HELDERSCHE
EN NIEIIWEDIEPER COURANT.
Nieuws- en Advertentieblad voor Hollands Noorderkwartier.
1884. N°. 70. Woensdag 11 Juni. Jaargang 42.
HERIJK VAN DE MATEN EN GEWICHTEN
56> VAN HAND TOT HAND.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
LOTING VOOR DE SCHUTTERIJ.
Verschijnt Dinsdag, Donderdag en Zaterdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaalf 0.90.
franco per post 1.20.
in de gemeente HELDER.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der gemeente Helder
brengen ter kennis van de ingezetenen, dat de bij de Wet voor
geschreven Herijk der Maten en Gewichten, door Heeren Gede
puteerde Staten der provincie Noordholland, voor dit jaar, in
deze gemeente is bepaald van 20 Juni tot 3 Juli en geregeld is
als volgt:
1°. Voor de Gewichten voor fijnere wegingen uit
al de wijken der gemeente:
Op VRIJDAG den 20 JUNI e. k., van des voormiddags
10 tot des namiddags 3 ure.
2°# Voor de overige Gewichten en de Maten
Van ZATERDAG 21 JUNI tot en met MAANDAG
30 JUNI, op alle werkdagen, van des voormiddags
8 tot des namiddags 3 ure, en op DINSDAG
1 JULI, des voorraiddags van 8 tot 10 ure.
Op WOENSDAG en DONDERDAG den 2 en 3
JULI e. k. voor de Marine-Etablissementen-
en wel op den 2 Juli van des voorraiddags 7 tot des
namiddags 4 ure, en op den 3 Juli van des voor
middags 7 tot des namiddags 2 ure.
Het verrichten der werkzaamheden voor den Herijk zal plaats
hebben in het lokaal achter het kantoor van den Gemeente-
Bouwmeester.
Voorts wordt in herinnering gebracht, dat bij Kon. besluiten
van 1 September 1877 (Stbl. No. 175) en 27 Juli 1878 (Stbl.
No. 101) voorgeschreven is:
a. dat GEENE NIEUWE TONNEMATEN op den inhoud
van 2 Hectoliter en GEENE NIEUWE CILINDRISCHE
MATEN, UIT DUIGEN SAMENGESTELD, waarvan
volgens vroegere bepalingen, HOOGTE en MIDDELLIJN
ongeveer gelijk waren, mogen worden GEIJKT
b. dat deze CILINDRISCHE MATEN VOORTDUREND
mogen worden HERIJKT, en de TONNEMATEN van 2
Hectoliter op 1 JANUARI 1879 buiten gebruik zijn gesteld;
c. dat de TONVORMIGE MATEN op den inhoud van 4 en
1 Hectoliter UITSLUITEND voor den handel in aard- en
boomvruchten bij de maat, zoowel bij IJK als HERIJK
blijven toegelaten; en
d. dat is ingevoerd EENE ANDERE SOORT van CILIN
DRISCHE MATEN, uit duigen samengesteld, op een inhoud
van 2, 1 en i Hectoliter, waarvan bodem- en duigen-dikte
merkelijk minder zijn dan van de sub a cn b genoemde
cilindrische maten, en waarvan de MIDDELLIJNEN en
HOOGTEN zich verbonden als 4 tot 5, zoodat ook de
inwendige afmetingen belangrijk van de vroegere verschillen.
Omtrent alle wettelijke bepalingen en voorschriften betreffende
Door GOLO RAIMUND.
Fervolg.)
Clemence gevoelde het diep, hoe zij ook hier alleen stond,
hier, even als overal, waar zij naar den dood haara vaders de
voeten had gezet. Tot nu toe had zij slechts getreurd en was
zij slechts bezorgd geweest voor zich zelvenu bekroop haar de
zorg voor hem, wiens naam zij hier niet durfde noemen; nu
gevoelde zij met innig berouw, dat zij het recht verbeurd had,
achting en deelneming voor hem te eischen.
