Bij de practische oefeningen der dd. schutterijen in
1886, waar die onder leiding van officieren van het leger
hebben plaats gehad, is gebleken, dat bij vele korpsen de
oefeningen niet worden ingehaald, als die wegens ongunstig
weder moesten worden uitgesteld.
Naar aanleiding hiervan zijn de Commissarissen des
Konings door den Minister van Binnenlandsche Zaken uit-
genoodigd om te bevorderen, dat oefeningen van de
dd. schutterij, waar die op eenigerlei wijze op den bepaalden
dag niet konden plaats hebben, zoo eenigszins mogelijk, op
een anderen dag te doen houden.
Men schrijft ons van Texel, dd. 6 dezer:
„De visch, dezer dagen op de Vliehors aangespoeld, is
ongeveer 25 voet lang. De opening van den bek wordt
op 3 voet geschat.
Naar gissing zal de visch wel 5000 pond zwaar zijn.
Professor Max Weber, uit Amsterdam, is bereids over
gekomen om het cadaver aan te koopen voor het Zoölo
gisch Genootschap Natura Artis Magistra te Amsterdam/'
Het Ziekenfonds te Oude Schild op Texel, dat thans
20 jaren bestaan heeft en welks leden (meer dan honderd)
meestal visschers zijn, geeft den leden bij ziekte, behalve
kostelooze geneeskundige hulp en medicijnen, ook liet recht
om tijdens de ziekte f 4 uit de kas te trekken. De contri
butie bedraagt 10 cents per week, en het fonds, dat kos
teloos beheerd wordt, bezit ruim f 600.
Men schrijft ons uit Anna Paulowna, dd. 6 dezer:
Weder werd heden aan de schoolkinderen alhier een
Sint-Nicolaasfeest bereid. Geschiedde dit vroeger op voor
stel van de toenmaals bestaande afdeeling van „Volks
onderwijs," na de opheffing daarvan gebeurde het een paar
malen op particulier initiatief, doch thans geschiedt het
vanwege de plaatselijke Vereeniging ter bevordering van
schoolbezoek, die nu reeds 106 leden telt. Deze Vereeni
ging gaat evenwel van het beginsel uit, om in toenemende
mate leerlingen uit te sluiten, die zich aan willekeurig
schoolverzuim schuldig maken, en alzoo was het heden de
laatste maal, dat alle schoolkinderen tot het feest werden
toegelaten. Niettemin ontvingen alleen diegenen prijsjes,
die niet meer dan 150 malen de school hadden verzuimd
en natuurlijk zij de mooiste, die het trouwst de school
bezocht hadden.
Ongeveer een 300tal leerlingen van school No. 1 trokken
van morgen in optocht naar de kerk, waar alles tot hun
ontvangst gereed was. Onder afwisseling van liedjes werden
koek en suikergoed uitgedeeld, terwijl de leerlingen om
beurten uit de verschillende klassen van prijzen datgene
konden kiezen wat hun het meest beviel. De heer Pareau
hield, als voorzitter der Vereeniging, een toespraak tot de
leerlingen, waarbij hij o. a. de kinderen ten zeerste opwekte
te zorgen, dat zij niet van het feest werden uitgesloten.
Vroolijk en tevreden verliet ieder het kerkgebouw. Morgen
heeft het feest plaats voor de leerlingen van school No. 2
in hun schoollokaal op het Breezand."
Het voorloopig bestuur eener nieuwe Naamlooze
Vennootschap te Hoorn tracht zich in betrekking te stellen
met de aandeelhouders der West-Friesche Tramwegmaat
schappij (in liquidatie), ten einde te kunnen komen tot
exploitatie van een paardentram tusschen Hoorn en Enkhuizen.
De wintervergadering der Gewestelijke Vereeniging
Noordholland van het Nederlandsch Onderwijzers-Genoot
schap zal plaats hebben te Amsterdam, op 29 dezer. Be
halve de gewone huishoudelijke aangelegenheden, zullen
in deze bijeenkomst deze punten behandeld worden: Is de
klacht gegrond, dat de nieuwere leerwijzen van den onder
wijzer, zoowel als van de leerlingen, te weinig inspanning
vorderen? In hoeverre beantwoorden de stijloefeningen,
zooals ze in de tegenwoordige handleidingen aan de lagere
school worden aangeboden, aan deeischen? Voordracht
van den heer J. E. L. A. Timmerman, van Amsterdam,
over: Eenige opmerkingen omtrent de methode van het
onderwijs, in verband met het gebruik van hand- en leer
boeken. Bespreking door den heer P. H. Van der Ley,
van Haarlem, van: Het onderwijs in de Natuurkunde in
de volksschool.
