NIEUW!
WINTERHOEDEN, PETTEN en MUTSEN.
HPÜÖÏÏOWfAY.
OPENBARE VERKOOPINC,
C. BOONACKER,
NOORDHOLLANDSCH KANAAL.
STREMMING DER VAART.
AMSTERDAMSCHE COURANT.
EXT RA-T REIN
ËTC EN HULP.
J. J. KUIJPEB, te Qosterend op Texel.
JANSSENS-PASTEYNS,
in versche en gedroogde visch,
GOEDKOOP EIST SOLIEDE!
In de CHAPELERIE, Hoofdgracht, K 60, is zoo even ontvangen
eene groote sorteering goedkoope
De prijzen zijn ongekend laag.
Aanbevelend,
OF RECHTERLIJK BEYEL,
te
Barsl ns erhor n.
De beneficiaire gerechtigden tot
den boedel van den Heer C. SMIT Jz.,
te Barsingerhorn, en van wijlen
Mej. A. VISSER, zullen, krachtens
het bevel door de Arrondissements-
Rechtbank te Alkmaar gegeven,
op DINSDAG 17 NOVEMBER 1885, des voor
middags 10 uren, in de herberg van W. GROEN te
Barsingerhorn, en ten overstaan van den te Schagen
gevestigden Notaris
in het openbaar verkoopen:
1. Twee perceel en WEILAND, ten zuiden van de
Gouw, onder de gemeente Barsingerhorn, kadaster
Sectie A, Nos. 381, 385 en 387, te zamen groot
4.38.40.
2. Drie perceelen WEILAND, ten noorden van de
Gouw, onder die gemeente, kadaster Sectie A,
Nos. 133, 138 en 139, te zamen groot 3.70.80.
Derhalve in bet geheel groot 8.09.20.
De veilingsvoorwaarden zullen gedurende de veertien
dagen aan dien van verkoop voorafgaande ter inzage
liggen ten kantore van genoemden Notaris BOONACKER,
terwijl nadere inforraatiën zijn te bekomen ten kantore
van den Heer Mr. A. P. DE LANGE, Advocaat, wonende
te Alkmaar.
ZEGT HET VOORT!
Voor het leggen der zinkbuis ten dienste van de
gemeente-gasfabriek, door den bodem van het Kanaal, zal,
even benoorden de dubbele draaibrug te ALKMAAR, de
vaart op dat punt GEHEEL worden gestremd:
Van Woensdag den 4 November 1885. 's morgens I uur,
tet Donderdag den 5 November 1885, namiddags II uren.
De Directeur der gemeente
gasfabriek te Alkmaar,
KENENS.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en feestdagen.
De Amsterdamsche Courant zal na nauwgezette
keuze de belangrijkste en belangwekkendste gebeurtenissen
van den dag mededeelen.
De Amsterdamsche Courant is het goedkoopste
Dagblad van Nederland. Voor Amsterdam per
3 maanden 1.50, franco per post f 1.80.
Niemand kan door den prijs worden afgeschrikt onze
Courant iederen dag alleen of met een vriend gesamen lijk
te ontvangen.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Bureau: Lokaal „De Brakke Grond," Ne» 53.
HOLLANDSCHB
IJzeren Spoorweg-Maatschappij.
op Maandag 2 November lS8óf
van ALKMAAR naar HELDER, stoppende aan alle
tusschenstations, ook te Zijdewind en Oudeeluis.
Vertrek van Alkmaar namiddag 3.40.
Retourbiljetten geldig.
De Administrateur.
Coöperatieve Winkelvereeniging.
VIEUX COGNAC per fl. 1.50, door Eigen Hulp
geïmporteerd.
OUDE JENEVER, merk nightcap, k 1.20 per fl.
van 1 liter.
SIGAREN, in vele soorten; vooral aan te bevelen
Riosella en Juan Diaz, £t 3.la Distinguida a ƒ2.80;
la Occidentale k f 2.50 per 1/10 kistje.
Beste nieuwe ERWTEN en B00NEN.
Echte Duitsche POETSPOMADE 5 cents per doos.
Amerikaansche KNIJPERS 15 voor 10 cents.
EAU DE COLOGNE bij de maat en bij de flacon.
BROOD-, BESCHUIT-, TAFEL-, DESSERT-, ZAK-,
SCHEER-, GROENTEN- en SLACHTERSMESSEN,
LEPELS en VORKEN, KURKENTREKKERS, enz.
Voorhanden bij
Factoor
LEUVEN (België).
