voegden zich twee predikanten en eenige ouderlingen bij
Burgemeosteren, met ernstige klachten „over het dagelijksch
aangroeien der papisten hier ter stede." En Burgemeestei-en
brachten deze klachten in den Raad, waar besloten werd
dat men zou blijven bij de resolutiën omtrent de Roomsch-
gezinden, voorheen hier genomen. Ook oordeelde men
wat later wederom: «/dat bij vorige plakkaten genoegzaam
orde gesteld was tegen de stoutigheden der Roomschge-
zindendat het op de uitvoering derzelven, onder de mati
ging en bestiering der bijzondere magistraten alleen aan
kwam, en dat do vreemde papen en inkomende geestelijken,
en alle hiërarchie of geestelijke regeering vooral, behoorden
geweerd te worden." Op dien voet voegt onze historie
schrijver er bij bleven de Roomschgezinden hier ter
stede een redelijke vrijheid van godsdienstoefening be
houden.
Een redelijke vrijheid, die, op den keper bezien,
echter aan tamelijk ingrijpende beperkingen onderhevig
was. Nog omstreeks het midden der vorige eeuw waren
er dienaangaande bepalingen van kracht, welke ons thans
schier ongelooflijk voorkomen en een //redelijk" despotisch
karakter dragen. In die dagen toch werd geen buitenlandsch
priester ergens in Holland, en met name niet in Amsterdam,
toegelaten, voor dat hij zich aan Bnrgemeesteren vertoond en
op zijn priesterlijk woord, verklaard en door zijne hand-
teekening bekrachtigd had, //dat hij een afkeer had van
de stelling, dat de Paus, ol eenige andere geestelijke macht,
de onderdanen van de gehoorzaamheid aan de overheid
ontslaan kan." Voorts moest hij beloven, „dat hij zich
niet zou laten gebruiken om geld of geldswaarde aan
buitenlandsche kloosters, kweekscholen of kerken over te
maken," na welke verklaring Burgemeesteren hem een
acte verleenden, waarbij hem werd toegel.aten, de priester
lijke diensten hier ter stede bij provisie en tot weder-
opzeggens toe waar te nemen. Al die bepalingen werden
hier te Amsterdam, en allerwegen in de provincie Holland,
toegepast krachtens een plakkaat van 's lands Staten van
den 21sten September des jaars 1730.
Van dat alles is thans schijn noch schaduw meer over
gebleven. De volgens onze mildere begrippen totaal on
bestaanbare //Staatsgodsdienst" is afgeschaft, en de besturen
van Rijk, gewesten en gemeenten zijn godsdienstloos ge
worden in dien goeden zin, dat zij aan geen enkele wijze
van godsvereering eenige voorkeur schenken boven de
anderen. Maar niet godsdienstloos in dien zin, dat zij zich
bij hunne besluiten en handelingen niet mogen laten leiden
door die onvergankelijke beginselen van humaniteit en
naastenliefde, die aan eiken waren en oprechten godsdienst
ten grondslag liggen. Gelijke bescherming voor allen ver
zekerd, gelijke rechten aan allen toegekend, dat is en blijve
de grondslag der wederzijdsche verhoudingen, een grondslag,
die de eerbiediging mogelijk maakt van alle zienswijzen,
die niet met het recht en de zedelijkheid in strijd zijn.
Dat het Katholicisme zich in onze overwegend Protestant-
sche hoofdstad thans even vrij kan ontwikkelen en tot
even grooten bloei kan komen als iedere andere eeredienst,
is een gevolg der moderne begrippen. En dat een opvolger
van diezelfde Amsterdamsclie Burgemeesters, die eenmaal
de Roomsche belijders slechts oogluikend duldden, thans
ambtshalve tegenwoordig is bij de plechtige wijding van
een hunner statigste bedehuizen, is het niet een zege
praal van het verdraagzaam en onpartijdig karakter onzer
wetgeving zoowel op het gebied des Rijks als der gemeenten?
