Bölgers Thee,
NIEUW!
WINTERHOEDEN, PETTEN en MUTSEN.
IALP HQHQWAY,
GOEDKOOP BINT SOLIEDE!
In de CHAPELERIE, Hoofdgracht, K 60, is zoo even ontvangen
eene groote sorteering goedkoope
IJpeiiboomen te koop,
JANSSENS-PASTEYIMS,
in versche en gedroogde visch,
KACHELS, HAARDEN,
114. J. KIKKERT. Ivananlweg 114.
ARTILLERIE-VRIJKORPS.
AMSTERDAMSCHE COURANT.
De prijzen zijn ongekend laag.
Aanbevelend,
C. A. STAALMAN.
ONDBRljINGJS
Nederlandsche Brandwaarborg-Maatschappij,
uitsluitend voor VLASSERIJEN en LANDBOÜWRiSICO'S,
Gevestigd te Amsterdam en Rotterdam, onder Directie
van de firma BEROUW M1JNSSEN.
Commissarissen van Toezicht
de Heeren: A. Noorüerbroek, te Arasterdam, Oud-
Burgemeester van Gorinchem.
N. W. Van Herwaarden, te Dordrecht,
lid der firma Ophorst Van Herwaarden,
Kassiers en Effectenhandelaars te Dordrecht.
M. A. Rees, Koopman te Dordrecht.
W. J. De Vlaming, te Amsterdam, lid der
firma Roselje Plate, Effectenhandelaars
te Amsterdam.
Agent voor de gemeente Winkel en omstreken:
de Beer K. VRIES, te Winkel.
Bovengenoemde Maatschappij verzekert:
1. Vlasserijen en Boerderijen.
2. Vee, Oogst, Vlas, Inboedels, en verdere roerende
goederen in Vlasserijen en Boerderijen.
3. Alle onroerende goederen, toebelioorende aan eigenaars
van Vlasserijen en Boerderijen.
Alle schaden, door bliksemslag ontstaan, hetzij brand
veroorzaakt is of niet, worden door de Maatschappij ver
goed zij vraagt op alle plaatsen in Nederland, waar zij
nog niet vertegenwoordigd is, flinke soliede Agenten.
Aanbiedingen worden ingewacht ten kantore der Maat
schappij te Amsterdam, Singel 179 (Gebouw der Twentsche
Bankvereeniging), te Rotterdam, Scheepmakershaven N°. 16,
alwaar op aanvraag Reglementen verkrijgbaar zijn en
verdere informatiën verstrekt worden.
1 van 15 tot 25 centimeter omvang, tegen zeer
billijke prijzen.
Adres: C. J. SCHENK, te Wieringerwaard.
HANDELSDRUKKERIJ.
Molenplein 163.
AFLEVERING VAN ALLE MODELLEN BOEK- EN
STEENDRUKWERK GESCHIEDT SPOEDIG, NET
UITGEVOERD EN TEGEN DE LAAGSTE PRIJZEN.
geurig en waterhoudend, is in verzegelde pakjes, o. a.
voor 20, 24, 28 en 32 cents het ons, verkrijgbaar te
Barsingerhorn bij Wed. FLOOR.
Helder T. C. BAKKER.
J. HUBBELING, Kanaalweg.
Wed. H. VAN GETSEN.
ychagen Wed. J. KOOL.
r G. BIJPOST, over den Spoorweg.
Verkoopers gevraagd
te Bolsward door BÖLGER en ZOON.
Factoor
LEUVEN (België).
Beveelt zich voor den verkoop der visch in de mijn.
Gezwellen, Kanker, Slechte Borst. Indien men op
de eene ongesteldheid vroeger behoort acht te geven dan
op de andere, om noodlottige gevolgen te voorkomen, zoo
beliooren zeker de eerste tot genoemde kwalen. ZoodrA
de kwaal zich voor het eerst vertoont, moet Holloway's
Zalf duchtig daarop gewreven worden, totdat een groot
gedeelte er van er ingetrokken is. Met de Pillen moet
men ook vroeg beginnen, om het bloed te regelen. Indien
men goed met deze middelen voortgaat, zal hunne uitwer
king binnenkort wonderdadig zijnterwijl de Zalf de locale
kwaal geneest, verdrijven de Pillen de stoornis van het
gestel. De genezing is nog oppervlakkig noch tijdelijk,
maar bestendig en volkomen, en de kwaal komt zelden
terug, zoo volmaakt is de zuivering geweest, die deze
doortastende maar toch onschadelijke preparaten bewerkt
hebben.
