IIELDËRSCIIK
EK KIEEftEIIEPKK COUEANT.
1878. N°. 125.
Vrijdag 18 October.
Jaargang36.
Algemeen Nieuws- en Advertentieblad voor Hollands Noorderkwartier.
13> SALVÉ KRISTIANSEN.
„W ij b u 1 d*i g e n
het o e (I e."
Verschijnt Dingsdag, Donderdag en Zaturdag namiddag.
Abonnamentsprijs per kwartaalƒ1.30.
ut frauco per post - 1.65.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau: 11 O 1 F, X P I. E I N K°. 163.
Prijs dor Advertentiëu: Van 1I regels 60 Cents,
elke regel meer la Cents.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Gemeenteraad.
Zitting van Dingsdag 15 October 1878.
Voorzitter de heer Burgemeester.
Tegenwoordig alle leden.
De notulen der vorige zitting worden gelezen en goedgekeurd.
Aan' de orde wordt gesteld de vaststelling der begrootiug voor
het dienstjaar 1879. Door den heer Hattinga Raven wordt, namens
de Commissie van rapporteurs, gelezen het eindrapport ter zake van
het in de afdeelingen plaats gehad hebbende onderzoek, hetwelk
strekt tot goedkeuring der begrooting, zooals die door B. en W.
is voorgedragen, en waarvan de eindcijfers der hoofdstukken luiden
als volgt:
Hoofdstukken. Inkomsten. Bedrag.
I. Ontvangsten wegens vroegere diensten f 11904.82
II. Inkomsten van gem.-eigendommen en bezittingen 562.50
III. Opbrengst van belastingen en heffingen 165093.54
IV. Ontvangsten van verschillenden aard en toeval
lige baten835.
V. Buitengewone ontvangsten20.
Totaal f 178415.86
Uitgaven.
I. Kosten van huishoudelijk bestuurf 13765.
II. Kosten van invordering van de plaatselijke be
lastingen en teruggave deswegens 13065.
III. Kosten van onderhoud van gemeente-eigen
dommen, en de deswegens verschuldigde lasten 28417-
IV. Kosten der openbare veiligheid en brandweer 29549.34
V. Kosten der plaatselijke gezondheids-politic 120.
VI. Kosten voor het onderwijs48813.
VII. Kosten van het armwezen, mitsgaders subsidiën
en bijdragen aan onderscheidene daarmede in
verband staande instellingen29000.
VIII. Renten en aflossingen4300.
IX. Pensioenen en wachtgelden1881.
X. Andere uitgaven, niet onder de vorige hoofd
stukken behoorende720.
XI. Buitengewone uitgaven van allerlei aard. 4410.
XII. Onvoorziene uitgaven4375.52
Totaal f 178415.86
Onder de inkomsten zijn opgenomen40 opcenten op de hoofd
som der belasting op de gebouwde eigendommen, 10 op die der
ongebouwde eigendommen en 60 op de hoofdsom der belasting op
het personeel. De hoofdelijke omslag is geraamd op een bedrag
van f 26000; de plaatselijke verbruiksbelastingen tot een bedrag
van f 57400, waarvan in 1878 de raming bedroeg f 72000.
Onder de uitgaven zijn begrepen: subsidie aan het Burgerlijk
Armbestuur ten bedrage van f 8100, en aan het Algemeen Wees
huis tot een bedrag van f 8500.
EEN NOORDSCH VERHAAL,
door JONAS LIE.
{Vervolg.)
Met oogmerk om zijne gastvrouw eer aan te doen, verscheen Salvé
den volgenden dag in zijn fraai blauw lakcnsch pak, dat hij in een
bundeltje medegenomen had, met eenige andere artikelen en het
geld dat van de gage was overgeschoten die hij te Montevideo
ontvangen had. Hij zag er in dat gewaad zoo goed uit, dat
Frederigo's moeder haar verrassing niet kon verbergen toen hij
haar werd voorgesteld, daar zij in den makker van haar zoon een
zeeman meende te zullen zien zooals men ze in Brazilië vindt, die
gemeenlijk uit het schuim der bevolking worden aangeworven.
De moeder van Frederigo was een oude vrouw, zoo geel en dor
als perkament, met een woud van grijze haren in een groote knoop,
achter op haar hoofd sa&mgebonden. Have vingers waren overladen
met ringen en ze droeg verbazend groote oorbellen. Hare kleine
zwarte oogen, nog vol gloed en leven, geleken twee half uitgedoofde
kolen vuur; men voud in haar gelaat dezelfde levendige en tevens
achterhoudende uitdrukking terug, die Frederigo kenmerkte.
