ECHTE
NAAIMACHINES
ORIGINEELE SINGER-
Éénig Dei: Kanaalwea 118.
fi. SENDERMAN.
mLF HOLlOWAVl~~~
YOOR DE KINDERKAMER,
PHOTOGRAPHIE INSTANTANE.
DES ZONDAGS geopend is.
Wekelijksehe of maandelijksehe
afbetaling.
Gratis onderricht.
MANDENMAKERS.
Om alle vergissingen te voorkomen, berichten de ondergeteekenden den
ingezetenen van Beider en omstreken, dat hun
PHOTOGRAP HI8CH ATELIER,
gevestigd op den KANAALWEG N». 99, tegenover Tivoli,
AL.LEEIV
Alkmaar en Helder. VAN DER AA CHRISPIJN.
Voor een in aanbouw zijnde stoomtrawler,
voorzien van bun, voor de visscherij in de
Noordzee en,op Doggersbank, wordt een KAPITEIN
gezocht. Alleen zij, die bewijzen van voldoende bekwaam
heid, zoowel voor de vaart als de visscherij, kunnen
overleggen, gelieve zich onder inzending dier bewijzen aan
te melden, onder letter W., aan het Bureau dezer Courant.
TB KOOP aangeboden p. m. 1500 bos tweejarig
Stikhand, taai en le kwaliteit; te bezichtigen langs het
kanaal Burgerbrug en 't Zand. Te bevragen bij G. DE
GROOT Jz., te Alkmaar.
Hartelijk vaartwel aan familie, vrienden
'en bekenden bij mijn vertrek naar Neêrlandsch-
Indic per schroefstoomschip „Condor."
A. J. MORITZ,
HANDELSDRUKKERIJ.
Molenplein 133.
AFLEVERING VAN ALLE MODELLEN BOEK- EN
STEENDRÜKWERK GESCHIEDT SPOEDIG, NET
UITGEVOERD EN TEGEN DE LAAGSTE PRIJZEN.
ARRONDISSEMENTS-RECHTB ANK
Correctioneele Terechtzitting van 12 Januari 1886.
J. H. L. B., zonder vaste woonplaats, diefstal en bedelarij,
1 maand gevangenisstraf en- opzending naar een bedelaarsgesticht.
G. D. K., zonder vaste woonplaats, bedelary, 14 dagen gevan
genisstraf.
G. L., zonder vaste woonplaats, bedelarij, 14 dagen gevan
genisstraf.
J. Z., te Oudorp, diefstal, 4 maanden eenzame opsluiting.
F. M. E. R., te Alkmaar, feit en straf als boven.
Zitting van 19 Januari.
C. K., te Texel, bedelarij, 14 dagen gevangenisstraf en opzen
ding naar een bedelaarsgesticht.
K. M., zonder vaste woonplaats, straf en feit als boven.
A. G., te Zype, openb. dronkenschap, 7 dagen gevangenisstraf.
P. D., tc Hoorn, feit en straf als boven.
J. S., te Kolhorn, diefstal, 1 maand gevangenisstraf.
AMSTERDAMSCHE COURANT.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en feestdagen.
De Amsterdamsche Courant zal na nauwgezette
keuze de belangrijkste en belangwekkendste gebeurtenissen
van den dag mededeelen.
De Amsterdamsche Courant is het goedkoopste
Dagblad van Nederland. Voor Amsterdam per
3 maanden 1.50, franco per post f 1.80.
Niemand kan door den prijs worden afgeschrikt onze
Courant iederen dag alleen of met een vriend gesamen lijk
te ontvangen.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Bnre.in: Lokaal „De Brakke Grond," Ne* 53.
IJZEREN DAKRAMEN, 4- en 6-pans en grooter, gemenied
en beglaasd, voorhanden; zeer goedkoop.
Opruiming van GEGOTEN STEENKOOLBAKKEN,
van af 85 cents; STEENKOOLLEPELS 11 cents.
Opruiming van GEGALVANISEERDE EMMERS, van
af 35 cents.
Oprnimiug van HANGLAMPEN, van at 1.50.
Opruiming van SCHAATSEN, beste gewone, 90 cents.
Koop deze nu in den tijd en gebruik ze in den nood.
Finale uitverkoop van dit artikel.
IJZEREN POTTEN, GEËMAILLEERDE PANNEN,
KOEKENPANNEN, enz.; verbazend goedkoop.
