HELDERSUHE
EN NIEUWEMEPER COURANT.
1878. N". 149.
Vrijdag 13 December.
Jaargang 36.
Algemeen Nieuws- en Advertentieblad voor Hollands Noorderkwartier.
„W ij huldigen
het i^ocde.''
Verschijnt Dingsdag, Donderdag en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaalƒ1.30.
w w t franco per post - 1.65.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
ISureau: )I O L E I' L E I X K°. 163.
Prijs der Advertentiën: Vaa 14 regels 60 Cent»,
elke regel racer 15 Cents.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Eiken Donderdag vertrekt de mail naar Oost-Imlië.
Laatste ligting 's avonds 6 uur.
HELDER en NIEUWED1EP, 12 December.
Gisteren avond werd in het lokaal Tivoli alhier de
eerste Volksvoordragt, uitsluitend voormannen, gehouden.
De voorzitter der Commissie opende de bijeenkomst met
een gepast woord, waarin hij mededeelde, dat hij de orga
nisatie der Volksbijeenkomsten, nu 7 jaar geleden, reeds
was voorgesteld om populair wetenschappelijke voordragten
voor mannen afzonderlijk te houden, waaraan thans uit
voering werd gegeven. Daarna trad als spreker op
de heer L. van Lier, officier van gezondheid hij de land-
magt alhier. Spreker had tot onderwerp gekozen: het
leggen van een eerst verhand hij voorkomende verwon
dingen. Nadat hij eerst een en ander had ten beste
gegeven over den bloedsomloop in het mensclielijk ligchaam,
bepaalde spreker de. aandacht van zijn talrijk gehoor bij
't geen er is in acht te nemen hij voorkomende kwetsuren.
Hij deed uitkomen, dat in de eerste plaats noodig is
tegenwoordigheid van geest, kalmte. Vervolgens wees hij
aan, hoe een open wond moet worden dïgtgehouden door
drukking met duim of vinger en hoe door 't. dekken van
het gewonde ligchaamsdeel door middel van een drie
kanten doek of een stuk linnen of katoen van dien vorm,
de gewonde plek kan worden afgesloten. Door voorheelden
helderde spreker het behandelde op. Aan 't slot rigtte
hij een opwekkend woord tot zijne hoorders, hen aan
sporende om steeds te trachten kennis te verwerven van
hetgeen hen omringt, niet het minst van hun eigen ligchaam.
Naar wij vernemen zal de volgende Volksbijeenkomst,
voor mannen en vrouwen, plaats hebben op Maandag
30 dezer.
Z. M. heeft dén heer J. ter Haar, koinmies-verifikateur
der eerste kategorie voor active dienst der belastingen, in-
voerregten en accijnsen alhier, benoemd tot ontvanger op
Wieringen.
Voor de aanbieding van een geschenk door de Marine
aan Z. M. den Koning, bij gelegenheid van Hds. echtver
bintenis, is eene commissie werkzaam, bestaande uit de
heeren: P. A. van Rees, vice-admiraalR. L. de Haes,
schout-hij-nacht; L. J. T. Broekhoff, secretaris-generaal;
J. LI. Stengel, kolonel-kommandant van het korps mari
niers; LI. L. Oudenhoven, dirig. officier van gezondheid;
dr. B. J. Tidcman, hoofdingenieur adviseur voor scheeps
bouw; jlir. W. P. de Koek, chef van de afdeeling Loods
wezen; LI. S. Bosschart, inspecteur van administratie
(secretaris).
De heer Ph. Everts, door den consul der Nederlanden
te Brussel aangesteld tot vice-consul der Nederlanden aldaar,
is door de Belgische regering in die hoedanigheid erkend.
De heer mr. J. T. Buys is met ingang van 1 Jan.
a. s. opnieuw voor den tijd van drie jaren benoemd tot
secretaris van het college voor de zeevisscherij.
Beroepen te Schiedam ds. P. C. van der Llorst,
predikant te Gorinchem.
In het tijdperk van 3 tot 30 Nov. 11. zijn, blijkens
ingekomen amhtsberigten, door longziekte aangetast: in
Gelderland 2 runderen, Zuidholland 16 en in Noordholland
1 rundtotaal 19 runderen. In het vorig tijdperk van
vier weken waren 38 runderen door die ziekte aangetast.
