P. Th. TPKA,
Kostefs Kleine Wel le Scbagee.
Koster's Kleins Wel ie Schap.
W. J. BLITZ, Tandarts,
Magazijn van Duitsche en Fransche PIANINO'S
en Amerikaansche HARMONIUM-ORGELS.
PIANINO'S en ORGELS te huur.
STEMMEN EN REPAREEREN
EENE FLINKE DIENSTBODE,
BERICHT UIT
KACHELS! KACHELS!
Laagestraat. A. 35. Alltmaar
RUIME KEUZE in de goedkoopste solide en meer exellente soorten.
Allen met vijf jaren guarantie.
Gebruikte of oude Pianino's worden in ruil genomen.
volgens zoor- t>lllt)ls.e condities era, prijzen.
C. VISSER en Echtgenoote
roepen bij hun vertrek naar Heiloo een hartelijk vaartwel
toe aan vrienden en bekenden. Dank zeggende voor het
genoten vertrouwen.
Maatschappij tot Nut van 't Algemeen.
VOLKSBIJEEN'KOHST op Vrijdag 27 November
1885, 's avonds 8 uren, in T i v o 1 i. Kaartjes zijn,
10 cents, den dag te voren, van af 's morgens 10 uren, I
in de bekende depóts verkrijgbaar.
De Directie der 's GRAVEN'HAAGSM'.UE
HYPOTHEEKBANK VOOR NEDERLAND
heeft de eer mede te deelen, dat voor dei» Helder en
omstreken door de Bank tot haar AGENT is benoemd
de Heer J. DB JONGH, te Helder,
bij wien informatiën en prospectussen zijn te bekomen,
betreffende het opnemen van hypotheek en het beleggen
van geld in pandbrieven.
De Directie voornoemd,
F. W. J. A. DEL CAMPO genaamd CAMP, Directeur.
Mr. M. DE PINTO, Rechtsgeleerd-Directeur.
Mevrouw WIGERSMA, aan het Zand (N. H.), vraagt:
die goed met kinderen kan omgaan.
Bij P. KIND, aan den Burg op Texel,
zijn te bekomen:
Puik beste Zeeuwsche AARDAPPELEN,
prijs per hectoliter f 2.75.
WAAS, Spoorgraeht,
heeft ontvangen:
Mooie Sproth 20 cents per bosje.
Groote Holl. Bootsmansharing k 5 stuk.
Spekbokkings4 5
Nieuwe Zoutevischa 25 de 5 ons.
Groote Spaansche Castagnes a 12 cents de 5 ons. 1
Nieuwe Stokvisch30 I
Ruim gesorteerd in Kachel m en Open Haarden,
gegoten en gelakte Kolen- en Turfbakken, Haard
stellen, Poken, Tangen en Kolenlepcls, 8tallampen
en Lantaarn», prachtige Opschuiflampen. Petroleum-
kooktoestellen zonder brandgevaar, giftvrije Potten,
Pannen en Ketels voor alle mogelijke huishoudelijke
artikelen, alsmede Boeren- en Bouwgereedschap, als:
Vorken, Graven, 8choppcn, Dorscligcrccdschap,
Stofbrillen, Hacliinc-olie. Thermometers en Haat-
glazen, eerste soort Bascules, Haten en Gewichten,
Tafel-bascnles, Hout-, Touw- Hand- en Borstelwerk,
alsmede Stalkcttingen, Koeien- en Paardenscharen.
NB. Ook voorhanden de wijdvermaarde Vnl-regula-
teur-kachels, die van 12 tot 24 uren achtereen
branden, zonder bijgevuld te worden.
Buskruit (Crèpée N". 1) en Hagel.
HANDELSDRUKKERIJ.
Molenplein 103.
AFLEVERING VAN ALLE MODELLEN BOEK- EN
STEENDRUKWERK GESCHIEDT SPOEDIG, NET
UITGEVOERD EN TEGEN DE LAAGSTE PRIJZEN.
Jacob van Kampenstraat. 124, Amsterdam,
is den eersten en derden Donderdag van iedere maand,
's namiddags van 1 tot 3 ure, te spreken wegens tand
heelkundige operatiën en het plaatsen van kunst
tanden in het Hotel Toelast te Nieuwediep.
Ook is hij te spreken des Zaturdags in den Burg en
des Maandags in de Jager te Alkmaar, beide dagen tot
s voormiddags 11 ure; des Donderdags, tot 's voor
middags 11 ure, in het Hotel Vredelmt te Schagen.
WerKeloosheid.