J. J. KUIJPER, Oosterend (Texel).
Eene genezing voor zweren, aambeien en fistula. De
vele voldoende genezingen, die bij het gebruik van deze
onwaardeerbare Zalf voorkomen, in de gevallen, waarin de
patiënten aan deze kwalen geleden hebben, hebben vele
geneeskundige practici genoopt om ze in de hospitalen en
in hunne bijzondere praktijk in te voeren; en vele voor
beelden zijn er, dat de lijder als onheelbaar beschouwd
werd, en dat toch Holloway's Zalf, in vereeniging met
zijne Pillen, de meest wanhopige wonden genazen. Deze
middelen zijn zonder weerga, wat aangaat de genezing van
scheurbuik, huidziekten, enz. Bij alle huid-aandoeningen,
waarmede de kinderen dikwijls geplaagd worden, van de
eenvoudige roode dracht der oogen tot aan de ingewikkelde
scheurbuikkwalen, oefent Holloway's Zalf een opmerkelijken
invloed, terwijl zij geen pijn aan den ongeduldigen lijder
doet ondergaan.
Doosjes PILLEN en Potjes ZALF
f 0.80, f 1.85, f 3.—, f 6.75, f 13.50 en f 20.50.
Ze worden verkocht bij de Apothekers.
Voor den verkoop in het groot ver voege men zich bij
den Professor Holloway, 533, Oxford-Street, Londen.
UITGAAF - JOH. IJKEMA - S GRAVENHAGE.
Geïllustreerd Maandblad
voor het Kleine Volkje,
door
P. LOUWERSE.
12 Kommer» per jaar a 15 cents.
VIERDE JAARGANG afl. 1 met 10 platen en een
gekleurde plaat, alom voorhanden.
DE KERK TE OOSTERLAND OP WIERINGEN.
Zij die belangstellen in onze geschiedenis en in de monu
menten van bouwkunst, welke de historie onzer architec
tuur in het licht kunnen stellen, zullen met droefheid
vernemen, dat eerlang een der oudste gebouwen van ons
land zal gesloopt worden.
De dagbladen kondigen namelijk de slooping aan van
het aloude kerkje te Oosterland op Wieringen.
Dit gebouw dagteekent uit het begin der XI eeuw. Het
is geheel uit turfsteen gebouwd en bestaat uit een toren
en een schip, waarvan in 1838 de absis is weggenomen.
De toren is een vierkant gevaarte, dat, behalve de grond-
verdieping, vier bovenverdiepingen telt. Op den bovensten
vloer staat de klokkestoel, waarin eene klok van 1499
hangt, die 0.96 meter in diameter en 0.75 meter hoogte
heeft; op deze klok leest men ?t volgende opschrift in
gothische "letters: /Salvator. vocor. Anno. Domini.
MCCCCXCIX. Johannes. Moer. filius. Gobilinis. (?)Moer.
me fecit." 1) Het is eene der oudste klokken van ons land.
De torenspits is geheel van steen en van jonger dag-
teekening dan het overige.
De constructie van de muren der kerk is die, waarvan
men in Zuid-Nederland (o. a. te Luik) nog enkele voor
beelden aantreft. In Noord-Nederland kan men in een paar
kerkjes de sporen van eene soortgelijke constructie aan
treffen, doch geen enkele kerk vertoont dezen bouw zoo
volledig als de kerk te Oosterland, waarvan het muurwerk
in al zijne bijzonderheden zoo goed is bewaard, dat het
zeer weinig moeite en geld zou kosten om het geheel in
zijn oorspronkelijken staat te herstellen. Deze constructie
bestaat hierin, dat de opgaande muren versterkt zijn door
eenvoudige pilaren, waarvan de boveneinden door half
cirkelvormige muurbogen aan elkander verbonden zijn.
De kerk te Oosterland vertoont deze bijzonderheid, dat
het aantal aldus gevormde boogtakken aan de noordzijde
vijf, doch aan de zuidzijde negen bedraagt. In elk der
half cirkelvormige bogen der noordzijde is een klein venster
aangebracht.
Aan de zuidzijde heeft de helft der bogen een venster,
zoodat er aan deze zijde vijf op gelijke afstanden geplaatste
ramen zijn. In lateren tijd heeft men drie dezer vensters
dichtgemetseld en daarentegen twee andere vergroot.
Sinds eenige jaren heeft de Ned. Herv. gemeente deze
kerk niet meer gebruikt. Het meublement is er uitge
nomen, en men heeft het uit een historisch oogpunt merk
waardige gebouw prijs gegeven aan regen, sneeuw en wind,
en aan de baldadigheid der schooljeugd. De deuren staan
open, de ruiten zijn gebroken, de pannen gedeeltelijk ver
dwenen, en de bebording van het dak is grootendeels in
slechten staat.