De berigten uit Engeland en Frankrijk betreffende
de garnalen zijn treurig. De opbrengst kan de vracht en
de onkosten niet bestrijden, zoodat de uitvoer op Texel
natuurlijk moet ophouden, wat voor de visscliers te be
jammeren is.
Men meldt uit Schagen, dd. 11 dezer:
jln de gisteren alhier gehouden Raadsvergadering werd,
na mededeeling van een paar missives van LILI. Gedeputeerde
Staten, ter zake van de goedgekeurde begrooting, dienst 1879
en de mede goedgekeurde suppletoire kohieren voor den lioof-
delijken omslag en de hondenbelasting, een adres behandeld
van W. Nottelman, ter bekoming, in eeuwigdurenden erf
pacht, van bouwterrein aan 'tLIoog alhier. Omtrent dit verzoek
werd besloten het gevraagd terrein aan adressant, behoudens
eenige nadere bepalingen, af te staan tegen een jaarlijksche
erfpacht van 7i cent per vierkante meter. Afwijzend werd
daarna beschikt op een gelijk verzoek van K. Wuiten, om
bouwterrein aan den weg leidende van 't Jaarsdorp naar
't Tj alle wal, hoofdzakelijk omdat door den Raad het
bouwen van woningen, op de bermen der wegen huiten
de kom der gemeente, niet wenschelijk werd geacht.
Vervolgens werd besloten, dat de gemeentetoren zal
worden verzekerd tegen brandschade, voor een bedrag van
f 40,000.
Daarna werden de gewone jaarlijksche verpachtingen van
marktgelden, grasgewas enz. besproken, waarbij, wat het
ophalen der haardasch, vuilnis enz. betreft, eenige discussie
ontstond over het wenschelijke om den pachter, voor het
vervoer daarvan, van gemeentewege van een gesloten
voertuig te voorzien. Bij meerderheid van stemmen werd
echter besloten liet volgend jaar daartoe nog niet over te
gaan, maar den pachter de zorg op te dragen, dat bij het
vervoer de ingezetenen niet worden gehinderd door liet
stuiven van ascli, euz.
Door den voorzitter werd medegedeeld, dat de herstel
lingen aan den gemeentetoren, voor zooverre die dit jaar
moesten geschieden, zijn afgeloopen en dat het werk,
ofschoon niet op den bepaalden tijd, echter in voldoenden
staat is opgeleverd.
Bij de daarna gestelde vraag, of de boete door den aan
nemer, wegens te late oplevering van het werk heloopen,
zal worden toegepast, werd met algemeene stemmen besloten,
daarvan kwijtschelding te verleenen.
Verder kwam ter tafel eene missive van den heer J. Groot,
onderwijzer aan de gymnastiekschool alhier, waarhij deze
den Raad alsnog de voldoening van gemeentewege ver
zocht van liet thans tot f 17 teruggehragt tekort, op de
openbare gym nas tiek-uit voering, door hem met zijne leer
lingen gehouden in Februarij 11. Bij meerderheid van
stemmen werd echter besloten, deze zaak, welke in een
vorige zitting was verklaard geheel van particulieren aard
te zijn, niet verder in behandeling te nemen/'
Door den Gemeenteraad te Alkmaar is benoemd tot
marktmeester op de kleine veemarkten J. Schouten.
Te Mldwoud is eene boerderij verkocht groot 22 hectare,
3 are, 40 centiaren voor f 99,326,25,
De Amsterdamsche melkinrigting heeft zooveel succes
mcr den verkoop van melk in den winkel harer inrigting,
li 5 cent per glas, vooral aan werklieden, dat zij besloten
heeft, gedurende het houde jaargetijde, ook warme melk
per glas a 5 cent te verkoopen.
