EAU DE COLOGNE.
J. C. DE BUISONJÉ ZOON
DE ALGEMEENE BOEKHANDEL
J. C. BOLDOOT. - AMSTERDAM.
van
heeft in groote keuze voorhanden:
B o o li c n, [Postpapier,
rj raclit w erKe n. L, uxo-nrtlltolo n,
Prontonboelioxx7 SoUeurkalenders,
enz. enz. enz.
Op aan vr aay o p sich t.
Gebreveteerd Hofleverancier tan HH. MM. de Koningin van
NEDERDAND, BELGIË, SPANJE, ITALIË en PORTUGAL.
A.11© flacons szljn. op üurU of etiq.uette
voorzien van pen naam 5
J. C. BOLDOOT. - AMSTERDAM.
Verslag van de werkzaamheden der Vereeniging
tot ontwikkeling van den Landbouw in
Hollands Noorderkwartier, gedurende het
tijdvak van oprichting, 1871 toten met 188G.
(Vervolg.)
De voorzitter en secretaris werden als afgevaardigden
aangewezen, bij eene door het hoofdbestuur der llollandsche
Maatschappij van Landbouw uitgeschreven vergadering tot
voorbereiding eener collectieve inzending van landbouw-,
veeteelt- en zuivelbereiding-artikelen op de internationale
tentoonstelling te Parijs. Deze zaak, in verbinding gesteld
met het bestuur van het Nederlandsch Rundveestamboek,
mocht, met deelneming van particulieren, veel bijbrengen
tot het daarstellen van eene schoone, Nederland waardige
collectie rundvee, welke op genoemde tentoonstelling den
roem van onzen veestapel heeft kunnen ophouden. Wat
aangaat de prijsvragen voor het beste jaarverslag van eene
kaasfabriek en van eene particuliere kaasmakerij, mocht in
de eerste rubriek de eerste prijs en in de tweede, een derde
prijs worden toegekend. Eene nieuwe, meer volledige en
daartoe meer omschreven prijsvraag, werd vastgesteld, terwijl
bovendien prijzen werden uitgeloofd voor een zwartbonten
stier en kruispink van het Nederlandsch ras met opgave
van datum, geb. in 1877voor een springram, Lincoln's
ras, en vier beste ooien, eveneens geb. in 1877, de laatste
onverschillig van welk ras, maar gefokt door den eigenaar.
Alle deze fokdieren in te zenden op de tentoonstelling der
Hollandsche Maatschappij van Landbouw in 1878 te Delft
en onder de bepaling dat de bekroonde minstens één jaar
worden dienstbaar gemaakt tot verdere voortteling en ver
edeling.
Met algemeene instemming der November-vergadering
wordt aan het bestuur opgedragen, bij de Regeering de
noodige stappen te doen, tot het verkrijgen van een afzon
derlijke afdeeling „Landbouw" bij het toen nog jeugdige
Ministerie van Waterstaat, Handel en Nijverheid. Het
ledental was bij de sluiting van dit jaar 196.
Bij het geleidelijk onderzoek en naslaan der geschiedenis,
blijkt ons al meer en meer de hooge gunst, waarin zich
onze Vereeniging bij Regeering en weidenkenden mocht
verheugen. En geen wonder. Zonder zelfverheffing kunnen
wij getuigen dat de Vereeniging in betrekkelijk zeer korten
tijd en raet bescheiden krachten zich een waardige plaats
te midden van zoovele bestaande inrichtingen heeft verwor
ven toch durven wij zeggen, dat zij hare verwachtingen
niet heeft beschaamd.
Het jaar 1878 mocht zich alweder in een toeneming van
het ledental verheugen, aangezien dit met 18 leden was
toegenomen en gestegen tot het getal 212. Belangrijke
rapporten werden ingediend, vele zaken grondig besproken
en voorbereid. Onder deze mogen worden genoemd liet rap
port over een nieuw onderzoek naar de waardegehaltc van
lijnzaadkoeken, de beste wijze tot verzamelen en aanwenden
van vloeibare meststoffen en de resultaten van een schei
kundig onderzoek in deze.
Als antwoord op het adres aan den Minister van Binnen-
landsche Zaken, oin in het nieuwe Ministerie van Water
staat, Handel en Nijverheid eene afdeeling „Landbouw" te
stichten, werd de mingunstige beschikking ontvangen, dat
de Minister daarvoor geen termen had kunnen vinden.