Ten vorigen jare trok dit oude gebouw de aandacht van
ds. J. Craandijk, den bekenden onvermoeiden wandelaar
door Nederland, die er in Eigen Haard eene beschrijving
van gaf.
Hij begon er op te wijzen, hoe men voor eenige jaren
op hetzelfde eiland Wieringen de aloude kerk van Stroe
had gesloopt. „Is ons eene teleurstelling bereid" zoo
ging hij voort „nu wij het merkwaardige kerkje van
Stroe niet meer vinden, 't is daarentegen eene verrassiug,
dat de kerk van Oosterland ouder en belangrijker is dan
onze berichten omtrent Wieringen hadden doen vermoeden."
Voorts beschrijft hij het tooneel van verwoesting en ver-
waarloozing, dat hij er aantrof. „Maar er is toch iets
wonderbaar aantrekkelijks in dit verlaten kerkje op de
heuvel bij de zee. Enkele zerken zijn nog tamelijk wel
bewaard. Een er van geeft een ontwortelden boom, eenige
nagenoeg uitgesleten wapens en het jaar 1496 te zien;
een paar andere vertoonen nog overblijfsels van oude
versiering; eene dekt het graf van een officier, die met
het schip Oranjewoud was vergaan. Er is sprake van,
dat ook deze kerk, als ten eenenmale onbruikbaar, zal
worden gesloopt. Toch is het muurwerk nog hecht genoeg
1) Ik heet Salvator. In den jare onzes Heeren 1499 heeft
Johannes Moer, zoon van Gobelinia Moer my gemaakt.
en de herstelling van dit gebouw zou waarschijnlijk minder
kosten dan de stichting van een nieuw bedehuis.
Maar zou het ooit voor de godsdienstoefening weer
geschikt worden, dan is het toch hoogstwaarschijnlijk, dat
van het antieke voorkomen maar weinig gespaard zou
blijven. 2)
Het zou in elk geval te betreuren zijn, als ook dit een
voudig en waarschijnlijk voor de geschiedenis der bouw
kunst niet onbelangrijk gedenkteeken verdween, zonder dat
er een haan naar kraait. Maar welk college trekt zich nu
zulke overblijfselen aan. De commissie uit de Koninklijke
Academie van Wetenschappen en die der Rijks-adviseurs
konden althans nog iets doen en iets voorkomen, al was
't niet veel. Wie kan en wil nu ten minste voor zorg
vuldige opmeting, bouwkundige teekening en de noodige
toelichting zorgen?"
De vrees van ds. Craandijk staat weldra verwezenlijkt
te worden. In de volgende week wordt de slooping van
het interessante kerkje en de bouw van een nieuw bedehuis
aanbesteed.
Dit is zeer te betreuren. Reeds is op Wieringen de kerk
van Stroe gesloopt, en van de nog aanwezige kerkgebouwen
is dat van Oosterland ongetwijfeld het oudste en het best
bewaarde, zoodat men er op uit had moeten zijn, dit ge
denkteeken van de aloude geschiedenis en den vroegen
bloei van dit merkwaardige eiland te bewaren en het grijze
bedehuis, waarin bijna negen eeuwen lang de geloovigen
van Wieringen zich vereenigden om hunne gebeden te doen
opstijgen, voor het nageslacht te behouden.
Hoe belangrijk dit kerkgebouw, al is het klein en een
voudig, voor de geschiedenis onzer bouwkunst is, kan ge
makkelijk begrepen worden, als men bedenkt, dat het
behoort tot de allereerste gedenkteekenen van onzen archi
tectuur. Immers voor den tijd der stichting dezer kerk
heeft men in Noord-Nederland slechts twee perioden gekend
waarin de bouwkunst bloeide. De eerste is de Romeinsche,
en uit dien tijd is er geen enkel gebouw tot ons gekomen.
De tweede, welke zeer kort duurde, ontstond tengevolge
van de orde en de beschaving, welke men aan Keizer
Karei de groote te danken had. Uit dien tijd is alleen één
gebouw, de Nijmeegsche kapel, in stand gebleven. Kort
na den dood van Keizer Karei hebben onze gewesten ge
durende anderhalve eeuw, tengevolge vooral van de invallen
der Noormannen een droevigen tijd beleefd in welken aan
het stichten van duurzame gebouwen niet te denken viel.
Eerst met het begin der Xlde eeuw keeren rust, orde
en welvaart weder, en van dien tijd dagteekent de bescha
ving, welke daarna onafgebroken tot op onze dagen haren
weldadigen invloed heeft geoefend.
