conclusie, die zeer belangrijk mag genoemd worden. Met
den meesten ernst raadt zij eiken boterbereider aan: Doe
geen schadelijke middelen bij de melk en laat de melk
niet bederven, m. a. w. geen water gebruiken bij de boter-
bereiding dan in goed gesloten blikken bussen, spoedig uit-
roomen, geen ouden room karnen en gebruik maken van
koelbakken met koelvaten, Deensehe karnmolens en kneed
machines. Zij geeft een overzigt van hetgeen in Denemarken
en Zweden wordt gedaan tot verbetering der boterbereiding
en hoe het daaraan is toe te schrijven, dat de Deensehe
boter op de Londensche markt beter prijzen maakt dan de
Frieselie. In menig opzigt is Denemarken echter bij Fries
land op landbouwgebied ten achter: de veeteelt is veel
geringer ginds; melk- en boter-opbrengst drie vierden van
die in Friesland; het braakleggen is in Denemarken nog
in gebruik; bét verband tusscben landbouw en veeteelt is
bier beter geregeld dan in die lauden. Niettegenstaande
dat alles bestaat er groote kans, dat de Deensehe boter de
Frieselie op de Londensche markt geheel zal verdringen,
zoo ook bier niet krachtige pogingen worden aangewend
om tot beter fabrikaat te komen. Spoedige verbetering
acht zij noodzakelijk. Zij acht medewerking der verhuur
ders van landerijen wensclielijk. Zij verwacht, dat die
bier even goed als elders kan worden verkregen, en wan
hoopt niet aan den goeden wil en den ondernemingsgeest
der Friezen. Zij bespreekt voorts de boter- en kaasfabrieken.
De commissie twijfelt, of die bier opgang zouden maken
en deelt uitvoerig bare bezwaren mede. Verkoophuizen
van onvervalschte melk, zuiveren room en karnemelk zullen
haar inziens beter slagen. Zij bezocht verschillende dier
inrigtingen op bare reis en deelt de gunstige financiëele
uitkomsten van sommige mede. De commissie is overtuigd,
dat door zoodanige verkoophuizen groote winsten, ook bier,
behaald kunnen irorden, en dat zij veel bijbrengen tot bet
invoeren van verbeteringen, liet hoogst belangrijke rapport,
dat van verschillende zijden met eenig ongeduld wordt
tegemoet gezien en van welker conclusie wij alleen een
overzigt gaven, zal worden gedrukt voor de leden der
Friescbe Maatschappij van Landbouw en Veeteelt en voorts
in den handel verkrijgbaar gesteld. Een hartelijk woord
van dank werd der commissie namens de vergadering toe-
gebragt. Als een gevolg reeds van bare reis werd ter
tafel gebragt eene bus Friescbe boter, naar de Deensehe
metbode bereid bij de firma E. A. de Boei*, te Joure, die
ook naar Indië daarvan verzendt. Deze bus, in Aug. jl.
gevuld, zal in de Februaxnj-vergadering worden onder
zocht. De vergadering besloot vervolgens tot bet houden
van eene algemeene tentoonstelling, vanwege de Maatschappij
in 1879; later zal worden bepaald waar. Nadat nog
commissicn voor bet opmaken van bet programma dier
tentoonstelling en voor bet onderzoek der rekening waren
benoemd en verslag omtrent den landbouwcursus was
uitgebragt, waaruit bleek dat die alleen te Leeuwarden met
8 en te Heerenveen met (5 leerlingen aangevangen is,
werden achtereenvolgens de voorzitter, onder-voorzitter en
secretaris met bijna algemeene stemmen herbenoemd,
Hoe kort de vorst geduurd beeft, toch wist men in
Friesland nog eene hardrijderij te organiseeren. Ze werd
te 't Meer, bij Heerenveen, gehouden.
Toen de diligence, die 's avonds 71 ure uit Ileeren-
veen naar Gorredijk vertrekt, jl. Zondag voor bet tolhek
te. Langezwaag aankwam, werden de passagiers door den
tolgaarder opmerkzaam gemaakt dat ze met onbeheerde
paarden daar waren gearriveerd.
Het bleek weldra dat de voerman, dien men levend,
maar met bebloed hoofd en geheel ontsteld, straks zag
verschijnen, van den bok was gevallen. De passagiers hadden
niet 't minste van bet ongeval onder weg bespeurd, alleen
herinnerden ze zich, dat ze een eindweegs in woeste vaart
waren voortgehold, maar dat ze toen niet bet minste ver
moeden hadden van 't gevaar, waarin ze verkeerden! Toen
ze bet tolhek nader kwamen, hadden de paarden het
gewone drafje weer aangenomen, tot ze 't laatste gedeelte
stapvoets hadden afgelegd!
