HELDERSCHE
1MIEUWEOIEPER COURANT.
en Advertentieblad voor Hollands Noordertwartler.
1887. N° 118.
Jaargang 45.
Zondag 2 October.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Brieven uit de hoofdstad.
GESLAAGD.
,.Wij huldigen
het goede."
Verschijnt Dinsdag, Donderdag en Zaterdagnamiddag.
Abonnementsprijs per kwartaalf 0.90.
franco per post 1.20.
BUREAU: MOLENPLEIN.
Prijs der Advertentiën: Van 14 regels 60 cents, elke
regel meer 15 cents. Groote letters naar plaatsruimte.
Voor winkeliers bij abonnement belangrijk lager.
29 September.
Nog slechts een tweetal weken en ook onze Voedings
tentoonstelling behoort alweer tot het verledene: Zondag
avond 16 October e. k. zal het uur harer sluiting slaan.
Er zijn dan ook reeds allerlei voorteekenen, die op hare
aanstaande ontbinding wijzen. Nommero één natuurlijk het
onverkwikkelijke herfstweder, dat ons wordt toegemeten in
plaats van de gebruikelijke portie nazomer, op welke wij
toch nog eigenlijk recht hadden. Aan de gezellige avondjes
op het Marktplein was reeds sedert lang geen denken meer
de avondconcerten zijn gestaakt. Beethoven en Gounod
hebben mooie muziek geschreven, maar veel van het
mooie gaat er af, als men er bij zit te bibberen onder de
kille windvlagen, waarop deze Septembermaand ons wel
wat al te rijkelijk heeft onthaald. Om die afdoende reden
te veel wind en te weinig bezoekers zijn de avond
concerten, die dezen zomer aan zoovele duizenden menig
genoegelijk uur hebben verschaft, voor goed gestaakt.
Voorts is de entree der Tentoonstelling, nu zij hare na
dagen is ingetreden, tot de helft verminderd en doorloopend
op vijf-en-twintig cents per persoon gesteld. Wie dus
vroeger tegen de kosten opzag, behoeft zich thans door dit
bezwaar niet meer van een bezoek te laten weerhouden.
Hij zal er echter niet meer het officieel orgaan der Ten
toonstelling kunnen koopen en lezen, want het wordt er
niet langer verkocht, om reden de uitgave, wegens de aan
staande sluiting, is opgeheven. De bezoeker kan er evenwel
iets anders koopen: een der zestiende-eeuwsche huisjes,
waarmede het Marktplein omzoomd is en die thans aan den
meestbiedende verkocht zullen worden. Om er tuinen of
parken meê te stoffeeren, zijn ze niet onaardig; jammer
slechts dat ze van zeer broos materiaal licht en dicht zijn
opgetrokken en zoo slecht tegen de werking van weer en
wind bestand zijn. Wie zulk een antiek huisje koopt en
in zijn tuin zet, dient er een beschermend gebouwtje omheen
In een der eerste nummers van het nieuwe kwartaal
zullen wij beginnen het boeiend verhaal „EENE GEHEIM
ZINNIGE GESCHIEDENIS", van den gunstig bekenden
Engelschen schrijver HUGH CONWAY. Daarna volgt
eene nieuwe pennevrucht van Heimburg.
28)
Door ELISE POLKO.
In het kleine boudoir van Anna Lore zat, in een diepen
leunstoel, de jonge vrouw nog in haar prachtig gewaad, met het
schitterend kroontje op het hoofd, en ontdeed zich van hare
sieradiën en de verwelkte rozen op haar borst. Een verzoek
van haar man om haar nog te mogen spreken, had alle vermoeid
heid verjaagd. Hoe ongewoon was dit repdez-vous op zulk
een laat uur 1 Wat kon hij haar te zeggen hebben Het hart
van Anna Lore sloeg hevig en een stroom van gedachten
had zich van haar meester gemaakt. Wilde hij haar een ver
wijt maken over de een of andere vergissing? Wilde hij slechts
met haar praten over den afloop van het feest? Zou er iets in
zijne zaken zyn voorgevallen Waarschijnlijk was het dit niet.
