de vrees voor braudgevaar, weer hernieuwd door den ont-
zettenden schouwburgbrand te Exeter. Doch zoodra dit
ontzettende feit had plaats gehad, heeft liet Gemeentebestuur
onmiddellijk tegenover de schouwburgdirectiën de maat
regelen en voorschriften tegen brandgevaar verscherpt, om
daardoor als 't ware aan de rechtmatige vrees van het
publiek tegemoet te komen. Deden nu de tooneeldirectiën
slechts het hunne, door goede, gezonde en leerzame stukken
op te voeren, niet „leerzaam" in den zin van wat eentonig
en onnatuurlijk is, maar om den schouwburg meer en meer
een leerschool ook voor het eigenlijke volk te doen worden.
Yoor het volk, dat wil zeggen voor hen, wier dagtaak het
is, te werken voor het brood, dat zij zich en de hunnen
moeten voorzettendie, als het lichaam vermoeid is, weinig
lust hebben om ook den geest nog af te matten door lezen,
maar wien daar genot en leering in ruime mate worden
aangeboden, zoodat zij door die verscheidenheid van leering
en genot ook veelzijdig kunnen ontwikkeld worden, ja,
waar ze ook gevrijwaard worden voor die eenzijdige levens
beschouwing, die den geest vermoordt en wakkere mannen,
knappe vrouwen en flinke kinderen tot ellendige geest
drijvers maakt. O, er wordt veel gedaan voor het volk
Scholen verrijzen er van allerlei aard, en dat juicht men
toe; verbazende sommen worden er uitgegeven voor hetgeen
godsdienstige belangen betreft, en wij kunnen er vrede
mede hebben, als het maar niet met een ijver zonder ver
stand geschiedt; maatschappijen tot bevordering van dit,
en tot vermeerdering van dat, tot zedelijke verbetering van
gevangenen, tot welstand onder de landlieden, en wat niet
al meer? Dit alles verdient voorzeker lof, in zoo verre
daardoor der menschen waar belang, zoowel stoffelijk als
geestelijk, wordt beoogd. Maar waar vindt het volk de
voldoening van den billijken wensch des harten om zich te
verblijden en te genieten Is er wel één plaats, die daartoe
zoozeer geschikt is als de schouwburg, die over alle hulp
middelen van wetenschap en kunst beschikken kan Maar....
kunst en wetenschap zijn niet genoeg; geld is de zenuw
van den oorlog, maar van het tooneel veelszins ook!
Amstelaar.
Binnenland.
Blijkens de begrooting der Marine acht de Minister
voor de versterking der vloot vier groote schepen, kostende
10 millioen en 4 ton, en 16 zeegaande torpedobooten,
geraamd op f 2,400,000, noodig, met 8 jaren als duur van
aanbouw.
Tn de verre toekomst acht hij eene enkele werf te
Amsterdam als werf van herstelling en maritiem arsenaal
voldoende. Hij wenscht verder aanbouw van schepen door
particulieren.
De aanvulling van het korps officieren van gezond
heid der zeemacht blijft langzaam vooruitgegaan. Vreemde
lingen worden niet meer als tijdelijke officieran van gezond
heid aangesteld, terwijl de nog aanwezigen geleidelijk, na
eindiging van hun 4jarig dienstverband, uit den zeedienst
worden ontslagen.
Ten opzichte van het landbouwonderwijs zegt de
Minister van Binnenlandsche Zaken, dat hij zich over 't
algemeen kan vereenigen met de strekking van 't rapport
der Laridbouw-Commissie, die een regeling bij de wet aan
beveelt, waarbij in hoofdzaak zou worden bepaald, dat aan
alle inrichtingen van landbouw-vakonderwijs, voor wier
oprichting, onderhoud en exploitatie minstens 50 pet. der
kosten voldoende verzekerd zijn, een Rijkssubsidie van
hoogstens 50 pet. worde verleend. De zienswijze der Com
missie, omtrent het nut der vakscholen en de daaraan hier
te lande bestaande behoefte omtrent aard en doel dezer
scholen, acht hij juist. Evenzeer haar opvatting, dat de
oprichting van vakscholen kan worden overgelaten aan het
particulier initiatief.
Nu meer en meer gebleken is, dat de particuliere krachten
niet in de behoefte aan vakonderwijs in den landbouw
kunnen voorzien, schijnt het verleenen van geldelijken steun
door den Staat voldoende gerechtvaardigd. Regeling van
het landbouw-vakonderwijs, bij organieke wet, schijnt voor
alsnog niet noodzakelijk.
