IIELKËRSCIIE
KV iMIKlIWEDIEPEIl COURANT.
1878. N". 126.
Jaargang 36.
Zondag 20 October.
Algemeen Nieuws- en Advertentieblad voor Hollands Noorderkwartier.
„W ij huldigen
het j? o e d e."
Verschijnt Dingsdag, Donderdag en Zuturdng namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaalf 1.80.
frnnco per post - 1.65.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau: MOLENPLEIN N°. 163.
Prijs der Advcrtentiën: Van 14 regela 60 Cents,
elke regel meer 15 Cents.
Groote letters of rignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Eiken Donderdag vertrekt de mail naar Oost-ïudie.
Laatste ligting 's avonds 6 uur.
HELDER en NIEUWEDIEP, 19 October.
Op Maandag den 21 dezer zal de klok in de toren van
de Westerlcerk, des namiddags tusschen 1 en 3 me tot
proefneming geluid worden.
Gisteren avond voerde het tooneelgezelschap van den
Schouwburg Frascati te Amsterdam, onder directie van
den heer G. Prot, in het lokaal Tivoli alhier ten tooneele
de zoo populair geworden opera comique van Planquette,
getiteld: De Klokken van het Kasteel Corneville, welk stuk te
Amsterdam meer dan 60 malen is opgevoerd. Een zeer talrijk
publiek vulde de zaal en vond blijkbaar genoegen in liet
niet onverdienstelijk tooneelspel en den zang van dit gezel
schap. De muziek voldeed uitmuntend.
De inhoud van het stuk verplaatste ons in Frankrijk
in 't laatst der 17de eeuw; staatkundige redenen hebben
den bezitter van 't kasteel Corneville genoodzaakt als
balling het land te verlaten. Inmiddels worden zijne
goederen door Gaspard, een rijken pachter, in diens eigen
voordeel beheerd. Nadat de bezitter na jaren nog niet is
wedergekeerd, beschouwt de beheerder zich ongeveer als
den eigenaar van 't adellijk goed. Plotseling keert echter
de kleinzoon des edelinans terug. En ofschoon het volks
bijgeloof 't kasteel door spoken meent bewoond te zijn,
waagt zich de jonge markies met zijne getrouwen in het
verdachte gebouw. Ilier wordt 's nachts de rijke pachter
te midden zijner schatten, maar ook te midden zijner
pogingen om 't, volk door spookgestalten te misleiden,
overvallen, terwijl de schitterende aanblik der ridderzaal
hem als krankzinnig maakt, 't Slot is, dat de pleegdochter
des pachters, waarvan 't blijkt, dat zij van" adellijken
bloede is, de burgtvrouw wordt van Corneville, gehuldigd
door allen, die haar adel en den heldenmoed van den
markies erkennen.
Bij de officieren van het leger bestaat het voornemen
om aan Z. M.. den Koning bij gelegenheid van Hoogst-
deszelfs huwelijk een huldeblijk aan te bieden.
In het afgeloopen jaar is bij de f 100,000 door de
ingezetenen van Terschelling verdiend aan werk- en berg
loon van strandgoederen.
Jl. Dingsdag vielen op Urk twee jonge kinderen in
de haven; de moeder van een der kleinen sprong zonder
beraad in het water en redde beide kinderen.
Bij de behandeling der geineentebegrooting van
Alkmaar, over 1879, heeft de gemeenteraad o. a. besloten
tot stichting eener overdekte graanmarkt op het terrein
der voormalige infirmerie, en om de jaarwedden van den
burgemeester en den secretaris voor ieder met f 500 te
verhoogen.
Door den kerkeraad der Ned. Herv. gemeente te
Midwoud, is besloten zicli tot de Hooge Regering te wenden
met het verzoek, dat door haar maatregelen worden beraamd
ter beteugeling van het misbruik van bedwelmende dranken.
In een herberg op den Zeedijk te Amsterdam, heeft
jl. Woensdag avond, bij een twist tusschen twee vrouwen,
de eene hare tegenpartij schier het geheele oor afgebeten
en voor de oogen der omstanders verslonden. Zij is kort
daarna door de politie in hechtenis genomén.
