HELDERSCHE
EN NIEUWEÜIEPER COURANT.
Wieuws- en Advertentieblad Toor Hollands Nooriertwartier.
1885. N°. 138.
Woensdag 18 November.
Jaargang 43.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
„Wij huldigen
het goede.''
Verschijnt Dinsdag, Donderdag en Zaterdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal0.90.
franco per po9t 1.20.
BUREAU: MOLENPLEIN.
Prijs der Advertentiën: Van 14 regels 60 cents, elke
regel meer 15 cents. Groote letters naar plaatsruimte.
Voor winkeliers bij abonnement belangrijk lager.
Binnenland.
Een belangrijk rapport is verschenen van het hoofd
bestuur der Vereenïging tot bevordering van fabriek- en
handwerksnij verheid te 's Hage omtrent de middelen tot
bestrijding van de tijdelijke werkeloosheid.
Het constateert, dat tot dusver de werkeloosheid nog
geen algemeene kwaal was. Met bezorgdheid evenwel
wordt de winter tegemoet gezien.
De conclusie luidt, dat tijdelijke werkverschaffing in
aard en belooning moet achter staan hij geregelden arbeid
dat het onverantwoordelijk is werkverschaffing toe te passen,
zoo niet met de uiterste zorg misbruiken worden vermeden,
en dat het noodzakelijk is voor groote steden te voorkomen,
dat daardoor toevloed of voortdurend verblijf van niet-
stedelingen worde bevorderd.
In de jl. Zaterdag te Amsterdam gehouden vergade
ring van het Consortium tot overbrugging van het IJ
deelde de voorzitter, de heer mr. Kappeyne, mede, dat de
Regeering zeer sympathiseert met het plan en dat de chefs
van den generalen staf voor defensie van Arasterdam de
overbrugging van 't IJ noodzakelijk achten. De gelden
zijn ook toegezegd, doch Amsterdam antwoordt niet op de
adressen dienaangaande, aan het bestuur ingediend. Een
voorstel om een adres aan de Regeering te richten, om
Amsterdam tot antwoorden te nopen, werd aangehouden,
ten einde de overige hij de zaak betrokken gemeenteraden
daarover hun gevoelen eerst kunnen uiten. De vergadering
werd derhalve geschorst tot oVer 4 weken.
Het overzicht van den landbouw in den Grooten
IJpolder gedurende dit jaar kan niet gunstig genoemd
worden.
De veestapel, die in voldoenden gezondheidstoestand ver
keert, is vroeger dan gewoonlijk naar zijne winterkwar
tieren gebracht. Melk, het hoofdproduct dezer streek,
leed zeer onder den druk der geringe prijzen. Hooi werd
overal in goede kwaliteit gewonnen en de klaver was in
alle opzichten gunstig te noemen. Aardappelen, suiker
bieten en mangelwortelen leverden geringer oogst dan in
jaren het geval is geweest, hoewel de hoedanigheid niets
te wenschen overliet. Erwten en boonen leden veel van
Na het einde van dit feuilleton zal worden opgenomen:
„TRUIDA'S HUWELIJK," de nieuwste pennevrucht van
W. HEIMBURG, schrijfster van Liesje van den Lompen-
molenHaar eenige broeder, enz.
16)
GEZOCHT EN GEVONDEN.
Door GOLO RAIMUND.
(Slot.)
Hoewel hij zich herinnerde, dat de kunsthandelaar hem reeds
maanden geleden gezegd had, dat hij ccn, tot een geschenk be
stemd, aquarel van Veronika's hand in bestelling had, en Erwin
daaruit zag, dat dit verhaal zyner tante, een niet minder onbe
schaamde leugen was, dan het eerste, niettegenstaande den
waardigen, ernstigen toon, waarmede het opgedischt werd, zoo
voelde bij zich zelf toch verplicht de volle waarheid te zeggen.
Zonder het doel van zyn bezoek bij Veronika te bekennen, en
daarmede het geheim van zijn hart prijs te geven, verhaalde hy
alleen, dat hij, by zijne aanwezigheid daar, het schilderstuk be
schadigd en met een even schoon, dat in zyn bezit was, geruild
had, daar hy van meening geweest was, dat juist omdat het
van Veronika's meesterhand was, dit do waarde er van moest
vormen.
Overigens was hij van plan geweest, zoodra hy den naam van
dengene, voor wien het bestemd was, zou te weten komen, den ruil
te bekennen, en als voorloopig te verklaren, tot het andere weer
gereed zou zijn.
