BELBERMIE
N NI EU W E DIEPE 11 C 01IIA N T.
Woensdag 21 Augustus.
Jaargang36.
Algemeen Nieuws- en Advertentieblad voor Hollands Noorderkwartier.
1878. N°. 100.
„W ij huldigen
liet goede."
Verschijnt Dingsdag, Donderdag en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal1.30.
pk franco per post - 1.65.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau: MOLENPLEIN N°. 163.
Prijs der Advertentiën: Van 14 regels 60 Cents,
elke regel meer 15 Cents.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Eiken Donderdag vertrekt de mail naar Oost-Indië.
Laatste ligting 's avonds 6 uur.
VERGADERING van den RAAD der gemeente TEXEL,
op VRIJDAG den 23 AUGUSTUS 1878, 's morgens 10 ure.
Punten van behandeling:
Ingekomen stukken.
Vaststelling rekeningen Gemeente, Armbestuur en
Weeshuis.
Opmaken voordragt voor twee Leden van het Collegie
van zetters.
HELDER en NIEUWEDIEP, 20 Augustus.
Gisteren morgen is op do Heldersclie kust aangespoeld
en opgevischt een lijk, in vergevorderden staat van ont
binding verkeerende. Het is gekist en op het kerkhof
begraven. Men gist met eenigen grond dat bet 't lijk zal
zijn van kapitein van der Veen, gezagvoerder van bet
barkschip „Dieuwerke," hetwelk in het voorjaar uit IJmuiden
is vertrokken en waarvan sedert niets is vernomen.
Gisteren morgen is het overblijfsel van wijlen den
loods J. Hemelrijk, hetwelk volgens ons vorig nommer
achter de Koog op Texel gevonden en erkend is, naar
hier vervoerd en door de hier aanwezige loodsen ten
grave gebragt.
Wij maken belangstellenden opmerkzaam op de hier
achter voorkomende annonce der Floralia-Commissie, waarin
zij vermeldt, zitting te houden op Donderdag a. s. tot het
inschrijven van deelnemers aan de tentoonstelling en de
beoordeeling ter bekrooning.
De 25ste compagnie vesting-artillerie, die gedurende
14 dagen aan de schietoefeningen alhier had deelgenomen,
is jl. Zaturdag, onder bevel van den kapt. S. J". A. de
Quertemont, naar hare garnizoensplaats, Breda, terug
gekeerd. Onder commando van den kapt. II. N. Boer-
rigter is dienzelfden dag eene compagnie uit Hellevoetsluis
alhier aangekomen, mede tot oefening met liet vesting-
geschut.
„L UKNS-HO F,"
door MAGDALENE THORESEN.
(Vervolff.)
Kort daarna zat zij bevend in haar slaapkamer na te denken
over hetgeen zij gedaan had. Tot hiertoe had de toorn haar be-
heersclit en haar ingegeven wat haar te doen stond; maar nu
langzamerhand de opgewondenheid voor kalmte plaats maakte,
kwamen ook de redeneeringen op, en zij was er zich ten volle van
bewust dat er kwade dagen voor kaïtr zouden aanbreken, erger dan
al wat zij tot dusver ondervonden bad. Had zij kracht genoeg om
ook dit te dragen? Daar kwam weder een denkbeeld bij haar op,
dat haar reeds meermalen voor den geest had gezweefd, maar dat
zij tot nog toe altijd bevreesd en vol angst zich uit 't hoofd liatl
gezet: zij kon vluchten!
Een tijdlang bleef zij wikken en'wegen, zonder tot een besluit
te kunnen komen. Vooreerst was het slechts zaak hier vandaan te
komen; de tweede vraag was: waarhéen te vluchten? Daar hoorde
ze plotseling eenige donderende slagen legen de deur der groote
schuur, en het meisje sprong verschrikt op van den rand dei-
bedstede, waarop zij zich had neergezet. In dit oogenblik van
twijfel en dreigend gevaar kwam de trotsclie, beheerschende blik
weder over haar, en die blik bezwoer ook den schrik harer ziel.
