HELDERSC1IE
EN NIEUWEIIEPER COURANT.
Nieuws- en Advertentietilail voor Hollands Noorderkwartier.
1879. N°. 27.
Zondag 2 Maart.
Jaargang37.
S^SkJi
Q
„Wij huldigen
li e t o e d e."
VersphijUt Diugsila#, Donderdtg eD Zaturdag namiddag.
AS «nnementsprijs per kwartaal
franao per post
1.80.
- 1.65.
U i t g- e v e r A. A. BAKKER Cz.
Bureau: MOLENPLEIN N°. 163.
Prijs der Advertentie»: Van 14 regala 60 Centa,
elke regel meer 15 Centr.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsmimta Serikead.
Eiken Donderdof vertrekt de mail naar Oost-Indië.
Laatste ligting 's avonds 6 uur.
HELDER en NIEUWED1EP, 1 Maart.
Gisteren werd alhier de 82ste verjaardag van Z. K. II.
Prins Willem Frederik Karei der Nederlanden, op de
gebruikelijke wijze gevierd.
Bij de directie der Marine is eergisteren aanbesteed
het bouwen van een beheid plateau op den Zuidwal;
minste inschrijver de heer J. F. Philips voor f 1752.
De liefdadigheids-voorstelling, die eergisteren avond
in Tivoli werd gegeven, mag als wèlgeslaagd worden
vermeld. Zoowel het muziekaal gedeelte van 't programma
als de opvoering der beide aangekondigde tooneclstukken
voldeed blijkbaar aan het talrijk, aanwezig publiek. Komt
aan de uitvoering der werkzaamheden een woord van lof
toe, niet minder te prijzen is het streven der werkende
leden, oin het leed te verzachten van een zeer hulp
behoevend gezin.
Gisteren avond had in het lokaal Tivoli alhier eene
volksbijeenkomst uitsluitend voor mannen plaats. De heer
S. G. Bendien hield eene voordragt over de telegraphie,
sprak eerst over magnetisme en electriciteit en helderde
het gesprokene door aanschouwelijke voorstelling op.
Eindelijk werden de in het lokaal geplaatste volledige
telegraaftoestellen herhaaldelijk in werking gebragt. Draden
waren daartoe gelegd van de groote zaal naar een der
nevenzalen. Naar aanleiding van vragen en opmerkingen,
door eenige der aanwezigen gedaan, gaf de spreker ten
slotte nog onderscheidene inlichtingen omtrent de inrigting
en werking van den telegraaf.
Door een talrijk publiek werd deze voordragt bijgewoond.
Naar wij vernemen zal onze vroegere plaatsgenoote,
mejufvrouw Stratenus, den 15 dezer alhier eene lezing
houden. De opbrengst strekt ter bevordering van een
liefdadig doel. Voor dit doel is genoemde dame reeds in
onderscheidene plaatsen des lands als spreekster opgetreden.
De Staatscourant van heden behelst een koninklijk
besluit van den 23 Febr. jl., betreffende de ligting der
nationale militie van dit jaar. Deze ligting bedraagt 11,000
man, waarvan 600 voor de dionst ter zee te bestemmen.
Het aandeel voor Noordholland is 1753 man.
Beroepen te Huisduinen, ds. J. H. Stamrood, predikant
te Hoorn op Terschelling.
Met den 1 April a. s. wordt te Terschelling de
opleidingsklasse vervangen door eene Rijks normaalschool,
onder directie van den heer P. J. Wichers, terwijl de heer
M. Hillenius van Utrecht, tot afdeelings-onderwijzer is
benoemd.
Dezer dagen werd te Schagen een agentschap
gevestigd der Nederlandsche Bank, en tot agent benoemd
de heer Ph. de Heer.
Bij de jl. Donderdag te Amsterdam plaats gehad
hebbende twaalfde en laatste veiling van drooggemaakte
gronden door do Amsterdamsche Kanaalmaatschappij, zijn
verkocht in den Amsterdamschen polder (polder III Oost)
ruim 140 hectaren, voor de som van f 363,228, alzoo
gemiddeld per hectare f 2880, en in den Nauernaschen
polder (polder IY) ruim 10 hectaren voor f 13,243, alzoo
gemiddeld f 1324 per hectare. Niet gegund werden circa
30 hectaren in den Amsterdamschen polder, die voor f 56,373
werden opgehouden.