De tolgaarder de Boer verklaarde zich dadelijk bereid
om de plaats van den voerman in te nemen en bragt de
diligence met den passagiers en den intusschen bewusteloos
geworden voerman veilig te Gorredijk. (N.Rott.Crt.)
De landbouwer Feringa beeft dezer dagen vei'slag
gedaan van eene proef, vanwege de Nijverheid in het
Westerkwartier van Groningen genomen, om door middel
van inenting de varkens tegen de bekende varkensziekte
te beveiligen. De eigenlijke vraag was, of de jongen van
varkens, die aan de ziekte hebben geleden, ook minder
van de ziekte hebben te lijden. Vier jonge varkens
werden ingeënt met vocht uit de lever van een ziek
varken, Reeds den volgenden dag werden de dieren ziek.
Een er van stierf; de drie anderen herstelden en groeiden
tot nu toe goed.
Op bet Postkantoor te Soerabaija, of bij bet vervoer
vandaar naar Batavia, zijn 24 aangeteekende brieven ver
loren gegaan. Het Soerab. Hbld. zegt dienaangaande:
,/Over die zaak hangen goochelaars-mysteriën, welke
•welligt nooit tot klaarheid zullen komen.
De ontvlugting van een gevangene door een sleutelgat;
het verslinden van rijksdaalders door witte mieren; bet
kruipen van Jonas door het keelgat van een walviscli zou,
zoo verzekert men ons, er geen band water bij balen.
In Finland zijn, naar de Globe verneemt, de wolven
tegenwoordig buitengewoon overvloedig en stout. Een
derde der rendieren is in de laatste maanden door ben
verscheurd en bijna al de jonge rendieren.
De laatste Turksche krijgsgevangenen werden dezer
dagen uit Odessa naar Konstnntinopel vervoerd, door de
Russische Zwarte Zee-Stoomvaavtscbappij, die van de rege
ring als vrachtprijs ontving 4 roebels per maxi of 23,000
Toebels voor alle 5800 krijgsgevangenen, die nog in Rusland
waren achtergebleven.
Aan eiken aandeelhouder van de King Philip Mills,"
eene fabriek te Tall River (Noord-Amerika) werd op de
onlangs gehouden jaarvergadering, bij gebreke van een
dividend in geld, een in de fabriek zelve vervaardigde
handdoek uitgereikt.
- Voorbehoedmiddel tegen ijsrampen. Ieder
schaatsenrijder neemt een klosje sterk touw mede, slaat
een lus om den pols en houdt bet klosje onder bét rijden
in de band; overkomt hem een ongeval, dan werpt bij den
klns onmiddellijk op bet ijs en de omstanders kunnen
daardoor den drenkeling veel spoediger redden.
Dit middel wordt, indien wij ons wel berinneren, in
Friesland, bet land der schaatsenrijders bij uitnemendheid,
met goed gevolg toegepast.
Middel tegen broeische kippen.
Julius Bölscbau verbaalt, dat bij in de omstreken van
Cuxhaven kippen zag loopen met een bosje stroo, zoo
groot als een halve wijnflescb, gebonden aan den rug,
waardoor de kip te zeer bezig gehouden werd om behoorlijk
op bet nest te gaan zitten, en dat de kippen reeds binnen
een paar dagen zich daarnaar schikken en, nadat bet
bosje was weggenomen, weder binnen korten tijd eijeren
begonnen te leggen.
Koffij en thee zullen weldra in den handel verschij
nen, zamengeperst in koekjes, gelijk wij van chocolade ge
woon zijn. Zij worden onder een drukking van 40 tot 70
atmospheren vervaardigd in gepolijste ijzeren vormen,
waardoor de oppervlakte glanzig wordt en bet vervliegen
van bet aroma wordt verhinderd. Om ze lang goed en
versch te houden, wordt elk koekje in tinblad gewikkeld.
Dit is weder een prachtig middel om vervalsching te doen
plaats vinden.
Ter overdenking voor ben, die bij gladheid der
straten niet of te zuinig zand of asch strooijen.
Een 80jarige man te Sittard viel dezer dagen door de
gladheid, brak den nek en overleed weinige oogenblikken
daarna.
Te Rotterdam beeft iemand, door dezelfde zorgeloosheid
of luiheid, een arm gebroken.
Vleeseli- en veehandel van Engeland.
