Prima HOUTSKOOLBRIKETTEN,
Werf Kim Wel I Magen.
NEDERLANDSCHE
BRIKETTENFABRIEK
met en zonder gaatjes.
WIJNHANDEL
NB. BUSKRUIT (Crêpée N°. 1)
en HAGEL.
PUNCH van BEERTJE.
De RAAD van TOEZICHT van het
^Koninklijk Instituut voor de Marine te
Willemsoord is voornemens, op WOENSDAG
den ïOdo NOVEMBER 1SSC, des namiddags ten 2 ure,
aan voornoemd Instituut in het openbaar aan te besteden
de levering van:
1°. VERSCH VLEESCH (Rund-, Kalfs- en Varkensvleesch)
en GEROOKT SPEK. alles dooreen genomen.
2°. VERSCH TARWE- en ROGGEBROOD, ten dienste van
de tafel der Adelborsten, gedurende het a. s. jaar
1887.
De gezegelde inschrijvingsbiljetten moeten vrachtvrij vóór
het uur der aanbesteding op het Instituut worden bezorgd
in eene daartoe aanwezige bus.
De voorwaarden van aanbesteding liggen voor belang
hebbenden ter inzage op het bureau van den Officier van
Administratie.
Willemsoord, 1 November 1886.
De Raad van Toezicht voornoemd,
G. DOORMAN, President.
E. H. W. WIJNMALEN, Secretaris.
ABR. SLOOS, Notaris te Winkel,
zal, op WOENSDAG 10 NOVEMBER 1886, des voor
middags 10 ure precies, op de plaats in den polder
Waard, gemeente Barsingerhorn, bewoond door
P. REZELMAN, publiek verkoopen:
1 Tijdkalver, 1 bruine Merrie oud 7 jaar,
1 zwarte idem oud 12 jaar, 1 zwarte Ruin
oud 18 jaar, 1 dito oud 2£ jaar, 2 Veulens
afkomstig van de bovengemelde Merries, en
den Hengst Nelson.
Rijtuigen, diverse Bouwgereedschappen, Tuigen, bene
vens Hooi en Stroo.
Breeder bij biljetten omschreven.
Groote Wittenburgerstraat 148,
AMSTERDAM.
Verlading hoeveelheden van 1000 stuks
en meer.
Groote partijen aanzienlijk rabat.
Concurreerende prijzen.
De ondergeteekende bericht aan zijne geachte
plaatsgenooten, dat hij alhier zijn WINKEL in
alle soorten van Klokken, Pendules, Gouden
en Zilveren Heercn- en Dames-Horloges
en alle andere Gouden en Zilveren Werken
heeft geopend.
Verzoekende UEds. gunst en recommandatie,
belovende eene soliede en prompte bediening.
UEd. Dw. Dr.,
W. VAN AKEN,
Middenstraat, D. 230,
Helder.
van
WO"ager Grerlings,
firma J. H. ENSCHEDÉ, te HAARLEM.
Depöt te Helder:
Keizerstraat nabij het Heldersche Kanaal.
J. E DE JONGH, Agent.
Spécialiteit in:
Gegoten Fornuizen, geëmailleerde Haarden,
Verwarmkachcls, enz. Vnl-regulatciirkackcls voor
alle doeleinden, branden 24 uur zonder bijgevuld te worden.
Kolen- en Turfbakken, Haardstellen, Pookeu en
Kolenscheppen, prachtig gebloemde Kachelplaten.
S tallamp en en Lantaarns, Stalkcttiugen, Stal-
sclioppcn. Graanmaten, Bascules en Gewichten,
Thermometers en Maatglazen, alsmede Pekel- en
Alcoholwegcrs. Boeren-, Bouw- en Keukengereed
schap. Hout-, Touw-, Mand- en Borstelwerk.
Bl'I.HE KORTEXIUiVG
Iiooscliaron.
A. KOSTER, Schagen.
H. B. DE BEER, te Amsterdam,
vraagt te Nieuwediep een solide depothouder.
HH. ConGseurs of Comcstihle-haiidelareu met
vergunning genieten de voorkeur.
IJzeren en koperen Gewichten, ijzeren
Maten, Oliematen, tinnen Maten,
Bascules, enz.
Voorradig bij
J. J. KUIJPER,
in Metaalwaren, Burg op Texel.
MP Getorende 10 jaren degelijk bevonden. "MS
Anatlierin Tand- en Mondspoeling.
Dr. JJ. G. PÜPP, K.K. llol-Taiidarts te Wccncn.
Attesten van Geneeskundigen:
Prof. Oppolzer, ermerit. reet. magnif., Prof. aan de
k.k. kliniek te Weenen, Kon, Saks. Hofraad, enz. Ik heb
uw Anatherin-Moudspoeliiig onderzocht eh aanbevelens
waardig bevonden.
