HELDERSCHE
EK KIEUWEDIEPER COURAKT.
Nieuws- en Alvertentieftlad voor Hallands Noorderkwartier.
1887. N° 100.
Zondag 21 Augustus.
Jaargang45.
Uitgever A.
A. BAKKER Cz.
Brieven uit de hoofdstad.
GESLAAGD.
„Wij huldigen
het goede."
Verschijnt Dinsdag, Donderdag en Zaterdagnamiddag.
Abonnementsprijs per kwartaalf 0.90.
franco per post 1.20.
BUREAU: MOLENPLEIN.
Prijs der Advertentiën: Van 1 4 regels 60 cents, elke
regel meer 15 cents. Groote letters naar plaatsruimte.
Voor winkeliers bij abonnement belangrijk lager.
18 Augustus.
Zullen wij na de Aprilfeesten, na de studentenfeesten,
nu ook Mezgerfeesten krijgen? De stemming der Amster-
damsche burgerij is er vreugdevol genoeg toe, nu Dr. Mezger
blijft, nu Dr. Mezger, als een andere Mac-Mahon, zijn
gj'y suis j'y reste!" gesproken heeft. Leve Dr. Mezger!
Er heerscht groote blijdschap aan de boorden van den
Amstel en het IJ, te grooter omdat het vertrek, laat mij
zeggen het verlies, van den beroemden geneesheer een fait
acclompi scheen. Op een kleinigheid na, was alles afge
handeld en beklonken heette het. Wiesbadens hart en
Wiesbadens armen stonden wijd open, gereed om dezen
grootschen zoon der Amstelstad met blijdschap te ontvangen
en met weldaden te overladen. Over een model-hospitaal,
heel en al naar zijne stoutste idealen ingericht, zou hij het
oppertoezicht krijgen. Een bijna vorstelijk inkomen, circa
f 300 per dag (de Zondagen niet meegerekend), zou zijne
zeer gewenschte diensten loonen. En een keurig gemeu
belde villa, te midden van Wiesbadens heerlijk natuurschoon,
was alvast in gereedheid gebracht om hem en den zijnen
huisvesting te bieden. Kon bet verleidelijker?
Maar hij heeft aan de verleiding weerstand geboden, en
Wiesbaden zal onzen beroemden medeburger niet hebben.
De strijd was zwaar tusscben Nederland en Duitschland,
doch Nederland heeft overwonnen. Ja, de strijd was zwaar:
Dr. Mezger heeft het zelf openlijk erkend en hij is blijkbaar
niet zonder wikken en wegen tot de beslissing overgegaan.
Maar de handen, die hem aan zijn vaderland en zijn vader
stad binden, zijn te sterk gebleken: hij zou zich daar in
het schoone Wiesbaden, ondanks al wat er hem kon bekoren
en boeien, niet tehuis gevoeld hebben. Daarom blijft hij
hier zijn roemvollen arbeid voortzetten, waarvan wij in
verschillenden vorm mede de niet onbelangrijke vruchten
plukken. En bovendien zullen wij met den angst der
scheiding, die ons een paar weken lang als een Damocles-
zwaard dreigend boven het hoofd heeft gehangen, ons
voordeel doen. Dr. Mezger heeft, over de redenen sprekende,
die hem bewegen zouden om Amsterdam wèl te verlaten,
eenige grieven opgesomd, welke den vreemdelingen het
10)
Door ELISE POLKO.
In het museum der kleine residentie had Baron Werden zijn
zoon eens verrast in bjjna koortsachtige bewondering voor een
kopie van het antieke beeldhouwwerk van den jeugdigen adorant,
die de teedere arm met een uitdrukking van het vurigste ver
langen naar de zon uitstrekt. „Dat zijt gij eigentlijk zelf, mijn
arme jongen," bad hij glimlachend gezegd, terwyl hy hem liefdevol
het verwarde haar uit het gelaat streek, dat van geestdrift en
opgewondenheid straalde, gij zelf ook strekt voortdurend de
handen uit naar onbereikbare dingen."