Slechts één enkel paar oogen rustten medelijdend en troostend
op haar met het instinctmatige gevoel van een teeder hart, die
van de kleine Margot, die als gelukkige vrouw hare jonge
meesteres gevolg was en zonder dat het haar gezegd was, geraden
had, wat de wangen van Clemence deed verbleken en hare oogen
met tranen vulde. Zij had haar man bij zich, die zijne meesteres
op de, zooals men aanvankelijk meende, korte reis vergezeld had,
om later te Trouville bij Clemence bij hare uitstapjes te paard
of in haar rijtuig als rijknecht dienst te doen.
Thans vergrootte het gezicht van dit bescheiden geluk het
verdriet van Clemence en de eenvoudige vrouw uit het volk
zag scherper wat in het hart harer jonge meesteres omging, dan
de gravin.
«Mevrouw moest niet zooveel weenen," waarschuwde zij goed
hartig, wanneer zij 's morgens een doek onder het hoofdkussen
weghaalde, die nat was van vergoten tranen. «Mevrouw beweent
toch geen doode, die niet meer terug kan komen?"
Maar Clemence schudde smartelijk het hoofd.
«Men weent nog heeter om de levenden, Margot?"
«Dat is maar een uitvlucht, mevrouw," verzekerde dc jonge
vrouw; «men vraagt vergiffenis of schenkt ze, al naarmate het
isHenri zou miets verkeerds hebben kunnen doen, dat ik niet zou
beproefd hebben hem tot inkeer te brengen, en hem dan natuurlijk
vergiffenis te schenken, en ik zou hem niet beleedigd kunnen
hebben, zonder hem van ganscher harte vergiffenis te vragen.
Wanneer men er echter eerst over weent, mevrouw, dan gaat
de beste tijd verloren."
Clemence glimlachte door hare tranen heen over de kleine,
welsprekende troosteres.
«En als gij niet wist, of hij u vergiffenis kon schenken?"
«O, mevrouw, men waagt immers zijn leven wel voor de liefde,
zijn weinigje trots al licht. Men moet het maar beproeven.
Men buigt zich en bekent schuld, en waar de hoogmoed dat niet
toelaat, daar is ook het leed niet groot!"
«En als gy hem niet kondt vinden, als gij onzeker waart, of
gij hem zoeken moest onder de dooden of levenden antwoordde
zy met bevende lippen.
«Dan hoopte ik, mevrouw; ik zou denken, de goede God,
die den vrede wil, zal u helpen, opdat uw berouw niet te ver
geefs zij. Men moet niet wanhopen vóór den tijd: mevrouw
vooral niet, die zoo jong en goed is, en op wier hoofd zooveel
zegen rust. Als gij u over dag zooveel afmat en des nachts
zooveel verdriet lydt, dan kan het niet lang meer goed gaan en
BUREAU; MOLENPLEIN.
I den Herijk der Maten en Gewichten kunnen belanghebbenden
inlichtingen bekomen ter Secretarie dezer gemeente.
De belanghebbenden worden aangemaand stiptelijk aan hunne
verplichting te voldoen.
Helder, den 5 Juni 1884.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
STAKMAN BOSSE, Burgemeester.
C. BOON, Secretaris.
Het PLAATSELIJK BESTUUR der gemeente Helder maakt
bekend, dat de LOTING voor dc in deze gemeente gedurende
dit jaar voor dc Schutter ij ingeschrevenen is bepaald op
WOENSDAG den 18 JUNI 1884, des namiddags ten 6 ure.
Dat de loting zal geschieden in het lokaal achter het Bureau
voor Gemeentewerken, naast het Weeshuis.
Dat men bij de loting moet opgeven de redenen van vrijstelling
van dienst, die men heeft of vermeent te hebben, en dat dc
alphabetische naamlijst der ingeschrevenen van heden af, tot den
dag der loting toe, op de gewone kantooruren op dc Secretarie
der gemeente ter inzage is nedergelegd.