Beveelt zich voor den verkoop der visch in de mijn.
Vrouwelijke kwalen. Elk klimaat heeft zijne gebreken,
elk jaargetijde zijne ongesteldheden, maar vrouwen zijn in
elk klimaat, van eiken ouderdom, en in elk jaargetijde,
onderhevig aan bijzondere kwalen, die in de meeste ge
vallen voorkomen uit onachtzaamheid, slechte behandeling
of zwakheid van gestel. Voor elke kwaal, aan dat geslacht
eigen, verzekeren Holloway's middelen dadelijke verlichting
en toekomstige bevrijding, terwijl zij de natuurlijke werking
van elk orgaan herstellen. In hunnen verbeterenden loop
bespeurt men spoedig de grootste beterschap, het gestel
ontwikkelt zich en de geest verheft zich weder. In deze
preparaten komt nooit zelfs niet het minste kwikzilver of
andere schadelijke bestanddeelen voorvandaar, dat ouders,
voogden en patiënten vooruit niet behoeven te raadplegen,
alvorens tot deze middelen over te gaan.
Doosjes PILLEN en Potjes ZALF
f 0.80, f 1.85, f 3.—, f 6.75, f 13.50 en f 20.50.
Ze worden verkocht bij de Apothekers.
Voor den verkoop in het groot ver voege men zich bij
den Professor Holloway, 533, Oxford-Street, Londen.
INUNDATIE EN DROOGMAKING,
door JAN KRITIEK.
Vervolg
Voldoende waterkeering is voor Nederland eene levenskwestie.
De oudsten onder ons herinneren zich nog den vloed van 1825,
toen vooral in Noordholland beduidende inbraken plaats hadden.
Wel zijn de zeeweringen sedert verbeterd, maar Neptunus gaat
ongemerkt voort de zeegaten te verwijden, en wie verzekert ons
tegen een storm, welke die van 1825 die meer door aan
houdendheid dan door kracht zooveel onheil veroorzaakte in
hevigheid en aanhoudendheid zal overtreffen, en die vijand, ons
op de zwakste punten aantastende, in stormpas aangerukt, on
verwacht tot in het hart van Nederland zal doordringen? Daar
tegen intijds te zorgen, is plicht. Ook dc rivieren vereischen
verbetering door verzwaring der dijken en aanleg van afvoer
kanalen, tevens dienstig voor de scheepvaart. Dc doorbraken en
overstroomingen, waardoor Gelderland, Limburg en Noordbrabant
voor en na werden geteisterd, liggen nog versch in 't geheugen.
Wie herinnert zich niet de geweldige doorbraken bij Brakel,
Zuilichem, Leeuwen en den Waaldijk van den Bomraelerwaard,
door ijsverstopping in den winter van 1861, welke 57,000 bunders
land overstroomden en 39 dorpen voor een goed deel tot de
daken onder water zetten?
Ook op sociaal gebied is een inundatie te duchten, indien
daartegen niet intijds een dam wordt opgeworpen en door de
Regeering in goede richting wordt geleid. Woelgeesten en on
tevredenen van beroep, ze "waren er altijd, ze zijn er nu en
zullen er altijd blijven, maar vergaan in hun eigen onbeduidend
heid, zoolang er zich geen elementen bij aansluiten, bij wien
werkelijk grieven bestaan. En die zijn aanwezig. Of is het
onbillijk, dat de eerlijke arbeider om werk en brood vraagt,
zoolang er nog zoo ontzaggelijk veel werk voorhanden is, het
welk door de omstandigheden dringend wordt geboden
Wordt de billijkheid daarvan niet erkend, dan kan de arbei
dende klasse, door nood gedrongen met andere elementen veree-
nigd, door volksleiders opgehitst en aangevoerd, gevaarlijk worden
voor den Staat. Het is gemakkelijker te zeggen: gaat heen en
wordt verzadigd, dan zijn honger te stillen als er geen voedsel
is voor zich en zyn gezin. Moge de nood der arbeidende klasse
al door de publieke liefdadigheid verzacht en de uitspattingen
van het socialisme met geweld onderdrukt worden, het helpt
slechts voor korten tijd en zeer weinig, en is op den duur on
houdbaar. Gelijk een vuur, dat nieuw voedsel ontvangt, zullen
dc noodlijdenden en de ontevredenen, met elkander verbroederd,
telkens driester het hoofd opsteken, en de kapitalen, voor de
noodlijdende klasse gebedeld, eerst beschouwd als een weldaad,
later als een recht verdwijnen als in het bodcralooze vat der
Danaïden. Geen kweekschool voor bedelaars, leógloopers en
oproermakers, maar erkenning van en voldoening aan werkelijk
bestaande grieven, en verschaffing van werk, dat, in zóó ruime
mate aanwezig, door de overheid moet worden geleid.
