listen begeeren niets liever dan de martelaarskroon, en nu
hun de wettelijke bekrachtiging hunner statuten geweigerd
is, nu ze te Scheveningen gezucht hebben onder de ge
voelige argumenten van anti-socialistische dorpelingen, nu
zij in de hoofdstad door de politie hardhandig zijn gestoord
in hun plan om als een tweede editie van het „kaas- en
broodvolk'' op te treden, nu zullen er wel haast doornen
genoeg te garen zijn om, geholpen door de noodige fictie,
met het vlechten van die kroon zachtjes aan te beginnen.
Daarom was vooral de weigering tier rechtspersoonlijkheid
aan de socialisten een fout, neen erger, een domheid. Wat
zouden zij er mede doen? Met of zonder rechtspersoonlijk
heid zijn zij in de oogen van het groote publiek al even
dezelfden. En wat gaf der regeering het recht tot de
weigering? Zij beschouwt het socialisme als een politieke
dwaling. Goed, maar mag zij dwaling straften, die nog
geen begin van uitvoering gekregen heelï? en welken
toetssteen bezigt zij om te beslissen wat waarheid en
wat dwaling is? Het echte, onversneden socialisme zal in
ons landje nooit aarden; en dat de regeering dit niet
inzag, is werkelijk even dom als onhandig. Amstclaar.
Binnenlana.
Een particulier telegram uit Londen meldt, daf door
den Gouverneur van Aijeh een prijs zou gesteld zijn op
het hoofd van den Radjah van Tenom, die steeds blijft
weigeren de schipbreukelingen van de Xisero los te laten.
De Nederlandsche gezant te Londen heeft aan den
Britschen minister van Buitenlandsche Zaken, lord Granville
medegedeeld, dat ons Gouvernement, met het doel om
pressie uit te oefenen op den Radjah van Tenom, voor een
gedeelte van de Westkust van Atjeh de blokkade heeft
geslagen. Dat gedeelte omvat de districten Ketapang,
Pasir, Panga, Tenom en Wavlnk.
Graaf van Bylandt heeft er bijgevoegd, dat ons Gouver
nement nog andere berichten wacht omtrent de aankomst
van den nieuwen Gouverneur-Generaal op zijn post.
Voor het oogenblik heeft de Nederlandsche Regeering
geene nieuwe berichten omtrent het lot der bemanning
van de Nisero,
Het bericht, dat de zomerdienst dit jaar op de
spoorwegen 20 Mei geopend wordt, is, zegt het Vaderland,
niet juist. Wel hebben enkele spoorwegbesturen deze
vervroeging voorgesteld, maar de Regeering heeft nog geen
beslissing genomen, en het is zelfs niet waarschijnlijk, dat
aan dit voorstel gevolg zal worden gegeven.
De Gemeenteraad van Hoorn heeft aan Burgemeester
en Wethouders een crediet van f 3000 toegestaan voor de
feestelijkheden bij de opening van den spoorweg op 20 Mei a. s.
Men verneemt dat de chef der afdeeling hydographie
bij het Departement van Marine, de kapitein ter zee titulair
Buyskes, ontheffing uit die betrekking heeft gevraagd.
Vanwege de Ilaarlemsche afdeeling der Vereeniging
tot afschaffing van sterken drank is den 10 April aan de
Eerste Kamer der Staten-Generaal een adres gericht van
den volgenden inhoud
„Geven zeer eerbiedig te kennen het bestuur, leden en
begunstigers der Nederlandsche Vereeniging tot afschaffing
van sterken drank te Haarlem, dat zij met diep leedwezen
hebben kennis genomen van liet door de Regeering inge
diende en door de Tweede Kamer der Staten-Generaal met
eenige verandering aangenomen ontwerp van wet tot
wijziging der drankwet. Dat toch, wordt dit ontwerp tot
wet verheven, de eerste stap is gezet op den gevaarlijken
weg, die terugleidt naar den treurigen toestand, die bestond
toen nog geene wet het onderwerp regelde.
„Dat adressanten u het betoog kunnen besparen van de
gunstige werking der wet, doch dat, wanneer daarin die
wijzigingen worden aangebracht, die het ontwerp beoogt,
de aan die wet verschuldigde eerbied in den lande zal
verloren zijn.
„Dat sinds de wet tot stand kwam allerwegen de
bepalingen bekend geraakten, die de wetgever om wijze
redenen gemeend heeft daarin te moeten vaststellen, en
het gemis van zelfvertrouwen zou verraden, daarop terug
te komen tegen het tijdstip, waarbij de bepalingen, waar
van gunstigen uitslag is te wachten, in werking zouden
treden.