Helder, den 10 Juni 1884.
Het Hoofd van het Plaatselijk Bestuur,
STAKMAN BOSSE.
Binnenland.
In de Juni-aflevering van de Vragen des Tijds komt
een artikel voor van mr. H. Goeman Borgesius getiteld:
«Een bezoek aan een dronkaards-asyl." Hij geeft daarin,
naar aanleiding van een door hem aan zulk een asyl te
Lintorf tusschen Dusseldorp en Duisburg gebracht
bezoek, eene beschrijving er van en een aantal opmerkingen.
Zijne slotsom is, dat men ook in Nederland, zulk een asyl
moet oprichten. Dit ééne behoort echter van den beginne
af op den voorgrond te staaneen asyl mag niet zijn
eene onderneming om winst te maken, want zoodra het
eene speculatie wordt voor winstzoekende kapitalisten, is
het bijna zeker, dat het geen resultaat zal geven. De ver
pleegden weten, zeide de heer Hirsch, directeur te Lintorf,
«dat mijn inkomen met geen gulden zou verminderen, al
gingen morgen aan den dag de beide «Anstalte" te niet,
en dat is het juist wat mij kracht en prestige geeft."
Men make zich niet bevreesd, dat men, door ongelukki-
gen te redden en voor verder verval te behoeden, het
drankmisbruik zal bevorderen. Er is in geheel Duitschland
ook niet één dronkaard aan te wijzen, die het geworden is
zullen wij moeten beginnen te weenen, wanneer gij ophoudt."
Clemence stak haar dankbaar dc hand toe voor de deelneming
in haar stille leed.
«Ik laat mij zoo gaarne troosten, zoo recht gaarne," zeide zij,
als om zichzelve te verontschuldigen, «het is als een laafdrank
in de koortsziekte!"
Maar de kleine Margot had gelijk, als zij van afmatting sprak,
want van dag tot dag waren de omstandigheden moeielijker
geworden. Maanden waren verloopen, de winter was begonnen,
en nog altijd liet de toestand der gravin, ofschoon er betersshap
merkbaar was, niet toe, dat zij vervoerd werd en waren er altijd
nog ecnige weken rust noodig, vóór zij aan de reis mocht denken.
In de eerste tijden verre van het oorlogstooneel verwijderd,
bevond men zich, sedert het vijandelijke leger tot dc Loire was
voortgerukt, in het midden van den stroom der gebeurtenissen.
Meer dan eens was het kasteel door Fransche soldaten of vrij
willigers bezet en een klein getal gekwetsten, door kleinere ge
vechten en ontmoetingen in de nabijheid hierheen verdwaald,
lagen in de benedenverdieping, allen min of meer verpleegd
onder het toezicht van Clemence.
De stemming was algemeen zeer gedrukt, niet het allerminst
die der gravin, die het zich niet kon vergeven, dat zij den
markies verplicht had te blijven, en de strenge winter, die de
krijgsoperaties zeer belemmerde, gaf ook voor de toekomst weinig
hoop op verandering.
Het was op een namiddag in Januari en de schemering begon
reeds te vallen, toen de markies de beiden dames in den mid
delsten salon gezelschap hield. Hij las juist de verpletterende
tijdingen voor, die over de belegering van Parijs waren aange
komen, en Clemence, die niet wist bij welk regiment Erwin diende,
die hem overal zocht waar gevaar was, luisterde ademloos naar
de voorlezing der tijdingen.
Daar werd op eens, zonder aanmelding en tegen alle etiquette,
do deur krachtig opengerukt en verscheen Margot, met dc schrik
op het gelaat, op den drempel.