De Amsterdamsche politie heeft de hand gelegd op
twee hóteldieven, met zeer fasliionable uiterlijk, waarvan
een reeds een gevangenisstraf van vijf jaren achter den rug
heeft. Die lieden namen gewoonlijk intrek in een goed
hotel en stalen van hunne mede-logés al wat ze magtig
konden worden. In den laatsten tijd was Amsterdam het
terrein hunner operatiën.
Een belangrijke polemiek wordt in de Fransche
bladen gevoerd over de vraag, of Gambetta al dan niet
met den pastoor van Trois Torrents in Zwitserland heeft
gekegeld. De geestelijke heeft het noodig geacht, om
tegen deze bewering van een Parijsch blad op te komen,
er bijvoegende, dat hij Gambetta niet gezien heeft en zelfs
niet zien wil.
Nu zegt de Soir, dat het de pastoor van Champéry is
die met Gambetta heeft gekegeld. Waarlijk, zegt de Arnli.
Crt., wij beleven treurige tijden. Het is of het voor
Gambetta een eer en voor een pastoor een schande zou
wezen, indien zij met elkander kegelden. De godsdienstige
meening of politieke overtuiging heeft toch niets te maken
■net behendigheid of ligchaamski-acht.
De Rijks- en gemeenteveldwachter van Vollenhove,
sedert Woensdag avond op surveillance, zijn den volgenden
avond vermoord gevonden.
Omtrent deze moorden verneemt men nader het volgende:
Sedert Woensdag vermiste men den brigadier Rijksveld
wachter Bastink en den gemeenteveldwachter de Liefde.
Toen zij 's nachts niet te huis gekomen waren, ging men
Donderdag zoeken en vond men tegen den avond op de
Voorst, aan den zeekant, bloedplassen en sporen als van
iets, dat over den grond was gesleept naar een grooten
kuil. Bij dien kuil gekomen vond men dien overdekt met
riet en sparren, die digtgetx*apt waren en daaronder de
lijken van de twee vermisten. De brigadier was in het
voorhoofd geschoten en de gemeente-veldwachter de hals
afgesneden. Eerstgenoemde was man en vader van acht
kinderen; laatstgenoemde zou Donderdag avond ten huwe
lijk worden ingeschreven. Drie beruchte wildstroopers zijn
gearresteerd, als verdacht van deze moorden gepleegd te
hebben; het zijn G. Nieuwenhuis, K. Nieuwenhuis en A.
Jonkman.
De Zutf. Crt. acht het feit dat te Leiden geen enkel
en te Utrecht 44 aanstaande theologen zijn ingeschreven,
niet zonder beteekenis. Gaat het nog een jaar of wat zoo
voort, zegt het blad, dan zullen de theologische professoren
te Leiden wegens gebrek aan studenten hun colleges moeten
sluiten. Of de kerk er mee gebaat zal zijn? Langzaam
maar zeker neemt de orthodoxie in haar midden toe. Aan
wie de schuld? Voor ontwikkeld door te gaan, reeds door
onkerkelijk te zijn, is te gemakkelijk verkregen en te ver
leidelijk lokaas voor menig jongmenscli om er weerstand
aan te bieden. Zal hij nog studeeren in een vak dat, behalve
in regtzinnige kringen, in discrediet is, weinig opbrengt en
hem aan de kansen blootstelt om minstens eenige jaren op
een dorp onder boeren te wonen? De weerslag in het
staatsleven zal straks worden gevoeld. In hare kerkelijke
onverschilligheid graaft zich de liberale bourgeoisie een
eigen graf."
De Afgiianische kwestie. Voor Engeland is
het misrekening gesteld dat alle geruchten bewaarheid
worden dat Turkije zich met Rusland, buiten de
mogendheden om, verbonden heeft.
Wat overigens Engeland werkelijk voornemens is tegen
Afghanistan te ondernemen, is een.... geheim. In Engeland
zelf weet men er niets zekers van, nu het Parlement mg
niet bijeengeroepen is. Wèl daarentegen wordt er van
verschillende zijden, nu er meer bijzonderheden bekend
zijn geworden van het zoogenaamde gezantschap, op
gewezen, dat het zoo bevreemdend niet is, dat de Emir
schroomde zulk een „gezantschap" te ontvangen.