Eduard Bamberg is op 23 dezer 70 jaar oud en 60
jaar aan het tooneel. Die dag zal niet onopgemerkt voorbij
gaan. De Stadsschouwburg te Amsterdam is den jubilaris
afgestaan voor eene voorstelling, waarin ook leden van Het
Nederlandsch Tooneel zullen optreden, en ook elders in
den lande zullen ten zijnen behoeve jubileum-voorstellingen
worden gegeven. De heer Bamberg hoopt dat de opbrengst
dier voorstellingen hem in staat zal stellen rust te nemen.
Binnenkort zal eene levensschets van Bamberg met allerlei
wetenswaardigheden, door den heer J. H. Róssing bijeen
gebracht, verschijnen bij den uitgever Van Holkema, ook
ten voordeele van den ouden tooneel speler.
Omtrent het overgaan van het bezit van het huisje
van Czaar Peter den Groote te Zaandam, verneemt de
C. d. 1. M. uit goede bron, dat daarbij geen sprake was
van verkoop. Z. M. heeft het den Russischen Keizer
gracienselijk afgestaan.
Ter gelegenheid van het Sint-Nicolaasfeest hebben
de jongens aan boord van Zr. Ms. opleidingsschip Anna
Paulowna te Rotterdam feest gevierd. Een goochelaar
en muziek brachten de jongens in vroolijkheid, terwijl
ze bovendien door den kommandant op chocolademelk met
krentenbrood werden onthaald.
't Gebeurt meer, elk jaar durven we zeggen, dat
enkele surprises van Sint-Nicolaas in het water vallen.
Maar zoo letterlijk als dat jl. Zaterdag met een gansche
Sinterklaas-bezending 't geval was, komt het gelukkig
slechts zelden voor.
Dien morgen toch schrikte 't paard, dat voor een tijde
lijk in dienst der pakketpost rijdenden wagen van den
stalhouder v. d. K. te 's Hage gespannen was, op den
Loosduinschen weg, door den passeerenden stoomtram naar
het Westland.
Koetsier, paard, wagen en lading een menigte post
pakketjes, tuimelden in de sloot. Gelukkig kreeg de
voerman geen letsel en konden paard en karretje weldra
op 't droge worden gebracht.
Wat de pakketten aangaat ze werden grootendeels
teruggevonden, maar hoe ze uit de doozen en kistjes en
papieren te voorschijn kwamen, laat zich denken. (Vad.)
Men schrijft aan de Leidsche Crt.
„De mollen werken nog te veel, en zoolang ze dat doen
krijgen we nog geen winter, merken de boeren aan.
Jl. Vrijdagnacht had de vorst voor het eerst blommetjes
op de glazen en ijs in slooten en singelgrachten gemaakt,
maar het veld was zoo wit als een laken. Dat houdt niet
aan, beweerden de tuinders, want het heeft ruig gevroren,
de lucht is nog te waterig, en dat kon wel op sneeuw
uitdraaien. De wind was sedert Donderdag naar het zuiden
gekrompen. Daarover hadden de schippers in de vroegte
van Vrijdag hunne beschouwing: „krimpende winden en
uitloopende vrouwen, die kan-je niet vertrouwen." Rauw
weêr, manSneeuw of regenen de eenden gingen Don
derdag ook al zoo te keer! Heb-je wel gezien hoe het
maantje in het westen in een nest zat? Dat is mis. Hij
lag warempel heelemaal op den rug, merkt een ander aan,
en als hij dat doet, zijn we nog niet van het vuile weer af.
Welk een hemelsbreed verschil, zulke „uit de lucht
gegrepen" weersvoorspellingen, of de officiëele, meteorolo
gische waarnemingen binnenskamers!"
Te Montreux is in 55jarigen ouderdom overleden
de heer E. J. Van der Sleijden, gepens. kapitein ter zee.
Gisterennacht overleed te Groningen op ruim 84jarigen
leeftijd de oud-hoogleeraar in de godgeleerdheid Petrus
Hofstede De Groot.