Salvé ontdekte spoedig dat die vriendelijke oude vrouw zonder
linge gewoonten had. Zij zat soms dagen achtereen onder de boomen
die het huis tegen de zon beschutten, met een schotel vruchten en
een kruik water naast haar, terwijl ze cigarettes rolde, welke zij
voortdurend rookte. Als de avond viel, mompelde zij hare gebeden,
zonder ooit recht te weten wat zij zeide, en ging dan meestal in
eeu staat van volkomen verdooving naar bed. De bewoners van
het huis legden echter een grooten eerbied voor haar aan den dag;
het bleek duidelijk dat zij den doorslag gaf bij alle zaken welke
men bij de hand had.
De senorita ging iederen ochtend met de Mulatin uit om levens
middelen te koopen, zooals Frederigo zeide, en tevens, voegde hij
er bij, om informatiën te nemen omtrent de vervolging die men
tegen de vluchtelingen had ingesteld. Dikwijls bleef zij daarvoor
tot na den middag weg. Als zij terugkwam, sprak ze Salvé nooit
rechtstreeks toe; deze bemerkte echter herhaalde inalen dat zij
geld uan haar broeder bracht, waarover onze vriend Frederigo zich
dan zeer verheugd betoonde.
„Wat hebt ge mijn zuster toch gedaan?" sprak de Braziliaan op
zekeren dag lachend tot zijn vriend; „gij staat niet hoog bij haar
uangeschieveu. Wees op uw hoede; zij is gevaarlijk."
Daarop voegde hij er bij, alsof hij een of ander denkbeeldig
gevaar voorzag:
De jaarwedden der politie-agenten worden ieder met f 25 ver
hoogd en die der hoofdonderwijzers van dc gemeente-scholen No. 1,
2 en 3 worden, op vuorstel der Plaatselijke Schoolcommissie, res-
pectivelijk verhoogd met f 50, f 150 en f 100, en alzoo gebragt
op f 800, f 900 en f 1300.
Ten aanzien van het voor eenigen tijd ingezonden adres van
hulponderwijzers, die de acte van hoofdonderwijzer bezitten, wordt
besloten tot afwachting van 't in werking treden der nieuwe wet
op het lager onderwijs.
Een verzoek van den heer C. Sipkens, thans hulponderwijzer aan
eene der gemeente-scholen, om verhooging zijner jaarwedde, w\ rdt
met algemeen goedvinden niet in behandeling genomen.
De subsidie aan het Muziekkorps der Schutterij wordt tot het
zelfde bedrag al4 tot heden (f 150) uitgetrokken.
Tengevolge der verlaging van den gemaal-accijns met ingang
van 1 Januarij a. s. komt de vraag ter sprake of van den aanwe
zigen voorraad meel op dien datum restitutie zal worden verleend.
Met 16 tegen 1 stem, die van den heer Maalstecd, wordt deze
vraag ontkennend beantwoord, onder bepaling dat van dit besluit
openbare kennisgeving zal geschieden.
De geheele begrooting in stemming gebragt, wordt met eenparige
stemmen goedgekeurd en vastgesteld.
Vervolgens worden, mede op voorstel der Commissie van rap
porteurs, goedgekeurd en vastgesteld de begrootingen van: het
Burgerlijk Armbestuur tot een bedrag van f 9600, het Algemeen
Weeshuis ten bedrage van f 15,384.75, en de dd. Artillerie-Schutterij
bedragende f 1955, allen tot een gelijk bedrag in ontvangst en
uitgaaf.
Op voorstel des Voorzitters wordt besloteu, bij Z. M. den Koning
op nieuw aanvraag te doen tot verlenging der coucesssie voor het
houden der Bank van Leening voor den tijd van écu jaar.
Ten gevolge van liet vertrek van den heer Backer Dirks is eene
vacature ontstaan in de Plaatselijke Schoolcommissie. Door dit
Collegie was ter vervulling daarvan, een dubbeltal voorgedragen,
bestaande uit de heeren dr. D. Ilellema en P. Groen. Met 12 stemmen
wordt de heer Groen gekozen. Op den heer dr. Ilellema werden
5 stemmen uitgebragt. De gekozene verklaart zich bereid, die
betrekking te aanvaarden.
Op een daartoe gedaan verzoek wordt aan mejufvrouw M. E. van
Hoek, met ingang van 1 Nov. e. k., verleend een eervol ontslag
uit hare betrekking van hulponderwijzeresse aan de gemeenteschool No. 7.
Voor kennisgeving worden aangenomen deze mededeelingen
a. Dat uit de door den Raad opgemaakte dubbeltallen zijn
herbenoemd tot. zetters van 's Rijks belastingen de heeren
W. J. Manlsteed, C. Abbenes en W. C. M. van Bruggen;
h. Dat HH. Gedep. Staten dezer provincie hebben goedgekeurd
de rekening en verantwoording der dd. Artillerie-Schutterij
over 1877;
en o. Dat bij de op 11 Oct. 11, gehouden verificatie van de boeken
en de kas des gemeente-ontvangers een en ander is in orde
bevonden, in kas zijnde de som van f 33,474.43.