„Hij heeft zich, tot op dit oogenblik, nog nooit vervaardigd, aan
zijne vrouw een gewichtige zaak meê te deelen," zeide zy met
eenige bitterheid tot zich zelf. „Met anderen spreekt hij uren
lang over zaken of over politiek, met mij over toilet en
amusementen. Maar hij heeft gelijk, mij laag te stellenik heb
my aan hem verkocht!"
„Ga naar bed, Melitta, ik heb je niet meer noodig, je bent
moe en ik zal nog een oogenblik met meneer praten. Als je alles
opgeborgen hebt, ga dan maar 1"
Het meisje kuste slaperig en dankbaar te gelijk de hand harer
jonge meesteres en verwyderde zich. Weinige minuten later trad
de heer Heldern binnen.
Hij had het zwart fluweelen kleed van den nobile de Venezia
nog aan misschien was het de kleur of de stof hiervan die hem
zoo bleek maakte, dat Anna Lore er van schrikte.
„Vergeef, dat ik je nu nog om een onderhoud liet verzoeken,"
zeide hij haastig, en bleef voor haar staan, „je zult rust noodig
hebben en ik zal het dan ook zoo kort mogelijk maken. Ik
heb je eerst een bekentenis te doen, namelijk dat ik onopzettelijk
getuige ben geweest van een gedeelte van je gesprek met Percy
von Plessen. Juffrouw Belloni had haar waaier vergeten, ik
ging terug om hem te halen en sloeg een zijpad in, dat mij een
tijd lang naast je deed loopen, slechts door een haag van je
gescheiden. Wees niet bang, Anna Lore, ik zal niet, als een
echtgenoot uit een roman, een gericht over je houden. Ik vind
integendeel de klachten, die je uitsprak, gerechtvaardigd. Beef
zoo niet," ging hij voort en nam de kleine, sidderende hand, die
hulpeloos voor hem op het donkere mozaik dekblad der tafel
lag, een oogenblik in de zijne, om haar, na haar zacht gedrukt
te hebbeD, weer los te laten, „het zal en moet alles weer goed
worden. Je bent eerlijk tegen my geweest, Anna Lore, toen je
mij zeide, dat je mij nog niet beminde, dat je echter aan je vader,
met mijn hulp, een lot, vry van zorgen wildet verschaffen,
en deze eerlijkheid heb ik altijd gewaardeerd. Ik hoopte, dat er
een dag zou komen, waarop je leerde mij lief te hebben. Ik
moet mijzelven bekennen, dat ik niets gedaan heb, om deze liefde
bij je op te wekken, ik ben grooter droomer dan je vermoedt
ik dacht namelijk dat een liefde, die ongeroepen komt, de rechte
liefde is. Het scheen mij toe, dat je het als een soort van
onkiesche herinnering moest beschouwen, als ik steeds weder met
de bekentenis mijner liefde voor den dag kwam, nadat je zelf,
Auna Lore, je hadt uitgelaten, je aan my verkocht te hebben.
te metselen, zooals men met het wereldberoemde Czar-
Peterhuisje te Zaandam gedaan heeft. Zondag 11. hadden
wij op het Marktplein nog een zeer aardig schouwspel,
door de vertooning van een zeventiende-eeuwsch schutters
feest, waarbij de deelnemers in het costuum van dien tijd
gekleed waren. Minder aardig was het echter, dat er
tusschen die „mannen van wapene' op het einde van den
wedstrijd een hoogloopend en langdurig geschil ontstond
over de verdeeling der prijzen, waarbij het antieke karakter
van ons zeventiende-eeuwsche Marktplein ontwijd werd door
puur negentiende-eeuwsche vloeken en scheldwoorden.
Sommige toeschouwers en dit was weer de vermakelijke
zijde van dit zeer onvermakelijk incident dachten echter
dat dit onstichtelijke geschil er bijhoorde en onze voor
vaderen van 200 jaren herwaarts gewoon waren, zoo hunne
wedstrijden te eindigen. O, heilige onnoozelheid
Deze goede lieden zagen den geheelen wedstrijd blijkbaar
voor een tooneelvertooning aan. En toch zouden, het
minder aangenaam einde natuurlijk daargelaten, zulke
gecostumeerde wedstrijden zulk een aangenaam en dankbaar
nommer op het programma onzer volksfeesten kunnen zijn.