De Spectator geeft in overweging, het kaartspel
dienstbaar te maken aan de bevordering van het kunstge
voel. De bedoeling is goed, zegt de Arnh. Crt., maar
voor zooveel wij met die uitspanning hekend zijn, gelooven
wij dat de spelers meer letten op de waarde welke de
kaarten als zoodanig hebben, dan op hetgeen men heeft
goedgevonden er bovendien op af te heelden. LIem, die
eens sans-atout met vier azen heeft, zal het volkomen on
verschillig zijn of daarop „zotte" landschapjes dan wel
„belangrijke beelden,, zijn afgebeeld.
Een behoeftig gezin te Rotterdam ontving op St. Nico-
laas-avond eene surprise uit 's Hage. Bij de opening van
liet groote pak vond men een hal breikatoen. Men wond
die af, welke arbeid langen tijd eischte, want de bal woog
17 kilo. Nadat eindelijk het geduld lang genoeg op de
proef was gesteld, kwamen twee bankbiljetten, elk van
f 300 te voorschijn. Men kan zich de vreugde van het
gezin voorstellen. Liet weet niet, kan zelfs niet vermoeden
aan wien het die weldaad te danken heeft.
Wij namen, zegt de N. Rott. Crt., jl. Maandag van
het Vaderland een berigt over, als zou de regering zich
bij overeenkomst verzekert hebben van de uitbetaling dei-
drie millioen gulden, waartoe Amsterdam zich ter zake
van het kanaal van IJmuiden lieeft verhonden. Zijn wij
echter goed ingelicht, dan zou bij deze gelegenheid de
regering aan Amsterdam een niet onbelangrijke gunst
hebben bewezen: Amsterdam namelijk zou ontheven zijn
van de betaling der ruim 2,000,000, die liet ter zake der
Weeskamer aan den Staat schuldig is. De drie millioen
zouden zoodoende tot niet veel meer dan zeven ton gere
duceerd worden.
In een Parijschen brief in de Midd. Crt. wordt
gewezen op een soort van schilders, zooals men die alleen
in Frankrijk vindt. Liet verhaal klinkt wel wat over
dreven, maar „il n'y a pas de fumée sans feu!" Men
heeft daar namelijk „meesters," die hij herhaling een
gouden medaille verworven hebben voor hunne schilder
stukken zonder dat zij zelf ooit van hun leven een
palet ter hand genomen hebben; of neen, dat is te sterk:
zonder dat zij ooit een penseel op liet doek gelegd hebben.
Lloe zij het daarmee aanleggen? Wel, dat is heel een
voudig. Zij houden er, om te beginnen, een atelier op
na en plaatsen een doek op hun ezel. Daarna wachten
ze een kunstvriend af zij zorgen steeds alle schilders
te kennen, noodigen hen voortdurend uit eens op hun
atelier te komen'kijken en hebben daar steeds een goede
sigaar, een fijn glas wijn voor hen over. Welnu, zoodra
er een komt, heet het: „Verduiveld kerel, je komt juist
van pas: ik wilde precies een landschap opzetten, maar
ik kom er van daag niet best meê teregt, doe ine pleizier
en schets me even dat huis met een vonder er voor, een
paar olmen links en een beekje regts; ik zal liet dan zelf
wel verder stoffeeren." Natuurlijk wordt aan dien onschul
dige» wensch voldaan en is de schilderij, begonnen. Zoodra
een tweede komt is een zelfde praatje voldoende voor de
stoffage. Nummer drie komt juist van pas om het huis
af te schilderen, „zie je, liet handt me van daag zoo
slecht." Nummer vier wordt verzócht de lucht te schilderen,
want „hoe het komt, weet ik niet, maar die lucht verveelt
me;" zoo doende komt eindelijk, dank zij het vaderschap
van misschien 25 verschillende schilders, het stuk klaar,
het wordt naar den salon gezonden, de jury kent den
man, weet dat zij geen kwaad van hem te duchten heeft,
herinnert zich zijn fijnen wijn en sigaren, zijne keurige
diners en geeft hem een gouden medaille!
In de jl. Maandag gehouden zitting van den gemeente
raad te Vlissingen, is naar aanleiding van de bedenkingen
van den minister van Binnenlandsche Zaken tegen eene
voortdurende heffing der belasting op liet gemaal en
op het gedistilleerd, een gemotiveerd rapport vastgesteld,
dat aan dien minister zal gezonden worden, waarbij op ver
schillende gronden de noodzakelijkheid der heffing wordt
betoogd.