De Londensche Landbouwcourant „the Country" geeft onder dit
opschrift een overzigt van den tegenwoordigen stand der kwestie,
in hoeverre de invoer van levend, dan wel van geslagt vee te ver
kiezen is, zoowel voor de bewoners der stedeu als voor den land
bouwenden stand. Zooals men weet heeft dc invoer van geslagt
vee een ware omwenteling teweeggebragt in de wijze waarop Enge
land voorziet in liet tekort der productie van rleesch door zijn
eigen landbewoners. Verbazend groote hoeveelheden vleesch, even
frisch alsof het van dieven afkomstig was, die den vorigen dag
geslagt waren, komen wekelijks te Londen ter markt, nadat het
eene zeereis van ettelijke duizende mijlen gemaakt heeft.. Daardoor
is tevens de bewering van zeer velen gelogenstraft, dat de proef
nemingen, die men voor eenige jaren hieromtrent deed, op inis-
lukkiug zouden uitluopeu. Het tegendeel is een feit geworden. De
handel in versch vleesch heeft zich tot een permanent systeem ont
wikkeld; nieuwe vennootschappen hebben zicli gevormd en nieuwe
methoden zijn uitgedacht en gepatenteerd, die het welslagen der
ondernemingen hoe langer hce zekerder maken. De grootste be
hoefte bestaat thans voornamelijk aan eene uitbreiding en verbete
ring van dc wijze van bewaren bij zeer lage temperatuur, in
magazijnen van de Engelsche havens en biunenlandsche steden, in
tijden waarop de markt ruim voorzien is en het enkele dagen duurt
eer het vleesch verkocht kan worden.
De Londensche „Mcat Importation Company' vestigt haar geheele
aandacht op den invoer van geslagt vee, uit die landen van het
continent, waaruit de invoer van levend vee in Engeland verboden
is, dus ook uit Nederland. In het laatst der maand Óctober kwam
aan de „Gold Storage"-werf het stoomschip Roll Cull, door de
Maatschappij speciaal voor den vleeschinvoer gebouwd en voorzien
van inrigtingen tot afkoelen der lucht nabij het vriespunt, met
45S geslagte schapen uit de Krim, via Frankrijk en Antwerpen, in
uitmuntenden toestand. Evenzoo heeft de Vennootschap, die hare
magazijnen niet afgekoelde lucht bezit iu de „Upper Thames"-
strant, onderhandelingen aangeknoopt over den aankoop van de
Frigoferique, een stoomschip, dat in Erankrijk voor den handel op
Zuid-Amerika gebouwd is. Ter volmaking van hot stelsel behooren
spoorwegwoggons, waarin eveneens eene zeer lage temperatuur kan
verkregen en gedurende de reis behouden worden. Door middel
van het agentschap der lieereu Tallcrman en Ruskct heeft dc ge
noemde Vennootschap zich in betrekking gesteld met de verschil
lende spoorwegmaatschappijen en is zij er in geslaagd op drie lijnen
speciale treinen voor het vervoer van vleesch te doen loopen, een
op het Fransche en Duitschc spoorwegnet, een tweede door Beijeren
en een derde door Hongarije en Transylvanië, waardoor zij verbin
ding heeft tusscheu Odcnberg in Hongarije en de noordelijke lijnen
in Duitschland en langs den Rijn, tot iu België. Zij kan nu, door
middel van die speciale sueltreihen van 12 waggons, in slechts drie
dagen (in de plaats van zes) het vleesch naar Antwerpen naar hare
schepen vervoeren. De verschillende directiën der spoorwegmaat
schappijen namen een levendig aandeel in de genoemde plannen,
omdat zij daardoor een uitgebreid vervoer van vleesch, wild en ook
andere handelswaren tegemoet zag uit Oostenrijk-Hongarije en
Rusland, in welke landen overvloed daarvan aanwezig is. Eenige
bezwaren heeft men te overwinnen gehad met het vinden van ge
schikte slagtplaatsenthans kan de Vennootschap, zoo noodig,
gebruik maken van twee slagthuizen te Wecnen, waar lokalen met
inrigtingen voor het afkoelen der lucht aanwezig zijn. Ook heeft
zij zich in betrekking gesteld met het gemeentebestuur te Pesth,
omtrent het gebruik der daar aanwezige abattoirs. Te Pesth zijn
lokaliteiten genoeg aanwezig, om al het vleesch, dat per dag noodig
is, af te koelen. In genoemde stad is een comité gevormd uit de
autoriteiten, kooplieden en anderen, tot het leveren van vleesch aan
de Vennootschap op zulke voorwaarden, dat deze laatste eene goede
winst kan maken bij den verkoop iu Engeland, 't Spreekt van
zelf, dat er zorg gedragen is voor gelegenheden om te Londen het
yleesch op verschillende plaatsen te kunnen verkoopen.