Blijkt er behoefte aan meer uniformiteit te zijn, dan op
die wijze kan worden verkregen, dan is er altoos nog tijd
om een Wetsontwerp voor te dragen, dat zich aan de wet
op het middelbaar onderwijs zou moeten aansluiten. De
Minister is evenwei volkomen bereid het landbouw-vak
onderwijs te bevorderen, daar, waar zoodanige instelling
door een goede inrichting op hulp aanspraak kan maken.
Tot het verleenen der hierbedoelde subsidiën wordt f 20.000
te hebben, als hij iets buitengewoons wil scheppen en voor den
dag brengen. Gij zijt mij ook nog altijd een kleine geschiedenis
schuldig sedert dien gewiehtigen feestavond, carino. Of ge mij
haar zonder tusschenpoozen vertellen kunt, weet ik niet. Mijn
kleine Felix is namelijk onafscheidelijk van zijne gelukkige mama
hij is nu een jaar en twee weken oud en liet best opgevoede en
talentvolste kind der wereld. Ik geloof zeker, dat hij een schilder,
musicus of zanger in den dop is. Kleuren en tonen brengen hem
in verrukking en zijn gekraai schijnt mij melodieuser toe dan
het gezang van alle nachtegalen ter wereld. Ook heb ik een
opvallend talent voor vreemde talen bij hem ontdekthij spreekt
de woorden papa en mama in alle mogelijke talen na en legt er
altijd den juisten klemtoon op. Maurice helpt mij natuurlijk om
hem tc bewonderen en vader en zoon bederven mij afwisselend.
O, hoe schoon is ditIk denk somtijds aan den verleden tijd als
aan een woesten droom. Indien papa mijn geluk had mogen
zien! Dat is mijn eenige wensch, die onvervuld is gebleven. Ik
zou toch eerlijk gezegd van den eersten dag af aan
gelukkig kunnen zijn geweest. Wat stond mij in den weg?
Mijne dwaze romantische denkbeelden, die mij influisterden, dat
ik iet3 bijzonders moest beleven, die smachtten naar een weinig
ellende, ontbering en tranen. En wie weet, hoe het gegaan
zou zijn zonder u, op wien Maurice gelukkig jaloersch werd en
niet een weinig, maar zelfs zoo veel, dat hij in allen ernst, ik
ben er van overtuigd, naar Amerika wilde verhuizen, al spreekt
hij het nu ook nog zoo zeer tegen.
Ik heb u den dag na ons feest, toen ge afscheid kwaamt
nemen, alles verteld, Percy, en ge weet, hoe gelukkig ik wa3
met hem te mogen verhuizen en arm te zijnIndien ik niet
werkelyk geloofd had, dat hij arm was geworden, dan zou ik
tot heden misschien niet geweten hebben, hoe innig lief ik hem
hebIn vertrouwen mag ik u echter wel zeggen, dat ik het ten
slotte toch gelukkig vond, dat wy niet in de onontgonnen wouden
behoefden te werken het zou mij niet goed afgegaan zijn.
Kom nu spoedig, fratello mio Ge zult, als vroeger, mijn ver
trouwde zijn, maar niet van mijn ongeluk, neen, van myn onver
diende, grenzenlooze zaligheid. En ik geloof, dat nog iemand
u gaarne zou willen zeggen, dat hij eindelyk gelukkig geworden
is door uw Anna Lore."
(Wordt vervolgd.)
gevraagd. Wordt het bedrag toegestaan, dan stelt de
Minister voor, over de wijze van aanwending dier som nader
met de Landbouw-Commissie in overleg te treden.
De gunstige toestand van den veestapel veroorlooft
voor het volgend jaar den post van uitgaven tot bestrijding
van veeziekten met f 30,000 te verminderen.
De Unie-collecte voor de „School met den Bijbel"
heeft dit jaar f 15,000 minder opgebracht dan in 1886.
Een der anti-revolutionaire Kamerleden heeft nu f 1000
beschikbaar gesteld; indien nog 14 andere medestanders
hetzelfde doen, zullen de ontbrekende f 14,000 op deze wijze
bijeenkomen.
Z. M. de Koning zal een gedeelte van het aanstaande
voorjaar gaan doorbrengen aan het meer van Genève. Een
villa is daar reeds gehuurd.
De Prins Von Wied heeft zich jl. Donderdagmiddag
per Rijnspoor van 4.25 naar Amsterdam begeven, om van
daar rechtstreeks naar Neuwied terug te keeren.