Prof. Drasche heeft de echte Anatherin-Mondspoeling
in zijn atdeeling van het k.k. ziekenhuis ter proefneming
aangewend. Hij heeft het bevonden te zijn doelmatig,
derhalve uitmuntend
Dr. Kainzhaucr, keiz. raad, emerit prof. Ik heb de
Anailierin-Moiidspocling van PO PP aangewend bij
een groot aantal mijner patiënten, lijdende aan ziekelijke
aandoeningen van tanden en den mosid en wel
met het beste gevolg, dewijl ik mij overtuigd hield, dat
het middel scheikundig zuiver is.
Bij chronische katarrale aandoeningen, zoowel aan
mond, keel of lials, is het aanwenden van POPP's
Anatherin-Mondspoeling zeer aan te bevelen.
Prof. Schnitzlcr verordert het gebruik van POPP's
Auallicriii-Moiidspocliiig aan lijders wier mond, hals
of keel, zoomede tandvleeseh ziekelijk is aangedaan.
liet geëerde publiek wordt dringend verzocht,
steeds uitdrukkelijk POPP's tandmiddelen cu
mondspoeling te vragen en alleen als echt te
beschouwen, welke voorzien zijn van POP P's
handelsmerk.
Verkrijgbaar: te Nieuwediep bij W. V. BRUINVIS en
bij J. VAN WILLIGEN (Magazijn „de Concurrent").
Vereeniging tot behandeling van op de Zeemacht
betrekking hebbende onderwerpen.
De bekende brochure „De werkkring der Nederlandsclie
Marine/ door I. J. H. Gijsberti Hodenpijl, Luitenant-Kolonel
der Genie, was het onderwerp der discussie op een alge-
meene vergadering van bovengenoemde Vereeniging, welke
29 October jl. in de Marine-Club te Helder gehouden
werd.
Vooraf had een verkiezing van twee bestuursleden plaats
in stede van de Heeren B. de Groot en J. J. Kraakman,
die als zoodanig bedankt hadden. Gekozen werden de Luit.
ter zee lste klasse D. J. Boom en de Luit. ter zee
2de klasse W. J. Colien Stuart. Daarna deelde de Presi
dent mede, dat de Heer Gijsberti Hodenpijl, die door het
Bestuur uitgenoodigd was om de vergadering bij te wonen,
om verschillende redenen van deze uitnoodiging geen gebruik
kon maken.
I. „De strijd op diep water" werd ingeleid door den
Luitenant ter zee lste klasse S. T. Land. Spreker begon
met er op te wijzen dat de Heer Gijsberti Hodenpijl in
zijn werk een onjuiste voorstelling geeft van de Zuiderzee,
als hij zegt, dat deze een ondiep water is, waarin een uit
zee binnendringend vijand zich moet bewegen in nauwe,
lastig te bevaren geulen, waar het voordeel dus geheel is
aan de zijde van don verdediger, die hier den weg beter
kent dan de vijand. Het zeegat van Tessel wordt „diep
water" genoemd, terwijl het in werkelijkheid is een nauwe
geul, begrensd door gevaarlijke banken. Wel staat er meer
water dan in de Zuiderzee, maar deze draagt het karakter
van een zee, gene is een nauwe geul.
De Heer G. II. wil de vloot uit Tesselstroom, onze
eerste en beste linie van defensie van de Zuiderzee, terug
trekken. Toch is ook haar steun van onberekenbaar nut
voor de stelling Helder; zonder de vloot zouden daar nieuwe
koepelforten moeten verrijzen, waardoor voor meer geld
minder weerkracht verkregen wordt. Is de vijand bezuiden
de lijn WieringenHindeloopen, dan ligt den weg tot
Pampus voor hem open, dan althans kan geen locale kennis
tegen de overmacht meer baten. De Zuiderzee moet van
uit het Nieuwediep worden verdedigd, en het bezit dezer
zee kan niet worden overschat. Zoowel te Willemsoord
als te Hellevoetsluis kunnen de werven, ten minste de
dokken, niet gemist worden.
De rol van de Marine bij de verdediging van ons land,
is reeds aanmerkelijk besnoeid; van een actieve Marine, of
van een vloot voor kustverdediging is sedert lang afgezien.
Toch moet men de waarde onzer vloot niet onderschatten,
want, wil de vijand landen, dan behoort hij onbetwist meester
van de Noordzee te zijn, en moet dus onze vloot blokkeeren of
vernielen, waartoe een vrij aanzienlijke macht noodig is.
Hoogst wenschelijk is het dat het op de begrooting voor
komende ramschip worde toegestaan. Spreker gelooft niet,
dat wij in het Haringvliet veel te zwak zijn, en daarheen
de vloot gedirigeerd moet worden, die uit Tesselstroom
verwijderd wordt. Het materieel en personeel wordt
telkens gebruikt om gaten in het systeem Hodenpijl te
dekken. Mariniers worden naar Indië gezonden; maar wat
blijft er reeds nu bij mobilisatie in Nederland over? Pakket
booten worden oorlogsstoomerswaar blijft de pakketdienst?