Al was er ook gevaar aan het waagstuk verbonden, al stond haar
ook later tegenspoed en ellende te wachten, zij zou er niet tegen
opzien
De hoeve van den predikant lag drie mijlen verder; het ijs was
nog berijdbaar, als zij bet paard voorzichtig mende; en als zij den
predikant alles vertelde en hem baar nood klaagde en de aanvech
tingen, waaraan zij dag aau dag blootgesteld was, dan zou hij liaar
niet zijn raad en hulp weigeren. Een oud paard, dat hare
moeder nog mede op de hoeve gebracht had, kon zij voor de slede
spannen, die onderstboven achter den houtstapel lag en zelden
meer gebruikt werdhare weinige kleedingstukken had ze spoedig
in een bundeltje saamgepakt. Ach, zij had haar moeder wel be
loofd, dat ze haren stiefvader zou verzorgen en hem niet zou ver
laten, maar nu moest zij haar woord breken, ora zich zelf niet
in het verderf te storten
Nadat Aagot. op die wijze de zaak haastig overlegd had, werd
de gedachte terstond door de daad gevolgd. Zij had reeds zooveel
kwaads doorleefd en nog zooveel ergèrs te wachten, dat reeds dit
denkbeeld haar met de noodige geestkracht bezielde en met dat
zelfvertrouwen, dat een vrouw altijd bezit, als zij met zekerheid
weet, dat zij geheel op eigen kracht zal moeten steunen! Toen zij
een poos later het huis uitging en zich naar den stal begaf, was
zij met meer dan mannelijke wilskracht misschien juister: met
meer dan vrouwelijke wilskracht toegerust.
„Kom, doe de deur open," riep Aamund uit de schuur. „Ik
hoor dat ge nog buiten zijt."
„Ge moet wachten tot ik het paard vastgebonden heb; liet is
Z. M. de Koning heeft de wet op het lager onderwijs
bekrachtigd.
Z. M. de Koning zal Donderdag a. s. met gevolg
van het Loo op reis naar Potsdam gaan, tot bijwoning
der hivYvelijksplegtigheid van HDs. broeder. Voor het
zelfde doel zal II. K. II. Prinses Marianne zich heden
naar de Pruissische hoofdstad begeven.
Jl. Zaturdag overleed te Utrecht de gepensioneerde
kapt.-ter-zee J. E. Koopman, adjudant des Konings in
buitengewone dienst, zoon van den met roem uit de Belgische
onlusten bekenden vice-admiraal Koopman.
De raad van toezigt op de spoorwegdienst heeft in
het vorige jaar de vraag te overwegen gehad, of retour
biljetten (gedeelte terugreis) alleen geldig zijn voor den
persoon, aan wie liet biljet bij heenreis is afgegeven. De
spoorwegbesturen beantwoordden die vraag bevestigend.
Die uitlegging kwam aan den raad van toezigt strijdig
voor, zoowel met het belang van het reizend publiek, als
met den aard van liet plaatsbewijs op een spoorweg, zijnde
een bewijs aan toonder, dat regt heeft op vervoer over een
zeker trajekt binnen een meer of minder beperkte tijdruimte.
Bij zijne beschikking van 26 Julij had de minister van
Binnenlandsche Zaken in die zienswijze gedeeld, zoodat de
raad meende, bij liet vasthouden van de zijde der spoorweg
bestuurders aan de tegenovergestelde meening, aan de
regering een voorstel te moeten doen tot eene toevoeging aan
art. 10 van liet algemeen reglement voor liet vervoer,
waarin het beginsel der geldigheid ook voor een ander
persoon dan den oorspronkelijken houder bepaald wordt
uitgedrukt. In een schrijven te dier zake van 31 Dec.
vestigde de raad de aandacht op eene uitspraak van liet
ministerie van Koophandel in Oostenrijk, waarbij in gelijken
zin was beslist.
Aangenomen het beroep naar 's Hertogenbosch door
ds. B. van Schelven, predikant te Alkmaar.
Bedankt voor het beroep naar de Doopsgez. gem. op
Wieringen door ds. II. G. Dornseiffen, te Terhorne.
Tot directeur van het ll.-C. Seminarium tc Katwijk
is, in plaats van den heer A. Henriet, benoemd de heer
Clemens Wilde.
losgebroken en loopt overal rond," antwoordde Aagot, terwijl zij
liet paard voor de slede spande.
„Doe open, meid, of ik trap de deur inriep hij weer.
„Ge moet wachten tot ik het paard op stal gebracht heb," ant
woordde zij, nam' de teugels ter hand en gaf het paard een lichten
zweepslag, om het op het ijs te brengen.
