HELDERSCHE-
NIEU WEDIEPER COURANT.
Jaargang 48.
M. 8. Vrijdag 17 Januari 1890.
Nieuwsblad voor Hollands Noorderkwartier.
J. H. YAN BALEN.
„En desespereert nimmer I*
Jan Pietersz. Coen.
Het Vaderlandt ghetrouwo
Blijf ick tot in den doot.
Wilhelmuslied.
Verschijnt Dinsdag, Donderdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per kwartaalf 0.70, franco per post f 0.90.
Het Zondngsblnd, behoorcnde bij deze Courant, verschijnt eiken Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maandenf 0.75.
Voor de abonnés dezer Courant in de gemeente0.30.
h buiten de 0.35.
REDACTEUR-UITGEVER
Molenplein 162/163.
Prijs der Advertentiën: Van 15 regels 30 cent, elke regel meer 6 cent. Bij
abonnement, naar gelnng van de hoeveelheid regels, aanmerkelijk lager.
Voor liefdadige doeleinden3 cent per regil
Dienstaanbiedingen voor den werkenden stand3
NEDERLAND.
HELDER, 16 Januari.
De openbare behandeling der Staats-
begrooting zal in de Eerste Kamer waar
schijnlijk eerst den 27 dezer voortgezet worden.
In verband met het in werking brengen
van een stoomvaartdienst tusschen Bombay
en Penang, in aansluiting op de Britsclie
pakketbooten uit Brindisi naar Bombay, zal
er voortaan eiken Vrijdag gelegenheid bestaan
om met den trein van 12.44 uit Amsterdam
naar Antwerpen, langs den weg van Brindisi
en Penang, brieven en andere stukken te
verzenden voor Atjeh, Deli en Langkat.
Aan de Tweede Kamer is thans inge
zonden een wetsontwerp tot bekrachtiging
van overeenkomsten met de gemeente Am
sterdam, nopens de afschaffing der kanaal- en
havengelden op bet Noordzeekanaal en de
overdracht van het Entrepodok te Amsterdam
en met de gemeenten Zaandam en YVestzaan
nopens de afschaffing der evengenoemde ka
naal- en havengelden.
Vooropstellende het algemeen belang bij
de afschaffing der haven- en kanaalgelden
meent de Regeering, dat wegens de belangen
der betrokken gemeenten bij de vrijmaking
der vaart op het Noordzeekanaal naar regelen
van billijkheid, in een of anderen passenden
vorm een aandeel behooren bij te dragen in
de geldelijke opofferingen, welke de afkoop
der bestaande verplichting tot uitkeering aan
de Amsterd. Kanaalmaatschappij van de op
dat kanaal gelieven wordende rechten aan den
Staat zal opleggen.
Als contraprestatie neemt Amsterdam voor
2£ millioen in koop over het Amsterdamsch
Entrepodok, dat niet van bestemming ver
andert zoolang geen nieuw algemeen handels-
entrepot mocht zijn in exploitatie gebracht.
Is dit voor 1°. Januari 1800 niet geschied,
dan is de Staat bevoegd het Amsterdamsche
Entrepotdok terug te koopen voor millioen,
vermeerderd met de door den Staat goedge
keurde verheteringsuitgaven, en maakt de
Staat van die bevoegdheid gebruik, dan kan
Amsterdam de levering nalaten, mits 1 mil
lioen betalende.
De gemeenten Zaandam en Westzaan heb
ben zich bij vrijmaking der vaart bereid
feuilleton van de Heldersche- en Nieuwedieper Courant.
8) ELZENKONINGIN.
Roman door N. VON ESCHSTRUTH.
DERDE HOOFDSTUK.
De boomen hadden bijna,, al hun gebladerte ver
loren, over de wandeldreven der residentie ritselde
het dorre loover en de Novemberwind met zijn
killen adem deed het hoog opdwarrelen, joeg het
in overmoedig spel her- en derwaarts tot zijn be
rijpte armen moe geworden waren en hij verder
vïoog naar het huiverig dennenwoud, iu welks klo-
venrijk dal hij zijn verwaaid leger had opgeslagen.