„Ach papa het is slechts de zon, waarnaar deze knaap
verlangt," had Percy met bewogen stem geantwoord, „en dat
is toch zoo natuurlyk Hebben wij allen haar niet noodig
wie zou zonder zon kunnen leven
„Arme Percy, wij kunnen, wat wy moeten! Later zult
ge misschien inzien, hoe velen onzer hun leven lang in de schaduw
moeten staan, omdat het niet anders kan
„Maar wie zoo iets kan voortbrengen papa, hoe gelukkig moet
hij zijn."
„Wie weet? Men zegt dat er ook een tegenwicht is voor dit
geluk het bewustzijn van het contrast tusschcn het hoog
vliegende willen en het gebrekkige, beperkte kunnen."
Ook kopiën van Rafaël, die hij hier zag, wekten reeds vroeg
zijne bewondering op.
„O papa, zouden wy niet eens naar Italië kunnen gaan, gij
en ik daar vinden wij alles, zon en kleuren," verzocht hy
herhaalde malen.
„Wacht nog een paar jaren," luidde het antwoord, „wij zullen
zuinig gaan huishouden en zooveel mogelijk sparen, dan verlaten
wij het land voor altijd!"
„Voor altijd Neen, dat mogen wy niet doen, wy moeten
terug komenZouden wij mama zoo lang alleen laten," had
de zachte stem, vol ingehouden tranen, na een oogenblik gezegd.
„En onze heide is toch ook schoon. Ik zou wel eens willen
weten, of de romeinscho Campagna zoo veel schooner is, gelijk
mijn oude leermeester, de vader van Anna Lore, die haar in
zyn jeugd gezien heeft, altyd beweert."
„Ik hoop, dat je er eens zelf over zult kunnen oordeelen. Het
is zonderling, ook je mama had altijd dat vurige verlangen naar
zonneschijn, naar Italië. Zy heeft haar wensch niet vervuld
mogen zien, maar jy hebt, naar het schijnt, dit verlangen van
haar geërfd. Als ik in 't leven blijf, zal ik je het beloofde land
der kunst laten zien, mijn jongen, waar je adorant met nog vele
andere prachtige beelden in do vrije natuur staat en zijne armen
naar omhoog uitstrekt, waar nog veel [schoonere zaken in marmer
en op het doek te zien zijn dan deze kopiën, die je reeds in
geestdrift brachten hier heb je mijn hand erop
Sedert dit uur bezat Percy een heerlijk troostwoord als een
schat en een talismanhet woord zijns vaders „je zult het be
loofde land zienDe gedachte daaraan deed hem zelfs zyne
lessen in de wiskunde minder onaangenaam voorkomen. Met
lofwaardigen vlijt maakte hy nu altijd zyn schoolwerk* maar na
gedanen arbeid hief hy, gelijk zijn schoonc lieveling, de adorant,
de handen omhoog en fluisterde„naar Italië."
In zijne studie der muziek boeiden hem eigentlijk Beethoven
en Chopin alleen. Al het andere, wat daartusschen lag, waren
voor hem slechts slingerpaden, die als einddoel naar een der
verblijf in de hoofdstad minder aangenaam maken. Onze
kwalijk riekende grachten, onze kwaadaardige honden, onze
plaagzieke straatjongens, en zulke dingen meer, behooren
te verdwijnen, zal Amsterdam in dit opzicht met andere
groote steden van het buitenland kunnen concurreeren.
Die wenken kunnen wij ons nu ten nutte maken. De les
is hard geweest, wij kunnen er ootmoedig en berouwvol
ons voordeel mede doen.
Maar voorshands zijn slechts blijdschap en dankbaarheid
aan 't woord. Wij zijn als liefhebbende kinderen, die een
hopeloos kranken vader van den rand des grafs hebben
wêergekregen. Hoe zal die blijdschap zich lucht geven?
Onder welken vorm zal de dankbaarheid zich openbaren?