Een der allereerste gebouwen nu uit deze laatste periode
is de kerk te Oosterland. Zij is als het ware het merk-
teeken van de herleving der orde, van de beoefening van
wetenschappen en kunsten. Daardoor alleen behoorde men
haar als een eerbiedwaardig gedenkteeken van de werk
zaamheid en de bedrijvigheid onzer voorouders te waar-
deeren en in eere te houden.
En het zou zoo weinig moeite kosten, dit gebouwtje te
sparen. Het steenwerk is stevig genoeg, de eikenhouten
kap is nog bruikbaar. Eene herstelling van deuren en
vensters, het vernieuwen van de bebouwing en van de
pannenbedekking van de kap waren voldoende, om het
gebouw voor eeuwen te redden en te bewaren als een
document onzer geschiedenis. Stellig zou zulk eene her
stelling niet minder kosten dan de voorgenomen bouw van
eene geheel nieuwe kerk.
Wel ware het te wenschen, dat het kerkbestuur van
Oosterland door deze beschouwingen alsnog werd bewogen,
nauwkeurig door een deskundige te doen onderzoeken, of
dit aloude gedenkteeken van Wieringen's geschiedenis niet
ware te redden, en of niet op min kostbare wijze de be
langen van de historie en van de godsdienstoefeningen
waren te veieenigen. (N. Rott- Crt.)
Landgenoqten van Tartarin. Het Journal des
Gascons bevat het volgende verhaal van een gesprek tusschen
twee Gascogners.
„Ik heb een dienstmeisje, vriendlief, dat allerakeligst
verstrooid is. Laatst liet ik haar een brief naar het post
kantoor brengen en toen liet zij den brief op het trottoir
vallen en tuimelde zelve in den brievenbus.
„Dat is nog niemendal," sprak de tweede, „laatst moest
ik een paar nieuwe zolen aan mijn laarzen hebben en ik
liep naar mijn schoenmaker en zeide dat ik veel haast had.
De man, die juist zat te eten, wilde mij eens heel vlug
helpen, maar hij was zoo verstrooid, dat hij een der afge
nomen zolen opat en zijn biefstuk op mijn laars vasttim-
merde." „Dat is kras," zeide de ander, „maar er ge
beuren zonderlinge dingen in de wereld. Verleden jaar
liet een boer te Tarascon bij ongeluk een lucifer op zijn
akker vallen en 't volgende jaar was er een dennebosch
op gegroeid." „Dat beteekent nog niemendal, laatst
verloor ik op een goed gemest stuk bouwland een mijner
broeksknoopen en acht dagen later vond ik op hetzelfde
plekje een magnifieken pantalon."
„Dat lijkt me wel wat overdreven, maar het is waar in
onze dagen is alles mogelijk. Laatst heeft een luchtreiziger
te Bordeaux gewed, dat hij zoo hoog zoude opstijgen, dat
hij een gat in de maan kon maken." De vent heeft het
gedaan ook en ik zag, met miju eigen oogen dat hij er
een spijker in sloeg.
„Die geschiedenis is volkomen waar," zeide de andere
Gasconjer, „ik heb mij gruwelijk over dat schandaal geër
gerd en daarom heb ik ook een luchtballon gehuurd, ben
naar de maan gegaan, heb den spijker uitgetrokken en het
gat met een stuk stopverf dichtgemaakt."
Op een heeten Julidag van het vorige jaar, dus vertelt
hetzelfde blad, trof iemand op den Boulevard desCapucins
te Parijs een vriend uit Tarascon aan. „Foei, wat is het
vandaag warm!" voegde hij hem toe. „Noem je dat warm,"
antwoordde de Tarasconees, „bij ons is het veel warmer.
Het lijkt hier wel winterweêr. Als het te Tarascon niet
warmer is dan vandaag te Parijs, dan ligt er dik sneeuw."
„In den oorlog van 1870," vertelde een bewoner van
Bordeaux aan een bekende uit Tarascon, „heb ik honderd
zeven-en-twintig Pruisen doodgeschoten." „Als je dan
eens wist, wat mij overkwam," luidde het antwoord, „ik
ben in die dagen zelf morsdood geschoten."
2) Op dit punt behoeft men de vrees van ds. Craandijk niet
te deelen. De kerk heeft een langwerpige vierkante gedaante;
zij ware zeer wel voor de godsdienstoefeningen der Herv. gemeente
in te richten zonder het antieke aanzien er van tc bederven.
Snelpersdruk van A. A. Bakker Cz., Nieuwediep.