Elders worden zee-officieren van de bureaux, of officieren
der landmacht gebruikt; wie nemen de open plaatsen in?
De hoofdkracht van het systeem wordt gezocht in zuiver
passieve richting; toch was het ook in 1672 een ofïensieve
beweging, die de vrede bracht. Alleen de Marine kan
onder de tegenwoordige omstandigheden offensief optreden;
haar dit te willen beletten, enkel ter wille van de conse
quente doorvoering van een systeem, is niet te verdedigen.
Wanneer Oorlog en Marine samenwerken, beider staven
zich met elkander verstaan, dan kan een nationale defensie
worden verkregen. Wanneer men beide Departementen ver-
eenigde, dan werd eenvoudig de leiding der zaken ver
schoven naar de chefs der staven, of wel de belangen
in de eene richting overschat, in de andere verwaarloosd.
De Marine is op den goeden weg ter verbetering. Onver
antwoordelijk zou het zijn, nu den bijl aan te leggen, en
het gewaagde terrein der proefnemingen in het groot op
te gaan.
II. „De Marine in Indië" werd ingeleid door den Kapitein-
Luitenant ter zee M. J. C. Lucardi. Tegen de voorgestelde
inkrimping der zeemacht in Indië meende spreker te moeten
waarschuwen, daar zulks wel een inkrimping doch geen bezui
niging tengevolge zou hebben. Onze positie in Indië is zoo
gansch exceptioneel en moeilijk, dat ook buitengewone
middelen noodig zijn om in de behoeften tot het handhaven
van ons gezag te voorzien. Onze omvangrijke bezittingen
maken een verdeeling van arbeid zeer moeilijk. Menigmaal
trad het Auxiliair Eskader op in verrichtingen,
buiten haar voorgeschreven werkkring. Hoevele Gouver-
nements-vaartuigen werden niet bij voorkomende gelegen
heden herschapen in oorlogsschepenen hoe dikwijls werden
particuliere schepen tot hooge prijzen ingehuurd om diensten
te verrichten, die tot de Gouvernements-Marine behooren.
Door het groot aantal eilanden, waarover zich ons bezit
uitstrekt, is het niet mogelijk het Leger op vele plaatsen
onmiddellijk handelend te doen optreden, zoodat de Marine
minstens naast het leger moet staan.
Na een ingesteld onderzoek aangaande de diensten, ver
richt door de Indische Militaire Marine en de Gouverne
ments-Marine, komt de heer Gijsberti Hodenpijl tot het
besluit, dat op eerstgenoemde Marine aanmerkelijk kan
bezuinigd worden; in dit overzicht worden echter de ver
richtingen der Marine in de wateren van Atjëh en op Java's
kusten geheel buiten beschouwing gehouden. Juist de dien
sten, gedurende veertien jaar door de Marine te Atjeh
bewezen, moeten niet licht gesteld worden.
De toestand waarin zich thans de Gouvernements-Marine
bevindt, is zoodanig, dat zonder uitbreiding een aanvulling
van personeel en materieel noodzakelijk is. Nu wil de heer
G. II. een groot aantal diensten opdragen aan dezen tak
van dienst, die daardoor uitgebreid zou moeten worden.
Zouden de groote sommen gelds, daarvoor benoodigd, niet
doelmatiger voor de Indische Marine kunnen aangewend
worden? Wat het vlagvertoon in Indië met groote schepen
aangaat, dit kan sprekers goedkeuring niet wegdragen omdat
dan een aantal kustplaatsen niet te bereiken zijn.
Om de pakketvaart een werkkring in oorlogstijd te
geven, zou tot schromelijke misrekeningen aanleiding geven,
daar er een aanmerkelijken tijd voor noodig is om particu
liere schepen slagvaardig te maken en te tnobiliseeren.
Het stelsel „de Groot" is doelmatig voor onze zeemacht
in Indië. De bezwaren, door den Heer Gijsberti tegen
Soerabaija aangevoerd, komen ons in vele opzichten ten
goede, daar de vijand dan gebonden is aan schepen met
vrij geringen diepgang om de beide toegangen tot deze
plaats te forceeren. Ten slotte ontwikkelde de spreker in
aansluiting met het stelsel „de Groot" zijne denkbeelden
omtrent een organisatie onzer Marine in Indië, en eindigde
zijne rede met een aanhaling uit het werk van den
geschiedschrijver van ons zeewezen „de Jonge," waarin
deze zegt: de verwaarloozing van de Zeemacht door een
handelsstaat als Nederland, kan niet straffeloos geschieden."