Amstelaar.
Binnenland.
De Algemeene Synodale Commissie der Nederlandsche
Hervormde kerk, gedachtig aan de heugelijke gebeurtenis,
dat Z. M. onze geëerbiedigde Koning op 19 dezer zijn
70sten verjaardag hoopt te beleven, heeft, naar de Kerkel.
Courant mededeelt, de kerkeraden en predikanten uitge-
noodigd, in de openbare samenkomsten, hetzij op denzelfden,
hetzij op den daaraanvolgenden dag, de aandacht der ge
meente te vestigen op dit hooge voorrecht, het Nederland-
,/Ja, ik kan 't niet helpen! Elk ander mcnsck i3 althans een
persoon, een ding op zichzelf, iets subjectiefs, maar ik ben do
zoon van onzen beroemden enzoovoorts! En verder ben ik
niemand en niets. Als zoodanig word ik voorgesteld, behandeld,
onderscheiden zelfs, maar 't is ellendig, altijd en eeuwig als de
zoon van een ander rond te loopen."
Do jonge officier glimlachte.
„Nu, ge zijt op weg dat te veranderen. Wie weet of er niet
spoedig gezegd wordt: de beroemde schilder Johan Wehlau, wiens
vader zich ook op wetenschappelijk gebied enzoovoorts."
„In dat geval zal ik papa waarschijnlijk zijn beroemdheid ver
geven. En gij hebt de dames Steinruck dus al gesproken
Dat was een verrassing, haar op eens liier te zien, terwijl wij
dachten, dat ze al lang op Berkheim waren. Mevrouw heeft my,
of lieveT ons beiden, allervriendelijkst uitgenoodigd, haar op het
kasteel te bezoeken, wat ik natuurlijk heb aangenomen. We
moeten maar eens afspreken, wanneer wij tc zamen naar Stein
ruck zullen gaan."
„Neen, ik ga niet mede," zcide Michaël kortaf.
„Waarom niet in 's hemels naam?"
„Omdat ik geen aanleiding en ook geen zin heb met dien
kring van de Steinrucks in aanraking te komen; 't is bekend
genoeg, welk een toon daar heerscht. Als burgerman moet men
voortdurend in de wapens zijn, om zich in die gezelschappen
staande te houden."
„Nu, je vak brengt immers mede, op voet van oorlog te staan
en ge kunt dat dan eens goed instudeeren," hernam Johan spot
tend. ,/Maar ik vind het al heel lastig zoo op zijn qui vive te
zijn, zooals gij en papa, die in den omgang met de aristocratie
altijd ook volgens zijn principes te werk gaat. Ik amuseer mij
zonder eenig principe, en tegenover dames leg ik onvoorwaarde
lijk dc wapens neer. Wees verstandig, Michaël, en ga met mij
mede."
z/Neen!"
„Nu, dan moet ge 't laten. Als ge u óóns iets in jxet hoolil
hebt gezet, is er niets met je aan te vangen, dat weet ik trouwens
al lang; maar ik zal de gelegenheid niet voorbij laten gaan, om
die blondgelokte fee, die freule Hertha weer tc ontmoeten. Ge
hebt er misschien niet eens op gelet, hoe verrukkelijk zij cr
vandaag uitziet in die wolk van zijde en kanten een ideaal
van schoonheid."
„Ik geloof ook wel dat zij schoon is, maar
„Gelooft ge dat maar?" viel Johan hem verontwaardigd in
de rede. „Wezenlijk? En toch hebt ge nog een bedenking,
zooals dat „maar" aanduidt!? Hoor eens, Michaël, ik draag je
een onvoorwaardelijk respect toe en ge zijt mij dan ook zóó
dikwijls door papa als voorbeeld gesteld, dat ge mij met al je
voortreffelijkheid al lang een doorn in het oog zijt geworden.