„Gij ziet, Hortense, ook ik ben niet zoo schuldig als het wel
schijnt," zeide hy, haar de hand reikende. „Ik kon toch niet ver
moeden, dat ik zelf die persoon zou zyn, en dat gij met zooveel
goedheid aan mij gedacht zoudt hebben. Kom, laat ons de kleine
nederlaag als twee goede bondgenooten te zamen dragen," voegde
hy er met ridderlijke edelmoedigheid by, die hy nooit tegen
over cene vrouw verloochende, „wij zullen het ons niet lang aan
trekken.#
Doch zy versmaadde de hand, die hij haar toestak; zy snikte
als een toornig, koppig kind, met den zakdoek voor de oogen
gedrukt, en eerst na eene weile zeide zy opspringende:
„En welke voldoening zult gij mij voor de wereld geven?»
„Het is heel gemakkelijk om den naam van een meisje aan
den lachlust prys te geven, wanneer zij geen beschermer heeft
en
„Hortense," riep hij heftig, „neem dat woord terug
„Zijt gy dan myn beschermer, Erwin?" riep zij op zachten
toon en met nieuwe tranen. „Ach, ik wist het niet, zeg het
mij, zeg het my nog een maal, opdat ik nieuwen moed krijg."
Indien hy haar niet volkomen doorzien had, zou deze toestand
misschien gevaarlijk voor hem zijn geworden, doch nu ant
woordde hij rustig:
„Zeker Hortense, laat het aan mij over, u uit deze zaak te
redden. En nu moet gij rust nemen; ik zal nu heengaan, cn
hoop u morgen even vroolijk als gewoonlyk te vinden."
Mevrouw van Marzdorf' begeleidde hem tot aan deur.
„Zoo zijn wy dus d'accord, Erwin," zeide zij met haar vrien
delijk glimlachje, „de oorzaak van alles was toch eigenlijk uw
bezoek bij de jonge schilderes."
Zy dreigde hem met den vinger, en toen zij zijne ontroering
bemerkte, voegde zij er lachend en vergoelijkend bij
de luis. Koolzaad leverde nergens goed beschot op. Tarwe
en rogge, hoewel goed geslaagd, loonden de moeite niet
door de geringe prijzen, wat ook van mosterdzaad is op
te merken. Vlas en karwei, evenals maanzaad, leverden
alleen eenig voordeel op door de flinke prijzen. De land
bouwer heeft dus wel eenige reden tot klagen.
Z. M. de Koning is voornemens in de volgende week
op het Loo eene groote jachtpartij te geven. Aan den
opper-jagermeester, baron Werner van Pallandt tot Oud-
Beierland, is de regeling opgedragen.
De brievenbesteller De K., belast met het innen van
kwitantiën, is jl. Vrijdag avond op den Loosduinschen weg
nabij de Beeklaan door twee personen aangerand. Eén
hunner bekwam van den besteller, die eene portefeuille
met geldswaarden onder den arm had, met een sleutel
eene verwonding aan het hoofd, waarna beiden het hazen
pad kozen.
Uit Arnhem bericht men aan het Vaderland, dat
Jeanne Lorette jl. Zaterdag morgen aldaar is aangekomen.
Haar vertrek uit 's Hage was geheim gehouden; de stuk
ken waren gereed voor 's Hertogenbosch, doch bij vertrek
naar den trein werden zij voor andere verwisseld. De
gevangenis te Arnhem wordt, dank zij het uitmuntende
beheer van den directeur, als een model beschouwd en is
daarom voor de veroordeelde bestemd geworden.
Aan het station te 's Hage door een vigelante afgehaald,
op welks imperial een hoedendoos stond, had men weinig
erg in het overbrengen. De gevangene gedroeg zich zeer
gelaten, was eenvoudig gekleed en onderwierp zich in de
gevangenis gewillig aan het voorgeschrevene. Zij zal haar
cel gemeenschappelijk met anderen moeten deelen.
De lage prijzen van granen, aldus schrijft men uit
Schouwen en Duiveland, en beetwortelen heeft menigen
landbouwer doen besluiten, om in 't kleine de aloude mee
krapteelt weer op te vatten, zoodat van de hier nog bestaande
meestoven weer eenige aan het werk zijn. De opbrengst
valt dit jaar zeer mede, want 3000 halve kilogrammen per
gemet uit 2jarige en 4000 4500 halve kilogrammen
uit 3jarige meede behoort volstrekt niet tot de zeldzaam
heden. Men had dit niet verwacht, omdat het den afge-
„Gij behoeft u niet te verdedigenzij is te leelyk om gevaarlijk
te zijn."
Toen Erwin buiten op straat gekomen was, bemerkte hy eerst
hoe buitengewoon vroeg men, tengevolge van het onaangename
tooneel, dat plaats had gehad, uiteen gegaan was. Veronika kon
nog niet tehuisgekomen zijn. Hy ging dus een koffiehuis binnen
en trachtte bij eene courant de opgewondenheid te onderdrukken,
die zich van hem meester maakte, wanneer hij aan de naderende
beslissing dacht, die deze avond hem zou brengen.