Het kleine Domburg is de eerste geweest met zijn hulde
betoon, natuurlijk zal de hoofdstad eerlang op grooter,
op reusachtige schaal volgen. De geestdrift staat nu reeds
ver boven Amsterdamsch peil, en blijkens de stemming van
het publiek en de artikelen in de dagbladen rijst ze bijna
van uur tot uur hooger. Het zou mij niet verwonderen,
of Dr. Mezgers terugkomst in de hoofdstad wordt een
triomftocht, als van den Coburger in Bulgarije. Waarom
zou men den trein, die hem van de Zeeuwsche stroomen
herwaarts voert, niet sieren met keur van bloemen en
kwistigen rijkdom van vlaggen? Fanfares, ovaties en oraties
zouden den grooten man bij zijne verschijning aan het
station kunnen verwelkomende schoolkinderen er moet
op zoo'n dag overal vacantie zijn konden er hem een
cantate, muziek van Coenen, woorden van Ten Kate, toe
zingen; en onder geleide van een eerewacht uit de keur
van Amstels jongelingschap, kon hij de feestelijk getooide
hoofdstad worden binnengeleid, die dezen haren bijna ver
loren zoon met gejuich en gejubel zou begroeten. Doch
ik dien mijn fantasie in te toornen: zij zou hare wieken
te breed uitslaande opgewondenheid en de Mezgeromanie
zijn hier echter zóó groot en zóó aanstekend, dat men, er
over schrijvende, onwillekeurig gaat meedoen aan het plannen
smeden. Er worden er zoovele geopperd, dat ik met de
lijst alleen wel twee Brieven uit de hoofdstad zou kunnen
vullen, en toch komen er ieder oogenblik weer andere bij.
Een professoraat aan onze Universiteit en een nieuw huis
in den omtrek van het Amstel-Hötel schijnen echter wel
beiden voerden. Toen hij voor den eersten keer de C-mol-
symfonie hoorde, was hij in zwijm gvallenzoodanig had de
indruk van dit reuzenwerk hem overweldigden toen de
tooverhof van Becthoven's Sonaten voor hem ontsloten werd,
zcide hij herhaaldelijk: „ik ben te moede, alsof ik in een kerk
ben, maar zij heeft geen steenen gewelf, zij is van boven open
en do blauwe hemel blikt er in." Toevallig kreeg hij eens de
preludien van Chopin en een zijner nocturno's in handen. Met
heete wangen en een kloppend hart beproefde hij ze te spelen en
sedert dien tijd was bij voor altyd met onverbrekelijke banden
aan dit droomend en meêslepend genie geketend, al begreep het
schuldelooze, jonge gemoed den glocienden hartstocht en de wilde
zwaarmoedigheid dezer droomen in tonen, die te gelykeriijd zoo
harmonisch en zoo vreemdsoortig zijn, niet geheel. Het kind
had echter een trek van gelijkenis met den componist: do fan
tastische, melancholische droomerij en het geheime, vurige gloeien
van een eenzaam hart, het uitstrekken der handen, hier bewust,
daar onbewust, naar de zon, dus naar de liefde. Voor Percy
was de zon der liefde, zooals hij meende, met de oogeu zijner
moeder, ondergegaan. Voor hem was er op de geheele wereld
geen vrouwelijk wezen meer, wier blikken, als vroeger de hare,
hem konden koesteren met zulk een zonnewarmte! Het jonge
hart zocht echter voortdurend naar licht en warmte cn droomde
daarvan in tonen. Het talent voor teekenen bij Percy ont
wikkelde zich, evenals het muziekale, in een beslist fantastische
richting. Het bracht echter zijne leermeesters en de vrienden
van den baron, die hy bij gelegenheid een proef ervan liet zien,
in verbazing over de tecderheid en het geacheveerde der figuren
en de correctheid der lijnen. Een fantasie van werkelyk onuit-
puttelyken rijkdom openbaarde zich in al deze arabesken en
groepen, versieringen en proeven van landschapjes. In het
schilderen bleef het by proeven de wereld der kleuren ver
warde en beangstigde hem nog en het was hem, als dwong men
zijne oogen in een vuurgloed te zien, welks licht zy niet konden
verdragen. „Laat mij nog een poos in de schemering," vroeg hy
en men liet hem begaan.
„Je zult later meer practische wegen moeten inslaan, werke-
lyke dingen moeten weergeven," herhaalde zijn stiefvader telkens.