Nogmaals over de zaak-Smit sprekende, zegt de
„Arnh. Crt." „Het blijft dr. Smit vrijelijk vergund overal
als politiek agitator op te treden, maar dan is de Commissie
van Toezicht op het Middelbaar Onderwijs te Apeldoorn
volkomen gerechtigd hem als onbruikbaar voor de betrekking
van leeraar te beschouwen. Slechts dan zou zij onrecht
plegen, indien bijv. aan den heer Smit de verplichting
ware opgelegd om zich te Apeldoorn aan het middelbaar
onderwijs te wijden. Die verplichting was hem echter
niet opgelegd vrijwillig heeft hij daartoe een overeenkomst
met de daartoe bevoegde macht gesloten, en het staat die
macht volkomen vrij die overeenkomst te verbreken, evenals
het hem vrijstaat zijn ontslag te nemen. Ziedaar de theore
tische zijde der quaestie, die wij tot dusverre lieten rusten.
In de gisteren gehouden Vergadering van den Gemeente
raad van Apeldoorn werd een beslissing genomen op het
door de Commissie van Toezicht op het M. O. ingediend
adres, houdende voorstel tot ontslag van den heer dr. J.
M. Smit, leeraar in de natuurkunde en cosmographie aan
de K. H. Burgerschool aldaar. Zooals bekend, is dit voor
stel gegrond op het optreden van dezen leeraar als politiek
agitator, zijne houding tegenover de directie der school
en gebrek aan medewerking zijnerzijds tot bevordering van
den goeden gang van het onderwijs. Den heer Smit werd
eervol ontslag verleend met 11 tegen 3 stemmen.
Het aantal officieren-machinist bij de Marine zal,
volgens het voornemen der Regeering, tot 14 worden uitge
breid, ten einde op de groote schepen een officier aan 't
hoofd der machinekamer te kunnen stellen.
In 1888 zullen twee schroefstoomschepen 1ste klasse
naar Oost-Indië worden uitgezonden.
Een stoommisthoorn met gebouw zal aan den Hoek
van Holland worden geplaatst.
Behalve de vergoeding van 30 pet., bedoeld bij art. 45
der onderwijswet van 17 Augustus 1878, is o. a. aan de
gemeente Petten een Rijks-subsidie verleend, ad f 2405,
tot het behoorlijk inrichten van het lager onderwijs in die
gemeente.
f Men schrijft ons van Texel, dd. 26 September jl.:
„Het mosselkorren, gedurende vele jaren een goede bron
van bestaan voor een groot deel onzer visschers, heeft dit
jaar weken achtereen zoo goed als stilgestaan.
Heden werden voor 't eerst na vele maanden een paar
ladingen mosselen aangevoerd ter verscheping naar België.
Men hoopt zeer, dat ook de verzending naar Engeland
weer spoedig moge aanvangen. Naar 't echter blijkt, moeten
de mosselbanken niet zoo ruim voorzien zijn als eenige
jaren geleden."
Twee jongens te Alkmaar speelden met een scherp
voorwerp, tengevolge waarvan een hunner een wondje aan
de hand bekwam. Iemand gaf den raad, er eene pruim
tabak op te leggen. Dientengevolge is de arme jongen,
oud 14 jaar, aan bloedvergiftiging gestorven.
Door bet Provinciaal Bestuur van Noordholland, te
Haarlem, is jl. Donderdag aanbesteedhet maken van
stroobeplantingen en rijsschuttingen in de duinen op het
eiland Terschelling, (raming f 5450). Minste inschrijver
A. C. Swart, te Terschelling, ad f 5190.
Het bericht, dat te Amsterdam drie jongens op het
IJ zouden verdronken 'zijn, doordat het schuitje, waarin
zij voeren, omsloeg, wordt nu tegengesproken.
De bekende tooneelspeler S. Kapper, die gedurende
vele jaren deel uitmaakte van het gezelschap-Boas, Judels
en Van Biene en nog dezer dagen met den heer Ed. Bam-
berg in den zomerschouwburg op het Marktplein der
Voedingstentoonstelling optrad, is te Amsterdam plotseling
overleden, tengevolge van eene hartziekte.
't Schijnt nu met de voltooiing van hét Centraal
station te Amsterdam ernst te worden. Den 26 October
wordt het leveren en leggen van de bestrating van het
voorplein met bijkomende werken aanbesteed, een werk op
omstreeks f 95,000 geschat.
