HELDERSCHE
NIEEWERIEPER COURANT.
- en Advertentieblad voor Hollands Noorderkwartier.
1884. N°.112.
Woensdag 17 September.
Jaargaiig 42.
Uitgever A. A. BAKKER
Cz.
BEKENDMAKING.
BEKENDMAKING.
Blnnenlandi.
NADIA'S GELOFTE.
..Wij huldigen
het goede."
Verschijnt Dinsdag, Donderdag en Zntcrdag namiddag.
bonnementsprijs per kwartaal0.90.
y p franco per post 1.20.
BUREAU: MOLENPLEIN.
Prijs der Advertentiën: Van 11 regels 60 cents, elke
regel meer 15 cents. Groote letters naar plaatsruimte.
Voor winkeliers bij abonnement belangrijk lager.
De BURGEMEESTER der gemeente Helder maakt, naar
aanleiding eener ontvangen aanschrijving van Z. E. den Heere
Vice-Admiraal, Directeur en Commandant der Marine alhier,
bekend, dat gedurende deze week, te beginnen met den 16 dezer,
gecombineerde oefeningen in deze stelling zullen plaats hebben
tusschen Land- en Zeemacht, en wel gedurende de eerste dagen
voornamelijk in de duinen en in de nabijheid daarvan, en noodigt
de ingezetenen uit, die oefeningen op gcenerlei wijze hiuderlijk
te zijn.
Helder, 15 September 1884.
De Burgemeester voornoemd,
STAK MAN BOSSE.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der gemeente Helder
brengen ter openbare kennis, dat de 1ste suppletoire kohieren
van den hoofdelijken omslag en der belasting op de honden,
voor het dienstjaar 1884, door Hecren Gedeputeerde Staten
goedgekeurd zijn en van heden af', gedurende vijf maanden, op
de Secretarie der gemeente, voor een ieder ter lezing zijn nedergelegd.
Helder, 15 September 1884.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
STAK MAN BOSSE, Burgemeester.
C. BOON, Secretaris.
Blijkens een jl. Zondag bij het Departement van
Koloniën ontvangen telegram van den Gouverneur van
Atjeh, is deze den llden van de Westkust te Kotta Radja
teruggekomen, alle gevangen schipbreukelingen der Nisero
medebrengende, en heeft de Radja van Tenom zich aan
liet Nederlandsch gezag onderworpen.
Volgens de Brieven uit de Hofstad" in de Arnh.
Crt. bevindt de oud-minister Modderman zich in een
slechten gezondheidstoestand; de wonde, verleden jaar
met zooveel moeite tot genezing gebracht, moet weder
opengegaan zijn. Ofschoon men er weinig van hoort
spreken, moet deze toestand reeds geruimen tijd duren en
zouden de beide geneeskundigen, in wier behandeling de
Naar het Fransch van Henri Gréville.
Venolq.)
Bijna op hetzelfde oogenblik vertoonde Dmitri Korzof zich in
de glazen deur, die gemeenschap had met het terras.
Bonjour, mijn waarde Prins, zei hij, ik hem uw signaal
gezien en kom er u myn dank voor brengen.
Hij boog voor het jonge meisje dat htm hare hand reikte, die
hij eerbiedig aan zijn lippen bracht.
Gij kunt niet denkeD, zeide hy, hoezeer, na een afwezig
heid van vier maanden, het zien van uw vlag my het hart deed
kloppen.
Meer nog dan de nationale? vroeg het meisje, terwijl zij
hare wenkbrauwen even samentrok.
Dat was iets geheel anders, antwoordde de nieuw aange
komene met een vroolijke glimlach, dat zijn schrander, mannelijk
gelaat een aangename uitdrukking gnf. De Russische vlag was
voor mij de groet van mijn vaderland, de uwe, Prinses, die der-
der vriendschap.
Hij heeft niet durven zeggen van mijn tehuis! zei de Prins
lachende, terwijl Korzof hevig bloosde en Nadia haar hoofdje
ontevreden afwendde. Dat heeft hij niet gedurfd, omdat hij oen
lastige zuster heeft, die jaloersch is op al zijn vrienden! Niet
waar, de Gravin is altijd jaloersch?
Altijd en tegenwoordig meer dan ooit, antwoordde Korzof
hartelijk meelachende. Maar dat neemt niet weg, mijn waarde
Prins, dat ik u liefheb als een dierbaar bloedverwant. Ik behoef
niet naar uwe gezondheid te vragen, de zeelucht heeft uwe wangen
gekleurd, Prinses.
Wel zoo, durft gij die kleine golf zonder getij zee noemen,
merkte Roubine op.
Toch niet zonder stormen, meende de jonge reiziger. Gij
moet wat toegeeflijk zijn en de raenschen tevreden laten met
hetgeen zy hebben. Daar moet wat philosophic bij zijn, zoudt
gij ook niet meenen, Prinses?