Het hoofdbestuur van de Vereeniging tot bevordering
van Fabrieks- en Handwerksnijverheid in Nederland, heeft
zijn verslag openbaar gemaakt van het in Augustus 11.
door de algemeene vergadering opgedragen onderzoek
naar de middelen, in verschillende gemeenten des lands
aangewend tot bestrijding van tijdelijke werkeloosheid.
Het hoofdbestuur heeft het rapport nog vóór dezen
winter doen verschijnen om het nut te doen stichten, daar
er wenken genoeg in voorkomen, zoowel voor dengene,
die werkverschaffing wil organiseeren als voor hem, die
de geschiedenis der werkverschaffing in Nederland wil
opsporen.
De rapporteur, de heer dr. J. Th. Mouton, geeft daarbij
in een voorbericht rekenschap van den indruk, door hem
bij liet bewerken der gegevens verkregen.
Met blijdschap mag worden gestaafd, zegt hij, dat de
werkeloosheid tot nu toe in Nederland niet uitgestrekt
was en geenszins het karakter eener algemeene kwaal
heeft verkregen, noch ook chronisch is geworden. Met
bezorgdheid evenwel ziet men den naderenden winter
tegemoet, omdat de kwaal wellicht erger zal worden dan
zij tot dusverre was.
Tot een grondig onderzoek van den omvang der kwaal,
ook zelfs slechts in eene enkele gemeente van eenigen
omvang, is heel wat arbeid, moeite en omslag noodig;
met den besten wil der wereld is.het dikwijls moeielijk,
achter de waarheid te komen. De hulp van personen, die
met den toestand der werkeloozen bekend zijn, is daarbij
onvermijdelijk noodig. In den regel is die zonder veel
bezwaar te verkrijgen en waar deze te kort schiet, zou
wellicht de hulp van de besturen van Werklieden-Ver-
eenigingen met goed gevolg kunnen worden ingeroepen.
In vele steden bestaat een blijvend contingent van
winterbehoeftigen, waarvoor werkinrichtingen reeds sedert
vele jaren (35 jaren en langer) zijn tot stand gebracht.
Van deze soort van hulp vindt men ook enkele voorbeelden
in het verslag, en tevens is daarbij aangewezen, welke
beginselen bij de organisatie belmoren te worden gehuldigd.
Jarenlange ondervinding van stichters en van regenten is
in deze materie meer waard dan de scherpzinnigste be
schouwingen.
Aan hetgeen omtrent tijdelijke werkverschaffing, het
hoofddoel van het onderzoek, is medegedeeld in het verslag,
kunnen de volgende opmerkingen worden vastgeknoopt.
De aard van den verstrekten arbeid wordt bepaald door
de plaats en de tijdsomstandigheden; vaste regelen zijn
niet te geven, eene bepaalde soort van arbeid op den duur
daartoe aan te wijzen zou leiden tot concurrentie met eene
enkele soort van bedrijf. Benadeeling van bestaande be
drijven geheel te ontgaan is somtijds onmogelijk, doch de
arbeid, door de tijdelijke werkverschaffing opgeleverd,
behoort in elk geval, zoowel wat belooning als wat aard
betreft, achter te staan bij den geregelden arbeid. Lage
loonen behooren daarbij regel te blijven; elke andere
arbeid zij aanlokkelijker dan de tijdelijk verstrekte, opdat
niet ongemerkt arbeidsverstrekking door de gemeente of
commissiën regel worde voor een deel der inwoners. Uit
dit oogpunt beschouwd mag een dagloon van f 1, hoe
schraal ook, voldoende heeten; te 's Gravenhage heeft
men zelfs het dagloon tot 75 cents verlaagd, om een
grooter aantal werkeloozen te kunnen helpen. Werke
loosheid in den winter doet zich aldaar sinds een aantal
jaren voor. In vorige jaren bedroeg het aantal winter-
arbeiders, bedeeld uit eene daartoe bestemde nalatenschap,
100 a 150. Langzamerhand klom dit aantal tot 400, die
geregeld wederkeeren. Afgezien van de omstandigheid,
dat velen daarvan uit andere provinciën gekomen en eerst
sinds weinige jaren te 's Gravenhage gevestigd zijn, bewijst
dit verschijnsel vermoedelijk,dat de winterarbeid,te 'sGraven-
liage verricht, te gemakkelijk is. Het verslag wijst uit,
dat deze reden ongetwijfeld zeer sterk medewerkte om het
aantal deelnemers te doen toenemen.
Hieraan knoopt zich onmiddellijk de vraag vast, op
welke wijze de belooning moet worden geregeld.