Hy zat niet lang alleenna een half uur trad een heer binnen,
die 's middags een der gasten van mevrouw Marzdorf geweest was.
„Wel kom aan de troepen verstrooid," lachte hij; „goeden
avond Marzdorf."
Erwin beantwoordde zwijgend zijn groet, en de ander ging
voort: Dat was een allerpiquantst klein intermezzo, men heeft
reeds weddingschappen aangegaan, wie eigenlijk de bedrogene is."
„Werkelijk?" zeide Erwin, „dat was heel dwaas, mijn beste
vriend, misschien waren wij het beiden wel."
„Ah, bah, Marzdorf, maak mij toch niets wys; zeg mij eens
eerlijk de waarheid, hoe hangt de geschiedenis eigenlijk aan
elkaar?"
Zij berust op eene kleine indiscretie van mij," antwoordde
Erwin„ik heb het blad vroeger gezien en het kleine gedicht er
onder geschreven."
De ander knikte met de oogen.
„Freole Melanie meende, dat gij een ziener waart. Hebt gij
hoop, dat freule Hortense muzikaal gehoor zal krijgen, wat haar
tot nu, helaas, ontbreekt?"
Erwin stampte geërgerd met den voet.
„Laat mij daarover met rust, Pringsheim, ik geef er u myn
woord op, dat ik het was, die iets deed, dat ongedaan had moeten
blijven, en laat het u daarmede genoeg zijn en de bedrogene zij,
wie ge maar wilt."
„Nu, nu, maak u niet boos," lachte de ander spottend,
mynentwege mag het 't geheele publiek zijn ik heb niet
medegewed."
„Uw tante reed, toen ik hierkwam, reeds naar gravin Buttlar
daar zal de zaak zonder ons beiden wel geschikt worden. Kom
hier, laat ons een partytje domino spelen, dan vergeten we de
geheele zaak."
Erwin stemde toe, en toen het spel om half negen uur afge-
loopen was, scheen hem eindelijk de tijd gekomen, om den stap
te wagen, die over zyne toekomst zou beslissen. Veronika's
vensters waren verlicht, zy moest reeds langer dan een uur thuis
zyn en weten, dat een hart vol liefde en verlangen aan haar
gedacht had, en zy had den tijd gehad, om de rechte beteekenis
aan deze eerste openlijko hulde te geven.
Voor de eerste maal belde hij aan hare woning, om zich dadelijk
by haar aan te doen meldenwas het uur ongewoon, dan zou het
byzondere doel van zijn bezoek dit wel rechtvaardigen.
De oude Sabina maakte open en zag hem bevreemd, en zooals
hij bemerkte, verdrietig aan.
„Mevrouw de weduwe is boven op haro kamer," zeide zij,
vóór hij nog iets gevraagd had.
„Ik wenschte juffrouw Elbing te spreken," antwoorde hy.
De oude vrouw zag hem van het hoofd tot de voeten wan
trouwend aan. Toen ging zij zwygend naar binnen om hem
aan te melden. Zy keerde dadelyk terug met het antwoord dat
Juffrouw Veronika geen bezoek kon ontvangen.
„Zij is toch niet ziek?" vroeg hy bezorgd.
loopen winter vrij sterk heeft gevroren, en dit gewoonlijk
een zeer ongunstigen invloed op de opbrengst der meede
uitoefent. Men houdt het er voor dat de meekrapteelt
het volgende jaar wel eenige uitbreiding zal ondergaan.
De laatste afleveringen van den nieuwen druk der
geschriften van den Anti-dienstvervangingsbond, uitgegeven
tijdens het presidentschap van graaf Van Limburg Stirum
(M. D.), zijn in het licht verschenen. Dat werk is door
Gebrs. Van Langenhuysen te 's Hage voor f 10.27 ver
krijgbaar gesteld.
„Ik behoef u nauwelijks te zeggen aldus luiden de
woorden der circulaire, waarin graaf Van Limburg Stirum
ons mededeeling doet van het verschijnen van dit werk
dat hoe meer gij de aandacht van het publiek op mijn
zwanezang vestigt (dat woord gebruik ik met het oog
op de hoofdquaestie: de legeraanvulling) hoe meer zelfs
gij daarvan in uw blad opneemt, des te aangenamer het
mij zal zijn, des te beter het ook zal wezen voor Neder-
land's zelfstandigheid, die niet anders kan bewaard blijven
dan door de krachtigste en gelijkmatigste samenwerking
van allen, zoowel van de hoogsten als van de laagsten,
tot vorming en ontwikkeling van onze gewapende macht.
De gegoeden mogen hunne eigenaardige vertoogen van
onbillijkheid en teederheid aanvoeren; maar de loting is
altijd billijk, en de teederheid spelden zij der natie op de
mouw, alleen om bekrompen zelfzucht te kunnen bevredigen.
