INDUSTRIESCHOOL
DE CONCURRENT.
PILLEN
Caisse Hypothécaire van Brussel.
KENNISGEVING.
LOUIS KIRCHMAIMIM.
bindwerk:
QUINA LAROCHE,
Burger avon dsch ooi).
Allen, die van liet onderwijs gebruik wenschen te maken,
ook zij, die het reeds in vorige jaren hebben bijgewoond,
worden uitgenoodigd zich daartoe aan te melden bij het
Bestuur der School, op Zaterdag dei» 27 September a. s.,
des avonds te 7 uren, in een der lokalen van de School
N°. 4 aan de Hoofdgracht, ingang Achterstraat bij de
Houtsteeg.
Om toegelaten te worden moet men vóór den len Januari
1885 den ouderdom van 13 jaar bereikt hebben, en vooraf
toonen genoegzaam ervaren te zijn in het lezen, schrijven
en rekenen.
Overlegging wordt gevorderd van
1°. Bewijs van geboorte-inschrijving.
2°. Bewijs dat men gevaccineerd is.
Ieder leerling betaalt voor schoolgeld 5" cents 's maands
bij vooruitbetaling, terwijl eenige onvermogenden kosteloos
kunnen geplaatst worden.
Om het schoolverzuim zooveel mogelijk legen !e gaan,
zal den ouders maandelijks, door middel der kwitantie,
kennis worden gegeven van het aantal malen dm de leerling
gedurende de voorgaande maand verzuimd heelt.
Het Bestuur hoopt op die wijze de ondersteuning der
ouders te verkrijgen tot het verminderen van noodeloos
schoolverzuim.
B. L. VRIES,
Secretaris.
Alle werken, welke door verschillende
^Uitgevers, tegen verminderden prijs,
geannonceerd staan, worden ook /.omlcr
eenige verhooging «au prijs geleverd door
J. c. DE BUISONJÉ en ZOON.
Nieuwediep.
Weststraat, L 87. Weststraat, L 88
Beelden, Groepen, Vazen,
Bloempotten, Kristal- en Glaswerk,
TAFELSERVIEZEN EN THEESERVIEZEN,
YERLAKTE GOEDEREN, BRITTANNIA-METALEN SERYIEZEN,
Vorken, Lepels en Messen.
GROOTi: KEIJZE.
LAGE PRIJZEN.
Gegoten ijzeren Dakramen Jliiurraiueu
nniiiTooslei'N; VarkeiiNhakkcn; Tuin-
bankpooten: gevlochten ijzeren Netwerk. 2, 3, 4 en 5
voet breed, van af 13 cents per meter; Engelsche verglaasde
steenen Ruizen. 0.75 meter lang, 50 cents, zeer geschikt
voor rook- en waterleiding; asphalt bakpapier, flink
doelmatig voor kippen-, varkenshokken, enz., per vierk. meter
40 cents; Siirt-Uciniiigdraad. onmisbaar langs wei- en
bouwlanden, tuinen, enz., 53 centsbest Duitsch taai (geen
Engelsch broos) gegalvaniseerd II e i u i ngd ra ad N°. 9
19.N°. 10 20.per 100 kilogram; lleiiiiug-
draadiiagelw per pak (5 kilogram) 80 cents, bij minstens
25 kilogram rabat.
Voorradig bij
J. J. KUIJPER, Oostcrend (Texel).
Keizerlijk Koninkl. Oostenrijksche
t LUtXJWsSy^e
W\1870or Tokayer
r.A Gezondheidswijn, lste gewas, meest
versterkende, echte Hongaarsche Wijn, •-=:
voor kinderen en volwassenen, to>
origineele prijzen, verkrijgbaar bij
t. DaarnHouwer, I
Firma Wed. A. BAKKER,
j Dijk straat 41». HELDER.
per flesch a fl. 2, fl. 1 en 50 cent.
AMSTERDAMSCHE COURANT.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon en feestdagen-
De Auisterdaiuschc Courant zal na nauwgezette
keuze de belangrijkste en belangwekkendste gebeurtenissen
van den dag mededeelen.
De Amstcrdaiusclic Courant is bet goedkoopste
Dagblad van Nederland. Voor Amsterdam per
3 maanden 1.50, franco per post f 1.80.
Niemand kan door den prijs worden afgeschrikt onze
Courant iederen dag alleen of met een vriend gesamenlijk
te ontvangen.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Bureau: O. Z. Voorburgwal 2SO. over het Stadhui*.