„Je kent de wereld van onze dagen niet, mijn droomer van de
heide! Tegenwoordig wil niemand meer engelen en elfen, ge
stalten uit sprookjes en wonderbloemen zien. En wat bedoel je
toch wel met die dansende figuur met de kleine kroon op het
gesluierde hoofd en met het lang afhangende haar, die zoo dik
wijls in je teekeningen terugkeert?"
Percy bloosde bij deze vraag en aarzelde een weinig, vóór
hij ten antwoord gaf: „Dat moet do elfenkoningin verbeelden,
die van haar koning is weggeloopen en hem en haar dochter
alleen heelt gelaten. Anna Lore en ik wilden haar vroeger
altyd zoeken
„Anna Lore? Ah, daar herinner je mij weêr aan haar. Wat
is er toch van je vroeger speelkameraadje geworden, vraagde
Baron Werden. „By ons heen en weêr trekken en ons afwisse
lend verbljjf in de stad en op het land heb ik de aardige kleine
geheel vergeten. „Is zij nog niet teruggekeerd Ik herinner
mij nog, dat haar vader haar naar veraf wonendo bloedverwanten
zond. Het kleine ding zou, geloof ik, het examen voor onder
wijzeres doen, waarvoor zij juist zoo goed pastte als jij voor
kantoorklek. Wat hoor je zoo van haar?"
„Maar wat zou ik vau haar hooren Wij hebben elkaar nooit
geschreven, papa. Mjjn onderwyzer heeft echter het plan haar
voor Dr. Mezger weggelegd, plus al het andere. Ik geloof,
dat de beroemde doctor nu wel niet langer zal klagen over
gebrek aan waardeering van de zijde der hoofdstad.
Amsterdam blijft dus het centrum der massage-genees
wijze, of liever: Amsterdam zal het nu eerst recht worden.
En bovendien kunnen ook voorstanders van andere methoden
hier hun gading vinden. De homeopathie (een korrel in
een bierglas en daarvan alle uren een eierlepel) wint hier
hoe langer hoe meer aanhangers, die zich met volle ver
trouwen aan de behandeling van Hahneman's discipelen
toevertrouwen. En daarbij is nu kortelings ook gekomen
de behandeling door hypnotisme, naar de methode van den
Franschen doctor Liébeault. Volgens dit stelsel wordt de
zieke gebiologeerd, gemagnetiseerd, althans in een half
wakenden, half droomenden toestand van verdooving ge
bracht, waarin hij zich niet meer ziek gevoelt, en zich
althans verbeeldt gezond te wezen. Brengt men den lijder
nu maar dikwijls in die verbeelding, redeneerende heeren
hypnotici, dan begint hij op 't laatst zelf te gelooven dat
het waarheid is en weg is de kwaal. Deze methode
wordt hier thans voor het eerst in praktijk gebracht door
een geneeskundige firma: Dr. Van Renterghem, kort ge
leden nog arts te Goes, waar hij als hypnoticus verbazend
veel succes moet gehad hebben, en Dr. Frederik Van
Eeden, voor weinig tijds tot arts gepromoveerd en uit zijn
studententijd wel bekend als schrijver van eenige niet
onverdienstelijke blijspelen. De kring, waarin het hypno
tisme zijne diensten aan de lijdende menschheid zal kunnen
bewijzen, schijnt zeer uitgebreid te zijn; volgens de ver
klaring der beide geneeskundigen belooven zij hulp voor:
„ziekten van het zenuwstelsel, algemeene zenuwzwakte,
pijnen, toevallen, verlammingen, nerveuze doofheid en ge
zichtszwakte, bezwaren in de digestie, gevoels- en bewegings
stoornissen en rheumatische aandoeningen.' Ongeveer
dezelfde kwalen en smarten, waarvoor men tot dusver de
zegeningen der massage en de hulp van Dr. Mezger ging
inroepen. Als Dr. Mezger dus te Amsterdam terugkomt,
zal hij er niet alleen een feestelijk onthaal, maar ook een
paar serieuse concurrenten vinden. Nu, hij is er wel tegen
opgewassende duim van Dr. Mezger is reeds krachtig
genoeg gebleken om vele te doen krimpen en zwichten.
in den aanstaanden winter reeds naar D. te volgendat zei ik
u reeds. Hij zegt altyd, dat zijne dochter vroolyk en gezond is.