Waar het te doen is om het bestaan van Nederland, mogen
wij noch teederheid noch onbillijkheid erkennen: wij moeten
het koste wat het wil voortdurend een maximum
van wederstands vermogen kapitaliseeren. Salus reipublecae
lex suprema (het heil van den Staat is de hoogste wet) heeft
Von Bismarck den ouden Romeinen nagezegd, en het kon
nog wel eens gebeuren, dat andeicn onze lex suprema niet
bestaanbaar achtten met hunne lex suprema."
Een boerenplaats met 40 hectaren goed bouwland te
Aalsmeer kon bij verkoop niet meer opbrengen dan f 25,100,
terwijl 7 jaar geleden voor dezelfde plaats f72,000 betaald
werd. Te Jipsinghuizen (provincie Groningen) bracht een
groote boerenplaats, die zes jaar geleden verhuurd werd
voor f 800, thans op in publieke veiling f 475 per jaar.
„Neen, maar ook niet vroolijk," antwoordde de oude vrouw
met een donkeren blik op hem. „U kunt onmogelyk bij haar
binnenkomen."
Hij zag aan het gelaat der dienstbode, dat er iets was voor
gevallen; getroffen zocht hij tante Charlotte op.
Zij had zyn tred herkend en stond met open armen op den
drempel.
„God zegene u op uw feestdag en op uw verder levenspad,
mijn jongen 1" zeide zij ontroerd.
Hy drukte haar de hand.
„Myn veijaardag is heden geen gelukkige dag," zeide hij ver
drietig. „Ik kan u verzekeren, dat hij vroeger, toen men er niet
zooveel notitie van nam, beter voor mij afliep."
„Eerst onaangenaamheden, en nu ja nu eene ernstige teleur
stelling. Veronika wil mij niet zien
„Niet zien?" vroeg tante Charlotte verbaasd. „Ach kind, dat
moet eene vergissing zijn; zij was een en al vreugde en verras
sing toen zij die bloemenpracht zag, en, toen ik den gever liet
raden, zonder hem te noemen, zag ik toch duidelijk, dat de hand,
die de bladeren der groote, witte camelia omboog, beefde. Daar
moet sinds het uur, dat ik haar verlaten heb, een onweersbui
opgekomen zijn. Zie, kijk toch niet zoo somber, laat mij eens
naar beneden gaan en zien, waar de wind vandaan komt, gij
weet, het is April en dan speelt de zon wel eens verstoppertje."
Zij talmde niet langer, ging naar beneden en kwam ook reeds
na weinige minuten terug.
„Dat is toch afschuwelijk," riep zij toornig „het arme kind
heeft een beleedigendeu brief van mevrouw van Marzdorf ont
vangen, die u in een kwaad daglicht stelt, Erwin."
„Ik heb haar echter begrijpelijk gemaakt, dat het billijk is,
wanneer gij verlangt u te rechtvaardigen. Ga dus naar haar toe,
verdedig u en kom dan terug."
„Als overwinnaar" riep hij juichend en stormde de trappen af.
Toen hij binnentrad, stond zij midden in de kamer tusschen
hare bloemen, bleeker dan gewoonlijk, en de schoone, treurige
oogen rood van vergoten tranen. Toen hy haar de hand toestak
met de uitdrukking van teedere liefde, trad zy terug.
„Wat hebt ik u gedaan" zeide zij met hare zachte stem, die
in dat smartelijk oogenblik een weinig beefde, „dat gy mij zoo
veracht en vertreedt?"
Zij wachtte op geen verdediging^ zij reikte hem, als verklaring
harer aanklacht, een open brief toe, die op tafel lag. Hy zag
aan het handschrift, dat het van mevrouw van Marzdorf was, en
de bittere woorden luidden:
Mejuffrouw.
Daar heden, bij gelegenheid van een diner ten mijnen
huize, ter sprake is gekomen, dat jonge mannen, zooals onder
anderen de heer van Marzdorf, uw huis bezoeken, waarin u,
zoover als wy weten, alleen en zonder genoegzame bescher
ming woont, zoo zien wij ons onder deze omstandigheden
verplicht, de lesuren van onze dochters, die naar strengere regels
opgevoed moeten worden, op te zeggen, en u te verzoeken,
allen verderen omgang met haar af te breken.
Mevrouw Van Marzdorf.
Gravin Buttlar.
Erwin's oogen vlamden, terwijl Veronika zich afwendde.
„Neen, neen," riep hij hartstochtelijk, hare hand grypende,
zie my aan zie ik cr uit als zulk een latte ellendeling?"
Zij hief schuchter de oogen tot hem op, en hy ging voort.
„Ik zal deze leugen vernietigen, maar ik wil, ik moet ver
trouwen in my eischen, niet als een geschenk, maar als mijn