Een groot arbeidsveld ligt vóór ons en wacht op uitvoering:
Verbetering van de rivierdijken; aanleg van kanalen; heide-
ontginning in Drenthe, Gelderland en NoordbrabantDroog
making der Alkmaarder-, Heeger-, Slooter-, Sneeker-, Bergu-
mcr-, Tjoeker- en Groninger-meerendemping der zeegaten van
Texel, Vlie, Terschelling en Ameland, met droogmaking en in
cultuur brenging der Wadden, Lauwer- en Zuiderzee; aanleg
van een dijk van Vlissingen op Breskens en inpoldering der
Wester-Schelde; inpoldering van de Biesbosch en van Goeree op
Schouwen en Duiveland.
Het ontginnen en in cultuur brengen van woeste gronden leverde
veeltijds geldelijk verlies op. Dat er evenwel met heide-ont-
ginning ook voordeel kan worden behaald, leert o. a. de in
1846 aangevangen ontginning Oud- en Nieuw-Groesenbeek bij
Putten, waar, in de administratie van dr. F. Vos, p. m. 600
hectaren heide met bosch zijn beplant, die daar de Veluwsche
sparren door hun meerdere vastheid boven de dennen der Duitsche
bosschen voor de mijnen in België zeer zijn getrokken een
aardig voordeel beloven. Het is echter wel zoo gemakkelijk, in
gedachten, dan in werkelijkheid een heide te herscheppen in
vruchtbaar land, een meer droog te maken, of het gat van
Brouwershaven of Texel te dichten. De groote vraag is altijd
is liet practisch uitvoerbaar? Zoo ja, wegen de voordeelen op
tegen de nadeelen; en is het noodige kapitaal beschikbaar?
Nemen wij in aanmerking, dat de hulpmiddelen, waarover wy
thans beschikken, veel grooter zijn dan bij vroegere bedijkingen,
bv. bij de indijking van den Wieringerwaard, dewelcke in 1608
begost is bedyekt te wordenende met groote menigte van kleine
schuitjenx tussen ebbe en vloedt tot zeeweer gebrachtende daarna in
't volgende jare zoo met slyckerwerk als schuite de landen daarïnne
bedyektter nombre van 1800 morgen Geestmer-Ambachts land ofte
Zypsche dykmaatdewelcke daarna by de ingelanden gekaveld ende
gedeelt is," dan komt het mij voor, dat, by de leiding der bekwame
waterbouwkundigen, waarin ons land uitmunt, en de hulpmiddelen
waarover thans de wetenschap beschikt, waarbij die van vroeger
tijd uit een technisch oogpunt beschouwd weinig waarde hebben,
in onzen tijd van reusachtige werken havenwerken, door
gravingen, spoorwegbruggen, berg- en riviertunnels de groote
vraag van den dag de droogmaking der Zuiderzee wel
uitvoerbaar is.
Er is in ons land genoeg kapitaalmaar is het te krijgen
Zonder twijfel zullen de omliggende provinciën polderbesturen
en waterschappen, voor wie de indijking van zoo groot belang
is, naar vermogen bijdragen en ook menig particulier dit goede
doel steunen, maar teleurstellingen en misrekeningen, bij vroegere
indijkingen opgedaan, liggen noch te versch in het geheugen, en
zullen niet bevorderlijk zyn, het welslagen eener zoo groote
leening eener Maatschappij te verzekeren. Neemt men in aan
merking, dat, sedert de indyking van den Wieringerwaard, meer
dan twee eeuwen zyn verloopen, eer men moed en lust gevoelde
om het eerste werk van dien aard, de inpoldering der Waard
en Groetgronden, te beginnen, en de bezwaren, waarmede de
ondernemers daarbij hebben te kampen gehad, zoomede de executie
der polders Anna Paulowna en Nieuwland, hetgeen met groot
verlies voor de geldschieters gepaard ging, en dat de waarde van den
grond thans aanzienlijk minder is dan vroeger, dan is het te
wachten, dat de geldschieters voor de Zuiderzee aan een Maat
schappij zich tweemaal zullen bedenken om over éón nacht ys
te gaan. „Man kanst probiren." Als echt nationaal werk
komt het mij wenschelijk voor, in elke gemeente van Nederland,
zonder uitzondering, gelegenheid te geven tot deelneming tot een
minimumbedrag van f 5, onder rente-garantie door den Staat.