Gebruikt me oordeelHot groote vermogen der geneesmiddelen
van Holloway is gedurende de laatste vijf en twintig jaren erkend
geworden. Men heeft bevonden, dat zij geschikt zijn om de
vaste en vloeibare deelen, waaruit het lichaam is zamengesteld,
te zuiverenom den aard der functiën bchoorende tot ieder
lichaamsorgaan te regelen; om de spijsvertering te bevorderen
en om het zenuw-gestel te versterken. Zij zijn samengesteld uit
den fijnsten balsem zonder inmenging van eenige minerale of
giftige zelfstandigheid, bij gevolg van het gebruik van Holloway's
geneesmiddelen hoewel zii wonderbaarlijk op de onderdrukking
der kwalen werken, nimmer nadcelig werken zelfs niet op het
zwakste gestel.
Geen ordelijk huishouden moet verstoken blijven van dit
kostelijke huismiddel, vooral in de jaargetijden, waarin het bloed
hoofdzakelijk zuivering noodig heeft.
Doosjes PILLEN en Potjes ZALF
f 0.80, f 1.85, f 3.—, f 6.75, f 13.50 en f 20.50.
Ze worden verkocht bij de Apothekers.
Voor den verkoop in het groot vervoege men zich
Professor Holloway, 533, Oxford-Street, Londen.
Directie der Agentschappen voor Nederland
nankastraal, 20, 'S G/id V EN H AG E.
De Caisse Hypothecaire te Brussel verschaft groote en
kleine kapitalen onder le hypothecair verband op landerijen,
gebouwen (ook in aanbouw), aflosbaar in annuïteiten (geene
vooruitbetaling).
Agent voor Helder, SchagenAlkmaar, Hoorn, Enkhuizen,
t/m. Medemblik, de eilanden Texel en Wie ring en,
L. W. F. OUDENHOVEN, Makelaar te Helder, die te
spreken is: Maandags CAPE SUISSE. Kalverstraat,
Amsterdam, van 14 uren's middagsDonderdags Hotel
VREDELUST te Schagen, van 1012 uren 's morgens;
Zaterdag'* van 113 uren 's middags HELDERSCHE
WAPEN, bij den Heer PABST te Alkmaar.
De Ziiidliollandsclic Bierbrouwerij DEN HAAG
brengt ter kennis aan belangstellendendat de Heer
JJ». J". HOLM1SR., te Helder, sedert
1 September 1882 als eenig AgGIlt voor
Helder, Nieuwediep en omstreken voor haar aangesteld i-,
en dat bij genoemden Heer uitsluitend hel Lagcrhicr.
alsook onze andere Bieren te verkrijgen zijn, gebotteld en
in vaten van 25, 50 en 100 liter, tegen fabrieksprijs.
P.P. Naar aanleiding van bovenstaande annonce, neemt
de ondergeteekende beleefd de vrijheid, zich aan te bevelen.
F. J. HO LM ER.
wordt soliede en tegen billijken prijs afgeleverd door
J. C. DE BU1S0NJÉ en ZOON,
Hoofdgracht, Nieuwediep.
A.. S. 1VI AJVHEI JVt,
Loodsgracht 403, Helder,
beveelt zich aan tot liet KOOPEN en VERKOOPEN van
alle ROERENDE en ONROERENDE GOEDEREN.
HANDELSDRUKKERIJ.
Molenplein 103.
AFLEVERING VAN ALLE SOORTEN BOEK
EN STEENDRUKWERK GESCHIEDT
SPOEDIG NET UITGEVOERD EN TEGEN
DE LAAGSTE PRIJZEN.
Tau KRAEPELIEN HOLM,
Apothekers te Zeist.
Opwekkend, versterkend,
koortsverdrijvend.
Ijzerhoudende Quina-Laroche bij bloedarmoede, etc.
Depót bij de Heeren Apothekers: te Helder
L. JELGERSMA; Alkmaar, A. CONIJN Az.;
Schagen, W. A. IIAZEU; en verder bij de meeste
Apothekers verkrijgbaar in flesschen h 1.90 en fl.
De nieuwe wereld t .1 a I.
Één menschheid, één taal die spreuk der Latijnen
zal stellig eens tot werkelijkheid worden. Slaan wij slechts
het oog op onze eigen omgeving, op Nederland. Wat een
omwenteling in taal en zeden brachten de spoorbanen met
zich mede. En de stoombooten, de wereldpost, de telegraaf
en de telephoonElk dier verkeermiddelen vernietigt een
deel van onzen taalschat. Vergelijk de streken eens, vóór
een tien- of twintigtal jaren afgesloten van het wereld
verkeer, met de gesteldheid van heden, nu allerhande
lijnen het land doorsnijden. Welk een verandering!