Na de bovenstaande mededeelingen, die op nieuw voor den
koenen ondernemingsgeest van onze Engelsche naburen pleiten,
wordt de invoer van levend vee besproken en er op gewezen, dat
deze wijze van invoer zeer af te keuren is, en dit niet alleen
omdat daardoor aanleiding gegeven wordt tot het overbrengen van
besmettelijke ziekten in den eigen veestapel. Wel is waar bestaat
er reeds een levendige handel in levend vee uit Amerika, doch
deze is alleen mogelijk gedurende de zomermaanden, vanwege het
gevaar van groote verliezen door het sterven der dieren gedurende
eene stormachtige reis. Op Zondag 18 October 11. liep het stoom
schip Colina te Greenock binnen, na een lievigen storm in den
Atlantischcn Oceaan doorgestaan te hebben. Er waren gedurende
de reis gestorven 1G0 stuks rundvee, 1005 schapen en 900 varkens,
gezamenlijk geschat op eene waarde van f 96,000. Een paar dagen
vroeger kwam het stoomschip Iris te Falmouth aan, op hare reis
van New-York naar Antwerpen. De kapitein berigtle, dat op 8
October 11., op 44 gr. 18 min. N. B. en 43 gr. 56 min. W. L.,
in een vcrschrikkelijken storm 71 ossen, die zich op het dek
bevonden, gedood en overboord gespoeld werden, terwijl 13 pnarden,
tusschendeks, evenzoo stierven tengevolge van verstikking, daar de
luiken tegen liet indringen van het water lucht.digt gesloten moesten
gehouden worden. Zulke rampen zijn wel geschikt om de koop
lieden af te schrikken van het invoeren van levend vee uit Amerika
gedurende de wintermaanden, zoodat de voornaamste aanvulling van
het tekort aan vleesch moet geschieden door middel van geslagt vee.
Hierbij blijft alleen het gevaar van het verongelukken van het
geheele schip, dat de lading vleesch in heeft, over.
Het blijkt uit een en ander voldoende, dat de oplossing van het
voor Engeland hoogstbclangrijk vraagstuk, hoe het best in de
behoefte aan versch vleesch te voorzien, door onze overzeesche
naburen met energie onderhanden genomen en, zooals wel te ver
wachten was, ook opgelost wordt. Dat de invoer van vleesch uit
andere streken van onzeu aardbol zeer ten nadeele van onzen vee
handel en daarmede ook van de algemeene welvaart iu ons vader-
lund werken moet, is niet tegen te spreken, al is het evenzeer
waar, dat de vermindering van onzen uitvoer van vee naar Enge
land reeds sedert verscheidene jaren feitelijk bestond. Het komt er
nu op aan middelen te beramen, waardoor die vermindering verder
tegengegaan wordt en Nederland ten minste een bescheiden aandeel
in de leverantie blijft behoudén. Waarin die middelen bestaan
moeten, om dit na te gaan, is de zaak der Nederlandsebc koop
lieden en kapitalisten. Welligt dat het inrïgten van doelmatige
slagtplaatsen in onze zeehavens, alsmede van schepen op gelijke
wijze als dit iu Engeland geschiedt, ook hier groote voordeelen
zou kunnen opleveren. Het vervoer van het vleesch uit onze zee
havens is natuurlijk veel minder kostbaar, dan dat uit de boven
genoemde verafgelegen lauden. Voegt men hierbij, dat de kwaliteit
van het vleesch van ons vee, wat men ook beweren moge, beter is
dan die van bet, voor een groot gedeelte half verwilderde vee uit
die landen, dan valt het in het oog, dat de mogelijkheid van concur
rentie voor ons land nog steeds bestaat. Vooral is liet voor de
landbouwers van belang zulk vee te fokken als het meest in Engeland
gezocht is en dat niet te oud behoeft te worden om voor de slagtbank
geschikt te zijn. Wat dit laatste, het fokken van zoogenaamd vroeg
rijp vee aangaat, valt het voordeel terstond in betoog, als men slechts
bedenkt dat de Engelschen door aanhoudende en niet groote zaak
kennis doorgevoerde veredeling van het vee, er in geslaagd zyn rassen
te verkrijgen, die een voljaar miuder behoefden gevoed te worden
om hetzelfde en nog ïueer gewigt aan vleesch op te leveren, dat
bovendien van uitmuntende kwaliteit is, dan vroeger. Pracht-excmplaren
van ons vee hebben er mede toegediend om in Engeland zulke uit
komsten te verkrijgen, hot is dus ongetwijfeld zeer goed mogelijk
om het Nedcrlaiulïche vee door kruisen met ander en door oordeel
kundige voeding zoover te brengen. Kennis, wetenschappelijke kennis
zal ook hier van lieverlede meer en meer blijken onmisbaar te zijn.