Uit het uitvoerig proces-verbaal der verhooren van
wijlen E. Vos, bij de behandeling der strafvervolging tegen de
hecren D. P. C. Ledeboer en C. A. A. Dudok de Wit,
leden der firma A. E. de Wit Zoon, voor de arrondis-
sements-regtbank te Amsterdam blijkt in hoofdzaak dat de
getuige Vos voor den regter-commissaris is blijven vol
houden, dat hij, op een eenmaal door beklaagden gegeven
last tot monster ver valsching, daarmede gedurende eenige
jaren is voortgegaan. Nu en dan is door hen gezinspeeld
op dien vroeger gegeven last. Ofschoon hij 21 jaren in
dienst zijner patroons was, behandelden deze hem soms
onaangenaam. Eindelijk ontnamen zij hem de kleine kas.
Deswege verstoord, verliet hij de dienst, de boeken mede
nemende, ten einde den benadeelden fabrikanten het bewijs
te leveren van het door hen geleden nadeel. Daar hij
zich als commissionnair in suiker wilde vestigen, had hij
op begunstiging dier fabrikanten, als deze door hem schade
vergoeding hadden bekomen. Hij had niet de bedoeling
zijn patroons een strafvervolging te bezorgen.
Jl. Donderdag avond heeft dr. W. C. van Manen,
van Zierikzee, in eene openbare bijeenkomst der afdceling
//Haarlem* van het Nederl. Protestantenbond, eene lezing
gehouden over //de godsdienst in het huisgezin. Het voor
oneen tijd zeer gepaste onderwerp gaf den redenaar gele
genheid een hoogst ernstig en behartigenswaardig woord
te spreken, dat èn om de gezonde, vloeijendc taal, èn om
den inhoud met grooten bijval werd aangehoord.
Dat de boerenstand de zaken nog niet zoo donker
inziet, als sommige nieuwsbladen wel eens te denken geven
blijkt uit een jl. Woensdag avond te Warmond gehouden
veiling, waar onder meer perceelen 1 hectare, 76 aren
weiland tot f 6000 en 1 hectare, 48 aren dito tot f 5300
in opbod is gekomen. Over gcht dagen zal de afslag zijn.
Als een bewijs, hoe sterk het zoogenaamde vastenavond-
houden" in den geest der Bosschenaren ligt, kan dienen
dat, zoo men ons mededeelt, jl. Maandag op één dag niet
minder dan vijftig horologies in de Bank van Leening
zijn gebragt. (Nbr.)
Dezer dagen is medegedeeld, dat de Doopsgezinde
gemeente te Groningen heeft besloten dat men tot het
kerkgenootschap kan toetreden, ook nis men niet gezind
is zich te laten doopen. Goed en wel zegt de Arnh.
Courant teregt maar dan moet ge ook uw naam van
Doopsgezind afleggen.
30 schutters en 60 drijvers, dus een overmacht van
90 man, zijn te Bakkeveen er op uit geweest, om een
paar vossen te schieten. Tegen 't gezamenlijk overleg van
90 met rede begaafde menschen, was de slimheid der beide
reintjes niet opgewassen; ze moesten het onderspit delven.
In een brief uit Amsterdam in de N. Gr. Crt.
leest men:
Er is hier op dit oogenblik een revolutie, trouwens een
zeer vredelievende, aan de orde. Aan 't hoofd daarvan
staat de heer Jos. Mast, die als pachter van 't Café
Krasnapolski met 1 Mei aftreedt en hier zal gevestigd
blijven, 't Door hem te 's Hage gekochte Hotel Pico
is weer aan een ander overgedaan en over betrekkelijk
korten tijd zal, onder leiding van den heer Mast, hier een
inrigting verrijzen, welke,.... ik weet dat officieel.... in
pracht met de buitenlandsche cafè's zal wedijveren. Voor
dit oogenblik mag ik u dienaangaande niet meer melden.
Een café is te Amsterdam geen kwade zaak. Tot dusver
was 't café Krasnapolski voor f 20,000 per jaar verpacht;
nu cischt men f 60,000, maar kan voorshands niet meer
dan f 40,000 krijgen. Respectabele sommetjes. Het zoo
even genoemde lokaal wordt meer uitgebreid en men zal
aan de verbouwing c. a. f 150,000 ten koste leggen.
Jl. Maandag avond is op het tooneel van den heer
Jacqui te Groningen door 't onverwachts afgaan van een
pistool een der bedienden ernstig in 't gelaat verwond.
Het lid der Tweede Kamer, mr. D. van Eek, schrijft
een voorwoord in den catalogus der bibliotheek van wijlen
zijn ambtgenoot mr. G. A. Fokker. We vinden daarin
o. a. eene beschouwing van den heer van Eek over onze
tegenwoordige politieke en maatschappelijke toestanden.