De gele bladeren lagen bijeengevoegd langs de
struiken en hoeksteenen en zuchtten even, als vluch
tige voetjes er overheen snelden of een moedwillige
troep kinderen ze onder luid rumoer uit elkander
•deed stuiven. Weldra echter hadden ze rust. Don
kere schaduwen breidden zich als een kleed over
de aarde uit, eenzaam en verlaten werd het deftige
stadskwartier bij het slotpark, en hier en daar flik
kerde een lantaarn, die haar weifelend licht over
de aristocratisch bleeke voorgevels der villa's wierp,
koud en teruggetrokken, door ijzeren hekwerk met
vergulde punten omgeven en zelden gestoord door
weergalmende voetstappen, of door den gedempten
klokslag, die zenuwachtig en kortademig door de
miet kleeden belegde vestibule trilt.
Als een slapend, onuitsprekelijk trotsch konings
kind lag de villa Olivia te midden harer omringen
de zusters, tusschen de slanke boomtoppen van het
fraaie park verscholen. Bij het donkere houtgewas
staken marmeren reliefs en de glinsterend witte
zuilen, die de beide balkons aan weerszijden van
-den voorgevel droegen, sterk af.
Door de kanten gordijnen schemerde een flauw
verklaard f 98.000 èn f 2000 aan den Staat
te betalen.
De gemeente Velzen heeft bij de afschaf
fing van de kanaalgelden weinig belang en
zij heeft het onnoodig geacht met de Regee
ring in overleg te treden. Bij bekrachtiging
van het ontwerp zal mitsdien vermoedelijk
wellicht de heffing der kanaal- en havengelden
van schepen van of naar Velzen moeten
worden bestendigd. Inmiddels blijft voor de
gemeente de gelegenheid open nopens
deze aangelegenheid eene soortgelijke over
eenkomst aan te gaan als met Zaandam en
Westzaan is gesloten.
De Staat zal ten slotte financieel alleen
verliezen de jaarlijksche winst van de exploi
tatie van het Entrepotdok, ruim 1 ton.
Daartegenover zullen in 1890 de ontvan-
sten vermeerderen met bet aanwezig bedrijf-
kapitaal en de waarde der roerende goederen
van het Dok, volgens de laatste balans ruim
f 72,000, terwijl de Staat verder gevrijwaard
wordt tegen verlies bij eventueelen verkoop
van liet Dok, indien daartoe werd overgegaan
tengevolge van de oprichting van een nieuw
handels-entrepot.
Onder bet opschriftVijandelijke lan
ding op onze Hollandsclie kust wordt door
/'Nautilus,/ in het „Hbld.,, het vraagstuk
overwogen of zulk eene landing door de
marine of door de landmacht moet worden
verijdeld. Schrijver tracht te ontzenuwen
de meening van den kapit. ter zee Mac Leod,
dat deze taak behoort te worden opgedragen
aan de landmacht, die Jde met vijandelijke
troepen naar land varende lichte vaartuigen
van achter den duinrand met gedekt opge
steld, snelvurend, licht geschut zal hebben
te bestoken. Het zal bezwaarlijk zijn, meent
Nautilus, om onze troepen en onze duin-ar
tillerie tijdig uit de centrale stations Alkmaar,
Haarlem, 's Hage, Poeldijk en Naaldwijk
(zie Den Beer Poortugael,„Onze Kust verd."
bi. 40) ter plaatse te hebben. Vooral de te
venvachten schijn-aanvallen van den vijand
zijn een beletsel. Hij lokt daardoor de
troepen naar eene bepaalde plaats en stoomt
intusschen, met slechts 6 mijls vaart, ineen
uur tienduizend meter verder.
Onze marine zou, met het oog op het
verhinderen eener landing, minstens moeten
kunnen beschikken over een zes- of achttal
flinke, zwaar gepantserde zeeschepen, met
een zestal torpedobootjagers en een 20 a 30
zeewaardige vischtorpe'obooten. Met drie
zulke schepeu en een tier tal torpedobooten
kunnen wij 't zeker niet. Onze Regeering
lichtdaarop 1 ewoog zich de donkere schaduw
van een bediende langs de hooge ramen, langzaam
werden de rolgordijnen neergelaten en spoedig was
het doodstil op de villa Oliva.