Te Haarlemmermeer, bij Halfweg Amsterdam, is
jl. Zaterdagavond omstreeks elf uur een verschrikkelijk
misdrijf gepleegd. Drie werklieden, huiswaarts keerende,
geraakten met elkander onderweg in hevigen twist. Twee
van hen hebben daarop den derde, een jongeling van 21
jaren, genaamd Jacob Mienes, op den grond geworpen en
deze ontving toen van zekeren Dirk Van den Berg een
messteek van achteren onder de heup, met dit treurige
gevolg, dat hij een half uur later aan de bekomen wonde
is bezweken. Door de ijverige bemoeiingen van den rijks
veldwachter C. Kooy, gestationeerd te Halfweg, is de dader
nog denzelfden nacht in zijne woning gearresteerd en Zondag
naar de gevangenis te Haarlem overgebracht.
In da zitting van den Gemeenteraad te Ooltgensplaat
is jl. Woensdag door burgemeester en wethouders, als uit
makende het Burgerlijk Armbestuur, medegedeeld, dat door
hen in de bus, bestemd voor de collecten ten behoeve van
den grooten armen, gevonden is f 25,000 in bankbiljetten,
waarbij was gevoegd een ongeteekend briefje, dat deze som
gegeven was ten behoeve van den grooten armen van
Ooltgensplaat, ter voldoening aan een verzoek van wijlen
mr. D. Van Weel Az. (den vorigen burgemeester) en met
verzoek, dat men mocht kunnen goedvinden, de gelden
ten behoeve der armen voormeld te beleggen op een van de
Grootboeken der Nederlandsche schuld. Tot die belegging
is besloten.
De Gemeenteraad van Vlissingen heeft in beginsel
met algemeene stemmen op 2 na besloten tot invoering
eener belasting onder den naam van straatgeld.
Door den heer W. H. Martin, ingenieur te Vlissingen, is
voor den tijd van 30 jaren concessie aangevraagd voor den
aanleg en de exploitatie van een wandel- en aanlegpier op
het duin, tusschen het stedelijk Badhuis en het nieuwge
bouwde Grand-Hótel.
Naar aanleiding der voorstellen van den Minister
van Marine voor den bouw van een ramtorenschip, geeft
de Nederl. Industriëel eenige bijzonderheden omtrent eene
uitvinding, die in de jongst verloopen maanden in Noord-
Amerika bijzonder de aandacht heeft getrokken, nl. den
„Peacemaker" van prof. Tuck, eene torpedoboot die zich
in alle richtingen boven en onder water kan bewegen en
in een oogwenk torpedo's onder het grootste schip brengen en
ze door electriciteit hun vernielingswerk kan laten aanvangen.
Met eenige gravures heldert de Nederl. Industriëel deze
mededeelingen op en wijst daarbij op de geringe kosten
van zulke booten (f 40,000), tegenover de millioenen die
de ramtorenschepen kosten, welke niettemin in een oogwenk
vernietigd kunnen worden door zulk eene boot.
Vereeniging tot behandeling van op de
Zeemacht betrekking hebbende onderwerpen.
De officier van gezondheid der 1ste klasse G. H. Klosser,
arts, trad Vrijdag 3 December jl., 's avonds ten 8 uur,
in bovengenoemde Vereeniging te Helder op, ter inleiding
van het op dien avond te behandelen punt: „Specifieke
ziekte-oorzaken bij de Kon. Ned. Marine."
Genoemde spreker wees er op, dat de gezondheidsleer
tot op onzen tijd steeds een kwijnend bestaan gehad heeft.
Het is nog niet zoo heel lang geleden, dat aan de universi
teiten, zelfs in ons vaderland, een leerstoel voor deze weten
schap ontbrak. Er wordt nog niet aan gedacht om op
middelbare- en lagere scholen de gezondheidsleer als leervak
in te voeren; en toch zou dit zeer te wenschen zijn. Bij
het groote publiek bestaat minachting voor de wijze lessen,
die de goede godin Hygieia geeft. Zelfs de Staat betoont
niet altijd den grootst mogelijken ijver in het opvolgen
van de hygiënische voorschriften, waar het geldt de gezond
heid, het welzijn zijner dienaren, het behoud van zijn
arbeidsvermogen. Door onbekendheid met de regelen der
gezondheidsleer worden sommige der hoogste belangen van
Leger en Vloot, zoo niet verwaarloosd, dan toch op den
achtergrond geschoven, en gebrekkige toestanden zijn daarvan
een onvermijdelijk gevolg.