Na de werkzaamheid van den heer Fokker te hebben
geschetst en te hebben herinnerd aan de vele gebreken,
die onze maatschappij nog aankleven, gaat de onafhanke
lijke en eerlijke schrijver verder voort:
i/Laat ons toch eens beter uit onze oogen kijken. Is
die nevel dan wel zoo gesloten als wij denken? Breekt
niet hier en daar het licht door en zien wij daar aan den
trans Aurora niet reeds op haren rozenrooden zegewagen
naar boven stijgen? Zouden wij ons wel willen terug
plaatsen in een toestand, zooals die eene eeuw geleden
loodzwaar op het toenmalige geslacht drukte?
Was toen iedere overigheid niet eene tyrannie? Golden
toen niet de contracten van correspondentie en was niet
het volk la gent taillable et corvéable a merci?
Waren onze instellingen niet allen veel slordiger dan
thans? Denken wij eens aan het verwaarloosde rivierwezen,
aan den willekeur van de regterlijke en administrative
magt van vroeger en aan zooveel dat ons thans tegen de
borst zou stuiten.
Herinneren wij ons ook, dat het landbouwbedrijf tenge
volge van gebrek aan kennis zoo weinig waarde had, dat
men dikwijls, om de belasting niet te betalen, de spade in
den grond liet steken.
Denken wij vooral aan het onderwijs; was het door en
door slecht, de kinderen werden des te meer mishandeld.
En thans? Zijn wij nog niet in het land der belofte, wij
zijn toch in den voorhof. Er is reeds veel, zeer veel
verbetering aangebragt en steeds gaan wij vooruit op dien
weg. Merkwaardig is het, hoe vooral de menschenliefde
thans naar boven streeft. In mijne jeugd zag ik nog
tijdens de kermis den krankzinnige op een bos stroo en
met ketenen beladen voor een dubbeltje aan de blikken
der nieuwsgierigen tentoongesteld. De gegoede kon toen
vrede met zijn geweten hebben, als hij van zijn overvloed
slechts wat uitstrooide zonder te weten in wiens handen
het nederkwam. Thans een beter begrip van pligt. Krank
zinnigen worden met liefde behandeld, gevangenen zonder
mishandeling, kinderen met hartelijkheidde giften strekken
tot veredeling; commissiën vereenigen zich om tevens het
huishoudelijk leven te verbeteren en de schoolspaarbanken
worden in het leven geroepen, om vooral reeds aan de
jeugd ordelijke en deugdzame begrippen in te boezemen.
In de laatste vijftig jaar heeft er een ommekeer plaats
gehad, zooals de wereld nooit heeft aanschouwd. Vele
nevelen zijn weggevaagd, de verkeerdheden, thans nog
bestaande, dagteekenen van vroeger, men kan niet alles te
gelijk doen; bijna iedere nieuwe regeling brengt verbete
ring aan. Wij gaan vooruit en met vertrouwen, omdat
wij door vaste en redelijke beginselen worden geleid. Dat
alles hebben we te danken aan de mannen van wetenschap,
veerkracht en menschenliefde, waaronder Fokker zoo een
schoonen rang innam. Aan hem en de zijnen zijn wij het
verpligt, dat onze eeuw zal geboekstaafd worden als een
keerpunt, als de bakermat van de vrijheid, der menschen
liefde en van het regt.
Wel hebben de ij veraars voor die beginselen nog steeds
een zwaren kamp te voeren tegen den lijdenden weder
stand van de trage handen en de slappe knieën, het
conservatisme van de vorige eeuwentegen de heethoofdi-
gen, die do maatschappij aan hunne wilde begrippen
zoeken dienstbaar te maken; tegen de heerschzuchtigen,
die zelfs onder heilige vanap en met den kreet yDien le
veut" het mensclidom aan knechtelijke banden willen
hechten, maar zij zullen het niet hebben, het vrije vader
land; meer en meer neigen zich de natiën naar de zuivere
beginselen der mannen, onder wie mr. G. A. Fokker zulk
eene waardige rol vervulde. Aan hen is de toekomst!*
In een voordragt, die de heer van Kessel Zeutsch
dezer dagen in de landbouwvereeniging te Oeks hield
over de Parijsche tentoonstelling, deelde hij mede, dat de
Fransche scheikundigen uitgemaakt hadden, dat één pond
van het beste Fransche rundvleesch gelijk stond met vier
pond Amerikaansch vleesch. Het zou wel aardig zijn te
vernemen, zegt de Koln. Ztg., op welke gronden de heeren
scheikundigen tot deze meening gekomen waren. De
Engelschen zullen spoedig in de gelegenheid zijn het nader
te onderzoekenuit Canada wordt namelijk gemeld, dat
in de provincie Ontaria op dit oogenblik meer dan 250,000
runderen en 500,000 schapen gestald staan, om in het
voorjaar naar Engclschc havens verscheept te worden.