Maar als er kwestie is van vrouwen en vrouwelijke schoonheid,
dan moet ge niet meepraten, want daarvan hebt ge volstrekt
geen verstand. In dat opzicht blijft ge nog evenals vroeger
de domme Michel!" (Wordt vervolgd.)
sclie volk geschonken, en dit met dankzegging te herdenken.
Zij vertrouwt, dat deze uitnoodiging, als geheel overeen
stemmende met onze kerkelijke grondwet, ook met hetgeen
op den bodem van liet hart van ie Ier rechtgeaard Neder
lander op dien dag moet gevonden worden, namelijk liefde
voor Koning en Vaderland, bij allen echten weerklank zal
vinden, en dat de feestvreugde, door godsdienstzin gehei
ligd, een middel te meer zij om die liefde aan te kweeken.
Tweede Kamer. De motie Schaepman is gisteren
aangenomen, met 50 tegen 32 stemmen. Het algemeen
debat voor de Grondwetsherziening is aangevangen.
Volgens aanschrijving van Z. Doorl. Hoogw. den
bisschop van Haarlem aan de weleerwaarde heeren van zijn
bisdom, zal de verjaardag van Z. M. den Koning dit jaar
op bijzondere wijze kerkelijk worden gevierd. Inzonderheid
wat de steden van zijn diocees aangaat, geeft Z. Doorl.
Hoogw. den wensch te kennen, dat op den 19 dezer een
plechtige H. Mis met den lofzang „Te Deum" in de open
bare kerken moge plaats hebben. (DeTijd.)
Men schrijft ons uit Schagen, dd. 14 dezer:
„Ook wij hebben eindelijk, in de afgeloopen week, onze
feestcommissie gekregen, en zal dus, hoop ik, de vrees, in
onze courant geuit, dat Schagen op 's Konings verjaardag
in de achterste rijen der feestvierende gemeenten zou staan,
blijken ongegrond te zijn geweest. Immers, de Rederijkers
kamer D. D. koos 19 Februari als den datum voor een
door haar ten behoeve van Schagens schooljeugd georgani
seerd kinderfeest, waarvoor p. m. f 180 is ingezameld.
De tooneeldirecteur Hart en de „tooneelhouder" Kos,
zorgen voor eene Volksvoorstelling; de Commissie, waarvan
onze Burgemeester de Voorzitter is, en onze beide geeste
lijken leden zijn, stelt zich ten doel, uit de door haar
daarvoor ontvangen bijdragen, p. m. f 500, eene uitdeeling
van levensmiddelen aan belioeftigen te houden, en zoo
mogelijk, „weêr en wind dienende," eenige volksspelen te
arrangeeren; in „Ceres" zal des avonds worden gedanst;
Schagen's Mannenkoor „Euterpe" zal dien avond in het
lokaal „de Beurs," van den heer W. Roggeveen, aan de
feestcommissie en aan zijne kunstlievende leden, eene muzikale
Soiree aanbieden, en wat zoo al niet de feestvreugde, dan
toch zeker het rumoer alhier op den Koningsdag zal ver
meerderen, is de bijkomende omstandigheid, dat op 19 dezer
alhier door het lot zal moeten woi-den beslist, welke van
de jongelui, die in het Militiekanton Schagen den daarvoor
bepaalden leeftijd hebben bereikt, met Mei a. s. zullen moeten
optreden als verdedigers onzer haardsteden en altaren.
Alzoo, Zr. Ms. zeventigste verjaardag zal hier, hoop ik,
niet minder opgewekt worden gevierd, dan in andere plaatsen
des Vaderlands."
In de eerste helft der maand April a. s. zullen weder
pupillen op de Pupillenschool te Nieuwersluis kunnen worden
geplaatst.
De Staatscourant No. 37 vermeldt de voorwaarden.