Eensklaps trilde een zacht «reluid door de lucht,
ruischende akkoorden en de liefelijkste meisjesstem
versmolten tot een kunstvolle harmonie, glashelder
klonken de zuivere foonen door de stille straat.
Boven in het behaaglijk verwarmde, weelderig
ingerichte salon ligt een jonge dame in een zacht
wiegelenden schommelstoelhet blonde hoofd wordt
door de hand ondersteund en, met ingehouden
adem luisterend, slaat zij nu en dan den blik naar
de zangeres op. Die jonge dame is Ruth von Altin-
gen. Aan de piano zit een jonge man, hij geeft
zangonderriclit aan de blozende houtvestersdochter.
Zijn hoofd is achterover gebogen, hij speelt de be
geleiding uit het geheugen, slechts tersluiks werpt
hij telkens een vluchtigen blik op Anneke's kleine
hand, die vlak bij hem op het. instrument rust. Hij
is een geniaal, algemeen geacht man, die kapel
meester Heszbachzijn liederen zingen de jonge
meisjes van de stad in stilte en openlijk, zijn
nocturno's hoort men overal, en zijne korte eigen
aardige gedichten, vol gloed en raadselachtig als
de maker er van zelf, spelen als een droom door
menig aanvallig kopjeen wanneer niemand het
ziet, worden er wel eens haastig een paar schuchtere
lippen op het witte titelblad gedrukt, juist op de
plaats, waar de naam Heszbach gedrukt staat.
Zijn gelaatstrekken zijn open en edel, het een
weinig gekrulde haar valt over het voorhoofd, op
welks trotsche welving het genie zijn verhelderen
den stempel heeft gedruktdaaronder blinkt een
oog vol vuur en bezieling, donker en groot als dat
van iemand uit het Zuiden. Hij is door en door
een kunstenaar, wiens oorspronkelijkheid de men-
schen bewondéren, zonder ze ten volle te begrijpen.
Aan tafel tegenover Ruth zit mademoiselle Marion
zij naait ijverig aan roze linten en houdt er als
ter proefneming de kleine botipuetjes appelbloesem
tegenaan. Uit louter eigenzinnigheid is zij er maar
en volksvertegenwoordiging verklaren echter,
zegt de schr., dezen eisch om financieele en
personeele redenen te hoog.
Wat wij dan kunnen doen De landing
vertragen, ten einde aan de landmacht gele
genheid te geven om den vijand te beletten
op een voor hem gunstig terrein binnen de
duinen stelling te nemen. Schr. is niet zoo
optimistisch als de heer Den Beer Poortugael.
die de landing v e r ij d e 1 d ziet, indien //het
slechts aan enkele snel loopende, ondieptre-
dende scheepjes, met schrootkanonnen ge
wapend, gelukt tusschen de met landings
troepen bemande sloepen heen en weer te
stoomen." Nautilus verwacht geen verijde
ling, maar slechts vertraging der landing, en
bepleit voor dit doel den aanbouw, in plaats
van de zoo teere torpedobooten, van even
snel'loopende, even weinig diepgaande, met
iets meer kanonnen bewapende, minder teere
vaartuigjes, die, zonder torpedo-materieel,
ook misschien zelfs nog goedkooper zouden
zijn.
STATEN-GENERAAL.
Eerste Kamer.
De Kamer kwam jl. Maandagavond bijeen.
De voorzitter wijdde een hartelijk woord
aan de nagedachtenis van mr. G. W. Baron
de Vos van Steenwijk.
Besloten werd, een brief van rouwbeklag
te zenden aan de weduwe.
De Kamer is uiteengegaan tot Donderdag
om uur. Aan de orde is dan de wet tot
voortzetting der Enquêtte, en verschillende
kieine ontwerpen.
De afdeelingen van de Kamer hebben
Dinsdag het onderzoek aangevangen van de
Staatsbegrooting voor 1890. Het voornemen
is om na afloop daarvan en na afdoening
van hetgeen voor de openbare vergadering
ter behandeling is aangewezen, de Kamer te
doen uiteengaan tot Maandag, 27 Januari,
wanneer de Staatsbegrooting aan de orde zal
gesteld worden.