Het gezantschap reisde met 1000 soldaten en bedienden,
315 kameelen, 250 muildieren en 50 paarden. De geheele
stoet was veel meer dan een Engelsche mijl lang, en toen,
zonder dat vergunning gevraagd was, dit legerlje den
bergpas naderde, vertoonden zich gewapenden op de wallen
van Ali-Musjid en reed de Engelsche majoor Cavagnari
vooruit, om te vragen of de doortogt hem belet werd.
De commandant der vesting, Fair Maliomed, kwam hem
te gemoet, zij schudden elkander de hand, en de com
mandant verklaarde, niet het bevel te hebben ontvangen
om het gezantschap toe te laten.
Nooit was zulk een gezantschap toegelaten, doch de af
gezant van den onderkoning Sirdar Gholam Ilussein, was
doorgelaten, en bevond zich op het oogenblik te Kabul.
De majoor vroeg hem of hij hem dus gewapenderhand den
doortogt beletten zou, en de commandant antwoordde, dat
hij goen keuze had, zoo de Engelschen geen vergunning
van den Emir hadden ontvangen. Toen de majoor er hem
op wees, dat de Engelschen met de vriendschappelijkste
bedoelingen kwamen, werd hij voor een oogenblik warm,
en zeide zeer wel te weten, dat zij enkel kwamen om on
rust te stoken en om de onderdanen van den Emir om te
koopen te weigeren zijn bevelen te gehoorzamen, gelijk zij
reeds met de Khyberieten gedaan hadden.
Majoor Cavagnari nam daarop afscheid; hij en Fair
Mohamed schudden elkander wederom de hand, en het
Engelsche gezantschap werd ontbonden.
Voor militairen geen beter land om avancement",te
maken dan Zuid-Amerika, en wel in het bijzonder de
Staten Bolivar en Aragua. In 1872 althans was dit het
geval, blijkens een Memorandum, voorkomende in een pas
verschenen verzameling van historische documenten. Wij
nemen letterlijk over. Het eerst vinden wij van Bolivar
vermeld het Garde-Bataillon530 soldaten, gekommandeerd
door 1 generaal, 3 kolonels, 78 officieren; Divisie Urdancta:
5 generaals, 9 kolonels, 78 officieren, voor.... 298 soldaten;
Brigade Zulia: 2 generaals, 3 kolonels, 19 officieren, voor....
104 soldaten; Divisie Los Altos: 16 generaals, 19 kolonels,
112 officieren, voor.... 480 soldaten; Pare: 1 generaal,
7 kolonels, 28 officieren, voor 53 soldaten. (Dat zijn dus,
op 53 soldaten, 36 bevelhebbers, of: 1| chef op 2 man!)
Kolonne Alcantara: 1 generaal, geen kolonels, 11 officieren,
voor.... 90 soldaten 1
En nu de Staat Aragua. Daar schijnen de epauletten
maar voor het oprapen, en moeten de soldaten wel over
de officieren struikelen. 41 generaals, 28 kolonels, 198
officieren, voor.... 1072 soldaten.
Totalen: 67 generaals, 69 kolonels, 525 officieren, voor....
2627 man, in de gezegende Staten van Bolirar en Aragua,
dat is ongeveer 1 bevelhebber op elke 4 man.
I)e heer Jb. Boeke, te Groningen, deelt in de N. It. Crt. het
volgende mede betreffende de opbrengst van boter en kaas bij
Swartz' methode, te Delft verkregen.
„Ik acht het wenschelijk om, naar aanleiding vnn vele bij mijne
firma ingekomen brieven, eene verkeerde opvatting W.Terbeteren
van heigeen onlangs te Delft geschied is.
Zooals de verslaggever juist opteekende, is daar den 21 Sept. van
204 KG. melk 5.7 KG. boter bereid.
In het geheel is er daar van 2029 KG. melk slechts 58.6 KG.
i boter verkregen, hetgeen overeenkomt met 2.88 KG. boter uit
j 100 KG. melk. Men kan het ook aldus uitdrukken: dat te Delft
34.6 KG. melk noodig was, om 1 KG. boier tc verkrijgen.
Deze hoeveelheid is aanzienlijk minder dan in de Kijnstrcek
verkregen wordt, n.1. 3.40 KG. boter uit 100 liter melk.