Naar aanleiding van het ingediende wetsontwerp tot her
ziening der grondbelasting wordt aan den betrokken Minis
ter van Binneulandsche Zaken een adres toegezonden, in
houdende het verzoek om bij deze herziening zoo mogelijk
afschaffing van registratie- en hypotheekrechten, voor den
landbouwer zoo hoogst nadeelig, in overweging te nemen,
zij het dan ook tegen eene verhoogde belasting op de
grondeigendommen. Met dit adres wordt tegelijk een ver
zoekschrift ingediend, houdende bedenkingen van practischen
aard, tegen het ingediende ontwerp tot herziening der grond
belasting.
Voor den reeds in het vorig jaar beraamden wedstrijd
van hooibouw-werktuigen, in de nabijheid van Hoorn,
werden aangegeven 21 grasmaaimacliines, 16 hooischudders
en 19 paarden-hooiharken, terwijl de vroeger beproefde
hooiladder ook hier zijne werking liet blijken.
Warm was de strijd, die tusschen de verschillende, alle
vrij voldoende werktuigen, plaats had, en moeielijk de
beoordeeling. Vooral de grasmaaimacliines stonden scherp
tegenover elkander en eischten een nauwkeurig onder
zoek. Deze wedstrijd, hoewel schaars bezocht, door de
vele drukten in den hooibouw allerwege, mocht met
recht zeer belangrijk heeten en gaf zeer bevredigende uit
komsten.
Wederom werd dit jaar te Twisk een proef genomen
met de bereiding van zuivel, volgens het stelsel Sluis; de
kaasjes, hierdoor verkregen, werden ter beschikking gesteld
van de Vereeniging. Het daarover gevraagde oordeel aan
drie hoeren kaaskoopers was ongunstig en weinig aanbe
velenswaardig; toch wilden genoemde heeren niet ontkennen,
dat zij meermalen kaas, volgens dat stelsel gemaakt, beter
hadden aangetrotfen, ofschoon zij in elk geval de Vereeniging
den raad gaven, dezen weg te verlaten, zijnde niet de rechte,
om die fijne kaas te verkrijgen, welke algemeen wordt
verlangd. In de najaarsvergadering wordt een plan ont
worpen voor een uitgebreide proefneming op het gebied van
zuivelbereiding voor het volgende jaar en het bestuur
gemachtigd, zoo noodig, bij het Rijk en provincie aan te
kloppen, voor eene subsidie. Over een en ander heeft het
bestuur meer geformuleerde plannen daargesteld en ze in
de volgende vergadering aan het oordeel der leden onder
worpen.
Bij den aanblik van het gebeurde in 1879 ontgaat ons
niet, dat wij dit jaar geen wedstrijden of tentoonstellingen
hebben te constateeren en de Vereeniging zich hoofdzakelijk
bepaalde bij de voorbereiding tot het nemen van een uit
voerige zuivelbereidingsproef.
Velerlei en veelzijdig waren de Lemociingen voor dit
grootsche plan, die wij hier niet uitgebreid kunnen om
schrijven.
Aangezien het Rijk en de provincie weigeren de gevraagde
subsidie te verleenen en er een tekort van f 1500 op do
begrooting voorkomt, werd er besloten, de belangstelling
in den landbouw door geheel Nederland op te roepen, tot
het daarstellen van een reservefonds voor dit bedrag.
Intusschen werden de zaken voortgezet en het Tochthuis
te Berkhout aangewezen tot het houden van meergenoemde
proef, onderhandelingen aangeknoopt tot het vinden van
geschikt personeel ter bereiding van kaas en boter,
de benoodigde hoeveelheid melk aangekocht, werktuigen
besteld, kortom alles in het werk gesteld, wat noodig was,
om in liet volgend jaar met 1 Mei te kunnen aanvangen.
Het beroep op de waardeering voor deze voor ons schoon
bedrijf zoo gewichtige gebeurtenis, werd alom in ons land
met gunstigen uitslag bekroond.
Mocht, in tegenstelling met de voorgaande jaren, ditmaal
een kleine achteruitgang in het ledental zijn waar te nemen,
daar dit terugging tot 203, toch spreekt uit alles, dat men
met lust en opgewektheid voortging, den onderzoekenden
geest der Vereeniging in de richting van haar doel voor
waarts te sturen.
In verband met de te nemen proef van zuivelbereiding,
werden een viertal lezingen, op even zoovele plaatsen ge
houden door den heer Marlett Von Ilontenisse. Deze
belangrijke lezingen, nog verhoogd door eene flinke voor
dracht, werden met aandacht gevolgd, echter niet overal
met evenveel belangstellende opkomst.
