HELDDRS€IIE
EN JVTIEUWERIEPER C9IIKANT.
1878. N°. 150.
Zondag 15 December.
Jaargang36.
Algemeen Nieuws- en Advertentieblad voor Hollands Noorderkwartier.
„W ij huldigen
het jr o c d e.''
Verschijut Dingsdag, DouderJag eu Zaturdag namiddag.
Abonueinentsprijs per kwartaalf 1.30.
0 t franco per po*t - 1.65.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau: M O L E N P L E I i\ !V'°. 163.
Prijs der Ad ver ten tien: Van 1-
elke regel inecr 15 Cents.
Groote letters of vignetten worden naar
-4 regels 00 Cents,
plaatsruimte berekend.
Eiken Donderdag; rertrekt de mail naar Oost-Indiê.
Laatste ligting 's avonds 6 uur.
HELDER en NIEUWED1EP, 14 December.
Gisteren is hier van Northerney aan^ebragt het lijk van
den Urker visscher G. de Boer. De ongelukkige was,
bij het overstappen van de eene schuit op de andere, door
de gladheid op het barkhout gevallen, en had zulke
belangrijke kwetsuren bekomen, dat hij na weinige oogen-
blikken den geest gaf'. Hij was een oppassend en ijverig
man en laat eene bedroefde weduwe en twee nog jeugdige
kinderen na. Het lijk is naar Urk vervoerd.
Voor de oudste leerlingen der Zondagscholen van de
Hervormde gemeente alhier zal op den avond van den eersten
Kerstdag in de Nieuwe kerk eene openbare les plaats
hebben, waarbij feestzangen uitgevoerd zullen worden.
De Soiree Littéraire et Musicale van de Sociëteit
Mars zal plaats hebben op Maandag 6 Januarij 1879.
De heer D. H. Dietz, adjunct-commissaris bij het
Loodswezen alhier, wordt met de helft dezer maand in
gelijke betrekking overgeplaatst naar IJmuiden. Gezegde
betrekking komt, naar wij vernemen, voor deze haven te
vervallen.
In de buitengewone vergadering van het „Nut," op
Vrijdag 20 Dec. e. k., zal als spreekster optreden mej.
Groote, van Amsterdam, in de eerste afdeeling met eene
korte novelle en na de pauze met eenige dichtstukjes,
ernst en luim. Tot afwisseling zullen er ook een paar
concertstukjes worden uitgevoerd. Wij verwachten op
dien avond eene trouwe opkomst der leden met hunne
dames, zoomede van niet-leden, die geïntroduceerd kunnen
worden, en geven tot aansporing enkele zinnen uit de
verslagen, die de Arnhemsche Crt. leverde van verschil
lende plaatsen waar mej. Groote zich reeds deed hooren.
Zoo leest men o. m.
z/Wij vermeenen de tolk van alle toehoorders te mogen
zijn, haar bij deze hulde te brengen voor de groote gave
van declameeren en gepaste vrijmoedigheid, die zij bij uitne
mendheid heeft aan den dag gelegd." (Arnh.Ct.27Nov.1877.)
z/Mej. Groote is geene gewone spreekster, maar eene
begaafde declamatrice, die naar willekeur kan ontroeren en
de lachspieren in beweging brengen." (Arnh.Ct.17Dec.1877.)
//Zouden wij eene aanmerking durven maken, 't zou
deze zijn: //,/De novelle was te kort."" Zij paarde
overigens aan gepaste vrijmoedigheid, eenvoudigheid en
juiste opvatting. Zij heeft ons een genoegelijken en
hoogst nuttigen avond bezorgd." (Arnh.Ct.18Febr.1878.)
Jl. Woensdag is te 's Hage overleden mr. A. Uytten-
hoven, hoofd-administrateur bij het departement van finan
ciën, voor de zaken der directe belastingen, invoerregten
en accijnsen en waarborg en belasting op de gouden en
zilveren werken.
De heer dr. M. Cohen Stuart, vroeger predikant bij
de Remonstrantsche gemeente te Rotterdam en sedert de
laatste jaren te Utrecht gevestigd, is jl. Donderdag middag
aldaar overleden.
Beroepen te Waal en Koog op Texel ds. P. H. Versteeg,
predikant te St. Pancras; te Delft ds. H. van Loon,
predikant te Meppel.