Jl. Donderdag had te Terschelling een zeer belang
rijke veiling van land plaats, waarbij de prijzen voor alles
behalve best land nog boven f 1000 per hectare liepen,
terwijl voor best land tot f 2150 per hectare werd besteed,
alles zonder de gewone opcenten. Het zou wenschelijk
zijn daar nog een flink stuk grond in te dijken, wat betrek
kelijk met niet hooge kosten gepaard zal gaan, en best
land kan opleveren.
Een hoogst treurige zaak is te Scherraerhorn het
onderwerp van vele gesprekken. Een tot dusverre onbe
sproken meisje, N. S., behoorende tot een te goeder naam
staande familie aldaar, is aangeklaagd wegens diefstal van
een som van ruim f 1140 aan geld bij de bejaarde wed. A. F.,
waar zij diende. De vrouw had wel een bankbiljet van
f 1000 gemist, maar daaraan geen publiciteit gegeven, omdat
zij vreesde, dat er verdenking op haar zoon zou vallen.
De diefstal moet reeds verleden zomer gebeurd zijn. Het
geld moet door de beschuldigde in bewaring gegeven zijn
aan den jonkman, die met haar in het huwelijk hoopte te
treden, en wien zij diets maakte, dat zij het in de loterij
gewonnen had.
Jl. Zaterdag werden door den rechter van instructie te
Alkmaar eenige getuigen in deze zaak gehoord.
De beschuldigde is zwaar ziek geworden door de ont
steltenis, die het aan het licht komen van haar misdrijf
bij haar teweegbracht.
De Rechtbank te 's Hage heeft gisteren vrijgesproken
de dienstbode bij den heer en mevrouw Heineken, mej.
Zijnen, beschuldigd van door onvoorzichtigheid den brand
in het Kurhaus te Scheveningen, op 1 September 1886,
te hebben veroorzaakt.
Ook te Alblasserdam heeft het ijs zijne offers ge
vorderd. Drie kinderen van den watermolenaar Harthoorn,
oud 13, 10 en 7 jaar, zijn bij den molen door het ijs
gezakt, en in weerwil der pogingen tot redding, door de
moeder aangewend, verdronken. Daar de molen zeer
afgelegen is, kon door anderen niets tot redding gedaan
worden.
In den loop van dit jaar zullen voor het leger 470
paarden worden aangeschaft, waarvoor de gemiddelde prijs
van f 580 per stuk besteed kan worden.
De stand van het wintergraan en den klaver is in
de Groninger veenkoloniën gunstig te noemen, ofschoon
de rogge niet zoo dik staat als in het vorige jaar.
Door de Kamer van Koophandel te Leeuwarden is
besloten, niet te voldoen aan het verzoek van de Kleeder-
makers-Vereeniging „De Ster," te 's Hage, en anderen,
om te ondersteunen haar verzoek aan de Tweede Kamer,
ten einde het hierheen te leiden, dat het inkomend recht
van uit het buitenland ingevoerd wordendekleedingstukken
worde verhoogd, en de arbeid in de gevangenissen worde
beperkt tot de behoeften der gevangenen zei ven.
De Nederlandschen Sport meldt:
„Het bestuur van den Nederlandschen Schaatsenrijders
bond heeft een bezoek gebracht aan de banen te Slikker
veer, na welk onderzoek besloten is, den wedstrijd van
Professionals onbepaald uit te stellen, daar het ijs niet te ver
trouwen is. Hoewel de National Skating Association wegens de
vele reeds gedane uitgaven geen gelden meer beschikbaar had
om Engelsclie mededingers naar Slikkerveer te zenden,
zullen evenwel de heeren George (Fish) Smart, James
Smart, George See en Isaac See door vrijwillige bijdragen
van de leden der club in staat gesteld worden mede te
dingen.