Men heeft hem geschreven, dat hij in de stad, waar zij woont
gemakkelijk leerlingen kan vinden, die goed betalen en de oude
tante, die zijne huishouding waarschijnlijk, verlangt zeer naar
Anna Lore cn daarom verhuizen zij naar haar woonplaats. U
hebt immers reeds een anderen teekenmeester voor mij gezocht
„Het zou jammer voor het kind zijn, indien zfi in de handen
van den een of ander philister viel en in behoeftige omstandig
heden trouwde. Zij heeft zonder twijfel talent voor het tooneel,
Wie weet, of wy haar nog niet eens als danseres of actrice
terug vinden
Percy dacht lang na over de woorden van zyn stiefvader. Hy
moest er om lachen, als hij er aan dacht, dat Anna Lore zou
kunnen trouwen. Voor hen bleef zy het plagende dwaallichtje,
dat door de kronkelende paden van het park voor hem uithnppelde,
een overmoedig, vreemd schepseltje, dat hom soms in de gedachte
was gekomen, als hy iets van Chopin speelde. Hij lag als een
droom in zijn gemoed, dat zy hem eens beloofd had de elfen
koningin met hem te zoeken en dat zij slechts in een villa wilde
wonen in het beloofde, door de heete zon beschenen land, het
vaderland van Rafaël, waarheen zijn vader hem ook eens wilde
brengen.
„In het volgende jaar, als ik in leven blijf," was eens het
heerlijke antwoord geweest. De vervulling van zijn droom was
eindelijk by maanden te berekenenHet heimelijk verlangen
verteerde hoe langer hoe meer het jonge hart. Sedert de vader
van Anna Lore werkelijk vertrokken was, had hy niemand meer,
die met hem over het beloofde land kon spreken. Zijn onder
wyzer had eigentlijk eerst dit verlangen by hem opgewekt door
de met geestdrift voorgedragen verhalen en schilderingen zyner
eigene, vroolyko kunstenaarstocht naar de eeuwige stad, lange
jaren geledenhij had den leerling voortdurend teekeningen der
italiaansche heide, der romeinsche Campagna, die meest volkomene
eenzaamheid, laten zien. Wel had de ernstige grootschheid van
dit schouwspel de ziel van Percy doen trillen, maar iets was er
toch niet, omdat dit iets eenig op de aarde was, een plaatsje
namelijk, dat voor hem het tooveraebtigste en vreedzaamste op
de geheele wereld washet crucifix met den boog van zonderling
klinkende klokjes en de oude bron op de heide, waarby de gele
sterrebloempjes groeiden. „In het volgende jaar in den herfst
als ik in leven blijf!" had hy zyn stiefvader gezegd! O
zeker, de trouwe pleegvader zou nog lang blyven leven
Toen vroeger, nauwelijks drie jaar na den dood der slotvrouw
de trouwe Mariaune stierf, langzaam wegkwijnend als een kleine
heen ;en weer bewogen vlam zonder voedsel van een geheim
verlangen naar hare gebiedster verteerd en teruggehouden door
de liefde tot het eenzaam kind, en toen de smart over haar dood
heete tranen aan Percy's oogen ontlokte, had Werden hem met
een bijna hartstochtelijke innigheid in de armen gesloten en hem
toegefluisterd„Wees niet zoo vertwijfeld, zoon mijner Annie,
ik ben toch by je en blijf by jeEn het was, of van toen af
beiden, de eenzame man en het stille kind, zich vaster dan ooit
aan elkaar sloten. Het plan om Percy naar Wolfram te zenden
scheen geheel opgegeven. Later kwamen nu en dan onrustiger
tyden, als de gencraals-weduwe het slot bezocht, altijd in gezel
schap van jonge dames, waardoor de stemming van den baron
steeds heftig en veranderlijk werd. Langzamerhand zocht zy
haar broeder onder het een of ander voorwendsel ook gedurende
zyn verblijf [ia do stad op en nestelde zich by hem vast, en de