Met den beroepene te Waal en Koog stonden op het drietal
ds. Snethlage, te Heilo en ds. van Eerde, te den Hoorn
op Texel.
Den 4 dezer was het 25 jaren geleden, dat de heer
II. D. du Saar, predikant bij de Hervormde gemeente te
Medemblik, zich als leeraar aan die gemeente verbond,
na ruim 4 jaren vroeger te Zandpoort de Evangelie-bedie
ning te hebben aanvaard. Talrijke bewijzen van belang
stelling, achting en waardeering, door hem op dien dag
ontvangen, drongen den jubilaris zulks Zondag jl. dank
baar te gedenken, ten grondslag zijner toespraak tot de
gemeente leggende Hebr. XIII1Dat de broederliefde blijve.
Bedankt voor het beroep naar Warder en Driehuizen c. a.
door den heer W. A. van der Scheer, candidaat.
Tot directeur van de Hoogere Burgerschool te Hoorn
is benoemd de heer dr. C. A. Tebbenliof, van Gouda.
Bij de herstemming van jl. Donderdag is tot lid
van den Gemeenteraad te Alkmaar gekozen de heer W.
Helling met 234 stemmen; de heer LI. P. van der Tak
bekwam 136 stemmen.
De directie van de AlkmaarZijper stoombargedienst
heeft concessie aangevraagd voor een geregelde stoom
bargedienst tusschen Alkmaar en Purmerend, de Rijp en
Wormer, de laatste dienst zoo spoedig mogelijk uit te
breiden tot een dienst tusschen AvenhornAlkmaar.
Door het provinciaal bestuur van Noordholland is
jl. Donderdag te Haarlem aanbesteed: 1. Liet driejarig
onderhoud der Rijks-zee- en havenwerken op het eiland
Marken; minste inschrijver de heer N. de Groot aldaar
voor f 8394 per jaar. 2. Liet driejarig onderhoud van de
Ooster-buitenhaven te Medemblik; minste inschrijver de
heer A. Vos Rz., te Helder, voor f 1863 per jaar. 3. Liet
driejarig onderhoud der Rijks-havenwerken op het eiland
Terschelling; minste inschrijver de heer T. Lanser, te
Zijpe, voor f 12,389 per jaar. 4. Liet driejarig onderhoud
der Rijks-zee- en havenwerken op het eiland Vlieland
minste inschrijver dezelfde voor f 36,457 per jaar. 5. Het
driejarig onderhoud van de groote en andere Rijkswegen
in Noordholland, in 5 perceelen; minste inschrijvers de
heeren: 1ste perceel C. Schoonenburg, te Amsterdam,
voor f 19,500; 2de perceel J. Bouman, te IJsselstein,
voor f 11,080; ode perceel dezelfde voor f 7300; 4de
perceel C. D. Timmerman, te Petten, voor f 8200; 5de
perceel G. D. van Doorn, te Amsterdam, voor f 12,942;
alles per jaar.
Men schrijft ons van Texel, dd. 13 dezer:
z/Bij de heden plaats gehad hebbende herstemming tusschen
de heeren J. Schraag en C. 11. Keijser, voor de betrekking
van hoofdingeland van bet bestuur der 29 Gemeenschappe
lijke Polders, is laatstgenoemde met eene meerderheid van
8 stemmen gekozen. De heer J. Schraag bekwam 91 stemmen."
Aan dr. J. Ensing, te Texel, zijn namens vele inge
zetenen fraaije geschenken aangeboden, bestaande in eene
nette boekenkast, een keurig étui met tafelzilver en een
fraai album met de namen der gevers, als een blijk van
erkentelijkheid voor zijn besluit om aldaar te blijven, toen
hij onlangs voordeelig elders geplaatst kon worden.
Liet hoofdbestuur der Maatschappij Tot Nut van
't Algemeen zal op de eerstvolgende algemeene vergadering
een voorstel doen om, hulde brengende aan de kloeke
ondernemers van den jongsten Noordpooltogt, onder bevel
van den luit. ter zee de Bruijne, eene som van f 1000
beschikbaar te stellen voor een eventuëelen tweeden togt,
die eveneens onder degelijke waarborgen wordt ondernomen.
Als een staaltje van overdreven ijver diene, dat dezer
dagen de bediende, die met de inning van de entreegelden
voor eene openbare vergadering te ILaarlem belast was,
den spreker, die geheel belangeloos moest optreden, niet in
de zaal wilde toelaten zonder den bepaalden entréeprijs te
betalen.