De oorzaak van de mindere boteropbrengst te Delft is eenvoudig,
dat wij daar slechts 2 koelbakken ter onzer beschikking hadden en
de melk slechts eens konden afroomen, terwijl dit anders 2 of 3 keer
geschiedt bij de Swartz-ineshode.
De kaas, die wij te Delft maakten, werd daardoor veel beter en
vetter dan gewone Lcidsche kaas. van geheel outroomde melk
gemaakt. De ontbrekende 0.62 KG. boter per 100 liter melk is
in die kaas gebleven.
In Maart IS78 bezocht ik met de hecren J. van der Breggen A'.i.
en V. Ph. van der Breggcu vau Waddingsveen, W. Sluis van
j Beemster en Th. Waller van Anna Paulowua de naar Swartz'
I systeem uitstekend ingerigte boerderij van den heer W. graaf von
j Schlieffen, in Mecklenburg. Onder bestuur van den algemeen als
j een autoriteit erkenden dr. W. Fleischmann werd daar sedert eenige
jaren de melk tot boter en magere kaas verwerkt. Er werd naauw-
j keurig boek gehouden en als het resultaat van die boekhouding
gaf de heer Fleischmann ons toen de volgende cijfers. Voor hen
die de waarde van Swartz' systeem willen beoonieelen, hebben ze
veel meer waarde dan de uitkomsten, te Delft verkregen.
Men vergete daarbij niet-, dat heigeen te Delft geschiedde, moest
dienen om onze landbouwers aan Ie toonen, wat Swartz' methode
i is, om hen te overtuigen, dat men boter kan maken zonder melk,
j of boier met (dikwijls slecht) water in aanraking te brengen en
zonder aanraking met menschenhandenmaar dat het volstrekt niet
moet beschouwd worden als e-ene proefneming.
Volgens dr. W. Fleischmann geven 100 KG. melk gemiddeld
bij 24 uur uitroomen bij bewerking tot boier en kaas en bjj
afkoeling met ijs:
3.56 KG. boter.
16.30 zoete karnemelk.
7.93 kaas.
71.45 wei.
0.76 verlies,
100.—
Dit is ongezouten boter, gewogen nadat de karnemelk er onder
den kneder uitgewerkt is en de kaas versch gewogen na een keer
persen.
Berigten uit Atsjln.
Ten vervolge op het berigt uit Atsjin in de Staatscourant
van 27 September jl., kan worden medegedeeld, dat blijkens
een bij het departement van Koloniën ontvangen telegram
van den gouverneur-generaal vanNederlandsch-Indië,Habieb
Abdul Rachman zich den 13 dezer te Kotta-Radja aan ons
gezag heeft onderworpen, daar in het openbaar vergiffenis
gevraagd en den eed afgelegd heeft.
Staten-Generaal.
Eerste Kamer.
Zitting van Vrijdag 18 October. Met algemeene stemmen zijn
aangenomen de verschillende aanhangige wetsontwerpen, in de
eerste plaats dat tot goedkeuring van het voorgenomen huwelijk
des Koniugs. De Kamer is tot nadere bijeenrocping gescheiden,
zoodat zij het onlwerp betreffende de artsen tot hare wederbijeen-
komst heeft laten liggen.
Visclitoerigten.
Gisteren kwam eene groote vloot schuitjes binnen met zeer uit-
eenloopende vangst. De een had, alhier visschende, 200 schel visschen,
1 de ander slechts 2 tot 20. Prijs f 32 per 100.
De tongenvangst hier voor de kust was niet groot,
j Ilog 10 tot 20 stuks per schuit aaugebragt; prijs gemiddeld
38 cents; 2 mandjes scholletjes per schuit, nog al kloek van stuk,
brugten f 2.50 op; scharren mede f 2.50; 2 kleine steuren f 5.
De schuiten bij Terschelling visschende bragten van 20 tot 100
groote-, 2 a 500 kleine tongen en diverse tarbotten. De prijs
was: groote tong 35 a 45 en kleine 3 a 8 cents.
VlaardingeD, 16 Oct. Sedert Zondag kwamen verscheidene
loggerschepen zoowel hier als te Maassluis binnen, allen met ruime
vangst, enkelen zelfs geheel vol, dooreen met 18 last pekelharing,
terwijl verschillenden bovendien nog groote partijen steurhariug aan-