«Ik verzoek u verontschuldiging, mevrouw," zeide zij haastig,
zonder zich om het strenge gelaat van den markies te bekom
meren, «buiten, ongeveer anderhalf uur van hier, is eene
patrouille Ulanen door onze lieden overvallen. Zij hebben een
officier van het paard geschoten en de Ulanen hebben rooden
Jacques gedood, llenri had juist koren naar den molen gereden
en toen hij den Duitschen officier in de sneeuw zag liggen, heeft
hij hem, daar moeder Herault zich uit wanhoop over den dood
van haar zoon als eene tijgerin aanstelt en hem niet in haar
huis wil dulden, opgeladen en medegebracht. Zij houden voor de
zijpoort stil; er is groote haast bij, mijnheer de markies; de offi
cier ligt half doodgebloed in het stroo, en slaat geen oog meer
op waarheen moet hy gebracht worden?"
Reeds was Clemence opgesprongen en Margot voorbij gesneld,
maar de markies hield haar terug.
«Wacht toch, mevrouw, wacht; vergun mij een klein weinig
van mijn huisrecht gebruik te maken," zeide hy op een toon,
waarin niet weinig spotternij doorstraalde. «Een Pruisch Ulaan
zegt gij? Leg hem beneden in het tuinkamertje bij de stallen;
als er geen bedden genoeg zijn, moet men hem op stroo leggen
Prijs der Advcrtentiën: Van 14 regels 60 cents, elk»
regel ineer 15 cents. Groote letters nnar plaatsruimte.
Voor winkeliers bij abonnement belangrijk lager.
in de hoop om te Lilnorf te komen. Een asyl voor dronk
aards is veeleer een hulpmiddel in den strijd tegen het
drankmisbruik. Men moge daardoor al de oorzaken van
het kwaad niet wegnemen, men weet toch de verwoestingen
binnen engere grenzen terug te brengen en veel ellende te
voorkomen of te verzachten.
Moet de Staat zich er mede bemoeiien, of moet men hier
alles aan de werking van particuliere krachten overlaten?
In Engeland en in de meeste Staten van Amerika is de
eerste vraag bevestigend beantwoord.
Voor ons land zou mr. G. B. vooralsnog op eene
wettelijke regeling niet willen aandringen. Laat ons eerst
toonen wat het particuliere initiatief in dezen vermag. Ook
te Lintorf heeft men geene hulp van den Staat inge
roepen, en liever in kleinen kring hulp geboden aan hen,
die zich aanmeldden, dan toepassing gevraagd van het
«dwing hen om in te gaan." Het dwangsysteem is wel
goed om de gestichten schielijk bevolkt te krijgen, maar
minder geschikt als middel van genezing in al die gevallen,
waarin van zeclelijken invloed het meest moet worden
verwacht.
Het Vaderland ontving jl. Zondag bericht uit Carlsbad,
dat de toestand des Konings, hoewel voor het oogenblik
bevredigend, toch verre van geruststellend is voorde toekomst.
De ongunstige berichten omtrent den toestand van den
Kroonprins brachten, volgens datzelfde bericht, groote ont
steltenis te Carlsbad te weeg, doch de doctoren ontrieden
op de meest stellige wijze den Koning het afbreken der
kuur, dat, met een daarop gevolgd haastig reizen, licht
noodlottige gevolgen zou kunnen hebben.
Een der bladen vestigt de aandacht op de niet on
opmerkelijke bijzonderheid, dat, ondanks den lioogen ouder
dom van het Vorstelijk Stamhuis, toch zoo weinigen der
regeerende Vorsten uit dat Huis een werkelijk hoogen
ouderdom heeft bereikt en in dat huis een armoede aan
mannelijke nakomelingen wordt aangetroffen, zooals in bijna
geen andere Vorstelijke familie voorkomt.
De grondlegger onzer vrijheid, Prins Willem I, leefde
53 jaren en had twee zonen (de derde, die in Spanje ge
vangen zat, buiten rekening gehouden). De oudste zoon
en opvolger, Maurits, was ongehuwd en stierf op 58jarigen
leeftijd. De tweede zoon, Frederik Hendrik, werd 63 jaren
oud en liet slechts één zoon na.