Nadia glimlachte, maar antwoordde niet.
Gij gaat toch ook zeker naar de muziek? vroeg Roubine,
toen Korzof afscheid wilde nemen.
Zeer zeker! Anders zou ik my niet zoo gehaast hebben.
Ik moet even bij mij aan huis poolshoogte gaan nemen en hoop
u dan te ontmoeten. Gij gaat immers ook?
Nadia knikte bevestigend.
De jonge man maakte een buiging voor haar en drukte haar
vader de hand en een oogenblik daarna reed de kales pijlsnel
voorbij het ijzeren hek.
Roubine zag zyn dochter ter sluiks aanzij was oogenschijnlijk
«eer kalm; een lichte blos kleurde haar wangen, die gewoonlijk
matbleek waren.
Hoe vindt ge hem vroeg hij, terwijl zij haren arm in den
zyne legde.
Maar, vadertje.... zooals altijd, antwoordde zij zacht. Een
weinig verbrand van de zon, maar dat is heel natuurlijk; dat
is een der gevolgen van een zeereis. De Prins liet eenigszins
teleurgesteld haren arm I03 en wilde den salon binnengaan.
Mag ik wat muziek voor u maken, papa? vroeg zij.
De kales staat voor, kwam een livreiknecht zeggen.
Nadia zette een allerliefst stroohoedje op, sloeg een doorschy-
nende met goud geborduurde schawl om en steeg vlug in een
elegant laag rijtuig, dat de geheele jeunesse dorée van Peterhof
lieer Modderman zich bevindt, de zaak niet zonder gevaar
achten.
In een artikel met het opschrift „Een misbruik be
streden" zegt het Leidseh Dagblad, indertijd met genoegen
gezien te hebben, dat op de buitengewone algeineene ver
gadering der Hollandsche Maatschappij van Landbouw in
Maart 1883 eene commissie werd benoemd tot het op
sporen van middelen om de knoeierijen in den boter-
handel tegen te gaan. Die commissie heeft thans een uit
voerig rapport uitgebracht, dat eindigt met het voorstel
tot oprichting eener „Vereeniging tot bescherming van den
handel in natuurboter." De Vereeniging heeft blijkens de
statuten ten doel, de belangen van dien handel, zoowel
binnen- als buitenlands, to bevorderen en speciaal den
nadeeligen invloed te bestrijden, die voortvloeit uit liet
verkoopen van zoogenaamde kunstboter onder den naam
van natuurboter. Zij wil alle pogingen aanwenden om het
onderzoek van boter beter en gemakkelijker te maken. In
de eerste plaats door liet uitschrijven van eene belangrijke
prijsvraag en verder te streven naar eene methode van
onderzoek, die ook den niet wetenschappelijk gevormde in
staat stelt om spoedig en zeker te constateeren, of boter
is natuurboter, of kunstboter, of een mengsel van beiden.
Indien de Vereeniging alleen dat bereikt, zal zij met vol
doening op haren arbeid mogen zien. De moeielijkheid
toch, indien niet de onmogelijkheid, om spoedig te consta
teren, of boter is natuurboter, of kunstboter, of een mengsel
van beiden is tot dusver het groote struikelblok geweest,
waarop alle pogingen afstuitten om afdoende maatregelen
te nemen of althans voor te stellen tegen het vervalschen
van natuurboter.
Ook door naar onderlinge zamenwerking tusschen de
eerlijke handelaars te streven en in het buitenland de aan
dacht te vestigen op de Hollandsche natuurboter en op de
waarborgen, die door het streven der Vereeniging in het
vervolg hij het koopen van boter zullen worden in het
aanzijn geroepen, zal de Vereeniging reeds veel kunnen
uitwerken tot handhaving of herstel van de gunstige
bekendheid onzer zuivelproducten, vooral ook in het buiten
land, en tevens van den roep van eerlijkheid der Neder-
reeds uit de verte kende. Haar vader nam plaats naast haar en
weldra brachten de twee vurige kostbare isabellcn hen in peil-
snelle vaart naar het park.
De zon ging langzaam onder: in die dagen, de langste van
het jaar, verdwijnt zij eerst tegen half tien achter de horizon
hare laatste roodachtig gouden stralen kleurden de koepeldaken
van het paleisschitterden hier en daar door de boomen en
verlichten den reusachtigen Simson, bezig den leeuw neder te
vellen, die uit een grootcn massieven klomp goud schijnt ge
houwen midden in een grooteu vijver. Plotseling liet zich een
dof gerommel hooren en een ontzettende watermassa werd uit
den mond van het monster hemelhoog opgespoten om daarna in
stralen in het groote bekken neer te vallen.
