of daar op de hei neerzetten."
„Zij is zijne zuster niet meer dan de mijne," zeide Aamuud
terwijl hij met vlammende oogen naar Niels zag. Doch Niels
bemerkte niets van zijns broeders woestcn blik, maar zag het
meisje aan, dat zoo rood als purper bij liet vuur stond.
„Neen, neen," antwoordde Lars halfluid, „als ge ieder de helft
kondet krijgen, dan
In hetzelfde oogenblik echter sloeg Aamund met de gebalde
vuist op tafel, zoodat alles dreunde, sprong op en stoof de deur uit.
„Ho, ho!" riep zijn vader hem lachend achterna, „die jongen
zal stellig niet willen deelen!"
„Hij zal het toch wel moeten doen!" bromde de jongman, die
in de kamer gebleven was.
„Bedoelt ge met de hoeve of met het meisje?" vroeg Lars,
spottend lnchénd.
„Ik bedoel, wat ik bedoel," antwoordde de jongman.
„Nu, denk er om, dat gij met uwe zuster toch eigenlijk niet
trouwen kunt," ging Lars voort.
„Aagot is onze zuster niet," zei Niels, terwijl hij opstond, naar
den haard liep en daar naast het meisje ging staan.
Aagot was op het punt om een luiden schreeuw te geven, toen
de jongman z.oo dicht tegen haar aandrong; maar zij bedwong zich
zooveel mogelijk en keerde hem haar gelaat toe. Het voor haar
zoo krenkende gesprek tusschen Lars en zijn zonen had haar de
tranen in de oogen geperst, en de smeekende, door tranen ver
donkerde blik, dieu zij op den jongman sloeg, trof diens woeste,
onrustige, hartstochtelijk gloeiende oogen. Toen sloop Aagot stil
en ongemerkt de kamer uit en zocht haar slaapkamer op, en hier
zond ze een vurig, innig hartsgebed op tot dien God, die haar
gebed hoorde, vóór het nog in woorden over de lippen kwam. En
blijmoedig en gesterkt ging zij den volgenden morgen op nieuw
aan den arbeid. Zij verkeerde thans in den eersten, frisscheu bloei
harer jeugd, maar uit dien bloei ontsproot niet die vreugde, die
den levenshemel verheldert; en de schoonheid, die God haar ver
leend had, werd haar een oorzaak van kruis en lijden, in plaats
van een sieraad ter hoogtijd des levens.
Wordt vervolgd.)