Doosjes PILLEN en Potjes ZALF
f 0.80, f 1.85, f 3.—, f 6.75, f 13.50 en f 20.50.
Ze worden verkocht bij de Apothekers.
Voor den verkoop in het groot ver voege men zich bij
deu Professor Holloway, 533, Oxford-Street, Londen.
TURF- en KOLENBAKKEN
en verdere winterbenoodigdheden in groote keuze voor
radig bij den ondergeteekende, die zich bij voortduring
beleefd aanbeveelt.
Schietwedstrijd, te houden op Zondag: 18 en bij ongunstig
weder op Zondag; 25 dezer, aanvangende des morgens
te 9 uren, in het fort Admiraal Dirks. Aangifte tot deel
neming op het terrein, vóór des middags 12 uren.
Het Bestuur.
KIEIWS- EX ADVERTENTIEBLAD.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en feestdagen.
De Amsterdamsche Courant zal na nauwgezette
keuze de belangrijkste en belangwekkendste gebeurtenissen
van den dag mededeelen.
De Amsterdamsche Courant is het goedkoopste
Dagblad van Nederland. Voor Amsterdam per
3 maanden 1.50, franco per post f 1.80.
Niemand kan door den prijs worden afgeschrikt onze
Courant iederen dag alleen of met een vriend gesamenlijk
te ontvangen.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Bcireau: Lokaal „De Brakke Grond," Nes 53.
LAXDDEEREX en LAXDBOl WERS.
Toen dezer dagen in de Tweede Kamer de netelige
toestand ter sprake kwam, waarin onze landbouwers ten
gevolge der lage prijzen hunner producten verkeeren, toen
werd ook nog eens even gerept van het onnatuurlijke
redmiddel, dat men daartegen elders (maar zonder succès)
heeft aangewend.
Het meerendeel der Nederlandsche natie is gelukkig van
dat kunstje niet gediend.
Maar zijn er dan ook geen meer gezonde en daardoor
meer doeltrefende redmiddelen in den tegenwoordigen nood
Ja! Beslist: ja!
Sedert vele jaren hebben knappe mannen die middelen
aan de hand gedaan; en in de enkele streken van ons land
en op de verspreide landgoederen, waar zij worden toege
past, geven zij de beste resultaten.
't Spieekt van zelf, dat men ook daar thans klaagt over
lage prijzen; maar achteruitgang en verarming zijn
daar niet; en elders, bepaaldelijk in het zuid-westelijk
gedeeltfe van ons land, vertoonen die zich in bedenkelijke
mate.
Ik ben noch belust noch bevoegd om aan iemand een
lesje te geven, laat staan om iemand een verwijt te doen.
Maar wel wensch ik met alle bescheidenheid eenige
opmerkingen te maken aan het adres van onze landheeren,
die, veelal in Den Haag of in Amsterdam wonende, door
beslommeringen van anderen aard verhinderd schijnen te
worden, om veel notitie te nemen van hunne landgoederen
of de pachters daarvan.
1. Onze gewassen hebben mest noodig; d. i. niet dien
vuilen boel, dien we uit de stallen halen, maar eene kleine
hoeveelheid kostbaar plantenvoedsel, dat daarin aanwezig is.
Dat voedsel is bijzonder oplosbaar, en dus uiterst gevoelig
voor regen. Het kan dus evenmin in de open lucht
'bewaard worden als suiker. En toch bewaren de meeste
landbouwers het wel in de open lucht, waar het beste deel
verloren gaat.
Vandaar halve besmettingen, die den grond en halve
oogsten, die den boer arm maken.
Het gaat niet aan om den eenvoudigen landbouwer, die
niet anders heeft geleerd dan na te doen wat zijn vader
hem heeft voorgedaan, hiervan een verwijt te maken.