De ruime deelneming aan deze bijdragen is vooral te
danken aan de nette wijze, waarop de Engelschen laatst
te Slikkerveer werden ontvangen, toen zij, niettegenstaande
hunne te late aankomst, hoewel buiten hunne schuld, toch
ter mededinging werden toegelaten.
Ook dc heer H. Hagen zal mede tegenwoordig zijn. De
strijd tusschen Friezen en Hollanders zal scherp zijn, zoodat
wij gerust kunnen voorspellen dat de bezoekers duizenden,
hopen wij een dag vol emotie zullen beleven."
Nadat H. M. {de Koningin gisterenmorgen in de
Sclieveningsche boschjes een wandeling had gemaakt en
weder in het rijtuig wilde stappen, werd daaruit een kussen
vermist. Het gelukte den palfrenier niet het terug te
vinden.
Vijf huzaren, te Amersfoort in garnizoen, hebben
beleend van tal van paarden haar van de staarten te hebben
afgesneden en het te hebben verkocht aan den zadelmaker
A. aldaar.
Vóór eenige weken zoo schrijft eene dame aan
De Huisvrouw kreeg eene dame in mijne familie een
eigenhandig gewerkt plooisel, waaromheen het zoogenaamde
brillantine of zilverdraad was genaaid. Na het kort ge
dragen te hebben, werd de hals van genoemde dame vuur
rood en kwamen er puisten, die zich over gelaat, armen
en beenen uitbreidden, hetgeen veel pijn en eene ondrage
lijke jeukte veroorzaakte. Bij dien toestand kwamen hevige
koortsen en door dit alles volkomen slapeloosheid. De
dokter, die er bijgeroepen werd, verklaarde dat het zilver
draad er de oorzaak van moest zijn en het dus een geval
van acute vergiftiging was. Na een lijden van ruim drie
weken kan de lijderes eenige beterschap bespeuren en
herstelt zij langzaam, doch moet nog zeer voorzichtig zijn,
terwijl de pijn ook nog niet geheel geweken is.
Daar het brillantine of zilverdraad zeer veel bij hand
werken gebruikt wordt, zij men in het vervolg daar voor
zichtig mee en wachte zich voor dezelfde ervaring.
De Indépendance vestigt de aandacht der politie op
een afschuwelijk instrument, dat eerst te Parijs verkocht
werd en thans naar Brussel schijnt overgebracht te zijn.
Het wordt verkocht onder den naam van „het gezang der
schoonmoeder" en brengt zulk een afschuwelijk geluid
voort, dat ieder die het hoort, de haren te berge rijzen en
het bloed in de aderen stolt; men krijgt een gevoel alsof
men aan uw ruggengraat vijlt en er zijn voorbeelden van
schoonzoons die er door tot zelfmoord gedreven werden.
Het blad meent dat de politie, zoowel met het oog op de
publieke gezondheid, als op dat der goede zeden en der heilige
familiebanden, meer dan aanleiding genoeg heeft om den
verkoop van dit folterwex-ktuig niet toe te laten.
Buitenland.
Adelina Patti gaf haar afscheids-concert te San-
Francisco. De zaal was eivol en het concei't bijna afgeloopen
tweemaal was de zangeres teruggeroepen en toen achter
de coulissen gegaan, toen men een hevige ontploffing hoorde
en een rookkolom zag opstijgen hoven de leuning van de
hoogste galerij. Er volgde natuuxdijk een geweldige opschud.;
ding; om een paniek te voorkomen, trad Patti weêr te
voorschijn en zong „Home, sweet home," hetgeen het
publiek tot bedaren bracht, zoodat het concert tot het einde
toe kon woi'den gegeven. Inmiddels was de politie naar
de bovenste galerij gegaan en vond daar een man, wiens
gelaat en handen deerlijk waren verbrand, met de over
blijfselen van een helsche machine. Hij werd naar het
hospitaal gebx-acht; hij gaf voor, toen hij zijn hoed van
onder de bank wilde halen, een pakje te hebben gevonden
en toen hij dat opnam had de ontploffing plaats. Hij gaf
als zijn naam op James Hoclges, oud 71 jaar, doctor in de
medicijnen. Zijn wonden zijn niet gevaarlijk. Een dame,
die naast hem was gezeten, verklaax-de dat hij den geheelen
avond allerlei dingen had gezegd, waaruit bleek, dat hij
op Patti niet goed te spreken was; ook had hij zich laten
ontvallen dat Patti prachtig zong, maar dat zij niet meer
zou zingen. De lont brandde te spoedig, vandaar de on
tijdige ontploffing. Men denkt dat Hodges niet alleen de
zangeres wilde dooden, maar ook het gebouw in brand
steken. De politie houdt hem voor kx-ankzinnig.