Wie, die eenige ontwikkeling deelachtig werd, spreekt
den vreemdeling nog aan in het dialect van zijn woon
steden De dialecten verdwijnen meer en meer om plaats
te maken voor één taal: de Nederlandsche. (1)
Wat ons land in het klein biedt, geeft Ëuropa, ja, de
gansche beschaafde wereld in het groot te aanschouwen,
I zij het ook dat die ommekeer niet zoo duidelijk in het
j oog valt. Natuurlijk, de talen verschillen onderling aan-
I merkelijk meer dan de dialectendaardoor vooral wordt
1 een oplossing of samensmelting belangrijk vertraagd. Ook
nationaliteit is een groote hinderpaal om deze eenheid van
vorm te doen geboren worden. En toch: de menschheid is
één (GWoo/sverdeeldheid buiten rekening latende: ook deze
verdeeldheid zal eenmaal verdwijnen), waarom zou dan de
taal niet één worden? Dat ral zij. Maar na hoeveel eeuwen?
Hoeveel ongemak zal die verdeeldheid nog baren? Hoeveel
I tijd en inspanning zal zij onze jongelingschap nog kosten
om twee, drie of meer vreemde talen te leeren?
Kunnen wij de geboorte dier gewenschte eenheid van
taal verhaasten, waarom zouden wij het dan nalaten
Geef de vrucht van 's toondichters arbeid in handen van
j de meest onderscheiden natiën; overal verstaat men die
taal der muziek. De Engelsche componist wordt, zonder
overzetting, begrepen door den Franschman, begrepen door
den Duitscher, begrepen door elk welontwikkeld mensch,
tot welk volk hij ook behoort.
De Nederlandsche cijferaar behoeft geen vertolking voor
den vreemdeling: altijd en overal is 6 X 9 3 2X7
43.
Waarom zou men niet voor elk voorkomend geval een
zelfde voertuig voor zijn gedachten kunnen hebben? Het
samenstel aller hersenen is in hoofdzaak één van vorm;
overal wordt dezelfde wijze van denken gevolgd. W«j
stippen nog slechts aan: de eenheid der symbolen in de
broederschap van vrijmetselaars over de geheele aarde;
de wordende eenheid in het meten van tijd, gewicht, enz.
Waarom zou dan niet een algemeen geldig middel als
voertuig der gedachten kunnen dienst doen?
Met deze inleiding is niets anders beoogd dan elk
vóóroordeel, zoo dit bij den lezer mocht bestaan, te onder
drukken.
Het groote belang van één laai voor alle beschaafde
volkeren ziet men gereedelijk in. Zou de eenvoudigste,
de meest voor de hand liggende weg niet zijn, om een
der bestaande talen tot wereldtaal te proclameeren Ter
stond doet zich de moeielijkheid der keuze voor, en dan...
over tal van onoverkomelijke hinderpalen zullen wij niet
verder uitweiden.
Een geniale kop heeft er iets anders op gevonden.
Gevonden na lang zoeken, na ernstige studie. Een
studie van 46 achtereenvolgende jaren mag men veilig
aldus noemen. Die geniale kop is Johann Martin Schlever,
R. C. Priester, te Lisselstetten in Baden. Hij bestudeerde
40 talen (de meeste Europeesche, de Chineesche, twee
Afrikaansche enz.) Van deze 40 talen spreekt en schrijft
hij er 28, zoodat dit feit reeds voldoende is om aan te
nemen, dat hij niet op een zandgrond bouwde, toen het
denkbeeld in hem opkwam een wereldtaal te maken of
beter te construeeren. Hij heeft voor een groot deel dit
reuzenwerk voltooid (alleen het woordenboek behoeft nog
uitbreiding). In 1881 verscheen de Entwurf einer Welt-
sprache für alle gebildete Erdbetooner (ontwerp eener wereld
taal voor alle beschaafde aardbewoners). Onlangs ver
scheen van dit werk (150 blz.) de derde druk, wel een
bewijs, dat Schleyer's arbeid de aandacht trekt.
En geen wonder! Wie eenige aandacht wijdt aan dat
werkje, wordt getroffen door de groote mate van eenvoud
en het kunstige der samenstelling van Volapiik.
Volapük is het eerste nieuwe woord, dat men er in
aantreft. Vola is der wereld; puk is taal, Volapiikwereld
taal. Het plat-Engelsch ligt aan deze nieuwe taal ten
grondslag, doch men behoeft geen enkel woord Engelsch
te verstaan om Volapük met succes te bestudeeren.