Maar als de beschaafde landheer één oogenblik over deze
zaak nadenkt, dan is hij zich het overgroote nut eener
overdekte mestvaalt ten volle bewust. Waarom dan
niet die inrichting gebouwd, waarmeê hij zijn pachter en
zijn grond redt.
2. Een paar weken geleden werd uit één der Zuidhol-
landsche eilanden (ik meen uit Oud-Beierland), aan dit
blad gemeld, dat er veel koolzaad uitgezaaid is.
Zoo? En heeft dan die grond dit jaar eerst eene rijke
snede snijrogge opgeleverd en vervolgens eene verbazende
hoeveelheid paardentand-maïs? Is er toen nog laat koolzaad
gezaaid, waarvan de groene planten bestemd zijn om in
het aanstaande voorjaar schapen vet te maken, en dan
plaats te maken voor mangelwortelen, of wel voor boeren
kool, dat onovertroffen wintervoeder voor drachtig-, voor
melk- en voor mest vee?
Wel neen, niets van dat alles.
Werd er zóó gebouwd, dan zou er veel minder geklaagd
worden over slechte tijden.
Neen, die grond heeft dit jaar hoegenaamd niets opge
leverd, en hij zal in 1886 ook niets opleveren dan een
weinig zaad, waarvan men nu al weet, dat de kosten in
geene verhouding zullen staan tot hetgeen korenkoopers of
olieslagers er voor geven willen.
Als wij nu nagaan, dat onze aanzienlijkste landgenooten,
na aan dezelfde inrichtingen van onderwijs hunne opleiding
te hebben genoten, dikwijls in de politiek geheel verschil
lende richtingen volgen, en daarbij minder letten op den
tijdgeest dan op de richting die hun vader was toegedaan,
dan hebben wij zeker geen recht om er den landbouwer
een verwijt van te maken, wanneer hij, zonder rekening
te houden met veranderde tijdsomstandigheden, ook stok
stijf doet wat zijn vader hem heeft voorgedaan, en wanneer
hij, die van zijne vroegste jeugd af aan een braakjaar on
misbaar en een opvolgend koolzaadgewas gewenscht
heeft hooren noemen, zich aan die verouderde zienswijze
houdt.
Maar dat behoeft dan toch een ontwikkeld en denkend
landheer niet te weerhouden, om zooveel in zijn ver
mogen is, een einde te maken aan dat geld vermorsen
op groote schaal, waardoor Nederland verarmt.
3. Wat hier van koolzaad gezegd is, geldt ook van graan.
Vele boeren zijn eerlijk genoeg om te bekennen, dat zij
zonder verlies geen granen meer kunnen telen. „Maar"
laten zij er dadelijk op volgen „wij kunnen niet
zonder stroo."
Ik geef dat toe. wanneer zij nog geene overdekte mest
vaalt hebben. Maar hebben zij die ''onmisbare) inrichting
wel, dan zullen zij zich en hunne arbeiders er spoedig aan
gewennen om één of twee malen daags droge aarde in de
groep te werpen, en dan zullen de vruchten, waaronder
zij klaver telen, stroo genoeg opleveren voor ligging van
kalveren, varkens, enz.
4. In Januari 1869 schreef mr. W. Ph. Vis in het
Bijblad van de Landbouw-Courant een stuk, waarin hij
het betreurde, dat zoovele „verharde en verzuurde
weilanden," die „een schaarsch voedsel" opleveren,
niet werden gescheurd.
Mr. Vis sprak toen alleen van Walcheren, maar hij had
hetzelfde gerust kunnen zeggen van de meest verschillende
deelen van Nederland.
Dat is zestien jaar geleden. Zijn die weilanden dan nu
gescheurd
't Mocht wel zoo wezen.
Dat is zeker niet de schuld van de landbouwers.
Neen, zij verzoeken herhaaldelijk, te mogen scheuren,
maar gewoonlijk te vergeefs.
Mijn Hemel! waarom die weigering? Hoe kan toch
iemand er op gesteld zijn om land te bezitten, dat niets
oplevert.