Omtrent verschillende wetsontwerpen,
niet in reclitstreekscli verband staande tot
de Staatsbegrooting, is door de afdeelingen
der Eerste Kamer een eindverslag uitge
bracht. Voor het meerendeel gaven deze
ontwerpen geen aanleiding tot opmerkingen.
Het ontwerp van wet betreffende machtiging
op den Gouverneur-generaal van Ned.-Indlë
om de kustvaart te vergunnen aan schepen,
varende onder vreemde vlag, werd van ver
schillende zijden met ingenomenheid be
groet,
niet af te brengen, zelve de laatste band te leggen
aan het toilet der jonge dame, die aan hare zorgen
is toevertrouwd, en vooral tfiet heden, nu freule
von Altingen de bizondere onderscheiding geniet op
een familiesouper aan het hof genoodigd te zijn.
z/Allez vite, cheriezegt ze met een vriende-
lijken wenk, „ik zou zoo graag eens zien, of 't
goed staat iu uw haar!" En bedrijvig buigt zij zich
over de met boeken bezaaide tafel en neemt het
lint met de bloemen, op; haar zwartzijden japon
ritselt eii de witte kant trilt om de magere polsen.
Ruth verzet zich krachtig. «Laat me toch met
rust, mademoiselleStraks kunt gij me zoo mooi
opsmukken als ge wilt, me voor mijn part een
heelen bloementuin op mijn hoofd plakken, maar
spaar me, alsjeblieft, al dat vervelende gepas, je
zoudt waarlijk een compleete modepop van me
maken
Juffrouw Marion dook geërgerd in baar leunstoel,
vIk begrijp niet, hoe een jong meisje zoo onver
schillig kan zijn omtrent haar uiterlijk voorkomen
meesmuilde zij. «Sedert eenigen tijd is 't u zelfs te
veel hier of daar een speld te steken, en als ik u
liet begaan, zoudt ge, celoof ik, in staat zijn in
uw ochtendjapon of uw rijkleed aan het hof te ver
schijnen Mon Dieu, 't is onverklaarbaar, hoe
weinig gij met de wintervermakelijkheden ophebt!
Is het genot van de residentie reeds het tweede
jaar zoodanig bij u bekoeld
Ruth sloeg langzaam de oogen op, er flikkerde
daarin iets, maar haar stem klonk zacht en kalm,
en om haar mond trilde een moeilijk te verklaren
glimlach. «Die twee jaren hebben me alles gege
ven wat ik weiisch te zien, misschien wel meer
dan mij lief was. Ik ken thans de residentie en
snak weer naar huis!" Zij boog het kopje achter
over en vouwde de handen om de 1 .ieElzenkoi
ningin slaakte een diepen zucht.
Mademoiselle Marion richtte zich inééns op, lei
haar werk met een driftig gebaar op tafel en wilde
juist een harer eindelooze betoogen over geheel ver
keerde begrippen en kindernukken beginnen, toen
Bij de behandeling van de begrooting
van het domeinfonds voor 1890 werd in de
afdeelingen de wenscli geuit, dat vesting-
gronden, behoudens speciale omstandigheden,
niet ondershands zouden worden verkocht,
terwijl het onderzoek van de begrooting van
bet pensioenfonds voor 1890 aanleiding gaf
tot het uitspreken van den wensch, dat de
pensioenwet spoedig zou worden gehand
haafd.
Binnenlandsch nieuws.
Helder. De afdeeling Willemsoord van de
Vereeniging „Het Marinefonds" hieldljl Dinsdag
avond, onder voorzitterschap van den heer P.
Kloppers, eene algemeene vergadering in de
Marine-cantine alhier, welke door een der eere
leden (de luit. ter zee W. Kluit) en door 46 ge
wone leden werd bijgewoond. Nadat de verga
dering door den president was geopend en deze
0. a. had medegedeeld dat de afdeelidg thans
uit 470 leden bestaat en dat sedert de vorige
vergadering in Augustus 11. aan verschillende
leden onderstand was verleend, tot een bedrag
van f 130, werden de heeren J. C. Abraham en
J. H. Schrijver, die aan de beurt van aftreding
waren, met groote meerderheid van stemmen als
bestuursleden herkozen. Tot afgevaardigden naar
de op 25 Februari e. k. te Amsterdam te hou
den algemeene vergadering werden benoemd de
heeren J. G. Hannema, E. Slok en P. Deuling,
die alsdan met de helft van het aantal bestuurs
leden de afdeeling zullen vertegenwoordigen,
Onder voorbehoud der nadere goedkeuring
door de algemeene vergadering, werd tot wijzi
ging van eenige artikelen van het reglement,
allen van administratieven aard, besloten. De
heer A. Velthuizen werd benoemd tot corres
pondent der Vereeniging aan boord van Zr. Ms.