Op deze inleiding volgde een geanimeerde discussie,
waaraan echter alleen tegenstanders van het stelsel Hoden
pijl deel namen, zoodat de discussie niet vrij te pleiten is
van eenzijdigheid.
Achtereenvolgens namen de Heeren Verheij, Cambier,
van Broekhuijzen, Joekes, Romer, Snoek, Cohen Stuart en
Hoven, zoowel als de inleiders en de President der Ver
eeniging, aan deze discussie deel.
De Kapitein der Mariniers Verheij streed krachtig en wel
sprekend voor het behoud der stelling Helder, en voor do
deelname der Marine aan de verdediging dezer stelling. De
Kapitein Cambier merkte op, dat bij de voorgestelde opheffing
der stelling (met uitzondering van het fort op de Harssens)
geheel over 't hoofd gezien was, dat wellicht spoedig een
gedeelte der Zuiderzee droog gemaakt zal worden. Do
Kapitein-Luitenant ter zee van Broekhuijzen was een voor
stander van het behoud van 's Rijks werven, omdat deze
beter werk leveren dan de particuliere industrie hier te
lande, en wij anders overgeleverd zijn aan de willekeur
van een klein aantal fabrikanten. Een verplaatsing der
werf te Amsterdam naar de overzijde van het IJ zou 6£
2i 7 millioen kosten. De Heer Land wees er op, dat door
de Oosterdoksluis te Amsterdam steeds geschut kan worden,
wanneer men een zijtakje van den spoorweg met brug
aanlegt, op dezelfde wijze als de Rijnspoorwegmaatschappij
thans te Gouda laat doen.
Gebrek aan plaatsruimte verbiedt ons, de overige sprekers
op den voet te volgen. Algemeen was men van opinie,
dat de pakketvaart in Indië moeilijk te bezigen is in den zee
oorlog; behalve de enorme kosten, hieraan verbonden, is een
particuliere boot, waarop een detachement schepelingen ge
plaatst wordt, nog geen oorlogsschip. Ons ontbreken de noodige
zeeofficieren en schepelingen om de booten geheel te beman
nen. Waartegen moeten deze schepen, met licht geschut bewa
pend, strijden In Indië is slechts één werf aanwezig; er zouden
dus enorme tijden verloopen voor eenige dezer booten in
oorlogsschepen herschapen waren. Weinig diepgaande
oorlogsschepen zijn in Indië noodig om een aantal kust
plaatsen te kunnen bereiken en de rivieren op te varen.
Tjilatjap op de Zuidkust van Java, is een plaats waar de
vijand goed kan landen; deze vesting kan echter moeilijk,
vooral in den goeden mousson, alleen door de Landmacht
verdedigd wordenzeer gewenscht is het dus in oorlogstijd
daar een paar oorlogsschepen te stationeeren.
Namens de officieren van het garnizoen, die" door het
Bestuur op deze vergadering genoodigd waren, dankte de
Kolonel der Artillerie Van Marle voor deze uitnoodiging.
Ook volgens zijne meening moet de stelling Helder be
houden blijven.
De President, de Kapitein ter zee Dyserinck, sloot daarop
de vergadering, onder dankzegging aan de inleiders, aan hen
die aan de discussie deelnamen, en aan alle overigen, ter
vergadering aanwezig, voor hunne opkomst.
BurgerUJüe Stand.
Gemeente ZIJPE, van 22 tot 29 October.
Ondertrouwd: Jacob Buisman, weduwnaar van Maartjc Kossen,
landman, 71 jaren, en Hilletje Wit, weduwe van Meijert Meurs,
57 jaren, wonende te Alkmaar.
GehuwdGeene.
Geboren: Elisabeth, dochter van Jan Hoep en Margaretha
Rijkera. Wilhelmina, dochter van Jacob Kuijper en Maaike
Johannes. Maria, dochter van Cornelis Keijzer on Zwaantje
Zwaan.
Overleden: Ilillcgonda Elisabeth Pot, dochter van Jan Pot
en Henderica Philipsen, 7 maanden.
Gemeente WIERINGERWAARD, van 1 tot 31 October.
Ondertrouwd en Gehuwd: Geene.
Geboren: Maartje, dochter van Arie Visser Az. cn Tryntje
Van der Oord. Arie Cornelis, zoon van Aris Zwaag en
Maartje Bakker. Guurtje Katrien, dochter van Dirk Schoen en
Elizabeth Van Zoonen.
Overleden: Geene. Levenloos aangegeven 1.
Gemeente SCITAGEN, van 2G October tot 1 November.
Ondertrouwd, Gehuwd en Bevallen: Geene.
Overleden: Elisabeth Maria Koopman, 4 jaren en 1 maande
Snelpersdruk van A. A. Bakker Cz., Nieuwediep.