„Dat adressanten zoodanige wijze van handelen niet van
uwe Vergadering verwachten, overtuigd als zij zijn, dat
bij de overwegingen van het ontwerp van 1881 ook in
uwe Kamer gewichtige redenen hebben gegolden om dat
ontwerp met de termijnen, zooals zij daarin waren gesteld,
tot wet te verheffen.
„Dat, indien de gemaakte tijdsverschuiving voor één
jaar wordt aangenomen, de gevolgen daarvan niet zullen
te berekenen zijn en in alle gevallen de gunstige werking
der wet ten deele zal worden gemist.
„Weshalve de adressanten uwe Vergadering zeer eer
biedig, doch met den drang, dien het groote belang, dat
hier op het spel staat, gedoogt, verzoeken, hare goedkeuring
aan het ontwerp te onthouden en hetzelve, als in strijd
met het algemeen belang, te verwerpen.
„'t Welk doende, enz."
Men schrijft ons van Texel, dd. 11 d&zer:
„In op jl. Woensdag gehouden verpachting door den
heer ontvanger der Registratie en Domeinen alhier, van
de perceelen 9 en 10 van 's Rijksduinen, zijn huurders
geworden: van perceel 9 Jb. Koorn voor f 195, van
perceel 10 J. Maas voor f 110 per jaar."
De Nederlandsche koopvaardijvloot bestond op 31
December 11. uit 52 fregatten, 141 barken, 60 brikken,
96 stoomschepen en 448 andere vaartuigen, te zamen 797,
metende ruim 309,764 tonnen; daarvan vaarden 48 inden
loop van dat jaar voor het eerst of voor het eerst onder
Nederl. vlag. Gesloopt, verongelukt, verkocht of op andere
wijze uit de vaart geraakt zijn 89 schepen, metende ruim
20,554 tonnen.
Van de 50 knapen, opgeroepen tot plaatsing aan de
Pupillenschool te Nieuwersluis, zijn jl. Woensdag 48 opge
komen. Slechts één is afgekeurd wegens onvoldoende lengte.
Omtrent de Gezondheids- en Vacantie-Kolonien deelt
men aan de Amsterdammer mede, dat de commissie zich
aanvankelijk in goede medewerking kan verheugen, zoodat
zij dezen zomer een 160tal kinderen, hetzij naar zee, hetzij
naar de heide hoopt te kunnen zenden. De commissie heeft
op aanvrage van verschil lende kanten besloten, een volgend
jaar haren werkkring uit te breiden tot kinderen van die
ouders, welke, hetzij door hunne betrekking te gebonden
zijn om hunne kinderen naar buiten te begeleiden, hetzij
om financiëele redenen dit moeten laten. Voor die kinderen
zullen de koloniën ingericht worden, zoodat zij daar alles
vinden wat zi j tehuis gewoon zijn, terwijl de van de ouders
te heften retributie niet hooger zal wezen dan stipt noodig
is tot dekking der kosten van voeding, toezicht, enz. De
commissie meent hiermede aan den wensch van een groot
deel der burgerij te voldoen, maar kan dit plan tot haar
leedwezen dezen zomer nog niet ten uitvoer brengen.
De bevolking der voornaamste gemeenten in de
provincie Noordholland bedraagt: Alkmaar 14,366, Am
sterdam 361,326, Beverwijk 3808, Edam 5880, Enkhuizen
5863, Haarlem 43,961, Haarlemmermeer 14,343, Helder
20,165, Hilversum 11,195, Hoorn 10,811, Nieuwer-Amstel
20,382, Purmerend 5491, Texel 6306, Velzen 6013, Zijpe
4630, Schagen 3115, Terschelling 3607 en Zaandam 13,621.
Het aantal logeergasten in het Zeemanshuis te
Amsterdam over 1883 bedroeg 613, waaronder 244 Neder
landers, of wel 48 stuurlieden, 541 onderofficieren en
matrozen en 24 lichtmatrozen en jongens.
Het aantal kostdagen bedroeg 24824, tegen 9091 in
1882. Plet cijfer was nimmer zoo hoog als in 1883. Het
bedrag der door de zeelieden gedeponeerde gelden bedroeg
op 31 December 1882 f 12,372.06. De balans sluit met een
bedrag van f 209,403.18^.