Bij het beantwoorden der vraag „welke nadeelige invloeden
hebben de verschillende dienstverrichtingen bij de Marine,
op de gezondheid der equipage," staan de werkzaamheden,
die het matrozenvak medebrengt, bovenaan. Het snel
openteren in het wand, het stelselmatig roeien, het werken
in de takelage, het klimmen langs einden, zijn buitengewoon
zware lichamelijke inspanningen, die bij nadere beschouwing
alle dit gemeen hebben, dat de longen daarbij mechanisch
verhinderd worden zich uit te zetten, juist in die oogen-
blikken gedurende welke, door belangrijke lichamelijke
inspanning, de functie van het hart aanmerkelijk vermeerdert.
De matroos verricht veelal zijn moeilijkste werkzaamheden
bij zeer ongunstig weer. De mate van arbeid, dien de
matroos op een uitgerust oorlogsschip verricht, staat gewoon
lijk in rechte verhouding tot de ongunstige weersgesteldheid.
De matroos wordt gedurende zijn werkzaamheden dikwijls
nat; hij heeft niet veel kleederen om te verwisselen, en
het komt voor, dat hij 5 tot 6 uren, ja soms een of meer
dagen, met volkomen natte kleederen moet loopen, iets
wat natuurlijk zeer nadeelig is voor de gezondheid.
Bij de opgesomde nadeelige invloeden voegen zich die,
welke voortvloeien uit onvoldoende ruimte tot herberging
der manschappen, uit de onpractische wijze van schoonschip
maken, de deels gebrekkige kleeding, en vooral in Indië
de berispelijke voeding. De matroos is ook militair, en
moet derhalve allen inspannenden arbeid doen, niet volgens
eigen keuze, of met trapsgewijze vermeerdering, maar op
commando. Dit gemis van vrijen wil bij den militair kan
schadelijk inwerken op zijn gezondheidstoestand, vooral
wanneer hij pas in dienst is getreden.
Wat de voeding betreft aan boord van Zr. Ms. oorlogs
schepen, die in Europa verblijf houden, zij is over 't alge
meen voldoende, vooral in de havens, ofschoon in de hoogste
mate eentonig.
De voeding der manschappen aan boord der oorlogsschepen,
die zich in de koloniën bevinden, is in vele opzichten
onvoldoende, en vooral voor het inlandsch gedeelte ge
brekkig te noemen.
Moleschot en andere physiologen hebben de hoeveelheid
voedingsstoffen berekend, die het organisme van een arbeidend
man dagelijks noodig heeft tot instandhouding van het
individu, en dienden tot grondslag van deze beschouwingen.
Of echter de berekende hoeveelheid voedingsstoffen altijd
in de aan de Marine verstrekt wordende levensmiddelen
voorhanden is, valt te betwijfelen, daar, vooral in Indië,
onder de leveranciers personen gevonden worden met een
zeer ruim geweten.
Door ouderdom, nalatigheid in 't beheer, enz. komt soms
bederf in de voedingsmiddelen, er vertoonen zich o. a. in
grooten getale torren in het hard brood, en snuitkevers in
de erwten en boonen, waardoor deze levensmiddelen zeer
nadeelig voor de gezondheid worden.
Van alle voedingsmiddelen, die aan boord van oorlogs
schepen worden verstrekt, vereischt het drinkwater de
meeste zorg, vooral in tijden van epidemie. Met het aan-
koopen van drinkwater, hoofdzakelijk in onze koloniën,
moet men dikwijls zeer voorzichtig zijn. Gelukkig zijn
tegenwoordig de meeste oorlqgsschepen van een distilleer—
machine voorzien, die volkomen zuiver water kan maken.
Wat het verstrekken van alcoholische dranken aangaat:
menigeen in Indië heeft gezondheid, levenslust en verhoogd
weerstandsvermogen, tegen de invloeden van het klimaat,
te danken aan het matig gebruik van alcohol.
Na in nadere beschouwingen getreden te zijn omtrent
het voedingstarief voor Europeesche schepelingen in Indië,
kwam de spreker tot het besluit, dat dit geen voldoende
waarborgen voor een doelmatige voeding oplevert, en in
strijd is met de gezondheidsleer.
De zeeschafting voor inlandsche schepelingen, hoofdzakelijk
bestaande uit rijst, gedroogde visch en klapperolie, welke
laatste levensmiddelen, aangezien zij niet lang bewaard
kunnen worden, veelal bedorven zijn, is ten eenenmale
onvoldoendeeentonig, ondoelmatig en zeer gevaarlijk.
Zeer waarschijnlijk is het, dat de oorzaak tot het ont
staan van berri-berri ook moet gezocht en gevonden worden
in onvoldoende voeding, en in het gebruik van meer of
min bedorven gedroogde visch.