Mocht die leening niet volteekend, of mocht het plan van de
heeren Buma en Van Diggelen waarmee ik onbekend ben,
doch hetwelk ik vertrouw, dat op degelijke gronden zal rusten
niet opgaan, dat dan dc Staat zelf de koe, die hem aangaat,
bij de horens pakt en de droogmaking door een Staatsleening
voor Staatsrekening gelast.
By menige indyking werden de ondernemers de dupe, terwijl
latere bezitters daaraan hun opkomst dankten. Heeft een Maat
schappij alleen belang bij de waarde van den drooggemaakten
grond, de aangrenzende besturen tot beveiliging en betere water-
loozing hunner polders en waterschappen, de Staat heeft bovendien
bij eene indijking, zoowel als bij heide-ontginning, voordeelen,
die groot en duurzaam zijn, en niet door particuliere polder
besturen of Maatschappijen kunnen worden verkregen. De be
volking van den nieuwen polder deelt in de belasting, levert zijn
aandeel voor de militie, en draagt alzoo bij tot de inkomsten en
de weerbaarheid van den Staat. De indijking van Staatswege, of
de rente-garantie, op het kapitaal eener Maatschappij verstrekt,
is dus voor den Staat van weinig bezwaar.
Geen wonder, dat de droogmaking der Zuiderzee, zoo groot in
zync gevolgen, reeds lang de aandacht van deskundigen, bezighield
en voor de geheele of gedeeltelijke indyking als van de
Wieringermeer, de Hoornsche hop met de Goudzee van Enkhuizen
op Kampen, van den Geldcrschen hoek op Stavoren, van Wieringen
op Makkum allerlei ontwerpen en plannen zijn gemaakt.
Overweegt men de voor- en nadeelen, dan verdient geen dezer
planner de voorkeur boven de geheele droogmaking der Zuiderzee,
der Lauwerzee en de Wadden, door de demping der zeegaten,
wat wel groote bezwaren en kosten zal vereischen, maar meer
afdoend en voordeelig zal zijn. Door gedeeltelijke indyking krijgt
men in het noordelijk deel der Zuiderzee bij elk stormtij evenveel
water, als nu eerst in twee of drie tijën wordt verkregen, en
brengt men bij aanhoudenden storm Noordholland en Friesland
in gevaar.
Bij elke verandering van beteekenis komen de belangen in
botsing. Het kan niet missen, dat een werk, zoo groot in omvang
als de droogmaking der Zuiderzee, door het scheppen van geheel
nieuwe toestanden een hoogst weldadigen invloed zal uitoefenen
op de sociale verhoudingen in geheel Nederland, maar ook menig
particulier in zijne belangen van visscherij, handel en scheepvaart
zal benadeelen. Van schadeloosstelling was nooit sprake, maar
het is nooit te vroeg, daarin verbetering te brengen, en zou het
niet wenschelyk zijn die nadeelen eens door een Staatscommissie te
doen opnemen? Welke toekomst heeft bv. de visscher van Urk,
die als 't ware op zee geboren en grijs geworden is, als straks
de haven zijner woonplaats met haver of koolzaad is bezaaid
Moet hij verhuizen naar de Noordzee en daar den strijd om het
bestaan opnieuw beginnen, waartoe hij noch zijn gereedschap
door ouderdom meer geschikt is? Moet hij geheel afhankelijk
zijn van de publieke liefdadigheid, of verhongeren?
Het is niet mogelijk alle nadeelen kleingeestig te wegen en te
vergoeden. Menschen in de kracht huns levens kunnen hun
fortuin zoeken, maar het komt mij wenschelijk voor, dat de Staat
nu en in 't vervolg altijd ook het noblesse oblige behartigende,
aan menschen op zekeren leeftijd, die door verandering van toe
standen, afhankelijk van Staatsinvloed, werkelijk zijn benadeeld,
door het toekennen van een klein pensioen, of het vruchtgebruik
van een stuk grond bij hunne woonplaats in den nieuwen polder
schadeloos te stellen, wat bij het verleenen van concessie kan
worden bepaald, of in het ontwerp van wet tot droogmaking kan
worden opgenomen. (Slot volgt.)
Snelpersdruk van A. A. Bakker Cz., Nieuwodiep.