Te Gersloot is een persoon, die den watermolenaar
een Sint-Nicolaas-cadeau thuis zou brengen, door een der
wieken van den molen doodgeslagen.
De optogt, bij gelegenheid der landbouw-tentoon-
stelling in Junij 1879 te Nijmegen te houden, is volgen-
derwijze voorgesteld
lste groep. Batavieren te voet en te paard, met ge
reedschappen en wapenen, eerste bewoners der Betuwe.
(100 J. v. C.)
2de groep. Franken te voet en te paard begeleiden een
voertuig met twee ossen bespannen, waarin vrouwen en
kinderen. (400 J. n. C.)
3de groep. Karei de Groote te paard, omgeven van
zijn hofstoet. (Egenhard, Alexinus, Paulos, Diaconus
geleijen) Gezanten van LIarun al Raschid, zijne zonen
Pepijn, Karei en Lodewijk. Karei de Groote bevorderde
den landbouw door wettelijke bepalingen, moerassen werden
droog gemaakt, bosschen geveld, enz. Aan hem danken
wij het invoeren van het drieslagstelsel (wisselbouw), dat
in ons land vroeger algemeen geheerscht lieeft, doch
tegenwoordig in ons land meer op ligte zandgronden is
overgebleven.
4de groep. Eenige kruisridders, terugkeerende uit het
Heilige Land, brengen de tarwe mede. Zij zijn vergezeld
door landlieden, welke een ploeg, hespannen met ossen,
met zich voeren. (1100 J. n. C.)
5de groep. Voorstellende het invoeren van den aard
appel, door den slavenhandelaar John Hawkins in 1565
in Ierland, admiraal Waller Raleigh in 1584 in datzelfde
land, admiraal Francis Drake, die ze in 1585 in Engeland
en eindelijk de Leidsche hoogleeraar Clasius, die ze in
1589 in ons land invoerde; zij zijn gezeten op een zege
wagen, waarop een monster aardappel, enz.
6de groep. Jean Nicol, Fransch gezant te Portugal,
voert in 1560 de tabaksplant in Frankrijk in.
7de groep. De wonderen der Guano- en van den Ville-
mest. Kolossale wortelen, preijen, komkommers wandelen
naast een wagen.
8ste groep. Een Zeeuwsche ploeg, een Geldersche ploeg,
een Groninger ploeg, allen bespannen met paarden en ver
gezeld door landieden in het costuum der landstreek, ge
reedschappen dragende, die speciaal aldaar voor den akker-
houw gebezigd worden.
9de groep. Een eerewagen, waarop Minerva, die Ceres
ter zijde staat met hare attributen, voorstellende den weten-
schappelijken landbouw.
10de groep. Een maai-, zaai- en andere machines, alles
van den laatsten tijd, door landlieden vergezeld.
Naar men berigt, zullen, tengevolge van het feit, dat
liet Nederlandscli Landbouwkundig Congres te 's Bosch
eindigt op 26 Junij a. s., de feesten te Nijmegen bij
aldien de A'oorzitter der algemeene vergadering, mr. Sickesz,
dit goedkeurt 8 dagen worden verdaagd, zoodat zij dan
aanvangen Woensdag 2 en eindigen Zondag 6 Julij 1879.
Aan den geneeskundigen redacteur van de Siècle
ontleent men eenige belangrijke raadgevingen omtrent de
pantalons.
De pantalon, zegt hij, is geene nieuwerwetsche uit
vinding, maar ik heb mij hier niet op te houden met hier
over haar oorsprong te spreken, met te onderzoeken,
waarom men in de Italiaansche schouwburgen de klucht
spelers pantalon noemde, noch waarom men dezen naam
gaf aan menschen, die allerlei rollen op zich nemen om
hun doel te hereiken. Liet klcedingstuk pantalon is, zooals
Littrc zegt, zoo genoemd, omdat liet bij de Venetianen in
gebruik was, die zeiven ook Pantalons genoemd worden,
omdat Santo Pantalone hij hen in hooge achting stond.
ILoe 't zij, het is nog niet zeer lang geleden, dat men in