In de jl. Donderdag te Amsterdam gehouden verga
dering der Nederlandsche Maatschappij van Kaas en Room
boterfabrieken werd de balans over 1883 goedgekeurd, het
dividend op vijftig gulden per aandeel bepaald en de
aftredende commissaris J Rinkes Borger herkozen. De
voorzitter deelde mede, dat op de Internationale Landbon w-
Tentoonstelling te Londen in 1883 de Maatschappij met
den eersten prijs, de zilveren medaille, bekroond is, dat het
debiet in het onlangs opgerichte depot in de Vijzelstraat 75
gestadig toeneemt, waardoor het beste bewijs voor de
deugdelijkheid van het product geleverd wordt.
Bij den aanvang der godsdienstoefening in de kerk
De Posthoorn te Amsterdam waarschuwde de pastoor
jl. Donderdag morgen de aanwezigen tegen zakkerollers,
die in de laatste dagen in die kerk op roof waren uitgeweest.
Te Amsterdam is door den kolonel-commandant der
dd. schutterij eene commissie benoemd, om den aspirant
officieren voor de schutterij een examen af te nemen.
Jl. Dinsdag avond heeft dit examen voor de eerste maal
plaats gehad.
Paul Kriiger zal van heden tot Maandag a. s. de
gast zijn van den heer Van der Hoogt, predikant bij de
Christelijk Gereformeerde gemeente te Zaandam.
Het koninklijk besluit, waarbij rechtspersoonlijkheid
is geweigerd aan het sociaal-democratische bond, berust op
de volgende motieven:
Overwegende, dat de genoemde Vereeniging zich, volgens
haar statuten, ten dpel stelt, „de stoffelijke, staatkundige
en zedelijke verbetering der maatschappij," en dat doel
tracht te bereiken o. a. door „het uitgeven van een orgaan
en van geschriften tot ontwikkeling en propaganda" en door
„het aanwenden van al die middelen, die strekken kunnen
tot welzijn van den Bond;*
O., dat in het door de Vereeniging uitgegeven orgaan
en de door haar verspreide geschriften steeds wordt aan
gespoord tot het plegen van handelingen, die met een
vreedzame uitoefening van de bij de Grondwet en andere
wetten gewaarborgde rechten niet vereenigbaar zijn;
dat voorts op de aan adressanten van Regeeringswege
gedane vraag, wat te begrijpen was onder de algemeene
uitdrukking: „al die middelen, die strekken kunnen tot
welzijn van den Bond," en of de Vereeniging verwerpt
alle volgens de wet niet geoorloofde middelen, zoomede
alle middelen, die de openbare orde en rust in gevaar kunnen
brengen, ontwijkend, althans niet in bevestigenden zin is
geantwoord
O., dat het algemeen belang niet toelaat, dat een Ver
eeniging als deze optrede als rechtspersoon
(Volgt de weigering^.
De statuten van het Bond, bevatten niets, wat aanleiding
kan geven tot weigering van rechtspersoonlijkheid. Zij
zijn ingericht als de statuten van elke andere Vereeniging.
Art. 1 omschrijft het doel, gelijk in de bovenstaande eerste
overweging is weergegeven. Art. 2 bevat de middelen,
waardoor het Bond zijn doel tracht te bereiken: 1. het
uitgeven van een eigen orgaan en van geschriften tot ont
wikkeling en propaganda; 2. het drijven eener drukkerij;
3. het houden van voordrachten; 4 het bevorderen van
het gemeenschapsleven: 5. het stichten van bibliotheken
en het aanwenden van alle ten dienste staande middelen,
die strekken kunnen tot welzijn van het Bond. Artt. 3, 4
en 5 handelen over de leden en de contributiën, artt. 6,
7 en 8 over het bestuur, art. 9 over het jaarlijksch congres,
art 10 bepaalt den levensduur van het Bond op 29 jaar,
artt. 11 en 12 handelen over veranderingen in de statuten,
en art. 13 over de bestemming der gelden na opheffing
van het Bond. (Vad.)
Over de kwaliteit van het gemeentelijke lichtgas te
Groningen, dat h 7i ets. de stère wordt afgeleverd, heeft
de techuische raadsman der gascommissie aldaar, professor
Tjaden Modderman, een belangrijk rapport uitbracht (dd.