„Gij hebt niets te vreezen zoolang ge hier in huis zijtmaar ge
zijt gewaarschuwd."
Frederigo liad weldra zijn bekomst van het huisarrest waartoe
hij zich veroordeeld zag. In weerwil van de pogingen zijner zuster
om hem tot andere gedachten te brengen, begon hij geregeld
's avonds uit te gaan en kwam dan perst lang na middernacht
thuis, meestal zeer slecht geluimd, omdat hij al zijn geld bij het
spel verloren had.
Sedert den eersten dag van zijn verblijf in dit huis had Salvé
bemerkt, dat er niet altijd overvloed heerschte. Dientengevolge
had hij het besluit genomen om al zijn geld aan zijn nieuwe be
schermers af te staan, wat hij dan ook deed, met uitzondering van
een enkelen piaster, zeggende dat hij zich verplicht achtte behoor
lijk zijn kostgeld te betalen.
Het geld werd, na eenige plichtplegingen, in ontvangst genomen,
en dien eigen avond reeds ging Frederigo weer uit om te spelen,
terwijl zijne zuster tehuis bleef.
Onbekend als ze wederkcerig waren met elkanders taal, konden
Salvé en de senorita geen lange gesprekken voeren. De Noorman
verheugde er zich in, dat er meer en meer een scheidsmuur tusschen
hen ontstonddaardoor was hij meer op zijn gemak tegenover haar.
Zij had hem, door bemiddeling van haar broeder, tal van vragen
gedaan ten opzichte van de vrouwe» vau zijn land, zoodat Salvé
spoedig al de Spaansche uitdrukkingen kende, die op dit onderwerp
betrekking hadden.
Dien avond hadden zij beiden plaats genomen onder de boomen.
Op een oogenblik dat het jonge meisje achter Salvé omliep, streek
ze als bij toeval met haar hand door zijne haren. Als onze zeeman
het electrisch vermogen van een kat had bezeten, zouden zijne
haren zeker vonken gespat hebben, zoo had die aanraking hem
geschokt.
Frederigo kwam zeer ontstemd terug: hy wierp met een driftig
gebaar zijn hoed neêr en sloeg een groot glas rum, dat op tafel
stond, in één teug naar binnen.
„Ik heb al uw geld verloren," zeide hij in het Engelsch tot Salvé.
Deze maakte bij zich zelf de opmerking, dat de schouders van
den jongnnn niet meer gedekt waren met het manteltje, dat hij
om had toen hij vertrok. De gewezen raatroos van de Juno haalde
nu zijn eenigen piaster uit zijn zak, en wierp hem dien toe, met
de woorden
„Komaan, waag hier de kans eens mede."
„Is hij gelukkig in de liefde?" vroeg Paolina, „ik geloof dat hij
thuis wel een liefje heeft."
Toen de Braziliaan, die liet geldstuk liet balanceeren op den top
van ziju wijsvinger, hem al lachende de vraag van zijn zuster hatl
Namens de Commissie voor do gemeentewerken wordt door den
Voorzitter voorgesteld over Ie gaan tot de uitvoering der navolgende
werken
1. het verbroeden en vernieuwen der voetstraten in de tweede
Gasstraat
2. het leggen van een rijstraat in de Hartestraat, van de
Oranjestraat tot aan de Nieuwstraat;
3. het leggen van een rijstraat iir de Koningstraat
4. het amoveren van hel door de gemeente aangekochte huis
op den hoek van de Langestraat
5. het uitbreiden van het plantsoen op de Vischmarkt;
6. het herstellen van de Molenbrug (raming f 1500);
en 7. (voor zooverre de financiën het toelaten) het nemen vau
proeven met het leggen van keijen ter vervanging der thans
gebruikte strautstcenen aan den Kanaalweg en op de Spoor-
gracht nabij de Gasfabriek.
De heer van Veen stelt bij de behandeling van deze voorstellen
in het licht de onbillijkheid, gelegen in de bevoorregting van de
Koningstraat boven andere straten in de gemeente, die veel langer
zijn bebouwd geweest. De Voorzitter en de heer Manheim ver
dedigen het voorstel en doen uitkomen, dat de Koningstraat is een
hoofdstraat der gemeente. Met 14 tegen 3 stemmen wordt tot
bestrating van den rijweg in de Koningstraat besloten. Tegen
stemden de heeren Bitter, van Veen en II ugenholtz. De uitvoering
der overige werken wordt zonder hoofdelijke stemming niet eenparige
stemmen goedgekeurd. Ten aanzien van het vervangen der straat-
steenen door keijen wordt door den heer van Spall een beter, platter
soort van die stcencn aanbevolen.