Men heeft daar zoo weinig afwisseling, dat er nog wel een
nieuw nommer bij kan. De kermissen worden afgeschaft,
maar het kost moeite, er iets bruikbaars voor in de plaats
te stellen. Welnu, zulke volksspelen, die de vrijwillige
deelneming van 't volk vereischen, ze zijn ook in ons
vaderland (de oude geschiedverhalen getuigen het) niet
vreemd. Ik denk b.v. aari 't ringrijden op onze boeren
kermissen, in vroeger tijd zoo algemeen, tegenwoordig nog
inheemsch op Walcheren, Goeree en Overflakkee, en inde
17de eeuw ook in Amsterdam als „het ridderlijke steekspel"
in hooge eere. Thans bleef er, ten minste in Holland, niet
meer dan een flauwe schaduw van over, in -t zooge
naamde ringsteken, waarbij de deelnemer niet te paard,
maar op een wagen of een rolslee is gezeten, en waarvan
op het Oranjefeest in 1863 hier in de hoofdstad nog de
proef genomen werd. Men doe pogingen tot herleving van
Ik hoopte, dat je ten minste eenmaal tot mij zoudt komen, om
mij te zeggen, dat ik een toegevend schuldeischer was geweest,
en getracht had, je het leven gemakkelijk te maken, door hetgeen
ik je aanbood. Yal my niet in de rede," verzocht hij, toen
zy eene driftige beweging maakte, laat mij uitsprekenik
gevoel, dat mij met deze bekentenis een zware last van 't hart
wordt genomen. Dat, wat ik heden hoorde, heeft mij die hoop
ontnomen en ik heb nu nog slechts den éénen wensch, je aan
dit troosteloos bestaan te ontrukken. Het was dwaas en slecht
tegelijk van mij, de bloeiende jeugd aan my ie ketenenjeugd
behoort bij jeugd. Anna Lore je bemint den speelgenoot van
je jeugd; je bemint hem onbewust sedert lang en ik wil geen
hinderpaal voor je geluk zijn. Wij zyn beide protestant en eene
echtscheiding is dus niet moeilijk. Ik zal er voor zorgen, dat zij
voorloopig zoo geheim mogelijk blyft. Zoodra het kan, zult ge
hooren, dat ge vry zyt en dan kan je kiezen, naar je hart je
ingeeft. Een som gelds, die ik voor je zal vastzetten, zal je
ontheffen van elke zorg.
Wat mij aangaat, ik zal myne bezittingen hier verkoopen
en naar Amerika gaan, om daar een nieuw leven te beginnen
en te arbeiden. Een tweede bekentenis moet ik je namelijk doen,
die mij nu echter minder zwaar valt dan de eerste: wij zijn niet
ryk meer. De val van twee groote huizen te Parijs en te Napcis
dwingt mij uit mijn behaaglijke rust terug te keeren in den strijd
om het bestaan. Met het pas geëindigde feest heb ik afscheid
genomen van den glans, die slechts waarde voor mij had, omdat
jy hem met mij deelde. Dat is alles, wat ik je nog heden
wilde en moest zeggen. Geef my echter eerst morgen jo beslissend
antwoord. Beproef nu nog een paar uurtjes to slapen en denk
vriendelijk aan mij."
De jonge vrouw had haar gelaat in hare handen verborgen;
een lichte siddering voer door hare leden. Hy zag met een uit
drukking van hartstochtelijke liefde op haar neer en keerde zich
toen langzaam om, om het vertrek te verlaten. Een half
onderdrukte uitroep hield hem terug. Nog eens naderde hij
haar en boog zich over haar heen, haar bijna schroomvallig aan
rakend. Tusschen de fijne vingers door zag hij de tranen druppelen.
„Waarom ween je, nu alles weer goed zal worden vraagde
hy kalm, maar zijn stem beefde.