4 April jl.) Daaruit blijkt o. a., dat het ammoniakgehalte
van het Groningsche gas laatstelijk bedroeg 23 milligr.
pro kub. meter (tegen b. v. 90 te Parijs, 16 te Londen,
9.7 te Berlijn); dat op 100 liters gas te Groningen voor
komt van 0.68 tot 1.45 liters koolzuur en de reiniging
van het gas er dus voldoende mag heetendat het spec.
gewicht er bedraagt van 0.38 tot 0.42; dat de lichtkracht
van het gas er van December 1883 tot Maart 1884 heeft
afgewisseld van 13.7 tot 15.1 kaarsen. (Te Glasgow is
dat cijfer 25 kaarsen, te Parijs, Brussel, enz. 11,
terwijl het is te Haarlem 12£ tot 13.3, te Amsterdam en
Rotterdam 11.7, en men algemeen als standaardcijfer aan
neemt dat van Londen, n. 1. 16 kaarsen). Wordt nu dat
cijfer ook te Groningen als standaart aangenomen, dan zal
het gas er goed zijn, maar zal de opbrengst voor de
gemeente natuurlijk wat minder voordeelig worden dan
thans bij de iets geringere lichtkracht het geval is.
J. C. Van Westering, ontslagen boekhouder der
stadsbank van leening te Tiel, is bij arrest van het Gerechts
hof te Arnhem schuldig verklaard aan het als openbaar
bewaarder verduisteren van gelden boven de 3000 francs
en veroordeeld tot een cellulaire gevangenisstraf van één
jaar, alsmede tot eene geldboete van f 500, subsidiair 14
dagen celstraf.
Rundveestamboeken'. Onder bovenstaand opschrift
plaatst mr. Huber in de N. Veend. Crt. een artikel, waar
aan wij het volgende ontleenen
Wij hebben vier verschillende rundveestamboeken, het
Nederlandsche, het Friesche, het rundveestamboek voor
het Westerkwartier van de provincie Groningen en het
stamboek in Twente, terwijl men er ernstig over denkt
voor Noordhollandsch vee een afzonderlijk stamboek op
te richten.
Het Nederlandsche is het oudste. De Hollandsche Maat
schappij van Landbouw schreef in 1873 eene vergadering
ter bespreking van dit onderwerp uit. waarvan het resul
taat was de oprichting van het Nederlandsch rundveestam
boek. Men wilde een stamregister hebben, waarin al het
uitstekende rundvee van geheel Nederland kon worden
opgenomen, 't Gaf niet veel in 't begin. Menig boer lachte
om de drukte van de heeren en vond het gek, dat men
zich bemoeide met zaken, waar men geen verstand van had.
Maar toen de buitenlander, voornamelijk de Amerikaan, kwam,
toen zag de opposant, dat zij, die naar die heeren geluisterd
hadden omdat ze „onder de plak zaten of gek waren,"
zooals men hun nagaf, de beste zaken deden. En niets
leert beter dan schade in de zak. 't Was wel gek, dat men
vroeg „wie zijn de ouders?" maar 'twas een feit dat men
het vroeg. Men ging dus er toe over die lastige dwaasheid
in Godsnaam maar meê te doen en men liet inschrijven
maar niet van harte, 't Leek wel of er iets gevaarlijks in
zat. De meesten meenden van het stamboek als een adres-
of reclameboek te kunnen profiteeren.
Menigeen hield juist zijn beste vee buiten het stamboek,
omdat hij juist dat niet missen wou, het bij hem niet te
koop was.
En wat is nu het doel van rundveestamboeken? Juist
de beste, de meest tvpische exemplaren van onzen terecht
beroemden veestapel als stamvaders voor een nieuw geslacht
te bewaren, te trachten dat geslacht van generatie tot
generatie te veredelen, 't Is een feit, dat er in het buiten
land soms het driedubbele wordt betaald voor runderen,
die b. v. drie of vier in het stamboek opgenomen voor
ouders hebben, tegen het enkele van den prijs, die een
overigens evengoed rund zonder eenige precedenten geldt.
Ons rund kan veel verbeterd worden. Het is bekend,
dat onze koeien rijkelijke melkgeefsters zijn, maar het is
even waar, daar zij maar betrekkelijk weinig boter geven
en die boter dikwijls zeer middelmatig is.