Aan den Minister van Waterstaat, Handel en Nijverheid
werd een adres toegezonden, inhoudende het verzoek om
naar de Molkeret Ausstellung te Berlijn, van regeerings-
wege eene commissie van bekwame mannen af te vaardigen,
om daar te bestudeeren wat voor onze zuivelbereiding
belangrijk genoeg mag worden geacht, om nader in een
rapport ter algemeene kennis te worden gebracht. Bij adres
aan den Minister van Binneulandsche Zaken wordt de aan
dacht gevestigd op het feit, dat Amerikaansch vee, wegens
longziekte in Engeland geweigerd en afgekeurd, volgens
de dagbladen, in onze havens wordt ontscheept. Het antwoord
hierop was, dat, zoo noodig, de vereischte maatregelen zouden
worden genomen.
Nog werd aan den Minister van Binnenlandsche Zaken
verscherping gevraagd van het veeartsenijkundig toezicht
op het besmettelijk rotkreupel bij de schapen, terwijl tevens.in
hetzelfde adres, opneming werd verzocht, in de wet van 20 Juli
1870, Staatsblad No. 131, van het goedaardig mond- en
klauwzeer bij runderen, schapen en varkens. Deze bepa
lingen zouden kunnen leiden tot opheffing der belemmering
in onzen veehandel met Engeland. Hierin werd de Ver
eeniging gesteund door deliollandsche Maatschappij vanLand-
bouw, welke pogingen in gelijken geest daarvoor aanwendde.
Vooy de vele bemoeiingen ten dienste van den Neder-
landschen Landbouw, inzonderheid bij de in dat jaar ge
houden tentoonstelling van zuivelbereiding te Louden, werd
den heer Edward Rooze, namens de Vereeniging, daarvoor
dank gezegd en daarmede een blijk van sympathie gegeven
aan den man, die de belangen van zijn vaderland, aan de
overzijde van den Oceaan, ook in dit opzicht, krachtig
voorstond.
Rapporten worden uitgebracht omtrent de vergelijkende
proefneming van meststoffen, het nieuwe Engclsche wasch-
middel onder den naam „Chemical Fluid" voor schapen,
dat zeer ongunstig werd beoordeeld en eindelijk het in den
handel gebracht hooimes (Amerikaansch), welk eenvoudig
werktuig als zeer doeltreffend wordt aanbevolen.
De nu volgende jaren 1880 en 1881 staan in de ge
schiedenis onzer Vereeniging met gulden letteren aange-
teekencl.
Velen onzer, zoo niet allen, zullen zonder eenige inspan
ning van den geest, zich nog deze jaren kunnen her
inneren met al het goede, met de grootsche en veel om
vattende arbeid op het gebied der zuivelbereiding; zoo uit
gebreid, dat het een onbegonnen werk zou zijn, te trachten
een geregeld verslag, in dezen beknoptcn vorm, hiervan
op te stellen.
Wi j hebben gemeend, deze twee jaren, zoo nauw met elkander
in verband staande, dan ook als aanverwanten in eenen
adem te moeten noemen. Nogmaals, wij achten het een
daad van ruw geweld, uit de nauwkeurige verslagen van
de zuivelbereidingsproeven te Berkhout en Wieringerwaard,
een uittreksel aan u op te dragen. Alleen dient gezegd
dat de proef in 1880 te Berkhout hoofdzakelijk ten doel
had, om grondig te onderzoeken en daarna uit te maken,
wat met het meeste voordeel in ons zoo vruchtbaar Noord
holland, kan worden gefabriceerd, kaas of boter.
De uitkomst hiervan en het keurige verslag, is ons allen
bekend; evenzoo de beschouwing, door den opvolgenden
Voorzitter aan dit verslag toegevoegd, waardoor men op
voorstel van het Bestuur besloot in de najaarsvergadering
van 1880 een volgende proef aan te vangen in 1881 te
Wieringerwaard, waaruit moest blijken of het ook mogelijk
kon zijn, dat boter, met inachtneming van alle mogelijke
voordeelen, met nog meer winst zou kunnen worden gefa
briceerd en daardoor meer nabij de concurrentie komen
tegenover het maken van kaas. Ook deze proef, welke
drieledig werd uitgevoerd, mag met recht belangrijk heeten.
Een woord van dank aan allen, die hiertoe hebben mede
gewerkt en deze proeven zoo belangeloos, met hunne krachten
hebben gesteund, mag ons hier, dunkt mij, van de lippen
vloeien. Evenzeer, hoe wij ons onthouden van het noemen
van namen, een woord van hulde aan onze wakkere leden
J. L. T. Groneman en Th. J. Waller, die beiden als Voor
zitter hebben getoond, hart en hoofd genoeg te bezitten,
om bij zulke grootsche ondernemingen, ontwerpers en uit
voerders tevens te kunnen zijn.