Het gedruisch van stroomend water deed zich door het geheele
park hooren en het militair orkest, voor het kasteel en te midden
der zitplaatsen geposteerd, liet het eerste plechtige akkoord weer
klinken.
Het is een genot, waarvoor zeer velen door de veelvuldige
herhaling er van, ongevoelig worden, maar Nadia was niet ge-
blazeerd. Opgegroeid te midden van een weelde, die slechts
weinige kennen, was zij vatbaar gebleven voor indrukken en
kenmerkte zij zich door een frischheid van denkbeelden, die slechts
zeer weinig jonge meisjes van haar leeftijd en stand met baar
gemeen hadden.
Omringd door een stoet van aanbidders, zat zij daar kalm op
haar stoel en zag zij hoe de reusachtige schuimmassa, die de
gouden leeuw omhoog spuwde, zich boven de blauwe zee losmaakte
en helder tegen den reeds grijzenden hemel afstak.
De spelingen van het licht hadden voor haar een boeiende
bekoorlijkheid, die hare droefgeestige geheime gedachten voor
een oogenblik in slaap wiegde.
Om haar heen woelde de groote menigte, die het wereldsch
genot met volle teugen smaakte. De bekoorlijke jonge dames,
in sierlyke toiletjes uitgedoscht, kwamen genieten van de avond
koelte en kondigden hunne nadering aan door een geruisch van
kostbare zijde; de sporen der officieren van de garde lieten een
dof gekletter hooren en de vergulde degenkwasten rinkelden tegen
het metaal van hun sabelscheede. Het aanhoudend geraas der
equipages, eenigszins getemperd door de dichte stoflaag, weerklonk
als een ver verwijderd onweder; het orkest ging voort met de
ouverture van Euryanthe te spelen, die zoo duidelijk van bosschcn
en eenzaamheid spreekt.
Zonder te luisteren naar de onbeduidende gesprekken, die om
haar heen gevoerd werden, zag Nadia met gespannen blikken
hoe aan den lichtblauwen hemel de eerste ster ontstoken werd.
Zij genoot met haar geheele ziel van al deze wonderschoone
dingen. De groote tegenstelling van een kunstmatige weelde
met den onvergankelijken rijkdom der natuur, het geruisch der
zijden stoffen met het haast onmerkbaar lispelen der groote
lindeboomen, de schitterende glans van het verguld metaal met
den opaalkleurigen weerschijn der zee, die den achtergrond van
dit prachtig tafereel vormde, verdubbelde nog de kracht harer
gewaarwordingen.
Toch kon zij niet laten om te midden van dit ware kunstgenot
zich nog andere tooneelen voor den geest te halen.
Het gevolg van, een ;ingespannen lectuur en de natuurlyke
neigingen van haren geest maakten dat zij onwillekeurig denken
moest aan hen, die in 't verborgene werken om het goud te
verschaften, waarvoor deze genoegens en de bouwstoffen, die er
voor noodig zyn, verkregen worden.
landsehe handelaars, waarop wij, niet altijd, helaas! met
evenveel recht, ons nog altijd zoo gaarne beroepen. Het
L. D. hoopt de Vereeniging spoedig aan het werk te zien.
Naar aanleiding van den zeventigsten verjaardag van
den heer Nicolaas Beets behelzen, gelijk te verwachten
was, een aantal bladen, artikelen en ontboezemingen,
waarin hulde gebracht wordt aan de verdiensten van den
grijzen dichter.
„Wij wenschcn," schrijft liet Hld. o. a., „ons Vaderland
geluk met den feestdag van 13 September 1884. Tot de
grootste weldoeners van een land behoort de dichter, dc
schrijver, de prediker, die de harten omhoog heft, die door
zijne kunst en gaven ons vermaakt, d. i. anders maakt,
ons opbeurt en troost; tot de krachtigste landsverdedigers
en strijders voor onafhankelijkheid behoort de geleerde,
die zijne taal als het kostelijkst kleinood verzorgt; die de
Vaderlandselie taal nieuwen luister geeft en doet liefhebben
als muziek. Wij vieren daarom inet dankbaarheid den
zeventigsten verjaardag van den weldoener, den landsver
dediger Nicolaas Beets, die vijftig jaren lang gedacht,
gevoeld, gesproken en geschreven heeft voor een volk, dat
hem steeds gaarne afvaardigt naar den vreemde, als den
besten vertegenwoordiger van Hollands eigenaardige gaven
en deugden.
vZijn werk heeft leven, omdat het leven geeft. De
wonderwerkende macht van het geestelijk oog, dat wij
verbeelding noemen, heeft met leven het beeld van klei
bezield, en de toovergavo om dat te doen noemen wij
genie. Zijne poëzie onderscheidt zich door dezelfde natuur
lijkheid, frischheid en oorspronkelijkheid als zijn proza.