Daar stond plotseling, alsof hij uit den grond verrezen was,
Thor voor haar.
„Ik zie wel, wat uw voornemen is," fluisterde hij en greep naai
de leidsels om het paard tegen te houden.
„Hebt gij er goed over nagedacht? Het ijs is niet best tc
vertrouwen; en er zijn hier en daar door de visschers bijten ge
hakt. en het oude paard is bijna krachteloos; het kan niet veel lijden."
„Gij zult wel begrijpen dat ik doe wat ik wil," antwoordde zij
kortaf. „Laat het paard los, dan kan ik weggaan voordat Aamund
uit dc schuur loskomt en Niels te hulp roept. Ik hen niet bang
voor mijn leven; als de lieve God liet hebben wil, dan mag hij
het in Jezus' naam nemen. Ga nu heen en pas op dat Aamund
mij niet volgt."
„Ik ben tegen zulk een razenden woesteling niet bestand, maar
over u zal ik wacht houden," antwoordde de jongman met kloeken
moed, en daarop nam hij zonder verder iets tc zeggen de teugels
in dc hand, sprong achter het meisje op de slede en in het
zelfde oogenblik vlogen ze voorwaarts.... liet ijs op.
Nu kon hunne vlucht niet langer verborgen blijven. Het paard
rende brieschend voort en zijn hoeven deden het ijs dreunen. Daar
hoorde men in de verte op de hoeve een geweldig geraas, alsof er
met geweld iets stukgeslagen werd. De jongman had de deur
opengetrapt eu schreeuwde hen razend van woede achterna. Want
hij vermoedde wat er gebeurd was. Spoedig was ook Niels bij hem.
Het meisje was hun ontvlucht met Thor! Zoo was oogenschijn-
lijk de stand der zaak en derhalve waren beide broeders eenparig
in hun besluit. Voor de eerste maai van hun leven hadden zij
één wil, één plan, waarin zij met elkander overeenstemden, één
toorn, maar ditmaal niet tegen elkander. Terwijl Aamund daar
stond en in machtelooze woede bleef voortrazen, liep Niels naai
den stal, bracht een paard buiten, en spande het voor de slede.
Zij spraken verder niets met elkander; slechts een paar spottende
woorden lieten .zij zich ontvallen over Thor, die liet slechtste paard
en de slechtste slede genomen had. Daarop stuurden zij liet paard
het ijs op, ieder met liet stellige voornemen, het meisje inet geweld
in bezit te nemen. En hetgeen zij met elkander omtrent Thor
afspraken, beloofde dezen niet veel goeds.
Het was een woeste tocht, daar buiten in den winternacht. Een
bijna ondoordringbare duisternisoveral een doodelijke, akelige
stille. De hooge, zwaar besneeuwde bergen sloten aan beide kanten
den fjord in, en de zware nachtwolken welfden er een donkeren
koepel over heen. Geen teeken, geen ster, die vriendelijk den weg
wees, slechts de flikkerende weerschijn van het spiegelgladde ijs
was het eenige teeken van leven en van dood. Niemand kende
Omtrent de verwachtingen van- den oogst in de
provincie Noordliolland kan het volgende worden medegedeeld:
Door den zachten winter en het schoone voorjaarsweder
ontwikkelden zich schier alle gewassen zeer gunstig en
beloofde de oogst over het algemeen zeer ruim te zullen
wezen. De in de laatste maanden voorgekomen droogte
verminderde de verwachting daarop evenwel in eenige mate.
Gerst, haver, tarwe en rogge beloveu eene goede op
brengst. Boekweit zal tamelijk opleveren. Karweizaad en
mosterdzaad staan goed, vlas redelijk. Erwten en boonen
staan goed, doch hebben veel te lijden van ongedierte.
Men kan daardoor van die gewassen nog niets met zeker
heid zeggen.
Van aardappelen wordt een ruim beschot van goede
kwaliteit verwacht. De ziekte jieeft zich echter op enkele
plaatsen vertoond.
De weilanden verkeerden tot in het laatst van Junij in
gunstigen staat; de eerste snede gras was zeer gunstig;
de tweede snede zal echter door de droogte der laatste
maanden hier en daar minder opleveren.
De appelboomen staan meestal goed geladende op
brengst der perenboomen zal echter gering zijn.
Het bloembollengewas, voornamelijk dat der hyacinthen,
was dit jaar niet zeer gunstig; met de tulpen was het
iets beter gesteld.