Zij hief haar bleek, door tranen verduisterd gezicht naar hem op.
„Gaat juffrouw Belloni met je meê naar Amerika sprak zy
nauwelijks hoorbaar.
Ondanks den diepen ernst van het oogenblik, vloog er een
glimlachje over het sombere gelaat van den man.
„Dat zou ik niet denken zij vertrekt met haar bruidegom,
zoodra zij getrouwd zijn namelijk, naar Napels. De familie van
den graaf Montoglio heeft eindelijk de verbintenis toegestaan.
De arme dame heeft daaronder genoeg geleden en niemand weet
dit beter dan ik, die haar eenige vertrouwde was. Maar wat
beteekent dit waarom vraag je zoo naar haar?"
Terwijl hij op gedempten toon, met zijne diepe stem deze
woorden sprak, kwam er een zonderlinge schitterende glans in
hare oogen en haar bekoorlijk gelaat verhelderde eensklaps. Zij
hief hare armen op en legde ze hem om den hals, langzaam en
beschroomd, en antwoordde met een stem, door tranen half verstikt
„Waarom ik deze dwaze vraag doe? Enkel en alleen, omdat
ik je verzoeken wilde, mij dan meê te nemen, en vooral nu je
arm geworden bent, omdat ik je eindelyk bekennen moet, welk
een kinderachtig schepseltje ik geweest ben en dat ik Percy von
Plessen volstrekt niet bemin. Hij zelf, de grootste droomer van
ons drieën, is misschien een beetje verliefd op my, maar dat kon
ik hem toch niet verbieden. Ik ben echter genezen van roman
tische gevoelens en tegelijk van myn kwaaljij bemint geen
andere en je schat my niet lager, omdat ik zonder liefde je vrouw
het oud vaderlijke kolven, kegelen en kaatsen, spelen, voor
gespierde en krachtige mannen even vermakelijk als gezond.
Ik denk aan de hardrijderijen op schaatsen, die men in
Friesland, of de harddraverijen die men in Groningen bij
gewoond moet hebben, om er het opwekkende en vermake
lijke van te beseffen. Ze beginnen wel ook elders meer
en meer door te breken, maar nemen daar als „sport-artikel"
een karakter aan, dat niet meer met den rechten aard van
een volksfeest overeenkomt. En voorts terwijl het
onderwijs in de gymnastiek gelukkig meer en meer door
dringt tot alle klassen der maatschappij en aan de leerlingen
der stads-armenscholen hier en daar gratis wordt verstrekt,
zie ik geen enkele reden, waarom bij openbare volksfeesten
aan gymnastische wedstrijden niet een ruime plaats zou
worden gegund. Zulke volksfeesten hebben practisch nut;
zij eischen reeds geruimen tijd te voren een nauwgezette
voorbereiding; zij maken de belangstelling gaande van ver
wanten en vrienden der deelnemers; zij geven stof tot
gedachtenwisseling en verrijking van menschenkennis, nog
lang nadat zij afgeloopen zijn.
De schouwburgen kunnen ook in dit opzicht veel goeds
doen. Goede stukken, door begaafde spelers opgevoerd,
kunnen een machtigen invloed op het volksleven hebben.
Daarom is de werking van het tooneel zoo diepgaande,
omdat men er hoort en ziet: het gesproken woord krijgt
er een verhoogde kracht door het daarmede gepaard gaande
gebaar. Zie en hoor b.v. een Ernst Possart, welk een
onuitwischbaren indruk maakt zijn spel op den toeschouwer,
ook al heeft deze slechts één enkele voorstelling bijgewoond
Onze stadgenooten zullen weer het voorrecht hebben, hem
een tijd lang in hun midden te zien, daar hij met het hem
begeleidende gezelschap a. s. Zaterdag weer een reeks
voorstellingen opent in het Théatre van Yan Lier in de
Amstelstraat. De warmte behoeft nu niemand van een
bezoek af te houden, want het is goed schouwburgweer.
Het eenige waardoor het publiek zich tegenwoordig van
een gang naar den schouwburg zou laten afschrikken, is
werd. Nu wil ik met je werken, Maurice verstoot mij niet.