Dagelijks zal er dan namelijk een stoomboot uit Montreal
of Quebec naar Engeland vertrekken.
Nog heeft broeder Jonathan een ander artikel van uit
voer ontdekt, namelijk prairie-hoenders. Volgens het
Chamber of Agriculture Journal komen deze thans in
groote hoeveelheden, vooral te Liverpool, aan, gepakt in
kisten van 120 pond, waarvoor slechts f 1.50 vracht
betaald wordt. Ook westwaarts voeren de Amerikanen
hun producten uit, en Japan, waar vroeger het vleesch-
verbruik zoo goed als niets te beduiden had, wordt thans
geregeld door hen er van voorzien.
De sneeuwstorm, die dezer dagen in een deel van
Europa gewoed heeft, heeft nog al verwoestingen aangerigt.
Te Bern werd een huis omgeworpen en werden schoor-
steencn en hoornen nedergeveld. Op den spoorweg langs
het meer van Genève zijn eenige waggons door den wind
opgenomen en in het meer geworpen. Ook in Frankrijk
werden vijf waggons van een trein in eene rivier gestort.
Te Angoulème vielen vele schoorsteenen in; twee vielen
op het dak van den schouwburg, waar eene repetitie aan
den gang was en waar vijf acteurs doodelijk gewond
werden. Ook zijn verscheidene rivieren in Frankrijk zóó
gezwollen, dat zij buiten hare oevers zijn getreden. In
Berlijn kwam de sneeuwstorm den 23 dezer zijn intogt
doen, zóó hevig, dat zelfs de bewoner van het koude
Noorden hem maar zelden heviger ziet. Het woeden der
elementen bood hier inderdaad een eigenaardigen aanblik.
De lange rijen der lantaarns, die anders een geregeld
licht verspreiden, waren half toegesneeuwd. Het licht
baande zich slechts ten deele een weg door de met een
korst overdekte glasplaten. Honderden menschen, die op
weg waren naar schouwburg of concert, werden plotseling
door de vallende sneeuwmassa verrast. Toen de voor
stellingen in den schouwburg waren afgeloopen, was het
nog slimmer. De sneeuw had zich op sommige plaatsen
tot een a twee voeten opgehoopt. De dames in hunne
lichte, hoog opgenomen robes met uitgesneden balschoenen
en opengewerkte kousen, liepen verschrikt dooreen als
opgejaagde patrijzen, in de sneeuw, of gingen op de trappen
van een of anderen winkel of op het bordes van een of
ander huis zitten, in de hoop, dat een medelijdend koetsier
zich harer zou ontfermen. Daarvoor bestond echter weinig
kans, want de overvolle rijtuigen konden moeijelijk voort.
Ze zonken gedeeltelijk in de sneeuw weg en op zeer
gevaarlijke plaatsen moesten mannen, vrouwen en kinderen
uitstijgen, om het voertuig te helpen voortduwen. Tegen
middernacht, toen alle hoop om naar huis te komen ver
vlogen was, zag men nog geheele karavanen van teedere
paartjes, die zich op eigenaardige wijze een weg door de
sneeuw baanden: de mannen met de broekspijpen in de
laarzen, den hoed over de ooren en dienstdoende als....
rijpaard voor de dames. De schoonen troonden op de
schouders harer ridders, met de sierlijke voetjes gekruist
over de borst harer begeleiders, die hun schoonen lasi
zoo stevig mogelijk vasthielden.
Deze sneeuwstorm schijnt eene voortzetting van dien,
welke in Denemarken en Slecswijk-Holstein gewoed heeft,
waar de sneeuw op sommige plaatsen tien voet hoog ligt
en het geheele spoorwegverkeer is belemmerd. Ook in
Duitschland zijn er storingen in het spoorwegverkeer
gekomen.
Te Rome herinnert men zich niet ooit zulk een gewel
digen storm te hebben gekend. Te Puagginole kwam de
torenspits naar beneden, gedurende de mis. Twee priesters
en drie leeken werden gedood en 24 gewond. Te Aortauro
stortte het gewelf van de kerk in en doodde den priester
voor het altaar.
Een dokter, op het eiland Wight is verpligt, dagelijks
zieken te bezoeken op ver afgelegen plaatsen. Hij neemt
daarom als hij uitrijdt, eenige duiven mede, en, wanneer
het noodig is, steekt hij een recept in een pennenschacht,
op de middelste staartpen van de duif, die naai' huis vliegt