Wat het buitenland zeer bepaald tegen heeft op ons
Hollandsch vee, hoe geëerd en gezocht het ook wezen
moge, is dat er geen constant Nederlandsch ras is. Wel
wordt er in ons land een menigte vee aangefokt, maar
bijna zonder eenig stelsel. En toch zou met eenigen
goeden wil nergens ter wereld beter vee kunnen worden
gefokt dan juist in Nederland. De gunstige toestand van
klimaat en grond maken nu nog, dat meest allen bij het
fokken begane fouten worden geneutraliseerd. Ons vee is
een oervee. De heer Hengeveld uit Utrecht beweert, dat
ons vee rechtstreeks van het vee der Batavieren afstamt,
dus een stamboom heeft ouder dan 2000 jaren. Toch is
er geen vaste type in te herkennen. Een moederkoe geeft
nu eens zwartbonte, dan weder roodbonte. En juist dit
is bij de bekende vraag en voorkeur van het buitenland
naar Nederlandsche koeien van een bepaalde kleur een
zeer voorname zaak. 't Kan toch geen landbouwer onver
schillig zijn, of zijn vee, juist door een bepaald type uit
te drukken, door een bepaalde kleur of teekening te hebben,
enorm duur gekocht en betaald wordt, dan of men het
voorbijgaat. De Amerikaan verlangt voor het Hollandsch
vee een donker zwartbonte koe, veel meer zwart dan wit,
zwarte kop, met een kleine kol op het voorhoofd, een
blauwe neus en speenen, en tot aan de hakken witte beenen.
En verder:
Dat het Nederlandsche vee tegenwoordig getrokken wordt
in het buitenland is bekend, maar even waar is het, dat
de Nederlandsche landbouwer wel zorgen moet zijne beste
exemplaren voor zichzelf te houden. Óm b v. een begrip
te krijgen van de waarde van 't Hollandsch vee en de
pogingen in Amerika aangewend, om daar te lande een
standvastig Hollandsch ras te krijgen, dient, dat de firma
Smiths en Powell te Syrakuse (in den Staat New-York)
er eene collectie van ongeveer 400 stuks Nederlandsche
runderen op na houdt, allen de edelste dieren van ons
Hollandsch ras en met goud betaald. De collectie onder
scheidt zich door een stevigen vierkanten bouw, fijn ge-
teekenden kop, korte dunne ledematen, een rechten breeden
rug en uitstekende melkdracht.
Merkte ik boven op, dat vele landbouwers ten onrechte
een rundveestamboek als een adresboek beschouwen, zeer
zeker heeft het bestaan van zulk een register aan de deel
hebbers voordeel verschaft. Jammer dat niet ieder zijn
voordeel beter kende.
Iemand, bezitter van een stier, uitmuntende in zijne kudde
en waardig gekeurd opgenomen te worden in een stamboek,
moet, in plaats van voor veel geld dat dier te verkoopen,
een voortreffelijke koe zien machtig te worden, ontegen-
zeggelijk zal hij zich, al is het niet direct, veel grooter voor
deel veroorzaken met de aanfokking van eene familie, dan
hem de verkoop van zijn puik stamrund ooit zou kunnen
aanbrengen.
Vraagt men: wat is beter, een algemeen stamboek of
verschillende afzonderlijke voor ons land, dan moet daarop
het antwoord zijn, dat versnippering altijd nadeelig is
dat er zoo dikwerf provincialisme komt, naijver of hoe men
het noemen wil, een zeker, dikwerf misplaatst begrip van
zelfstandigheid of zelfgenoegzaamheid. Waar dat niet het
geval is, kan ontegenzeggelijk het vormen van afzonderlijke
rassen goed doen, mits de onderlinge besturen der ver
schillende stamboeken door een algemeenen band vei'bonden,
het algemeen belang voor vermeend particulier belang
laten gelden.
Zeer zeker zullen plaatselijke of liever afzonderlijke stam
boeken 't groote nut hebben, dat de landbouwers allen
zich op de verbetering van het Nederlandsche vee-ras
zullen toeleggen, en zoo de groote roem van het Neder
landsche vee niet alleen handhaven, maar ook een der
hoofdbronnen van Nederlands welvaart krachtig opheffen
uit een tijd van versloffing en verval.
Nu de zaaimachines en andere meer of minder samen
gestelde landbouwwerktuigen ook bij ons hoe langer hoe
meer in gebruik komen, verdient de volgende raad van
een bekend groot landeigenaar en landbouwer, de heer
Von Nathusius te Hundisburg, dezer dagen in een Duitsch
blad gegeven, ook ten onzent de aandacht. Het betreft
de zoogen. „Schokbrekers." (Duitsch „Pferdeschoner").
Deze Schokbrekers ook door de Vereeniging voor
dierenbescherming reeds sedert eenige jaren aanbevolen
worden, zegt de heer v. N., nog op verre na niet naar
waarde erkend, vooral bij werktuigen, door paarden getrokken,
waarbij het er op aankomt, dat zij niet met rukken in