Ik kan weliswaar niet leeren je te beminnen, want ik bemin je
lang, al zeer lang, edele, beste man Hoe geduldig ben je jaren
lang geweest tegen een zottinnetje, die het juiste woord niet
kon vinden om je haar liefde te verklaren en gelukkig te
worden 1 Hoe zal ik er je dankbaar genoeg voor zijn Och, neem
mij meê, en laat ons morgen dadelijk vertrekken, dadelyk, hoor
jesnikte zij thans aan zijn borst, want hij hield haar vast
omsloten en had haar hoofdje vast tegen zich aan gedrukt. „Al
ga je naar het diepste woud om te werken, ik zal méégaan, al
kan ik je ook niet helpen, want ik weet weinig en ben niet
sterk. Maar, als er maar geen spinnen in onze hut komen, zal
ik over niets klagen."
Hy antwoordde geen woord, maar hield haar innig omvat en
zware, groote tranen vielen uit zyne oogen op hare lokken.
Toen zij eindelijk blozend en verward, maar met het zalige
glimlachje van een kind, dat zijn liefste wensch vervuld ziet,
tot hem opzag, mompelde hy „God zij dank nu is alles
werkelijk goed, Anna Lore, en wij zullen een nieuw leven
beginnen, zij het dan ook voorloopig nog niet onder de
spinnen," voegde hij er met een teeder lachje bij, terwijl hij hare
oogen kuste. „Misschien zullen wij ook nog wel op een andere
wyze kunnen leven. Ik ben nu immers ryker dan de rijkste man
ter wereld 1"
In dezen nacht kwam geen slaap in de oogen van Percy,
maar zy staarden rusteloos rond in de schemering, die hem
omringde. Een verborgen geheim van zijn eigen hart was hem
ontdekt en hij dacht er over na, vol zaligheid en vol vertwijfe
ling tevenshij beminde dat kleine, blondlokkige en bruin-
oogige kind in de verte en had haar toch voor eeuwig verloren.
Wederom strekten zijne handen vol heete begeerte zich uit,
maar niet naar het land der zon niet naar de kunst, de hooge,
machtige koningin was het, waarnaar hij heden verlangde,
neen, het was slechts naar een vroolijk lachend kind, dat hem
ten afscheid een roos had toegeworpen. Waar waren schoon
heid en geur der bloem gebleven Ach, hy voelde nog slechts de
stekende doornen.
„Verder, verder de wereld in," riep hij. „Inka, voor eeuwig
vaarwel
Slot.
ANNA. LORE AAN PERCY.
Villa H. Bellagio.
Het is reeds meer dan twee jaar geleden, fratello mio, dat gij
Milaan verlaten hebt en in dien tijd, die mij zoo kort als een
droom toeschijnt, zyt gij reeds op weg een beroemd man tc worden.
Uwe landschapschetsen verrukken kenners en leeken, en het
heideslot, dat ge, op last van mijn lieven man, voor mij op het
laatste kerstfeest geschilderd hebt, heeft u twee nieuwe bestellingen
aangebracht. Men zegt, dat uw penseel herinnert aan de stout
moedigheid én de melancholieke schoonheid van Salvator Rosa
ik heb er geen verstand van maar Maurice meent daar
entegen, dat het te gelijk op Claude Lorraine en Ruysdael gelijkt.
Wat mij betreft, ik verblijd mij over uw succes en ben trotsch
op uik hoop, dat ge ons spoedig eens bezoekt op reis naar
Duitschland. Want, dat gij heimwee hebt naar het land der
eeuwige sneeuw en der beeren, zooals de Italianen het zich voor
stellen, lees ik tusschen de regels in uw laatstcn brief aan mijn
man, lieve Percy. Zoek u daar ook een vrouw, al is het ook
geen elfenkoningin en ik zal haar met open armen ontvangen en
teeder beminnen. De kleine dweeperij met eene zekere Anna
Lore hebt ge toch, hoop ik, eindelijk vergeten en daarbij behoort
elk kunstenaar eerst eens een duchtige, ongelukkige liefde gehad