„Marnix".
Aan het einde der vergadering richtte de Pre
sident zich tot den heer Kluit en bracht dezen,
met het oog op zijn aanstaand vertrek uit deze
gemeente, een woord van dank voor zijne in de
Vereeniging betoonde belangstelling. De heer
Kluit betuigde zijn leedwezen dat hij de afdee
ling moest verlaten, doch zegde ook voor het
vervolg zijne medewerking gaarne toe.
Helder. Het gezelschap van Lier gaf ons
gisterenavond „Eva" van Richard Vos, te ge
nieten, dat voor een taamijk bezette zaal zeer
verdienstelijk werd opgevoerd. Mevr. Rössing
Sablaroilles ontving het leeuwendeel van den
bijval van het opgetogen publiek. Geen won
der trouwens, daar zij als Eva de voornaamste
rol heeft en die op uitstekende wijze vertolkt.
Als tragédienne is en blijft mevr. Rössing Sabla
roilles steeds goed op hare plaats. De heer
Tartaud als Elimar en de heer van Kuyk als
Johannes Hartwig behaalden nagenoeg evenveel
succes en de heer Jurgens als bierbrouwer Hem-
pel, met zijne wederhelft en de dominé (de heer
Van Beem) en echtgenoote (Mevr. v. Rossum)
de porticres langzaam uiteengeslagen werden en een
bediende heel onderdanig op een zilveren blaadje
een visitekaartje kwam aanbieden.
Ruth keek terloops even op, haar gelaat betrok,
met een vluchtig gebaar wendde zij zich om. «In
de balkonkamer, ik kom."
Op het kaartje stonden onder een opzichtig wa
pen de veelbeteekende woorden «Alice de Nievend-
loh von Hollingen, hofdame Harer Hoogheid Prin
ses Josephine zu X"
«Wie is er toch fluisterde mademoiselle Marion
van haar zetel opschrikkend, «de gravin al mijn
hemel, en 't is eerst zes uur!" En reeds had zij
zich van: het kaartje meester gemaakt en bestudeerde
den naam door haar lorgnet. «Ah zoo, Alice!"
knikte zij met een plotseling veranderde uitdrukking
op haar vermagerd gelaat, „die lieve meid! 't is
inderdaad treffend, hoe zij zich aan u gehecht heeft,
Ruthreeds zijt ge haar op twee bezoeken een
tegenbezoek schuld gebleven, en toch komt ze met
onvermiuderde vriendschap voor de derde maal weer
bij ons!"
„En dat zal zeer zeker nog menigmaal gebeuren
zei Elzenkoningin spottend met een vluchtigen blik
naar het sclieeve gezicht, dat de Fra^aise trok.
„Gij vindt 't treffend, ik vind 't opdringendDui
delijker dan ik gedaan heb, kon toch niemand haar
te kennen geven, dat hare tegenwoordigheid mij
onaangenaam is, maar het schijnt op dat wufte
hoffreuletje geen indruk te maken." Ruth haalde
de schouders op en wendde zich schielijk om.
Eer juffrouw Marion tijd had om te antwoorden,
was Ruth reeds achter de portières verdwenen en
met gracieus over de borst gelegde handen wend
de de Francaise zich nu tot den kapelmeester en
verzocht dringend om verschooning voor de stoor
nis, die de woordenwisseling in de muziekles mocht
veroorzaakt hebben. Daarop verliet zij het vertrek
en ruischte dwars de gang over naar haar boudoir,
om er voor dezen avond wegens plotseling opge
komen hoofdpijn onzichtbaar te blijven.
(Wordt vervolgd.)