Vlscntoerigten.
De opgave van de „Rhea" in ons vorig berigt was niet juist.
De levende kabeljanuwen, lengen, enz. werden niet verkocht voor
f 350, maar voor f 3.50 per levende kabeljnauw.
Heden morgen kwam binnen de schoenersloep Saturnus, schipper
L. v. Veelen, aanbiengende 120 levende kabeljanuwen, die verkocht
werden tegen f 3.30 per stuk, benevens 40 levende lengen, 6$ ben
vleet, 450 schelvisschen, 1 heilbot, 420 doode kabeljanuwen en
lengen, f 1.25 u 1.50 per stuk.
De schuitjes bragton gisteren niet veel aanzij gingen heden
weder naar zee.
Schelvisch gold f 35 a f 37 psr houderd.
Kenoemingen, enz.
De kapt.-luit. ter zee W. J. Scholten van Aschat en de luits.
ter zee 2de kl. W. A. Buytcndijk, A. G. J. baron van Plettenberg,
M. J. P. Westveer en jhr. G. S. Boreel, behoord hebbende tot het
escader in Oost-Indië en thans teruggekeerd, zijn op non-activi
teit gesteld.
De kapt.-luit. ter zee H. D. Guyot wordt met 20 Jan. a. 8.
eervol ontheven van het bevel over de instructiebrik Zeehond en
met den 21sten daaraanvolgende vervangen door den kapt.-luit. ter
zee N. Mac Lood.
Met ingang van 1 Jan. a. s. wordt bevorderd tot off. van gez.
lste kl. bij de zeemagt de off. van gez. 2de kl. J. A. G. Hulst.
Met ingang van 1 Jan. a. s. wordt de off. van adm. lste kl.
J. F. J. Mahieu, ter zake van ongeschiktheid voor de militaire
dienst, wegens in en door de dienst ontstane ligchaamsgebreken,
op pensioen gesteld, onder toekenning van een pensioen van f 1100
's jaars, met eene verhooging van een vierde van dat pensioen, ter
somma van f 275 's jaars, wegens het gemis van het gebruik van
zijn linkerarm, en van f 1050 's jaars, wegens verblijf in militairé
dienst in 's Rijks overzeesche bezittingen en koloniën en tusscben
de keerkringen. Met dien datum worden bevorderdtot off. van
adm. lste kl. die der 2de kl. G. D. van Werdt en C. H. S. Pastor,
en tot off. van adm. 2de kl. die der 3de kl. M. C. Hazenberg en
J. C. Kluit.
Staten-C3-eneraal.
Tweede Manier.
Zitting van Donderdag 19 December. Het ontwerp tot
bekrachtiging der provinciale belastingen in Limburg is, na uitvoe
rige discussie over de daarin opgenomen kerkelijke subsidiëu en na
verdediging door den minister, aangenomen met 50 tegen 21 stemmen.
De discussie over het hoofdstuk Waterstaat werd voortgezet en is
gevorderd tot de spoonvegbegrootiug. Daaraan gaat vooraf de
onteigeningswet voor StarorenLeeuwarden met een amendement
van den heer Bergsma om de rigting over IJlst in plaats van over
Bolsward te nemen.
Zitting van Vrijdag 20 December. Na discussie is de ont
eigeningswet voor dc lijn StavorenLeeuwarden onveranderd aan
genomen met 51 tegen 16 Btemmen, na verwerping met 37 tegen
30 van het amendement-Bergsma om de rigting over IJlst te nemen.
De begrooting der Staatsspoorwegen is na discussie unaniem aan
genomen de motie-van Kerkwijk, afkeurende het voornemen van
den minister oin het verrallen waarborgkapitaal aan de concessiona
rissen der lijn Rotterdam—Munster terug te geven, is rerdaagd tot
later, na verklaring van den minister dat intusschen de zaak niet
geprejudiciëerd zal worden. Bij het voortgezet debat over het
hoofdstuk Waterstaat is aangenomen een amendement-Lenting om
f 3000 uit te reiken voor subsidie aan de nijverheids-tentoon
stelling te Arnhem. De minister heeft voorts verklaard dat de
ingezetenen wel vrijwillig aan brievenbestellers fooijen mogen geven.
Het geheele hoofdstuk is aangenomen met 58 tegen 3 stemmen.