Op den anders zoo stillen Haarlemmerweg bij Sloter-
dijk heerschte jl. Woensdag reeds vroeg in den morgen
eene ongewone drukte. De mare toch, dat door den heer
P. v. d. Boogaard, eigenaar van het Café Stoomtram, eene
harddraverij voor bokken was uitgeschreven, had honderden
derwaarts gelokt, die dit voor Amsterdammers geheel nieuwe
vermaak van nabij wilden gadeslaan. Tot uit Alkmaar
waren jeugdige mededingers komen opdagen, en verder
had geheel de omtrek (Sloten, Haarlemmermeer, tot zelfs
Schooten) zijn contingent geleverd. De wedstrijd was
uitgeschreven voor bokken, gespannen voor een rijtuig en
gereden door knapen beneden 16 jaren. De baan, welke
heen en terug gereden moest worden, was bepaald op 75 M.
46 mededingers hadden zich doen inschrijven.
De strijd, die te 11 uren, en wel op den Haarlemmerweg,
zou plaats hebben, ving eerst eenige uren later aan en
moest in de zoogenaamde Sloterdijkermeer gehouden worden,
daar voor de zeer talrijke toeschouwers de ruimte langs
de Haarlemmervaart te beperkt bleek.
Ondanks deze en andere tegenspoeden zooals b. v.
omstreeks 4 uren een zware regenbui werd de feest
vreugde bij jong en oud geen oogenblik gestoord, bliezen
de muzikanten er lustig op los en trachtten, onder aan
moedigende kreten van het publiek, de jonge rijders hunne
dikwijls wederspannige dieren op alle denkbare wijzen vooruit
te krijgen.
Een zeer klein bokje met een dito wagen en voerman
wekte bijzonder de aandacht en een oorverdoovend gejuich
steeg omhoog, toen ten slotte dit manneke al zijne mede
kampioenen verslagen had en als overwinnaar in triomf
werd rondgeleid.
Behalve deze H. Van Wachtendonk, van Amsterdam,
welke den prijs behaalde bestaande in eene zeer
bokkentilburv, kreeg P. Wildeman, mede van Amsterdam,
de premie (een compleet tuig), terwijl als degenen, die het
fraaist ingespannen vóór waren gekomen, een extra-prijs
werd toegekend aan C. Oudeniel en A. G. Groen, beiden
van Amsterdam. (Haarl. Crt.)
Het stoom vaartuig ten dienste der hydrographie zal
door de Maatschappij „De Schelde", te Vlissingen, voor
f 61,000 worden gebouwd, met inbegrip der noodige uit
rustingsgoederen. Bij de afdeeling hydrographie zal een
eervol ontslagen luitenant ter zee werkzaam worden gesteld,
ter vervanging van een luitenant ter zee tot het vaste korps
behoorende, waardoor derhalve een officier, thans bij het
Departement werkzaam, beschikbaar wordt voor den actieven
dienst.
Tusschen het Dagel. Bestuur van de gemeente Hoog-
carspel en de directie van den aan te leggen paardentram
HoornEnkhuizen bestaat oneenigheid omtrent den aanleg
van die tram. Het Dagel. Bestuur meent dat geen ver
gunning is verleend tot het leggen van rails door die
gemeente, de directie is een tegenovergesteld gevoelen toe
gedaan.
B. en W. van Hoogcarspel hebben jl. Woensdag de reeds
gelegde rails in die gemeente doen opbreken en lieten den
ganschen dag daarbij toezicht houden.
De directie van den paardentram laat echter doorwerken
met het leggen van de rails. Vermakelijk is het nu te
zien, dat de rails zooeven gelegd, een oogenblik later weder
worden opgebroken. Wij vernemen dat niet alleen de
gemeente Hoogcarspel, maar ook Westwoud en Blokker
een procedure zullen voeren tegen de directie van den tram.
Mr. A. Philips zal haar rechtskundig bijstand verleenen,
terwijl mr. Mouthaan voor de directie van den tram zal
werkzaam zijn.
Het strafproces wegens het stuk, getiteld: „Jeanne
Lorette en Domela Nieuwenhuis in den kerker", voorko
mende in „Recht voor Allen", zal, volgens dat blad, worden
gericht tegen den heer Methöfer, tot voor enkele weken
ambtenaar aan de gevangenis te Arnhem, thans op verzoek
eervol ontslagen.
De Gemeenteraad van Dordrecht heeft met algemeene
stemmen besloten den prijs van het lichtgas in Januari
van 8 op 7 cents de M3 te brengendie van het gas
voor andere doeleinden te gebruiken blijft op 6 cents de
stère gehandhaafd.