Het Vaderland vestigt in een artikel „Sociaal-demo
cratie in Nederland" de aandacht op het feit, dat zich te
Amsterdam eene vereeniging heeft gevormd, die zich sociaal
democratisch noemt. Met de beginselen van het Algemeen
Ned. Werklieden-Verbond kon zij zich niet geheel veree
nigen, daar dit Verbond volgens haar zich te weinig op
politiek terein beweegt en te uitsluitend de belangen der
ambachtslieden behartigt. Toch trachtte zij als afdeeling
van dit Verbond erkend te worden, maar haar verlangen
stuitte af op den anderzijds gestelden eisch, dat elk lid dei-
nieuwe afdeeling tevens lid zou moeten zijn van een Vak-
Vereeniging. Toen op dien bodem aansluiting onmogelijk
bleek, constitueerde de Vereeniging zich zelfstandig, en in
No. 37 van dc Werkmansbode maakte zij haar programma
hekend. Het is niets anders dan eene vertaling van het
Gothasche program (met hier en daar eene kleine wijziging),
dat de vereenigde sociaal-democratische fractiën van Duitsch-
het doel, zoomin de vervolgers als de vervolgden. Voorwaarts ging
het in vliegende vaart, alsof de blinde woede vleugels g.if de
angst voorop, de wraak achter haar. Hun ontvluchten, hen inha
len voor een andere gedachte was geen plaats in de ziel; aan
dood en leven dacht niemand.
„Stil!" riep het meisje plotseling, terwijl zij de teugels aantrok,
zoodat het paard staan bleef.
„Iloort ge wel
„Dat is de hoefslag van het jonge paard," antwoordde haar
geleider. „Nu zijn zij achter ons! Ja, nu moeten wij alle krachten
bijzetten, als we den voorsprong behouden willen."
„Wacht even," zei liet meisje, de leidsels aantrekkend, terwijl
zij haar bleek, vastberaden gelaat naar den jongman keerde. „Stap
gij hier af. Daar ginds begint het woud, en daar zult ge wel een
schuilplaats voor den nacht vinden. Als ze ons inhalen, zijt gij
uw leven niet zeker. Ik heb altijd den moed gehad hun te
weerstaan, maar die moed ontzinkt mij als ik u met hen moet zien
strijden. Mij zal de goede God wel bijstaan!"
„Wij hebben geen tijd om lang te praten," antwoordde de
jongman, die de teugels reeds weder van haar overgenomen had.
„Ik wijk niet van uwe zijdeals de Ileere God u helpen wil, dan
helpt Hij mij ook...."
„Gij kunt echter nog veel goeds in uw leven te wachten hebben,"
fluisterde zij.
„Dat goede heb ik eenig en alleen van u te wachten," sprak
hij met aandoening, terwijl hij zich over haar heenboog.
„Zeg dat niet!" smeekte zij.
„Ik zeg en betuig het voor God."
„Nu, dan moge llij uitkomst geven!" zuchtte zij en vouwde de
handen over dc borst, terwijl de jongman den eersten blik karei-
liefde opving.
„Nu deeleu wij eenzelfde lot, gij en ik, Aagot!" riep hij uit.
„Wij zullen het dragen met Gods bijstand!"
En bij die woorden richtte Thor zich op, met nieuwen moed
bezield; hij haalde de teugels aan eu joeg hel. snuivende paard op
nieuw voorwaarts, zoodat het ijs als vonken en sterren om hun
hoofd spatte.
Maar het arme, krachtelooze dier had niet meer het vuur van
den jongen man in zijn bloedhet sprong met rukken vooruit en
verminderde gaandeweg zijn vaart, het had reeds zijn beste
krachten in liet werk gesteldDichter en dichter achter hen klonk
de snelle hoefslag, en nu moest nog het gevaarlijkste gedeelte
van den weg worden afgelegddaar waar de fjordopening zich
uitbreidde en het ijs oneffen werd, wijl de strooming het van den
oever loswerkte en omhoog hief. Buitendien waren hier door de
bewoners der tusschen de bergen liggende gehuchten ten behoeve
van de vischvangst tal van gaten in het ijs gehakt, eu eerst
als zij ongeveer een halve mijl op dien gevaarlijken weg gevorderd
waren, zouden zij het pad bereikt hebben, dat over het land naar
de pastorie voerde.