Maar niet alleen de zuivelbereiding hield de aandacht
der Vereeniging onledig. Met genoegen kunnen wij mede-
deelen, dat ook nog andere, zeer belangrijke zaken, werden
behartigd, ja zelfs met bijna onmerkbaren ijver werden
voortgezet. Op de punten van beschrijving der Maart
vergadering in 1880 komen zeer belangrijke rapporten voor,
o. a. het eindrapport der driejaarlijksche proefneming met
negen verschillende meststoffen tegenover onbemest land.
Dit rapport, hetwelk als hoogst gewichtig wordt beschouwd,
getuigt van de toewijding en opgewektheid der commissie
van uitvoering voor hare taak en is om hare belangrijkheid,
met toevoeging der uitvoerige tabellen, opgenomen in het
Maandblad der Hollandsche Maatschappij van Landbouw.
Als antwoord op het ingediend verzoekschrift, tot ophef
fing van het obligatierecht en van de rechten op den
overgang van onroerende goederen, wordt door Z. Exc.
den Minister van Financiën medegedeeld, dat de Regeering
deze zaken ernstig in overweging hield, en met belang
stelling de toegezegde gegevens als toelichting tegemoet
ziet. Doze toelichting, bestaande in eene uitvoerige opgaaf
van de verschillende afrondingen en verspreide ligging der
hoeven in de gemeente Twisk, wordt met begeleidend
schrijven, waarin een en ander zeer verduidelijkt wordt
door een daarvoor expres in kaart gebracht overzicht, aan
den Minister toegezonden.
Naar aanleiding der mingunstige beschikking van den
Minister van Binnenlandsche Zaken, op het verzoek, het
goedaardig mond- en klauwzeer bij de wet op de veeartsenij
kunde op te nemen, wordt aangedrongen op een, door
onbevooroordeelde deskundigen, in te stellen onderzoek
naar den aard dezer ziekte. Ook hierin teleurgesteld, wendt
zich dc Vereeniging tot de Gedeputeerde Staten van Noord
holland, met het verzoek dat door H. E. G. A. worde
aangedrongen bij de Provinciale Staten, eene verordening
voor deze provincie in het leven te roepen, ter beteugeling
van deze zoo algemeen erkende en zeer gevreesde besmet
telijke ziekte.
Als hoogst gewichtig, dient vooral te worden genoemd
de indiening van een adres aan den Minister van Binnen
landsche Zaken, inhoudende het verzoek, om voortaan geen
uitzonderingen te verleenen op art. 254 der wet van
29 Juni 1851 Staatsblad No. 85, aangezien in verschillende
steden van Noordholland, op de kaasmarkten wik- en
weegloonen worden geheven tot een veel hooger bedrag
dan benoodigd is tot onderhoud en uitvoering.
Nog werd dit jaar een pi-ijsvraag uitgeschreven voor een
beknopt, doelmatig en goedkoop aanteekeningsboekje voor
landbouwers en veehouders.
Ook het laatste der twee genoemde jaren kan niettegen
staande het groote werk, op zeer te waardeeren handelingen
wijzen. Onder meer werd een in te stellen onderzoek
naar het niet gaar koken van erwten, in verband met den
bodem en daarvoor aangewezen middelen, voorbereid. Eenige
monsters zout, afkomstig van verschillende fabrieken, werden
opgezonden naar liet proefstation te Wageningen, met ver
zoek een nauwkeurige opgave te doen van de gehalte der
zoutdeelen. Op het adres aan den gemeenteraad van
Alkmaar tot uitvaardiging eener voldoende verordening op
het rotkreupel bij schapen, wordt afwijzend beschikt.
Nogmaal dringt men daarna, nu bij de Provinciale Staten
van Noordholland, aan op de noodige bescherming in deze,
ditmaal met gunstigen uitslag. Het verzoek der Gel-
dersche, Friesche en Hollandsche Maatschappij van Land
bouw, gericht aan den Minister van Waterstaat, Handel
en Nijverheid, waarin medewerking wordt gevraagd voor
eene inzending vee en artikelen, zuivelbereiding betreffende,
op. de tentoonstelling te Birmingham, wordt door onze
Vereeniging krachtig gesteund. (Wordt vervolgd.)
Snelpersdruk van A. A. Bakker Cz., Nieuwediep.