Die zoon, Willem II, had insgelijks één zoon, en bereikte
slechts den ouderdom van 24 jaren. Zijn zoon, Willem III,
stierf op 52jarigen ouderdom zonder nakomelingen.
niemand van onze gewonden mag hem iets afstaan."
«Maar die zijn allen licht gewond, mijnheer de markies," riep
Clemence toorniggij kunt, juist omdat de ongelukkige een
vijand is, hem raidden in den winter onmogelijk op stroo laten
liggen, zelf als Margot en ik hem niet met vreugde hielpen."
De markies haalde de schouders op.
«Een schelm, die meer geeft dan hij heeft, en het hemd is
nader dan de rok. Wie brengt ons in die verlegenheid? Geef
wat er is, maar ik herhaal u, dat geen Franschraan er door mag
lijden. En zend mij dan uw man, Margot, opdat hij mij reken
schap geve van zijne eigenmachtige daad. Hoe kan men een
gekwetste uren lang op eigen verantwoording vervoeren, wanneer
moeder Herault hem, na eenige goede woorden, zeker wel opge
nomen zou hebben
«Men kon hem toch gedurende die goede woorden niet in de
sneeuw laten sterven, mijnheer de markies," zeide de kleine op
een toon van verwijt, «maar Henri zal dadelijk komen."
Toen zij de kamer uit was, kwam Clemence haar reeds met
dekens en gedeelten van een bed uit hare eigene kamer tegen
en snelde den trap af om de kamer te openen, die de markies
had aangewezen.
Zij was kaal en ledig; eene glazen deur, slechts gebrekkig
sluitende, die met eenige treden naar den tuin leidde, maakte
haar nog kouder. Maar met spoed en voorzichtigheid werd er
eene legerstede gespreid, waarvoor Margot hare matrassen, en
Clemence hare kussens cn zijden sprei afstondeen tapijt werd
op den steenen vloer uitgespreid, het donkere gordijn voor het
venster nedergelaten en onder den schoorsteen eenige houtblokken
ontstoken.
Voorzichtig werd daarop de gekwetste officier door de glazen
deur binnengebracht, van wiens uniform het bloed op den steenen
vloer druppelde. Zijn gelaat was doodsbleek, het blonde hoofd
hing op zijde, maar de mannen fluisterden, dat hij nog ademde.
Clemence kon bij" het walmende licht zijne trekken niet onder
scheiden zij beval, hem onder Henri's toezicht voorzichtig uit te
kleeden, warme kruiken gereed te maken en een rijtuig om den
geneesheer uit te zenden, die de gravin cn de andere gewonde
Franschman behandelde.
Misschien had de markies een ijveriger en werkdadiger aandeel
in dit werk der gastvrijheid genomeu, den Duitschen officier
bewezen, indien de ijver, die Clemence veel verder dan het ge
wone medelijden vervoerde, hem niet opnieuw gegriefd en dat
ijverzuchtige gevoel had doen ontstaan, dat hem tegen alles wat
van Duitsche afkomst was, bezielde. Met zekere in het oog
loopende hardheid gedroeg hij zich volkomen lijdelijk en maakte
er de gravin opmerkzaam op, dat Clemence, door hare zöo openlijk
aan den dag gelegde deelneming voor eene vijandelijke officier,
zeker kwaad bloed zou zetten.
Het veld bleef dus geheel en al aan haar overgelaten, en toen
zij overal hare schikkingen genomen, en vernomen had, dat men
den gewonde zijn uniform uitgedaan, hem op droge, warme
doeken nedergelegd en hem voorloopig verbonden had, ging zij
er zelf heen, om na te zien of alles in orde was.
Henri had als de laatste de kamer reeds verlatenalleen
Margot stond nog aan het bed en keek vol angst naar den