Weinigen, misschien geen, die kennis van Volapük namen,
zullen de levensvatbaarheid dier taal in twijfel trekken,
Enkele voorbeelden zullen wij hieronder aan Volapük ont-
leenen, om de algemeene belangstelling in Nederland er
voor op te wekken.
Als geheel overtollige weelde worden in Volapük alle
lidwoorden gemist. Dat is een groote opruiming.
Beginnen wij het volgende voorbeeld
le nv. de mensch men
2e r des menschen mena
3e den menscli menc
4e den mensch menl
le nv. de menschen men»
2e K der menschen menas
3e den menschen mene»
4e de menschen menie
De uitspraak van men ismeen.
Alle zelfstandige naamwoorden, zonder een enkele uit
zondering, worden aldus verbogen. Het enkelvoud krijgt
a, c en i, het meervoud daarbij een s. Het stamwoord
blijft steeds onveranderd, en het verbogen woord geeft,
zonder lidwoord, den naamval aan, waarin het voorkomt.
De telwoorden zijn de volgende:
Bal 1, tel 2, kil 3, fol 4, lui 5, mal 6, vel 7, jöl 8, ziil 9.
Bals 10, tels 20, kils 30, enz. enz., tum 100, mil 1000 enz.
Het jaartal 1884 luidt in Volapük: balmiljöltumjölsefol.
De klinkers a, c, i en o zijn helder; u wordt als oc
uitgesproken.
De werkwoorden zijn mede zeer eenvoudig.
Schrijven is in Volapük petwnbij alle werkwoorden
eindigt de onbepaalde wijs op ön.
Ik schrijf penob
hij schrijft penoni
w:j schrijven penobs
gij schrijft penols
zij schrijven penoms
ik schreef apenob
hij schreef apenom
wij schreven apenobs
gij schreelt apenols
zij schreven iipenoms.
Het stamwoord pen blijft steeds onveranderd in welken
tijd, in welke wijs ook In den (onvolmaakt) tegenwoor-
digen zoowel als in den (onvolmaakt) verleden tijd duidt
het woord zelf den persoon aan door de achtervoegingen
ob, om, obs, ols en oms, terwijl de verleden tijd van den
tegenwoordige door vervoeging der letter ii gemaakt wordt.
Geen enkel werkwoord maakt op dien regel een uitzondering.
Men zal toegeven, dat de zaak vrij eenvoudig is.
Andere interressante mededeelingen laten wij achterwege,
het medegedeelde kan voldoende geacht worden om aller
aandacht op de zaak te vestigen.
Oppervlakkig beschouwd gelijkt Volapük een mengelmoes
van allerhande onbegrijpelijke samenvoegingen, maar bij
een nadere kennismaking trekken de buitengewone eenvoud
en gemakkelijkheid den lezer aan.
Nog zij medegedeeld, dat Volapük zeer vele beoefenaars
telt in Duitschland, Zwitserland, Amerika en Azië. Te
Rotterdam is onder presidium van den heer Haastert,
leeraar Hoogere Burgerschool, een vereeniging opgericht
tot beoefening der nieuwe wereldtaal. (2) Spraakkunsten
bestaan in het Duitsch, Engelsch, Italiaansch, Zweedsch
en Poolsch, terwijl een Nederlandsche, naar men verneemt,
weldra het licht zal zien. Ter wille van de beoefenaren
verschijnt geregeld een maandblad in Volapük geschreven
Volapükabled).
Wij meenen niet te veel te zeggen met te beweren, dat,
wie zijn eigen taal kent, na weinige dagen, wellicht uren
studeerens, met behulp van een woordenboek, de nieuwe wereld
taal met succes lezen, schrijven en spreken kan. (Rott.N.blad.)
(1) Gelukkig, dat eenige taalvorschers dit begrepen en een
o. i. welgeslaagde poging deden ora nog te redden wat van de
dialecten te redden viel, door de uitgave van Onze Volkstaal
tijdschrift onder redactie van Taco H. De Beer
(2) De heer Haastert is onlangs, zooals wij reeds meldden,
door den formeerder van Volkapük nis leeraar dier taal Fola-
pükatidel) gediplomeerd. In het het bestuur der Rotterdamsche
wereldtaalclub hebben 0. a. ook zitting de heeren J. H. Vos Mz.,
Hoofd eener school, R. Mattbeeu'wissen, hoofdonderwijzer, J. P.
Jansen en A. Eeltjes. Personen, die zich willen aansluiten,
hebben zich aan een ligt examen te onderwerpen.
Snelpersdruk van A. A. Bakker Cz., Nieuwediep.