Hem is de kunst eigen, zijne kunst kunstiglijk te verbergen.
Zijne poëzie welt op. Het is geene koude poëzie, maar
ze geeft den indruk, alsof ze door het vaderhart verwarmd,
door liefde voor de dierbaren bezield, van zelf geboren is.
,/L'art ne fait que des vers, le coeur seul est pocte."
„Wij hebben allen veel aan Beets te danken. Door
zijne verzen, aan kinderen en huiselijke liefde gewijd, won
hij de genegenheid der moeders; door zijn heilig ijveren
voor de taal wekte hij de geestdrift van iederen vader
lander, van ieder, die onze taal als ons palladium verdedigd
Nadia moest reeds vroeg haar moeder verliezen, die anders
zeker een andere richting aan haar denkbeelden zou gegeven
hebben. De zorg voor hare opvoeding werd nu toevertrouwd
aan een Engelschc onderwijzeres, die haar steeds tot nauwkeurige
plichtsbetrachting aanzette en op haar eergevoel werkte. Van
haar bad Nadia geleerd haar volk lief te hebben en een open
oog te houden over zijn lijden. Dit gevoel, overdreven door hare
reeds dweepzieke natuur, was langzamerhand een idéé fixe
geworden. Het vele goed dat zij om haar heen verspreidde
voldeed haar niet. In haar kinderjaren was hare beurs, steeds
aangevuld^ door haren vader, telkens weer geleegd in bcgcerige
handen, zonder dat zij er op lette of die het verdienden.
Nadat zij ccnigc malen treurige ervaringen hiervan had opge
daan, kwam de begeerte bij haar op om het kwaad in zijn kiem
aan te tasten. Nadia volgde toen het voorbeeld van de meeste
gefortuneerde jonge meisjes van haar tijd; zij richtte buiten een
Zoudagschool op, waarheen dc dorpskinderen door het uitzicht
op bclooningen gelokt werdenzij behoorde tot de oprichters
van een crèche, een weeshuis en een armenhuis. Zij toekende
op alle liefdadigheidslijsten voor aanzienlijke sommen maar nog
voor zij negentien oud was, zag zij reeds de nutteloosheid in
van deze werken, op groote schaal door vrouwen zonder ervaring
ondernomen, die, om wel te doen, tienmaal meer uitgeven dan
noodig is en een resultaat krijgen meestal gelijk nul en altijd
middelmatig, daar zij er geen verstand van hebben of alle ver
derfelijke, nuttelooze weelde willen vermijden.
En hoort u ook tot de oprichtsters van het nieuwe weezen-
gesticht, Prinses? vroeg een stem in hare nabijheid.
Hare gedachten waren op dit oogenblik zoover van Peterhof
en het concert afgedwaald, dat zij onwillekeurig opschrikte.
Pardon, antwoordde zij, ik dacht aan iets anders. Mag
ik weten wat het onderwerp van discours was?
Wij spraken over het nieuwe weeshuis, door Gravin
Brazof gesticht; zij heeft een huis aangekocht in het oude
Petersburg, om er de dochters van handwerkslieden, die hare
ouders verloren, in op te nemen. Gy zijt er toch zeker ook in
betrokken?
Neen, antwoordde Nadia.
Zon ik mogen weten waarom niet, vroeg de jonge generaal-
adjudant.
Omdat al die zaken op dezelfde wijze eindigen. Of er
zijn geen wcezen, waarom weet ik niet; of men kan geen
beambten krijgen, omdat zij stelen of niet berekend zijn voor
hun taak; of men heelt gebrek aan geld, omdat het liefdadige
raenschen verveelt dat altijd moeten geven, als zij toch zien, dat
er weinig van terecht komt. Ik ben niet voor liefdadigheids-
stichtingen, die uit verschillende bijdragen tot stand moeten komen.
Er ging een goedkeurend gemompel uit het gezelschap,, dat
haar omringde, op. Had Nadia het tegenovergestelde gezegd,
dan zou de nlgemeenc bijval toch dezelfde zijn geweest.
Het gezelschap bestond uit een half dozijn jonge officieren van
de garde, een majoor van ongeveer vier-en-dertig jaar en twee
attachés van het ministerie van buitcnlandsche zaken, die allen
stille aanbidders van de Prinses waren.
Wat zijt ge toch goed, Prinses! riep de majoor uit, gij
alleen doet meer goed dan...
St! Denk aan de muziek, vermaande zij zacht, terwijl zij
haar waaier voor den mond hield.
Plotseling waren al haar aanbidders in stille overpeinzing
verzonken en alle luisterden schijnbaar met gespannen aandacht
naar een potpourri, die juist door Uet orkest ten gehoorc^-werd