Ten slotte gaf de spreker de maatregelen aan, welke er
volgens zijne meening moeten genomen worden, om de
sanitaire verhoudingen der manschappen gunstiger te
doen zijn.
Op deze hoogst belangrijke voordracht volgde een geani
meerde discussie, waaraan de heeren Le Comte, Hazenberg,
Cambier en Lobry de Bruyn deelnamen. Algemeen bracht
men den spreker hulde voor zijn streven tot verbetering
van bestaande gebrekkige toestanden, doch verschilde in
opinie met hem betreffende eenige onderdeelen zijner lezing.
Dr. Lobry de Bruyn stelde o. a. tegenover de opgaven
van den physioloog Moleschot, aangaande hetgeen een
arbeidend man dagelijks noodig heeft, die van de physio
logen der Munchener school, en vermeende dat, als men
laatstgenoemde opgaven als uitgangspunt zijner beschou
wingen neemt, men tot eenigszins andere resultaten zal
geraken dan waartoe de inleider gekomen is.
Onder dankbetuiging aan den inleider en aan hen, die
aan het debat deelnamen, sloot daarop de President, de
Kapitein ter zee Dyserinck, ten half twaalf uur, de ver
gadering.
Buitenland.
De begrootings-commissie der Fransche Kamer heeft
beraadslaagd over de plannen van den Minister van Marine,
admiraal Aubc, tot hervorming van de zeemacht. De
Minister stelde zich voor, in een zeker aantal jaren een
veelomvattend plan ten uitvoer te leggen. Zijnerzijds
wilde de rapporteur de maatregelen tot herstel der vloot
tot het jaar 1887 beperken en ten aanzien van hetgeen
daarna te doen stond de vrijheid der Vertegenwoordiging
voorbehouden. Laatstgenoemde betoogde, dat de vorderingen,
welke ten aanzien van de Marine dagelijks worden gemaakt,
elk thans aanbevolen stelsel later als gebrekkig zouden
kunnen doen erkennen en omgekeerd, zoodat het gevaarlijk
was, zich bij voorbaat voor eene reeks van jaren de handen
te binden en een op uitgebreide schaal ontworpen plan ten
uitvoer te leggen, waarvan de verschillende deelen niet
dezelfde waarde zouden hebben. Intusschen, dit erkende
de rapporteur, moest er reeds nu iets gedaan worden, opdat
de Fransche vloot niet bij de vloten van andere landen
zou achterstaan, waartoe hij voorstelde een crediet van
25 millioen francs uit te trekken.
Verschillende leden ondersteunden deze zienswijze en ten
slotte werd met 12 tegen 5 stemmen het voorstel van den
rapporteur, den heer Ménard-Dorian, door de commissie
goedgekeurd.
Het Hof van Cassatie te Brussel heeft gisteren het
beroep van V«n der Smissen verworpen.
Benoemingen, enz.
De tot 2den luitenant benoemde sergeant J. Weijerman wordt
ingedeeld bij de 3de compagnie van het 5de bataillon van het
lste regiment infanterie alhier.
De fortificatie-opzichter der 2de klasse "NV. Vrancken is over
geplaatst van Gorinchem naar hier.
Visch berichten.
Jl. Zaterdag kwam binnen de sloep Wisselvalligheid, schipper
De Gelde, met 700 schelvisschen, terwijl door 1 korder 45 tongen,
door 7 beugers 80 tot 90 schelvissehen en 6 kabeljauwen, en
door trekkersbooten 22 tal haring werden aangevoerd; daar in
eenige dagen geen visch ter afslag was geweest, werden hooge
prijzen besteed; schelvisch gold f 25.50 h f 54.'t honderd,
tong 30 cents, kabeljauw f 2.75 per stuk, en haring f 4.50
per tal.
Burgerlijke Stand.
Gemeente HELDER, van Zaterdag tot Dinsdag.
Ondertrouwd en Gehuwd: Geepe.
Bevallen: C. M. Boekei, geb. Van Straten, D. H. Tazelaar,
geb. Walboom, Z. A. De Joug, geb. De Jong, D.
Overleden: N. Dekker, geb. Winter, 68 jaren. J. E. Visser,
2 jaren. H. Zegel, 85 jaren. A. Vader, 13 maanden. T. De
Goede, 9 maanden. M. M. ElshoflT, 4 maanden. C. Van Araesfoort,
9 maanden. M. S. C. W. Romeny, 5 jaren.