- De zoogenaamde Zweedsche lucifers hebben een con
current gekregen in de Llollandsche soort, welke te Breda
vervaardigd worden in de fabriek van de heeren Dijker
man Co. Deze lucifers zijn niet alleen evenals de
Zweedsche zonder reuk on vergif, maar gemakkelijker in
het gebruik, omdat ze op alle voorwerpen kunnen aange
streken worden on geen geprepareerd strijkvak aoodig hebben
om te ontbranden.
Pas vertoont zich wat ijs, of te Middelburg hebben
reeds 7 personen, waaronder drie dames, van de gelegen
heid gebruik gemaakt om er door te vallen. Met veel
moeite zijn zij gered.
Te Oostburg is de postkar met briefpaketten, enz.
aangekomen, doch zonder postillon. Een inwoner dier
gemeente had het paard op de markt vastgegrepen en
naar het postkantoor geleid. Op driekwart uur afstand
van Oostburg was het paard gestruikeld en gevallen en
daardoor is de postillon, Perduijn, uit de kar gevallen.
Liet paard sprong op en reed door; de postillon, die het
wiel over de borst had gekregen, kwam achteraan sukkelen.
De geneeskundigen zagen er geen bezwaar in, hem van
Oostburg den weg naar Breskens te laten vervolgen. Tot
Schoondijk vergezelde hem de geneesheer F. van daar,
die juist te Oostburg was.
Terwijl in ons land velen vruchteloos moeite doen
om de regering te bewegen, hare postkantoren tevens als
spaarbanken in te rigten, wordt dit middel om het sparen
te bevorderen in Engeland, het land der postspaarbanken,
reeds niet krachtig en afdoende genoeg gevonden. Een
Engelsch blad merkt op, dat, hoeveel goeds de postspaar
banken ook reeds hebben teweeggebragt, ze toch nog niet
genoeg hebben gedaan en meer kunnen doen om het volk
tot spaarzaamheid op te wekken. Daartoe behoort, dat
ze vooral gedurende den Zaturdag avond geopend zijn,
voor de te beleggen sommen geen maximum, althans niet
een te laag maximum vaststellen en wat hooger rente
vergoeden dan pCt. Dat de gelegenheid om te sparen
nog zoo gebrekkig is, is volgens den schrijver de hoofd
reden, dat in Engeland zoo menigeen zijn inkomen verteert,
zoo hij het al niet overschrijdt. De Franschen doen dat
niet en toch is hun leven niet kleur- en vreugdeloozer
dan dat van den Engelschman. Als de slag van Dorking
ooit geleverd mogt worden en de gevolgen had, die er
van voorspeld zijn (schatpligtigheid Van Engeland aa
Frankrijk) zou het de vraag zijn of Engeland een lospri
van vijf milliardcn zoo gemakkelijk zou kunnen betalt
als Frankrijk dit deed. Dat Frankrijk dat kon, danl
het ten deele aan Thiers, maar nog meer aan eigen spaa:
zaamheid. Geen land dan ook waar de regering voor d
ingezetenen kleine geldbeleggingen zoo gemakkelijk
aangenaam weet te maken als in Frankrijk, waar iedt
naaistertje haar klein couponblad hebben kan en nr
zelden heeft. De voordeelen, die de verdeeling der nati<
nale schuld in zeer kleine sommen, waardoor zij voc
iedereen bereikbaar wordt, ook in andere opzigten oplever
liggen voor de hand.
De groote menigte veldmuizen, die in dezen herf
in veel streken van Duitschland onberekenbaar veel schat
aanrigtten, heeft de aandacht doen vestigen op het late
beweiden der geteisterde landen door varkens. Deze ve;
slinden niet alleen veel volwassen muizen en zoeken t
nesten met jongen op, welke laatsten zij als een lekker
schijnen te beschouwen, maar bovendien worden talloos
larven van schadelijke insecten door hen verslondei
Daarbij komt nog het voordeel, dat zu'k voedsel aan c
varkens uitstekend bekomt en ook de gehcele levenswijs
in de vrije natuur en voor een gedeelte dierlijk voeds
met den aard en de behoeften van die nuttige huisdiere
veel beter overeenkomst, dan het leven in een dikwij
benaauwd en smerig hok, waarbij zij bijna uitsluiten
meelsoorten tot voedsel verkrijgen. De varkenstypku
die in zooveel plaatsen talrijke offers heeft geëischt,
zeker voor een groot gedeelte het gevolg van de tegel
natuurlijke levenswijze dier dieren.