Een nader bericht luidt, dat de bom bestemd was voor
den millionair Flood, die ook in de zaal tegenwoordig was.
Volgens berichten uit New-York van jl. Zondag hebben
in de westelijke Staten van Noord-Amerika hevige orkanen
gewoed en vooral in Olxio zijn door een wervelstorm ont
zaggelijke verwoestingen aangericht. Te St. Louis werden
tal van huizen en kerken vernield. Naar men zegt, zijn
een groot aantal personen omgekomen.
Te Weenen heeft de carnavalstijd een nieuwe soort
van dieven in het leven geroepen, nl. de dansende zakken
rollers. De leden van dit nieuwe gild hullen zich in het
onschuldige, witte gewaad van een Pierrot of in de ver
trouwen verwekkende rok van een gewoon balbezoeker.
Op de gemaskerde bals storten zij zich met hunne danseres,
die natuurlijk in het bezit van een kostbaren armband of
van eenige juweelen moet zijn, in het dichte gewoel van
den dans, om haar vervolgens onder een prachtigen walspas
van hare juweelen te berooven.
Een nieuwe opera, met den Hollandsch klinkenden
naam „Mijnheer Jan," het werk van de heeren Paulton,
Tedde en Jakobowski, is te Birmingham, met den heer
Van Biene als orkestdix'ecteur, opgevoerd en goed ont
vangen. Het stuk speelt in Nederland gedurende den
Spaanschen vrijheidsoorlog. De hoofdpersoon Karei heeft
den naam van „Mijnheer Jan" voor politieke doeleinden
aangenomen en de intrige is ontleend aan eene plaatselijke
samenzwering tot afschudding van het Spaansche juk. Aan
het einde van elk bedrijf werden de schrijvers en de com
ponist (Jakobowski) hei'haaldelijk en langdurig toegejuicht.
De muziek wox*dt zeer geprezen.
Een merkwaardig voorbeeld van paardentrouw wordt
in Hongaarsche bladen vermeld. Een majoor, die onlangs
te Szegedin stierf, had een paard, waaraan hij bijzonder
gehecht was. Het edele dier schijnt die gehechtheid in al
hax-e waarde gevoeld en beantwoord te hebben, want na
den dood zijns meesters weigerde het voedsel te nemen,
tot men het op zekei'en morgen dood in den stal vond liggen.
De Amerikaansche bladen melden, dat de schatrijke
industriëel John Wanamaker te Philadelplxia het beroemde
doek van Munkacsy, „Christus voor Pilatus," gekocht
heeft voor 120,000 dollars of 300,000 gulden. Dit is de
hoogste prijs die ooit voor het werk van een der moderne
meesters betaald werd. Het bracht daarenboven in de ver
schillende landen, waar het tentoongesteld werd, meer dan
500,000 gulden aan entreegelden op. Wanamaker zal een
afzonderlijke zaal bij zijn kunstgalerij doen bouwen om het
doek te plaatsen.
Benoemingen, enz.
De benoemde surnumerair der Belastingen W. G. Amons is
geplaatst by de inspectie dor invoerrechten enz. te Rotterdam,