Zijn dan soms de belangen van huurder en verhuurder
met elkaar in strijd?
Neen, wie dezer dagen let op de publieke verpachtingen,
die ziet wel het tegendeel. De daar aangeboden lagen
prijzen zouden wel hooger zijn, als de boeren maar betere
zaken maakten.
5. Om eene koe in een stuk weiland te jagen en dit
land door die koe te laten bemesten, behoeft men niet meer
denkvermogen te bezitten dan die koe.
Maar de resultaten zijn dan ook volmaakt geëvenredigd
aan de onnoozelheid van de handeling.
Dat dier heeft heden volop voedsel, en over één of twee
weken niet half genoeg.
Het loopt heden in de brandende zon, om misschien
over één of twee nachten te staan bibberen in nachtvorst
of killen regen.
Dat al die wisselingen nadeelig moeten werken op het
dier, en dus ook op de beurs van zijn bezitter, is duidelijk
genoeg.
En het land? Waar de koe hare uitwerpselen laat vallen
groeien harde, nietswaardige grassen, en waar zij haar vuil
niet neêrplast, wordt het land niet bemest.
Daarom hebben sedert jaren eenige verlichte landbouwers
met deze primitieve handelwijze gebroken. Zij hebben
hun vee zomer en winter op stal gehouden, om het daar
geregeld en volop te voeden, niet alleen met duur
gras en hooi, maar ook met andere veel minder dure,
maar niet minder deugdzame gewassen.
De geldelijke uitkomsten, die daardoor verkregen worden,
zijn van dien aard, dat, in tijden als de tegenwoordige, de
zomerstalvoedering wel in de gedachten gehouden mag
worden.
Want niet alleen dat de zomerstalvoedering rechtstreeks
zeer groote winsten afwerpt, maar men verkrijgt daardoor
ook een grooten voorraad van goeden mest, die, mits
onder dak bewaard, aan het land eene onuitputtelijke
vruchtbaarheid verzekert.
Maar zonder overdekte mestvaalt wordt alle landbouw
gebrekkig en zomerstalvoedering onmogelijk.
6. Vele patricische grondbezitten zijn doodsbenauwd voor
al wat verandering heet.
Maar, Mijne Ilecrenjuist gij zijt het, die door verouderde
pacht-contracten te bestendigen en door eene verliesgevende
graanteelt te dicteeren of althans toe te laten, de meest
heillooze verandering in de maatschappij helpt tot stand
brengen.
Want met de welvaart van den boerenstand verloopen
ook de Oud-Hol landsche deugden.
Eene menigte hoeren trekken tegenwoordig druk naar
de markten, in de ijdele hoop van met schacheren goed te
zullen maken, wat zij te huis verspelen.
Dat velen hierdoor hun stoffelijken en zedelijken achter
uitgang slechts verhaasten, behoeft voor een verstandig
menseh geen betoog.
Duizenden landbouwers, die weinige jaren geleden ge
regeld den dag in hunne zaken, en den avond bij vrouw
en kinderen doorbrachten, loopen nu trouw naar de her
bergen, omdat zij niet weten, waar zij het zoeken zullen.
En al leidt dat nu nog niet altijd dadelijk tot dronken
schap, toch is de zaak ernstig genoeg; want wat een boer
doet, wordt al spoedig door den zoon nagedaan.
Die toestand kon„,en moest dus ook, anders zijn.
Want al is de graanteelt onmogelijk geworden; met
eene verstandige teelt van veevoeder en van groenten
is ook bij de tegenwoordige lage prijzen nog grof geld
te verdienen.
Maar de geringe ontwikkeling van vele boeren; hunne
hoogst gebrekkige kennis van den landbouw; de beperkte
geldelijke middelen van velen; en vooral hunne inge
kankerde antipathie tegen alles, alles, wat afwijkt van de
handelwijze van vader en grootvader, zijn zoovele belet
selen om van koers te veranderen.
Komt gij dan te hulp, aanzienlijke, ontwikkelde en ver
mogende landheeren.
Helpt, eer het te laat is! (Ingezonden N. Rott. Crt.)
Snelpersdruk vau A. A. Bakker Cz., Nieuwediep.