Te Vlissingen werd goed en voldoend werk verkregen
door de taak uit te besteden. Lijnrecht tegenover deze
opvatting staat die der Amsterdarasche commissie, die uit
besteding van den arbeid ongewenscht achtte, omdat het
werk door allen, die slechts werken wilden, kon worden
gedaan. Zij heeft getracht, door zooveel mogelijk arbeiders
zoo weinig mogelijk arbeid te doen verrichten. Deze stel
regel, tot de uiterste consequentie toegepast, leidt logisch
tot bedeeling: zooveel mogelijk werkeloozen helpen zonder
eenigen arbeid hoegenaamd. Deze methode werd te Rotter
dam toegepast; zij is ongetwijfeld gemakkelijker toe te
passen dan werkverschaffing, en heeft liet voordeel, dat de
bedeeling in natnra gegeven wordt en regelrecht ten bate
komt van het gezin, doch gewichtige nadeelen staan daar
tegenover, die maar al te goed bekend zijn.
Hoeveel eerbied men koestere voor de inspanning, die
de Amsterdamsche commissie zich getroost heeft, en voor
haren ijver, toch kan men zich niet weêrhouden te be
denken, dat pok de weg, door haar ingeslagen, de beste
niet isdoch bijzonderheden omtrent den invloed, dien de
methode aldaar op de arbeiders zeiven uitoefende, zijn den
rapporteurs niet bekend. Buiten twijfel heeft het toezicht,
te Amsterdam gehouden, veel kwaad voorkomen. Dronken
schap, waartegen onmiddelijk ontslag was bedreigd, kwam
bijna niet voor. Hoogst ongunstig steekt daarbij af wat
te 's Gravenhage is waargenomen; doch om rechtvaardig
te oordeelen, dient men in het oog te houden, dat de
inlichtingen over de Amsterdamsche werkverschaffing offi
cieel uit een gedrukt verslag, die over de Haagsche onders
hands verkregen zijn.
Deze opmerkingen, hoe hard zij klinken bij de beoor
deeling eener zaak, die altijd hoogst moeielijk te regelen
is, mogen niet achtergehouden worden, omdat een geregeld
wederkeeren, gedurende eenige jaren, van zulke middelen
tot werkverschaffing allcrnoodlottigst zou werken op den
geest der bevolking. Indien de werkeloosheid langen tijd
(gedurende jaren) mocht aanhouden of dikwijls wederkeeren,
zal men er toe behooren te komen, verschillende soorten
van arbeid te doen verrichten, wel is waar van die soort,
waarv an het product voor algemeenen verkoop niet vatbaar
is, maar toch zóó verschillend van aard, dat ook uiteen-
loopetide arbeidskrachten, de zwakste zoowel als de sterkste,
daarin hare gading vinden.
Dit is gemakkelijker gezegd dan gedaan, laat ons er
bijvoegen, dat ook door verdeeling van het terrein van
den arbeid de bedoelde ongunstige invloed zou kunnen
worden verminderd. Wat toch zou beletten om gedeelte
voor gedeelte te laten uitbesteden? De beste krachten
zouden dan het eerst aan bod zijn en voor daarna uitbe
stede partijen zouden zich al minder en minder geschikte
krachten opdoen. De rapporteur geeft dit denkbeeld voor
beter, overtuigd, dat"ondervinding de beste leermeesteres is.
In twee opzichten durlt hij omtrent deze aangelegenheid
zijne overtuiging gerust uitspreken:
1. Het is onverantwoordelijk, werkverschaffing te gaan
toepassen, indien men zich daarbij niet de uiterste inspan
ning wil getroosten om kwaad te vermijden, zooveel dit
mogelijk is.
2. Het is voor de groote steden noodzakelijk, de maat
regelen zóó te nemen, dat de toevloed of althans het voort
durend verblijf van vreemdelingen daardoor niet wordt
bevorderd.
Sinds jaren door de algemeene welvaart en door de
immigratie naar de steden op den achtergond gebleven, is
werkverschaffing aan tijdelijk werkeloozen thans weder een
der ernstige vraagstukken van den dag, en het is hoogst
noodzakelijk, dat allen, die zich aan de oplossing van dit
vraagstuk wijden, de zaak bestudeeren en hare geschiedenis
leeren kennen. Zij heeft hier te lande eene zeer belangrijke
geschiedenis en de ondervinding der ouderen moge niet te
loor gaan voor de jongeren; hare lessen te verzuimen ware
roekeloosheid, te minder te vergeven, daar wij niet weten,
welken omvang de kwaal zal nemen; roekeloosheid, te
schromelijker in hare gevolgen, daar een kleine partij in
den lande reeds schijnt te willen leeren, dat arbeid geen
voorrecht is cn dat de maatschappij er bij zou winnen,
indien door zooveel mogelijk menschen zoo weinig mogelijk
arbeid werd verricht.