Met den ballon-captif, die door de genietroepen zelf
is vervaardigd, werden jl. Woensdagavond achter de Gas
fabriek te Utrecht wederom proeven genomen, waarbij
electrisch licht gebruikt werd, om seinen te geven aan de
omliggende forten. De ballon moet aan het doel voldaan
hebben en is tot op verschillende hoogten gestegen.
Behalve naar Italië, verzendt de Oostfriesche Vee-
uitvoer-maatschappij ook vee naar Rusland. Immers in de
vorige week is door haar ook een groot transport melkvee
derwaarts verzonden. De Oostfriezen besteden de grootste
zorg aan deze voor hun landbouwbedrijf zeer belangrijke
aangelegenheid, en voor de Nederlandsche landbouwers zijn
zij in dezen de gevaarlijkste mededingers.
De Rechtbank te Arnhem heeft een man uit Rhenen
tot 14 dagen gevangenisstraf veroordeeld, omdat hij zijn
negenjarig kind op den openbaren weg zooveel jenever te
drinken gegeven had, dat de kleine dronken was.
Overeenkomstig den eisch van het O. M. te Breda,
is mr. W. Alberda, te Ginneken, beschuldigd van eenvoudige
beleediging van den heer I. De Booy, te Breda, door de
Rechtbank aldaar veroordeeld tot f 10 boete of 5 dagen
gevangenisstraf. Naar de „Maasbode" verneemt, zal de
heer De Booy thans tegen mr. Alberda een eisch tot
schadevergoeding instellen.
Te Heinkenszand hebben, volgens de „Gron. Crt.",
een paar koeien gevaar geloopen te barsten, door het te
gulzig eten van klaver, die niet goed droog was. Bijtijds
werd hun de hals afgesneden.
Als een bijzonderheid deelt men aan de „N. Ass. Crt."
mede, dat gedurende den afgeloopen Verzoendag de heer Alex
Hiegentlich, te Assen, oud 97 jaar, ter synagoge is geweest,
van den eenen avond tot den anderen heeft gevast en
zonder eenige stoornis die moeilijke taak heeft volbracht.
Een vermakelijke procedure is jl. Dinsdag voor de
Rechtbank te 's Hage gevoerd. Het geschil betrof de
betaling van een kunstgebit, dat door den besteller daarvan
geweigerd was op grond, dat het, gelijk na een proef van
14 dagen gebleken was, niet aan de daarvoor te stellen
eischen voldeed. De advocaat van beklaagde hing een
humoristisch tafereel op van de ellende, door zijn cliënt
uitgestaan door het slecht passende mondstuk. Daarentegen
deed de leverancier uitkomen, dat hij weinig kans had om
rijk te worden, als hij gedragen gebitten terugnam. Over
14 dagen zal de rechter uitspraak doen.
Een sterk stuk Een man, wonende Westerstraat,
te Arasterdam, deed bij de politie aangifte, dat men zijn
paard en wagen, waarop kisten met koek en beschuit, welke
eenige oogenblikken 'onbeheerd stonden, heeft medegenomen.
Een theoreticus zeide onlangs aan een landbouwer
„Bij den tegenwoordigen vooruitgang der wetenschap
kan men weldra den mest, benoodigd voor een ganschen
akker, in een vestzak bergen."
„Wel zeker," antwoordde de boer, „en in den volgenden
zomer den oogst in den anderen vestzak."
Vereeniging tot behandeling van op de
zeemacht betrekking hebbende onderwerpen.
De eerste algemeene vergadering in het zesde levensjaar
dezer Vereeniging, Donderdagavond jl. alhier gehouden, werd
door den Voorzitter, den kapitein ter zee H. Dyserinck,
geopend met een rede, waarin hij op het feit wees, dat de
Vereeniging zich in een blijvend toenemenden bloei verheugt,
niettegenstaande hare oprichting in 1883, door zoovelen
een waagstuk werd genoemd. Jammer slechts dat van de
verspreiding der Verslagen weieens de keerzijde ondervonden
is, en de op de vergaderingen betoogde stellingen en ge
houden disputen door niet-deskundigen uit haar verband
gerukt, tot verkeerde theoriën herleid zijn geworden, en
ten nadeele hebben gestrekt van een juiste beoordeeling
van verschillende aangelegenheden van Zr. Ms. Zeemacht.
Geenszins echter, meende spr., mag dit de leden terughouden
op den eenmaal ingeslagen weg te blijven voortgaan.
Hierna werden eenige huishoudelijke zaken behandeld,
waarop het woord verleend werd aan den oud-Luitenant
ter zee le klasse A. E. Arkenbout Schokker, ten einde
een voordracht te houden over „het tegenwoordig standpunt
der meteorologie".