Een in Duitschland welbekende autoriteit op hi
gebied der zuivelbereiding, R. Scliatzmann, geeft in t
Deutsche Landw. Presse tegen de maden in de kaas tU
raad om deze te wasschen met water, waarin fijn gestamp
peper gebroeid is. Door twee zulke wasschingen zoude
alle aanwezige maden en mijten verdelgd worden. D
middel is eenvoudig genoeg om het eens te probeeren.
Faillissementen zijn tegenwoordig aan de orde va
den dag, ook in het Noorden. Het faillissement van t
groote firma Ilöglund, in ijzer, te Stockholm, is gevolg
door die van de groote houthandelaren Asp. Berger Cc
te Stockholm, en LIagemann, te Kopenhagen, allen nv
passiva van eenige millioenen, en nu laatstelijk door hi
faillissement van het bankiershuis Guilletmot en YVeyland
te Stockholm, met een passief van 16 millioen kroonen.
De West- op England Bank. Bij de ellende, door den v
van de City- of Glasgow Bank ontstaan, is zich thans een ande
financiëele ramp komen voegen. Naar het schijnt niet het gero
van de gewetenlooze knoeijerijen, die aan al de geldelijke zorgen v;
het Glasgower ongeval nog zoo veelonnoodige smart hebben toegevoeg
Zijn de berigten juist, dan is de val van de „West- of Englai
Bank" veroorzaakt door de rondgestrooide en helaas! maar al
gretig verspreide geruchten toen nog onjuist! omtrent dt
min gunstigen stand der zaken.
Hier deed zich hetzelfde verschijnsel voor, dat in publieke gebouw»
zoo menigmaal droeve gevolgen had. Op het roepen van „brand
vlugten allen naar de deur en... voor het vermeende gevaar v;
brand, vinden ze het werkelijk gevaar van dringen. De Engelse'
Banken hebben ontzettende sommen in bewaring en als nu all
tegelijk hunne gelden opvragen, ontstaat er gevaar, want bij di
gewonen gang der zaken zou alles even goed alloopen als bij h
gewoon verlaten van kerk of schouwburg. Nu was de deur te smal
het kasgeld niet voldoende.
De „West- of England Bank" is, evenals de „City- ofGlasgc
Bank," unlimited en de aandeelhouders zijn dus voor het verli
aansprakelijk.
De Bank, wier hoofdzetel te Bristol gevestigd is, heeft 42 b
banken en 7 agentschappen. Het maatschappelijk kapitaal
f 12,000,000, waarvan f 9,000.000 is gestort. Er zijn 50,01
aandcelen. Het dividend over 1S77 was 8 pCt. en het reservefon
was f 1,872,000, dus bijna van het kapitaal. De Bank had e
allergunstigste reputatie, en de aanvankelijk verspreide gerucht
waren weder bezworen, doch eenige dagen later werden ze hernieuw
In hoeverre er werkelijk grond was voor die geruchten, wat. h
passief is en wat na den val de activiteiten waard zijn, dat all
is thans nog niet met zekerheid te zeggen. Men behoeft echl
helaas! niet meer dan de bovenstaande cijfers om te begrijpen d
ook al was er en al ware er nog 100 de staking duizend
in onzekerheid en ellende brengt. De houders der aandeeleu zi
voor het meerendeel geen groote kapitalisten, en al komt all
tcregt. voor het oogenblik krijgen ze geen rente en is het aandf
zoo goed als waardeloos, en niet veel beter voor de directe behoeft
is de positie van de duizenden die hun geld in de Bank belegdf
De handelstoestand in Engeland is niet gunstig; de nijverheid
van nog ongunstiger conditie, loonsvermindering heeft weder wer
stakingen in het leven geroepen, en reeds wordt uit verschillen
plaatsen van dringende behoeften voor de armen en van aller
pogingen om hulp te bieden gespraken. Ouder dergelijke omstandi
heden is een ramp als deze en vooral in de sombere winterdag
van dubbel gewigt en verspreidt overal schrik en ontzetting. (Rott. Nb