Ken woord ten slotte, zegt de schrijver. Dit voorbericht
zal wellicht schijnen te getuigen van weinig waardeering
van datgene wat in de laatste twee winters in groote
steden geschiedde. Toch worde volmondig erkend, dat
het hoogst moeielijk, zoo niet onmogelijk was, iets beters
in de plaats te geven. Dit verslag heeft dan ook niet ten
doel, af te keuren wat geschied is, maar te waarschuwen
tegen herhaling van hetgeen verkeerd is geschied. Stelt men
de voorziening in den nood niet uit tot het laatste oogen-
blik, dan is er kans, dat andere wegen worden ingeslagen,
minder gevaarlijk en wellicht tot betere resultaten leidende^
Het Petersb. Med. Wochenschrift bericht, dat Robour-
geon, een volgeling van Pasteur, in overleg met professor
Domingo Freire van de Universiteit te Rio-Janeiro, op
uitnoodiging van den Keizer van Brazilië, de inenting tegen
de gele koorts heeft verricht aan verscheidene studenten
in de geneeskunde en aan 200 beambten der belastingen.
Bij alle ingeënten openbaarden zich reeds zeer spoedig
de ziekte-verschijnselen, aan gele koorts eigen, maar in
veel goedaardiger vorm. Na twee dagen was de ziekte
geheel geweken.
Van de ingeënten stierf niemand, noch tengevolge der
enting, noch tengevolge der ziekte, terwijl vele hunner
niet-ingeënte makkers aan gele koorts bezweken.
Ook werden vele officieren en matrozen, behoorende tot
de bemanning van vreemde schepen, die vreesden door de
epidemie te Rio-Janeiro aangetast te worden, ingeënt, eia
bleven allen van de ziekte verschoond.
Op het initiatief van den burgemeester van Göttingen
den heer Merkel nam het stadsbestuur aldaar in
dertijd het besluit het nieuwe volksschoolgebouw van een
badinrichting te voorzien, waardoor de kinderen in de
gelegenheid gesteld werden een degelijke reiniging te onder
gaan. Verreweg het grootste deel der Duitsche jeugd, lezen
we in het besluit, blijft jaar in jaar uit, op het gezicht en
de handen na, ver van alle water verwijderd. De inrichting
voldoet uitstekend, want hoewel het deelnemen aan het
baden niet verplicht is, onttrekt zich geen enkel kind meer
daaraan. Het geschiedt om de andere week en gedurende
de schooluren. Komt een klasse aan de beurt, dan laat de
onderwijzer 910 kinderen tegelijk gaan, die zich in de
met matten belegde voorkamer ontkleeden en in zinken
bekkens van 40 cM. diep en 1.50 M. wijd een stortbad
ondergaan. Nadat ze afgewasschen zijn volgen andere, ter
wijl de eerste zich afdrogen en na aangekleed te zijn zich
weder naar de klasse begeven. Op deze wijze kan een vrij
groote jongensklasse in een uur gebaad worden, voor een
meisjesklasse is eenige tijd meer noodig. De storing in het
onderwijs is niet zoo hinderlijk als eerst gevreesd werd en
kan door een doelmatige werkverdeeling bijna geheel ver
meden worden. Door het baden gedurende den schooltijd
wordt het vatten van koude ('s winters) voorkomen, daar
de kinderen in de warme schoollokalen terugkeeren. De
orde kan, wegens het kleine aantal, dat tegelijk baadt,
gemakkelijk gehandhaafd worden.
De invloed is gunstig. De zindelijkheid der onder
kleederen wordt er in hooge mate door bevorderdimmers
deze worden èn door de opzichters èn door de kinderen
van elka&r gezien. Dit weten de ouders en hunne eerzucht
wordt daardoor opgewekt de ouders worden zoo tegelijk
met de kinderen opgevoed. Het is dan ook zijn innige
overtuiging, waarin hij door de uitspraak van mannen als
prof. Koch e. a. versterkt werd, dat deze maatregel ten
volle verdient op alle volksscholen toegepast te worden,
waar hij slechts eenigszins mogelijk is.
Snelpersdruk van A. A. Bakker Cz., Nieuwediep.