Eindelijk wordt nog 'besloten om de riolen, die in het Heldersch
kanaal uilloopen, allen op dezelfde wijze te maken als dat nabij
het Postkantoor, dat zich onder het water ontlast.
Er geschiedt voorlezing van een brief van den heer W. J. Wisse,
te 's Hage, houdende verzoek om concessie voor den tijd vau
20 jaren, ouder nader overeen te komen voorwaarden, voor 't aan
brengen van eene electrische verlichting van den openbaren weg,
ter vervanging van dc tegenwoordige verlichting door koolgas. De
adressant wijst er op, dat van de door hem voorgestelde verlichting
in Parijs en onderscheidene andere groote steden van het buitenland
met veel voordcel en groot succes wordt gebruik gemaakt. Dit
adres worclt voor kennisgeving aangenomen.
De Voorzitter verklaart hierop de zitting voor gesloten.
HELDER en NIEUYVEDIEP, 17 October.
Jl. Zaturdag op Zondag nacht is het kustlicht te
Callantsoog door drie personen uitgedraaid; naar men
beweert zouden liet militairen zijn, hier in garnizoen.
Mej. C. M. W. Waleson en de heeren K. H. A.
Heeroma en P. Schuitemaker, allen van hier, en C. Schouten
van Kolhorn, hebben gisteren te Haarlem niet goed gevolg
examen voor de wiskunde afgelegd. f
overgebracht, gaf hij haastig ten antwoord:
„Ik heb geen liefje en ik zal er ook nooit een hebben."
„Ongelukkig in de liefde!" riep Paolina onstuimig.... „en zijn
laatste piaster 1 Wij zullen er morgen duizend hebben, Frederigo."
Bij die woorden nam zij haar mandoline en begon nu te dansen
op de maat van haar eigen accompagnement, ^vaarbij zij voortdu
rend met, een eigenaardige uitdrukking haar oogen op Salvé geves
tigd hield. Plotseling bleef zij staan en wierp zij haar mandoline
op de canapé.
„Gezwind, Frederigo! Waarom van avond niet? Morgen is de
kans misschien verkeken
Zonder een oogenblik te verliezen, greep zij den hoed van haar
broeder, zette hem dien op het hoofd en trok Frederigo mede naai
de deur.
Nu is ze nogmaals alleen met Salvé in het kleine vertrek, waar
het maanlicht binnendringt door het openstaande raam, tegelijk met
den welriekenden geur der tropische gewassen. De Braziliaansche
nadert haren deelgenoot in de eenzaamheid, blijkbaar met het doel
om al hare gratie voor hem ten toon te spreidenzij maakt een
grog voor hem gereed en rolt cigarettes voor hem, eeu kunst
waarin de ex-matroos zich zeer onhandig betoont, te oordeelen naai
de gebaren van grappige verontwaardiging en de lachbuijen der
schooue Paolina. Eindelijk gaat. ze schijnbaar ter loops naar de
tuindeur en houdt een oogenblik haar oor tegen het sleutelgat,
waarna zij weer bij Salvé terugkomt. Zij geeft alle teekenen van
eene koortsige gejaagdheid.
„Ik vrees dat Frederigo niet veel kans heeft," zegt ze, terwijl
ze op een wipstoeltje plaats neemt en haar lichaam een zacht
schommelende beweging geeft.
Salvé was niet zoo onnoozel, dat hij de oogmerken van het
wulpsche meisje niet zou begrepen hebben. Ook zou het met de
waarheid in strijd zijn, als we zeiden, dat hij haar niet buitenge
woon verleidelijk vond in deze houding, die een bekoorlijk voetje
liet zien en een enkel zoo fijn als hij er ooit een aanschouwd had
vooral nu zij, achterover in haar stoel leunend, hem een van hare
kwijnende, smachtende blikken toewierp: maar te midden van de
onwillekeurige bedwelming die dit tafreel bij hem teweegbracht,
ergerde het hem, dat zulk eeu schepsel zich op één lijn durfde
plaatsen met Elisabcth. Hij wierp met een gebaar van wrevel zijn
cigarette weg en ging den tuin in, zonder dat hij de moeite nam
om zijn afkeer te verbergen. Hij haatte alle vrouwen, sedert die
ééne, die hij beminde, hem zulk een wreede teleurstelling berok
kend liad.
Hij liep nog in een staat van overspanning het grasperk op en
neer, toen Frederigo zegepralend terugkwam, met zijn mantel weêr
